Het Queensland Tennis Centre in Brisbane is een belangrijke locatie in de wereld van het tennis. Hoewel het misschien niet zo bekend is als Melbourne Park, de thuisbasis van de Australian Open, speelt het een cruciale rol in de Australische tennisgemeenschap en de voorbereiding op het Grand Slam-toernooi. Het centrum ondergaat momenteel een flinke opknapbeurt, wat de betekenis ervan voor de toekomst van tennis in Queensland onderstreept.
Tennis als topsport: ATP en WTA
Om de relevantie van een toernooi als het Brisbane International, dat in het Queensland Tennis Centre wordt gehouden, te begrijpen, is het belangrijk om de structuur van het professionele tennis te kennen. De Association of Tennis Professionals (ATP) is de tennisbond voor mannen. Gedurende het hele jaar worden er toernooien gespeeld, waaronder de Grand Slams (Wimbledon, US Open, Australian Open en Roland Garros/French Open) en de Davis Cup. Afhankelijk van hoe ver een speler in een toernooi komt, verdient hij punten voor de ATP-ranglijst.
De tegenhanger van de ATP Tour en de ATP Finals voor de vrouwen zijn de WTA Tour en de WTA Finals, georganiseerd door de WTA (Woman's Tennis Association). Op veel toernooien, waaronder de Grand Slams, spelen mannen en vrouwen tegelijkertijd. De Finals vinden wel apart van elkaar plaats.
De betekenis van toernooien als voorbereiding
Toernooien zoals het Brisbane International zijn essentieel voor spelers om zich voor te bereiden op grotere evenementen, zoals de Australian Open. Ze bieden de mogelijkheid om wedstrijdritme op te doen, zich aan te passen aan de omstandigheden (zoals de warmte in Australië) en hun spel te verfijnen. Rafael Nadal's comeback in Brisbane in 2025, na een lange periode van blessureleed, is een goed voorbeeld van hoe belangrijk deze toernooien zijn voor topspelers. Hij gebruikte het toernooi om zich voor te bereiden op de Australian Open, waar hij in het verleden al succesvol was.
De Australian Open: Een Grand Slam in Melbourne
De Australian Open is het eerste grote tennistoernooi van het jaar. Het evenement wordt jaarlijks gehouden in het Australische Melbourne en behoort tot de vier zogeheten Grand Slams van de tenniskalender. In 1905 werd de eerste editie van de voorloper van de huidige Australian Open gespeeld: de Australasian Championships. Tot 1926 werd dit toernooi jaarlijks gespeeld. Vanwege de geografische ligging van Australië, was het voor buitenlandse spelers tot 1946 niet mogelijk om deel te nemen aan het toernooi. Tot 1952 werd het toernooi in zeven steden gespeeld: vijf Australische en twee Nieuw-Zeelandse steden.
Lees ook: De opkomst van padel
Vanaf eind jaren ’60 begon het toernooi zijn huidige vorm te krijgen. De naam en locatie werden namelijk aangepast: in 1969 werd het Kampioenschap van Australië omgedoopt tot de Australian Open. Aangezien Melbourne tot dan toe het meeste tijd en geld in het toernooi had gestoken, werd in 1972 besloten de Australian Open in die stad te organiseren. De wedstrijden konden worden afgewerkt op de grasbanen in een buitenwijk van de stad. Wegens de stijgende populariteit van het toernooi, moest al snel een andere accommodatie gevonden worden. In 1988 was het gloednieuwe tennispark gereed voor gebruik. Alhoewel dit sportcomplex werd geopend als Flinders Park, zou het later zijn huidige naam aannemen: Melbourne Park.
Ook het tijdstip van het toernooi was aan verandering onderhevig. Aanvankelijk veranderde de datum van het toernooi ieder jaar, en vond soms plaats in de zomer en een ander jaar weer in de winter. Zo vond het toernooi in 1977 twee keer plaats, en in 1986 zelfs helemaal niet. Vanaf 1987 werd besloten het toernooi standaard in januari te organiseren. De Australian Open is tegenwoordig een populair sportevenement dat in veel landen live wordt uitgezonden. De belangrijkste wedstrijden worden gespeeld in de Rod Laver Arena, vernoemd naar de legendarische Australische speler. Ook het prijzengeld ging met zijn tijd mee.
De rol van Brisbane in de sportinfrastructuur van Queensland
Brisbane heeft zich gepositioneerd als een belangrijke sportstad in Australië, niet alleen door de tennisinfrastructuur, maar ook door de toewijzing van de Olympische Spelen van 2032. Dit heeft geleid tot investeringen in nieuwe sportfaciliteiten en de renovatie van bestaande locaties, waaronder het Queensland Tennis Centre.
De Olympische Spelen van 2032 in Brisbane werpen een schaduw vooruit op de sportinfrastructuur van de regio. Er komt een nieuw stadion met een capaciteit van ruim 60.000 toeschouwers. Het roeien en kanovaren zal plaatsvinden op de Fitzroy River. Opvallend, want er worden regelmatig krokodillen gespot in die rivier. Naast een nieuw olympisch stadion komt er ook een nieuw zwemstadion in Victoria Park, met plaats voor 25.000 toeschouwers. Volgens de premier moet dit het "beste zwemparadijs ter wereld" worden. Protest is er overigens ook. Demonstranten willen dat het Victoria Park van 64 hectare intact blijft en ook de hoge bouwkosten zijn sommige Australiërs een doorn in het oog.
Veel onderdelen zullen niet in de stad, maar in de regio van Brisbane gehouden worden. Voetbal en basketbal zullen plaatsvinden in Cairns en zeilen bij het tropische Whitsundays. Mackay, op zo'n duizend kilometer van Brisbane, is de gaststad voor cricket. Voor het paardrijden wordt uitgeweken naar Toowoomba, 160 kilometer de outback (het binnenland) in.
Lees ook: Tennistoernooi in Parijs
Het Queensland Tennis Centre krijgt een flinke opknapbeurt. Eerder werden de banen van de Australian Open in Melbourne geopperd als locatie voor de tenniswedstrijden, maar daar wil Crisafulli niet aan. "Melbourne zal het tennis niet overnemen van Brisbane", zei de premier, die daarop een luid applaus ontving van het publiek.
Prijzengeld en de ATP Finals
De top 8 van de mannelijke tenniswereld heeft dus als het goed is in november, bij de start van de ATP Finals, dat jaar al behoorlijk wat geld bij elkaar getennist. Want hij heeft moeten deelnemen aan verschillende toernooien om überhaupt punten te kunnen verdienen, en zal een aantal keren behoorlijk hoog hebben moeten eindigen om voldoende punten te halen om mee te kunnen doen aan het eindtoernooi. En bij de Grand Slams bijvoorbeeld is het prijzengeld voor de winnaar vaak al een paar miljoen. Nadal was de eerste die zeker was van deelname dit jaar, het was op 10 juli al bekend dat hij zich kwalificeerde. Op 14 juli was ook Djokovic verzekerd van deelname en op 18 augustus sloot Federer aan bij het rijtje van geplaatste spelers voor de ATP Finals. Vanaf nummer 4 wordt het wel opletten, zij zullen nog even aan de bak moeten tot november om hun positie zeker te stellen.
De verschillende ATP tours/series worden afgesloten met een slottoernooi in Londen, wat elk jaar in november plaatsvindt. Dit zijn de ATP Finals, tenminste, zo heet het sinds 2017. Hiervoor was dit slottoernooi bekend onder de namen Masters Grand Prix (1970-1990), ATP Tour World Championship (1990-1999), Tennis Masters Cup (1999-2009) en ATP World Tour Finals (2009-2017). Sinds 2009 worden de Finals in Londen gespeeld, hiervoor zijn diverse andere steden host geweest, meestal maar 1 of hooguit enkele jaren. Alleen New York heeft het 13 jaar volgehouden van 1977 tot 1989. Inmiddels weten we ook wat de locatie na 2020 gaat zijn. Het Italiaanse Turijn gaat het toernooi hosten van 2021 tot en met 2025. Nitto, nu naamsponsor, heeft ook een deal tot en met 2020. Er kan dus een nieuwe sponsor gaan komen voor het toernooi in Turijn, en het zou dan ook kunnen betekenen dat, net als bij de dames, het prijzengeld enorm omhoog zal gaan.
Aan de finals mogen de top 7 spelers van de ATP ranking op dat moment meedoen. Daarnaast worden 2 Grand Slam winnaars, voorzover die niet in de top 7 staan, gekwalificeerd. Meestal komt het erop neer dat de top 8 van de ATP ranking deelneemt aan de finals. Dit geldt zowel voor het enkelspel als het dubbelspel. Meespelen aan de ATP Finals levert ook weer ATP punten op: 1500 voor de winnaar, 500 voor de verliezend finalist. Wie in de halve finale strandt krijgt nog 400 punten en wie daarvoor helaas al het veld moet ruimen krijgt nog 300 punten. En zo kan de top 8 dus weer verder uitlopen op de rest! In 2017 was de Bulgaar Grigor Dimitrov, die na zijn overwinning 3e op de ATP ranking stond, het hoogste van zijn carrière.
Het mag best bijzonder genoemd worden dat de ATP Finals een hele periode zonder hoofdsponsor gespeeld zijn. In de periode van 1990 tot en met 2008 was er geen hoofdsponsor. IBM was destijds wel sponsor van het enkelspel-gedeelte van het toernooi. Sinds 2017, met introductie van de nieuwe, verkorte naam ATP Finals is er ook een nieuwe hoofdsponsor: Nitto Denko Corporation. Dit Japanse bedrijf produceert o.a. tapes, vinyl en LCD en is in ieder geval tot en met 2020 sponsor van het toernooi. Naast de hoofdsponsor zijn er nog best wat andere bedrijven betrokken bij het toernooi, als partner.
Lees ook: Tennisspektakel in Zuilen: Een terugblik
Wat opvalt is het grote verschil tussen de top 2 en de nummer 3 (2000 punten) maar vooral ook met daaronder. De nummer 4 heeft maar iets meer dan de helft van de nummer 1, en vanaf nummer 9 is dat nog maar een kwart van het aantal punten. Wel is de vraag hoe lang Nadal, Djokovic en vooral Federer het nog vol kunnen houden op dit niveau. Nadal is 33 jaar oud, Djokovic 32 en Federer is met 38 echt al een oude rot in het vak. Maar zolang ze nog steeds de top 3 bestieren leveren ze mooi werk af. En spekken ze hun eigen portemonnee ook meteen! Want om zo hoog te eindigen in de Race to London moeten de heren heel wat toernooien gespeeld hebben afgelopen seizoen. Nadal won o.a. de Italian Open, French Open en het Canadian Open. Ook haalde hij aardig wat finales en halve finales onderweg. Djokovic won het Australian Open, het Madrid Open en Wimbledon en scoorde onderweg ook nog wat halve en finaleplekken. Federer won o.a. in Dubai, de Miami Open en de Halle Open.
De ATP Finals zijn letterlijk het einde van het seizoen voor de tennissers. De ATP Finals is naast de afsluiting van het seizoen ook een prestigieus toernooi waaraan de beste tennissers van dat moment mee doen. Er is niemand die zich in het hoofd haalt zich af te melden, als ze geplaatst zijn. Dit staat overigens ook in de regels: je moet deelnemen als je geplaatst bent, tenzij je geblesseerd bent.