De Brand Bierbrouwwedstrijd is een jaarlijks evenement dat thuisbrouwers uitdaagt om hun creativiteit en brouwvaardigheden te tonen. De wedstrijd, die sinds 2012 bestaat, heeft al vele mooie winnende bieren opgeleverd en is voor veel thuisbrouwers de ultieme kans om hun zelfbedachte recept in de schappen van de supermarkten te zien. Elk jaar staat de wedstrijd in het teken van een bepaalde bierstijl, waarbij een aantal eisen zijn vastgelegd. De winnaar mag samen met de brouwers van Brand zijn of haar recept gaan brouwen, met de kans dat het bier daadwerkelijk op de markt wordt gebracht met de naam en het portret van de winnende thuisbrouwer op het etiket.
De Gose als uitdaging
Dit jaar draaide de Brand Bierbrouwwedstrijd om de Gose, een minder bekende bierstijl in Nederland. De Brand Bierbrouwerij en Bier Consumenten Vereniging PINT zochten naar de perfecte Gose, een fris bier met een lager alcoholpercentage en een balans tussen milde zurigheid en een fruitig hopkarakter. De uitdaging voor de thuisbrouwers was het vinden van de optimale balans tussen deze elementen.
Wat is een Gose?
Gose is een tarwebier met een lange geschiedenis, vernoemd naar het riviertje de Gose dat door het centrum van Goslar stroomt. In deze stad, in het noorden van de Harz, ontstond in de late middeleeuwen de bierstijl die we tegenwoordig als Gose kennen. Oorspronkelijk was Gose een bier van spontane gisting, waarbij de moutpap door contact met de open lucht tot vergisten werd gebracht. In de 18e en 19e eeuw groeide Gosebier uit tot het stadsbier van Leipzig.
In de 20e eeuw verdween de Gose bijna volledig. Pas in 1986 beleefde de Gose haar wedergeboorte in Leipzig, waarna ook andere brouwers de Gose nieuw leven inbliezen. De moderne Gose wordt niet meer spontaan vergist, maar krijgt zijn zure smaak door een melkzuurgisting. De smaak wordt verfijnd door de toevoeging van kruiden als koriander en zout. Kenners vergelijken de smaak van Gose met die van Belgisch witbier.
Criteria voor de Brand Gose
De Gose die de thuisbrouwers moesten brouwen, moest aan de volgende criteria voldoen:
Lees ook: Innovaties in de bierwereld: de Brand Bierbrouwwedstrijd
- Fris bier met een lager alcoholpercentage (3,6 tot 4,8 vol %)
- Balans tussen milde zurigheid en fruitig hopkarakter
- Medium body
- Hooggegist (ca. 72-77% schijnbare vergistingsgraad)
- Volmout (gerstemout met minstens 40% tarwemout, een deel zuurmout en geen rookmout)
- Toevoeging van zout en koriander is toegestaan
- Geen ongemoute granen/suikers, vruchten en groenten toegestaan
- Geen houtrijping en barrel-aging toegestaan
- Milde verfrissend melkzuur karakter (appel-achtig)
- Kruidig-zoutigheid in achtergrond en niet herkenbaar
- Voldoen aan de wettelijke eisen voor bier
De jury lette bij de beoordeling op de kwaliteit van het bier, smaak, uiterlijk, schuimstabiliteit, haalbaarheid van brouwen op grotere schaal en of het bier te pasteuriseren valt.
De Winnaar: Jens van Riel
Na uitvoerig beraad van de jury kwam het recept van Jens van Riel als winnaar uit de bus. Jens: “Dit is fantastisch! Ik kan het nog nauwelijks geloven." Zijn winnende bier sprong eruit door zijn droge en verfrissende karakter, met een mooie balans tussen de milde zurigheid van Gose en het fruitige dryhopkarakter.
De weg naar de overwinning
Jens stond voor een grote uitdaging, omdat een Gose een complex bier is. Samen met Robbert van Oeveren ging hij aan de slag. Ze hadden een leuke discussie en kozen uiteindelijk beiden voor een nét wat andere finishing touch. Dat ze op de eerste en tweede plek eindigen is heel bijzonder!
De Brand Gose van Jens van Riel
Na het winnen van de Brand Bierbrouwwedstrijd brouwde Jens zijn Gose volgens eigen recept in de Brand Bierbrouwerij in Wijlre. Het resultaat is een fris en licht bier met de fruitige geuren en een licht fris zuurtje, precies zoals zijn eigen thuisbrouwsel.
Rob Habets, meesterbrouwer Brand Bier: “De Brand Gose is een prachtig bier geworden. Jens had een duidelijk recept en was erg betrokken bij het brouwen van zijn Gose. Samen hebben we goed gekeken naar de ingrediënten, het juiste alcoholpercentage (4,8%), het proces en daardoor de perfecte balans gevonden tussen fris, lichtzurig en fruitig.”
Lees ook: Brand Bierbrouwwedstrijd: Deelnemen en passie
De Brand Gose van Jens van Riel werd als limited edition in 2019 op de markt gebracht, waardoor bierliefhebbers in heel Nederland konden genieten van zijn winnende creatie.
De Brand Bierbrouwwedstrijd: Meer dan een wedstrijd
De Brand Bierbrouwwedstrijd is meer dan alleen een wedstrijd. Het is een platform voor thuisbrouwers om hun passie te delen, nieuwe smaken te ontdekken en geïnspireerd te raken. Anouk Litjens van Brand Bier: “De Brand Bierbrouwwedstrijd is voor ons belangrijk. We willen met onze bieren verrassen, inspireren en uitnodigen om te blijven proeven en verschillende smaken te ontdekken. De jaarlijkse ideeën van enthousiaste thuisbrouwers helpen ons daar enorm bij. Ook brengen we op de finaledag alle brouwers samen. Ze wisselen niet alleen ideeën met ons uit, maar ook onderling en gaan geïnspireerd naar huis.”
De wedstrijd biedt thuisbrouwers de kans om hun recept te perfectioneren, feedback te krijgen van experts en hun bier op de markt te brengen. Het is een unieke ervaring die de passie voor het brouwen verder aanwakkert en de Nederlandse biercultuur verrijkt.
Winterbier 2019
Voor de achtste editie van de Brand Bierbrouwwedstrijd in 2019 was de uitdaging het brouwen van het perfecte Winterbier. Het Winterbier dat men zocht, moest donker & rijk zijn en een balans hebben tussen moutzoetigheid, specerijen en fruitig/complex gist. Hop is in de achtergrond en de combinatie van alcohol met specerijen is warmend. Het bier is rijk met een medium tot volle body. Door het hogere alcoholgehalte (tot 9,0 vol %) is het een "degustatie" bier. De uitdaging bestaat uit het vinden van een optimale balans tussen een rijke smaak met specerijen en drinkbaarheid.
De technische fiche voor het Winterbier luidde als volgt:
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
- Gisting: Hooggegist (ca. 70-90% schijnbare vergistingsgraad). Geen Brettanomyces of wilde gist(en).
- Alcohol: Maximum 9,0 volume procent
- S.G. of ᵒPlato: Stamwort maximum 1,076 g/cm3 of 18,5ᵒ
- Kleur: 70-90 EBC
- Hopbitterheid: 10-30 IBU
- pH: 4,0 - 4,9
Een Winterbier is een bier gebrouwen met een hogere stamwort en alcoholgehalte. Het bier moet uit gerstemout (geen rookmout) bestaan. Het toevoegen van kandijsuiker is ook toegestaan. Het toevoegen van de volgende specerijen zijn toegestaan: zoethout, korianderzaad, steranijs, kaneel, tijm, gember. Nieuwe eik houtsnippers uit verschillende landen en toast gradaties zijn toegestaan. Het toevoegen van hop na de whirlpool (dry-hop) is niet toegestaan. Het toevoegen van vruchten en groenten is niet toegestaan. Barrel-aging of het gebruik van houtkrullen uit b.v. Whisky-, Rum-, Port-, Wijn- enz. barrels is niet toegestaan. Het bier moet met bovengist vergist zijn. Bij de beoordeling zal de "rijke smaak en balans" een belangrijke rol spelen.