Basketbal is een dynamische sport die zowel aanvallende als verdedigende vaardigheden vereist. Om een succesvolle basketbalspeler te worden, is het cruciaal om regelmatig te trainen en diverse oefeningen te beheersen. Een essentieel onderdeel van de aanvallende strategie in basketbal is de "screen," ook wel bekend als de "pick." Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van de screen en de rol van de screener, evenals andere belangrijke aspecten van basketbaltraining en spelregels.
Het Belang van een Goede Basketbaltraining
Een effectieve basketbaltraining vereist een zorgvuldige voorbereiding om ervoor te zorgen dat de oefeningen zowel effectief als plezierig zijn voor het team. Hieronder volgen enkele belangrijke aspecten van een goede training:
Warming-up
Voor elke training is een grondige warming-up van essentieel belang. Dit helpt bij het opwarmen van de spieren en het voorkomen van blessures. Een warming-up kan bestaan uit de volgende elementen:
- Warmlopen: Drie minuten warmlopen zonder bal om te voorkomen dat ballen alle kanten opvliegen en de oefening verstoren.
- Balgevoel: Handen hard op de bal slaan om de vingers te laten wennen.
- Ingooien: Belangrijk om de schotnauwkeurigheid te verbeteren.
- Enkels losmaken: Goed inspringen om de enkels voor te bereiden op de training.
Aanvalsoefeningen
Er zijn diverse oefeningen die helpen bij het verbeteren van de aanval in basketbal. Hieronder staan enkele voorbeelden:
Dribbelen en Passen
- Dribbelen door de zaal: De helft van de basketballers heeft een bal en dribbelt kris kras door de zaal.
- Passen op fluitsignaal: Op een fluitsignaal passen de spelers de bal naar iemand waarmee ze eerst oogcontact hebben gemaakt. Ze mogen zelf kiezen welke pass ze gebruiken, afhankelijk van de situatie.
Lay-ups Oefenen
- Lay-ups vanaf de middenlijn: Spelers staan op de middenlijn aan de rechter- en linkerkant van de basket. De spelers met de bal gooien de bal naar de speler op de middenlijn en maken een lay-up. De aanvallers mogen niet van hun plek afkomen, terwijl de verdedigers moeten lopen. Als de verdedigers te statisch zijn, dwing ze dan om te lopen door te eisen dat er minimaal één verdediger naar de aanvaller met bal loopt, of geef de aanvallers de mogelijkheid om twee passen te zetten.
- Lay-ups met pionnen:
- Oefening 1: Iedereen komt aanlopen van ongeveer 7 meter, waar een pion staat.
- Oefening 2: Een pion staat op ongeveer zes meter (schuin) van de basket vandaan.
Deze oefeningen duren 10 minuten.
Lees ook: Basketbal taart versieren
- Wedstrijdvorm lay-ups: Twee groepen spelen tegen elkaar. Het doel is om met de groep 15 goede lay-ups te maken. Het team dat dit als eerste lukt, wint. Als uitbreiding kan er in twee minuten zoveel mogelijk lay-ups worden gemaakt.
Overspelen in een Lijn
- Groepjes van drie: Spelers staan in een lijn (links, midden, rechts) en spelen de bal naar elkaar over terwijl ze naar de overkant bewegen. De speler in het midden begint met de bal.
- Scoren: Aan de overkant probeert de eerste speler die de kans krijgt te scoren in de basket.
3 tegen 2 Omschakelen
- Startpunt: Spelers beginnen vanaf de middellijn.
- Doel: Spelers leren een 3 tegen 2 overtal situatie uit te spelen op de aanvalshelft.
- Uitvoering: De speler met de bal kijkt of de weg naar de basket vrij is. Zo ja, dan maakt hij een lay-up. Zo niet, dan zoekt hij een medespeler die een betere scoringskans heeft.
- Wisselen: Na iedere poging worden de aanvallers die een assist geven en een schotpoging nemen de nieuwe verdedigers.
Verdedigingsoefeningen
Naast aanval is verdediging een cruciaal onderdeel van basketbal. Hier zijn enkele oefeningen om de verdedigende vaardigheden te verbeteren:
- Vier tegen vier met verdedigende taak: Vier verdedigers staan tegenover vier aanvallers. De verdedigers moeten eerst de achterlijn aanraken voordat ze de persoon die ze verdedigen mogen aanvallen.
Pick (Screen): De Basis van de Aanval
Een van de meest fundamentele en effectieve aanvallende tactieken in basketbal is de "pick," ook wel bekend als de "screen." Hieronder volgt een gedetailleerde uitleg:
- Definitie: Een speler (de screener) zet een blokkade (de pick) voor de verdediger van zijn teamgenoot, waardoor de aanvaller meer ruimte krijgt.
- Roll: De screener maakt zich los van de verdediger en beweegt zich richting de basket.
- Opties voor de baldrager: De baldrager heeft twee opties: zelf scoren of de screener aanspelen die naar de basket beweegt.
- Belang van goede schermen: De screener moet zichzelf stevig positioneren tussen de baldrager en de verdediger, zonder te foulen. Timing en communicatie zijn cruciaal voor een succesvolle ‘pick and roll’.
5-Out Aanval
De 5-out aanval is een pass en penetreer aanval met vijf spelers die starten buiten de 3-puntlijn. De speler met de bal kiest wat hij doet, en de andere spelers reageren op een specifieke manier. Elke speler zonder bal heeft één correcte reactie na de actie van de speler met bal of na een reactie van zijn verdediger. Deze automatismen gelden voor een 5-out opstelling zonder post spelers, een 4-out opstelling met één post speler, of een 3-out opstelling met twee post spelers. Dezelfde principes en automatismen gelden zowel voor de aanvallende organisatie, de fast break als een press break.
Andere Nuttige Trainingstips
Naast de specifieke oefeningen zijn er algemene trainingstips die kunnen helpen bij het verbeteren van de algehele basketbalvaardigheden:
- Sprongkracht: Verbeter je sprongkracht door plyometrische oefeningen, krachttraining voor de benen en het trainen van de kuitspieren. Let ook op de juiste sprongtechniek.
- Dribbelvaardigheden: Eenvoudige dribbeloefeningen zoals de “stationaire dribbel” en de “zigzag dribbel” zijn nuttig voor beginners.
- Schotnauwkeurigheid: Oefen consistent op je schot en werk aan je schotmechanica. Focus op balrotatie en richting.
- Conditietraining: Werk aan cardiovasculaire conditie, uithoudingsvermogen, snelheid en wendbaarheid door intervaltraining, sprintoefeningen en het spelen van het spel zelf.
- Verdedigende vaardigheden: Verbeter je laterale beweging, voetwerk, het lezen van de tegenstander en reactievermogen. Oefen één-op-één verdedigingssituaties.
- Teamwerk en communicatie: Bespreek strategieën met teamgenoten, communiceer defensieve dekking en werk samen tijdens trainingssessies.
- Balbeheersing: Oefen dagelijks dribbeloefeningen en verschillende passen om je balbeheersing te verbeteren.
- Krachtoefeningen: Neem krachttraining op, zoals squats, lunges, deadlifts en push-ups, om kracht en stabiliteit op te bouwen.
- Schieten onder druk: Simuleer druk tijdens trainingssessies, oefen met vermoeidheid en werk aan je mentale weerbaarheid.
Partijtjes Spelen
- Mono-basketball: De klas wordt opgedeeld in 4 groepen en speelt mono-basketball (naar het mono-korfbal) op één basket.
De ‘Pick and Roll’ in Detail
Wanneer men denkt aan enkele van de minst bekende, maar meest effectieve strategieën in basketbal, neigt men ertoe meteen te denken aan de ‘pick and roll’. De ‘pick and roll’, ook wel bekend als screen and roll, behoort tot de basisconcepten in basketbal.
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
Wat is een ‘Pick and Roll’?
Een ‘pick and roll’ is een eenvoudige, maar slimme strategie waarbij twee teamgenoten samenwerken om de verdediging te omzeilen. Het begint met de ‘pick’, ook wel ‘screen’ genoemd. Een speler, de ‘screener’, zet een blokkade (de pick) voor de tegenstander, waardoor de verdediger wordt afgeschermd en de aanvaller meer ruimte krijgt.
Het Briljante van de ‘Pick and Roll’
Het briljante van de ‘pick and roll’ zit hem in zijn eenvoud. Het dwingt de verdedigers om snel te reageren en voorkomt dat ze de aanvallers in een-in-een-situaties kunnen indammen.
De Uitvoering van de ‘Pick and Roll’
De uitvoering van de ‘pick and roll’ wordt afgewisseld tussen de baldrager en de screener. Het begint met de screener die zich positioneert tussen de baldrager en zijn verdediger. Dan volgt de ‘roll’. De screener maakt zich los van de verdediger en beweegt zich richting het basket. Op dit moment heeft de baldrager twee opties.
Goede Schermen Zijn Essentieel
Goede schermen zijn de sleutel tot een succesvolle pick and roll. De screener moet zichzelf stevig, maar zonder te foulen, positioneren tussen de baldrager en de verdediger. Timing en communicatie zijn cruciaal. Een goed getimede ‘pick and roll’ kan de verdediging verwarren, waardoor gaten ontstaan die de aanvallers kunnen benutten.
Conclusie van de ‘Pick and Roll’
In conclusie, de ‘pick and roll’ is een simpele strategie die, mits goed geëxecuteerd, de verdediging kan ontregelen. Het uitleggen van de pick and roll is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Hoewel het misschien simpel lijkt, is de ‘pick and roll’ een tactiek die basketbalteams over de hele wereld succes kan brengen, ongeacht hun niveau en de concurrentieniveaus waarop ze spelen.
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
Basketbal Spelregels
Dankzij duidelijke spelregels verloopt een basketbalwedstrijd sportiever, dus leuker! We leggen de belangrijkste spelregels op een eenvoudige manier uit. Zo kun jij je spelregelkennis vergroten. Basketball is een fantastische sport, maar ook een sport met veel regels. Op de velden zijn er soms discussies te zien tussen spelers, coaches en scheidsrechters over de juiste toepassing en interpretatie van de regels.
Het Spelregelbewijs
Het spelregelbewijs maakt basketballers vertrouwd met de spelregels van onze sport. Een wedstrijd spelend lid van 14 tot en met 24 jaar oud dient in het bezit te zijn van het spelregelbewijs. Ieder lid dat ouder is dan 24 jaar kan via mijn.basketball.nl het spelregelbewijs halen. Ouders en niet-leden kunnen ook het spelregelbewijs wil halen, maar zullen via het aanvraagformulier een relatienummer moeten aanvragen om daarna toegang te krijgen tot de mijn.basketball.nl omgeving. Aangezien de NBB het belangrijk vindt dat er meer begrip ontstaat tussen de spelers en de scheidsrechters, is besloten om het spelregelbewijs te verplichten voor alle spelers tussen de 14 en 24 jaar. Je mag in totaal 12x meespelen zonder dat het consequenties heeft. Het spelregelbewijs bestaat uit een “uitleg” deel en een toets deel. Het spelregelbewijs kan je ook in het Engels maken. Weet je niet wat je NBB nummer is, klik dan op NBB nummer vergeten.
Controle op het Spelregelbewijs
Vanaf de start van de competitie wordt na iedere gespeelde wedstrijd gecontroleerd of je hebt meegedaan of je in het bezit bent van het spelregelbewijs. In totaal worden 12 waarschuwingen gegeven. Wanneer je als speler voor de dertiende keer meespeelt, zonder spelregelbewijs, word je aangemerkt als ongerechtige speler. Vanaf de start van de competitie wordt na iedere wedstrijd gecontroleerd of een speler die heeft meegedaan in het bezit is van een spelregelbewijs. Je kunt vrij eenvoudig checken welke spelers het bewijs al hebben behaald. Via club.basketball.nl kunt in het personenoverzicht filteren op de leeftijd van de spelers. In totaal worden 12 waarschuwingen gegeven. Spelers krijgen op die manier de tijd het spelregelbewijs te halen. Ook nieuwe leden krijgen zo voldoende tijd om aan de verplichting te voldoen. Wanneer een speler voor de 13e keer meespeelt, zonder spelregelbewijs, wordt de speler aangemerkt als ongerechtige speler.
Spelregelavond op de Vereniging
Naast het spelregelbewijs zijn er natuurlijk meer mogelijkheden voor verenigingen om spelregelkennis van leden te vergroten. Zo kan een spelregelavond helpen om met elkaar te discussiëren over spelregels.
De Vijf Seconden Regel
De vijf seconden regel is eigenlijk niet 1 regel maar 3 verschillende regels.
De Schotklok-Regel
De schotklok-regel is van toepassing in alle bekercompetities (alle categorieën) en alle landelijke competities: Eredivisie en 1e divisie, zowel voor jongens/mannen als meisjes/vrouwen. Als een team voor het eerst controle over de bal heeft, dan krijgt zij 24 seconden om de doelpoging te maken. Er moet een schot worden genomen voordat het signaal van de schotklok klinkt Als de bal de ring niet raakt wordt de schotklok niet terug gezet en loopt deze door. Het maakt niet uit of dit door een schot, een pass of op een andere manier is gebeurd. Er is sprake van een overtreding als een ploeg het niet lukt om binnen 24 seconden een doelpoging te maken, waarbij de bal of in de ring gaat of de ring raakt. Raakt de bal de ring wel dan zal bij balbezit een nieuwe schotklokperiode gaan lopen. er gefloten is voor een fout. In dit geval is het bepalend of dit op de aanvalshelft of verdedigingshelft wordt gedaan. Op de verdedigingshelft zal een nieuwe periode van 24 seconden starten. Op de aanvalshelft kijken we eerst of er meer of minder dan 14 seconden op de schotklok staat. Als dit meer is, dan blijft de schotklok zo staan. Als de bal alleen het bord raakt of de ring mist, nadat het signaal van de schotklok heeft geklonken, wordt de wedstrijd niet onderbroken.
De Pivot
Een speler met bal mag één of meerdere keren met dezelfde voet, in welke richting dan ook, een pas doen, waarbij de andere voet op dezelfde plaats blijft.
Balvast
De scheidsrechters fluiten voor ‘balvast’ als twee of meer spelers van verschillende teams de bal vast hebben. Als de scheidsrechter voor ‘balvast’ fluit, is er sprake van een sprongbalsituatie. De ploeg die bij de eerste sprongbal geen controle over de bal heeft, krijgt bij de volgende sprongbalsituatie de bal aan de zij- of eindlijn. Bij de volgende sprongbalsituaties krijgen de teams om beurten de bal aan de zij-of eindlijn. Dat wordt aangegeven met een pijl die wijst in de richting, waarin het team speelt dat de bal gaat krijgen. Bij de sprongbal staat de hoofdscheidsrechter met het gezicht naar de jurytafel om de bal op te gooien. Zijn collega staat bij de jurytafel. De scheidsrechter die de bal heeft opgegooid, blijft daar staan om daarna achter de aanval aan te sluiten. Tip voor scheidsrechters: Kijk na afloop van het 2e kwart welke ploeg recht heeft op het eerstvolgende balbezit. Draai dan de pijl om. Zorg dat de juryleden gezien hebben dat je de pijl gedraaid hebt.
Inworp
Bij een inworp dien je de bal van buiten het veld weer in het spel brengen, vanaf een plaats die de scheidsrechter aanwijst. De scheidsrechter overhandigt de bal aan de speler die de inworp gaat doen, behalve bij het innemen van de bal na een score. Zodra de scheidsrechter de bal aan jou geeft, heb je 5 seconden om de bal naar een andere speler in het veld te passen. Tip voor scheidsrechters: Soms zie je dat er strak verdedigd wordt, waardoor een ploeg het wel eens moeilijk zou kunnen krijgen om de bal binnen 5 seconden in te nemen. De zijlijnen en eindlijnen horen niet bij het veld. De lijn is een denkbeeldige muur. Over de lijn, op het veld stappen door de nemer bij een inworp mag niet. Tip voor scheidsrechters: Een speler die een kleine lijnovertreding maakt bij het innemen van de bal na een score, zonder dat er een verdediger is, fluit je niet terug. Andere spelers mogen niet met hun lichaam of een gedeelte daarvan op de achterlijn/zijlijn komen. Of over de achterlijn/zijlijn reiken. De bal moet gegooid worden (niet geven aan een speler) en door een andere speler in het veld geraakt worden. Wanneer je de bal hebt voor een inworp mag je niet meer dan totaal 1 meter opzij bewegen van de plaats die door de scheidsrechter is aangewezen. Je mag dus wel 50 cm naar links, en dan weer 50 cm naar rechts stappen. In sommige zalen is weinig ruimte om het speelveld en kan een speler niet naar achteren om een inworp te nemen. In dat geval geldt er een gebied van één meter in het veld waarin geen spelers mogen komen. Aan het begin van het 2e, 3e en 4e kwart en eventuele verlengingen wordt de bal ingenomen ter hoogte van de middellijn, tegenover de jurytafel. De nemer staat met één voet op de aanvalshelft, en met één voet op de verdedigingshelft. EXTRATijdens de laatste 2 minuten van het 4e kwart, en tijdens de laatste 2 minuten van een verlenging is er een bijzondere situatie mogelijk. Een ploeg die balbezit heeft op de eigen helft én zelf een time out aanvraagt (b.v. en speler van het team dat balbezit heeft op de aanvalshelft, mag de bal niet terug laten gaan op de eigen helft. De middellijn hoort bij de verdedigingshelft.
De Doelpoging
De doelpoging begint bij het inzetten van een beweging, dit naar oordeel van de scheidsrechter, die met de bal direct door moet gaan naar de basket (zgn. doorgaande beweging). Het tweetellenritme behoort officieel niet tot een doelpoging, het gaat om de hele beweging (act of shooting). De doelpoging duurt bij een stilstaande speler tot het moment dat de bal de handen heeft verlaten.
Cilinderprincipe
De ruimte binnen een denkbeeldige cilinder die een speler op de vloer inneemt. Ook de ruimte daarboven hoort daarbij.
Verticaliteitsprincipe
Iedere speler heeft het recht op een plaats op de speelvloer en de ruimte in zijn cilinder, zowel recht boven hem als naar de speelvloer toe. Let op: Dit betekent bijvoorbeeld dat een verdediger die stilstaat, met zijn handen recht boven zijn hoofd, geen fout kan maken. Een speler met de bal moet verwachten verdedigd te worden. Let op: Een speler mag vanuit de legale verdedigende positie recht omhoog springen, ook met zijn handen boven zijn hoofd. Op moment van contact moet de verdedigende speler stilstaan of achteruit of zijwaarts verdedigen. Als scheidsrechter let je op de verdediger en op de plek waar op het lichaam van de verdediger contact ontstaat. Dat dient op het bovenlichaam te zijn (torso). Een enkele hand van de verdediger, alleen als de onderarm gebogen is, mag, als dit niet continu is of telkens herhaald wordt. Bij het verdedigen van de center of een dribbelende speler die met de rug naar de verdediger staat, is het toegestaan met de onderarm van een gebogen arm contact te maken.
Persoonlijke Fouten
Vasthouden is ongeoorloofd persoonlijk contact met een tegenstander, waardoor zijn bewegingsvrijheid wordt belemmerd. Afschermen (screenen) is proberen te verhinderen of te vertragen dat een tegenstander een gewenste positie op het veld inneemt. Dit mag, maar je moet stilstaan, met beide voeten op de grond. Degene die het screen zet, moet voldoende afstand aanhouden tot de speler waarop het screen gezet wordt om die speler in de gelegenheid te stellen te stoppen of van richting te veranderen. Een speler mag niet, na zijn eerste dribbel beëindigd te hebben, voor de tweede keer gaan dribbelen. Bij ‘faking’ zie je vaak een verdediger die bij heel licht contact plotseling omvalt. Of een speler die heel veel theater maakt als hij licht gehinderd wordt. Wanneer een scheidsrechter vindt dat dit gedrag niet sportief is kan hij een waarschuwing geven aan de speler, en dat moet hij dan ook melden aan de coach van dat team. Dan geldt de waarschuwing voor elke speler van dat team. Als de actie zo erg ‘fake’ is dat er zelfs geen contact is dan zal direct een technische fout gegeven worden, zonder waarschuwing vooraf. Zowel de speler die de postpositie inneemt, als de tegenstander die hem verdedigt, moeten elkaars rechten op het verticaliteitsprincipe respecteren (cilinder). Het is een fout, als een aanvallende of verdedigende speler in de postpositie met schouder- of heupbewegingen, zijn tegenstander wegduwt of zijn bewegingsvrijheid belemmert.
Goaltending en Interference
Tijdens een schot gaat de bal door de lucht naar de basket. Een andere vorm van het voorkomen van een score is interference. Je mag ook niet van onderen door de basket reiken om de bal aan te raken als deze boven het niveau van de ring is. Als een verdedigende speler goaltending of interference maakt, en de scheidsrechter is van mening dat de bal daardoor niet in de basket kan gaan, dan is dit een overtreding. Als een aanvallende speler dit doet, en juist door deze actie gaat de bal in de basket dan is dit een overtreding.
Onsportieve Fout
De straf van een onsportieve fout is twee vrije worpen en inname op inworp markering op de aanvalshelft voor het andere team. Bij de vrije worpen mag niet gerebound worden. Als de onsportieve fout op een schotpoging is, kan ook één of drie maal gegeven worden in plaats van twee maal, net als bij een normale fout op een schotpoging.
Wedstrijd Diskwalificatie
In onderstaande gevallen is er sprake van een wedstrijd diskwalificatie (game disqualification- GD). De betreffende speler of coach dient dan tijdens de wedstrijd de speelhal te verlaten en naar de kleedkamer te gaan. Een inbreuk op ‘fair play’ wordt bestraft met een technische fout. In onderstaande gevallen is er sprake van een wedstrijd diskwalificatie (game disqualification- GD). De betreffende speler of coach dient dan tijdens de wedstrijd de speelhal te verlaten en naar de kleedkamer te gaan. De betreffende speler, coach of begeleider dient de speelhal te verlaten en naar de kleedkamer te gaan. De straf van een diskwalificerende fout bestaat uit vrije worpen voor de tegenstander en een inworp vanaf de inworplijn op de aanvalshelft. Als de fout een contact fout is (bijvoorbeeld een hele hard contact van een speler) dan moesten de vrije worpen worden genomen door de tegenstander waarop deze fout werd gemaakt.