Basketbal Schot Techniek Handleiding: Verbeter Je Vrije Worpen en Meer

Basketbal is een wereldwijd geliefde sport, ook in Nederland, waar het vooral populair is onder de jeugd. Om het spel goed te spelen, is het essentieel om de regels en technieken te beheersen. Deze handleiding biedt een overzicht van de basketbal schot techniek, met de focus op de vrije worp, en andere relevante aspecten van het spel.

Basketbal Basisprincipes

Basketbal is een teamsport gespeeld door twee teams van vijf spelers. Het doel is om de bal in de basket van de tegenstander te gooien en te voorkomen dat de tegenstander scoort. De basisspelers, de "starting five", nemen aan het begin van de wedstrijd hun posities in. Deze posities zijn doorgaans verdeeld over twee Forwards, twee Guards en een Center (middenvelder).

Puntentelling in Basketbal

De puntentelling in basketbal is als volgt:

• Vrijworp: 1 punt
• Normale worp (binnen de driepuntslijn): 2 punten
• Worp achter de driepuntslijn: 3 punten

Spelregels Tijdens de Wedstrijd

Een basketbalwedstrijd is opgedeeld in periodes. Bij de FIBA (internationale basketbalfederatie) bestaat een wedstrijd uit vier ronden van elk tien minuten. In de NBA (de Amerikaanse basketbalcompetitie) duren de speelrondes 12 minuten. Voor kinderen tot en met 12 jaar worden de wedstrijden aangepast en gespeeld in 8 periodes van 4 minuten.

Time-outs en Pauzes

Tussen het eerste en tweede kwart en tussen het derde en vierde kwart is er een korte pauze van 2 minuten. De rust tussen het tweede en derde kwart duurt 15 minuten. Als de stand na de reguliere speeltijd gelijk is, volgt er een verlenging van 5 minuten.

Lees ook: Basketbal taart versieren

Shot Clock en Andere Tijdsregels

De shot clock is een belangrijke regel die het tempo in het spel houdt. Een team heeft 24 seconden de tijd om een aanval af te ronden. Als de bal de ring raakt, wordt de klok opnieuw gestart. Zodra een team de bal in bezit krijgt, hebben ze 8 seconden om de eigen helft te verlaten en de helft van de tegenstander te betreden. Verdedigers mogen slechts 3 seconden in de bucket (het gebied onder de basket) staan zonder actief de bal te verdedigen. Bij een inworp heeft een speler maximaal 5 seconden om de bal in het spel te brengen. Een speler die nauw bewaakt wordt, moet binnen 5 seconden beginnen met dribbelen of een schot op doel wagen.

Dribbelen en Bewegen met de Bal

Een speler mag maximaal twee passen zetten met de bal in de hand. Als een voet aan de grond blijft, mag de andere voet wel verplaatst worden (pivoteren). Nadat de bal is opgepakt, mag er niet opnieuw gedribbeld worden (een zogenaamde dubbele dribbel). Het aanraken van de bal met de voet, knie of het been wordt beschouwd als voetcontact, wat een overtreding kan zijn.

Overtredingen en Fouten

In het basketbal worden verschillende soorten overtredingen onderscheiden:

• Persoonlijke fout: Niet-toegestaan lichamelijk contact (defensief of offensief).
• Technische fout: Onsportief gedrag of het overtreden van de regels.

Een speler wordt uitgesloten van de wedstrijd bij vijf persoonlijke of technische fouten.

Specifieke Foutregels

Een verdediger mag een aanvaller met balbezit slechts op een beperkte manier afweren.

Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6

Goaltending

Een bal die richting de basket wordt geworpen en zich in neerwaartse richting beweegt, en de ring nog niet heeft geraakt, mag niet door een verdediger worden aangeraakt of geblokkeerd. Dit staat bekend als goaltending en is een overtreding.

Gedragsregels en Verwachtingen

Van iedereen die een basketbalvereniging bezoekt, wordt passend gedrag verwacht. Dit omvat:

• Correcte kleding: Tijdens trainingen en wedstrijden dient correcte sportkleding gedragen te worden.
• Geen sieraden: Het dragen van sieraden is niet toegestaan. Alles wat niet afgedaan kan worden, dient afgeplakt te worden.
• Respect: Respecteer het werk van trainers, coaches, scheidsrechters en andere vrijwilligers.
• Zaaltaken: Voer zaaltaken consequent en gedegen uit.
• Training: Wees actief en betrokken tijdens de trainingen. Zorg dat je oefeningen zo goed mogelijk beheerst en wees op tijd.
• Aanvaarding van beslissingen: Aanvaard beslissingen van scheidsrechters en tafelaars zonder commentaar. Beïnvloed de scheidsrechter en tafelaars niet door onbehoorlijke taal of agressieve woorden en gebaren.
• Speeltijd: Vermijd dat getalenteerde spelers te veel in het veld staan. De minder goede spelers hebben zeker evenveel speeltijd nodig en hebben daar ook recht op.
• Plezier en leren: Bedenk dat kinderen voor hun plezier spelen en iets willen leren.

Rol van Coaches en Ouders

Coaches spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van jonge basketballers. Ze dienen:

• Redelijk te zijn in de eisen ten aanzien van tijd, energie en het enthousiasme van jeugdige spelers.
• Altijd het advies op te volgen van een arts of EHBO-er bij het bepalen of een geblesseerde speler wel of niet kan spelen.
• Kennis over techniek, tactiek en coaching op een goed peil te brengen door middel van workshops, clinics en cursussen.
• Verantwoordelijkheid te nemen voor de uitvoering van scheidsrechters- en tafeltaken.
• Te zorgen voor een goede warming-up.

Ouders/verzorgers dienen:

• Kinderen aan te moedigen en te ondersteunen.
• Zich op de hoogte te stellen van alle informatie die ze krijgen van de basketbalclub.
• Per toerbeurt mee te rijden naar uitwedstrijden, indien ze in het bezit zijn van een auto met inzittendenverzekering.
• Kinderen te leren beslissingen van de scheidsrechter te accepteren.
• Het team tijdig aan te melden via de basketball-app van Sportlink.

Accommodatie en Materiaal

De basketbalring heeft een diameter van 45 centimeter. Het bord moet officieel 1 meter en 5 centimeter hoog zijn en 1 meter en 80 centimeter breed. Op het bord is net boven de ring een rechthoek getekend van 45 centimeter hoog en 59 centimeter breed, als hulpmiddel om de bal via het bord door de ring te gooien.

Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal

Zaalgebruik

Het is belangrijk dat de zaal netjes achtergelaten wordt. Zorg ervoor dat iedereen zijn flesjes, geknoeide drinken/eten, plastic, etc. opruimt. De coaches/spelers/ouders van de eerste spelende teams ondersteunen de zaalwacht bij het klaarzetten van alle materialen. De spelers en coaches van de laatste spelende teams ruimen de materialen op in samenspraak met de zaalwacht.

Reglementen en Handboeken

Het Wedstrijdreglement van de Nederlandse Basketball Bond (NBB) beschrijft de bepalingen over de competitie en regelt de organisatie van alle door of namens de NBB georganiseerde 5-5 competities, bekercompetities en finalewedstrijden. Handboeken zijn aanvullingen op het Wedstrijdreglement en zijn bedoeld voor verenigingen, trainers, coaches en scheidsrechters. Voor 3x3 competities is een apart reglement opgesteld.

Sancties

Bij het niet uitvoeren van scheidsrechters- of tafeltaken, kan de club sancties opleggen. Niet op komen dagen of geen vervanging regelen betekent dat de speler de volgende wedstrijd wel aanwezig moet zijn, maar niet opgesteld zal worden. De coaches zijn verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. De NBB kan boetes toekennen voor bijvoorbeeld een foutief ingevuld wedstrijdformulier of een team dat niet op tijd afzegt.

Sportiviteit en Fair Play

Sportiviteit en fair play zijn essentieel in basketbal. Het kader zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen.

De Vrije Worp: Sleutel tot Succes

Een vrije worp betekent een kans om een punt te scoren in een basketbalwedstrijd, zonder dat de tegenpartij erbij komt kijken. Er is om die reden vaak ook veel druk van coaches, teamgenoten en fans om te scoren wanneer deze kans zich voordoet. Vrije worpen zijn letterlijk gratis punten voor je team. Vaak wordt de winst bovendien bepaald door vrije worpen. "Liggen de scores aan het eind van het spel dicht bij elkaar, dan wil je die vrije worpen gebruiken om te winnen of om met gelijkspel op een verlenging aan te sturen". Kortom: het loont om aan je techniek voor vrije worpen te werken.

De Beste Techniek voor een Vrije Worp

Er is niet één specifieke manier om een vrije worp te doen. Sommige spelers dribbelen eerst een paar keer met de bal voordat ze de worp doen, anderen draaien de bal rond in hun hand, weer anderen doen beide. Sommige spelers zetten hun voeten zo dat hun heupen richting de basket staan, andere positioneren één voet (dezelfde kant als hun werphand) richting de basket.

Hoe Gooi Je een Vrije Worp?

1. Ontspan je schouders en handen: De bal moet een goede rotatie krijgen tijdens je worp. Als de bal kan draaien, heb je meer kans dat hij op het net blijft stuiteren en er uiteindelijk in belandt. Maar je kunt de bal geen goede rotatie meegeven als je gespannen bent tijdens de worp. "Als je ook maar een beetje spanning vasthoudt, rolt de bal niet van je vingers zoals je zou willen". Hou je schouders en handen zo ontspannen mogelijk maar wel actief bij elke vrije worp die je doet.
2. Haal de kracht uit je benen: De kracht achter elke worp zit hem in je benen. Hou je voeten, of alleen je voorste voet als je één voet naar voren hebt, plat als voorbereiding op de vrije worp. Buig dan je knieën en kom explosief vanuit je hielen omhoog om daarna de bal in één vloeiende beweging los te laten, waarbij je je schouders en handen ontspannen houdt. Hou wel je tenen op de grond. "Je wil niet springen omdat je lichaam misschien naar voren valt en daarmee over de lijn heen komt voordat de bal in de basket ligt, en dat geldt als een overtreding". Oftewel: als dit gebeurt, telt je punt niet. Hou daarom je tenen op de grond terwijl je vanuit je hielen krachtig omhoog komt.
3. Blijf in balans: Een van de grootste fouten die spelers maken bij het nemen van vrije worpen is dat ze hun lichaam naar voren laten zwaaien als ze zich voorbereiden op de worp, waardoor ze meer risico lopen om naar voren, naar achteren of naar één kant te vallen. Deze beweging brengt spelers uit balans, en wanneer ze hun arm uitstrekken om de bal te volgen, gaat de bal precies waar je hem niet wilt hebben. "Hoe beter je balans, hoe meer kans je hebt om de bal recht te houden en je vrije worp goed uit te voeren". Om in balans te blijven, adviseert hij om je voor te stellen dat je in een smalle buis zit voordat je gaat gooien. Als je je opstelt voor een vrije worp, pak dan de bal vast met je dominante werphand, waarbij de veters van de bal horizontaal doorlopen over je vingers. Terwijl je je voorbereidt op de worp, til je je dominante elleboog op zodat hij naar de basket wijst en je dominante handpalm naar het plafond wijst. Na de worp wijs je de bal na met je dominante arm. Doe net alsof je met je vingers reikt naar een koektrommel waar je maar net bij kunt.

Tips voor Betere Vrije Worpen

Nu de basis van de vrije worp duidelijk is, is het belangrijk om te kijken hoe je die techniek uitvoert op het veld.

1. Oefening baart kunst: Je moet je vrije worpen bij elke training oefenen. Idealiter besteed je voor of na elke training minstens 10 tot 15 minuten aan het oefenen van vrije worpen. Als je de techniek eenmaal onder de knie hebt, ontwikkel dan een routine voor je vrije worp. Experimenteer en ontdek de aanpak waar jij je het prettigst bij voelt, en gebruik die als je vrije worpen oefent. Een routine kan je helpen om consistent te werpen en de zenuwen tijdens de wedstrijd te bedwingen. Beslis waar je naar wilt kijken als je de bal gooit, waarbij de meeste spelers zich richten op de voor- of achterkant van de ring. "Als je je richt op een heel specifiek punt, zeker als dat klein is, kun je zelfs nog raak gooien als je daar een beetje naast zit". Overweeg de worp te oefenen tot je hem je eigen hebt gemaakt, dan "hoef je er niet over na te denken als het zover is om een vrije worp te nemen".
2. Leg meer druk op je training: Als je tijdens een wedstrijd een vrije worp neemt, zijn alle ogen op je gericht. Dat kan stress opleveren, waardoor zelfs de meest ervaren speler soms de basket mist. Alleen de vrije worp zelf oefenen is niet genoeg. Oefenen onder druk is de sleutel tot leren hoe je geconcentreerd en zelfverzekerd kunt blijven bij het nemen van je worp. Raadzaam is de druk rond een vrije worp tijdens een wedstrijd na te bootsen door consequenties te verbinden aan iedere gemiste worp tijdens het oefenen. Probeer bijvoorbeeld drie vrije worpen achter elkaar te scoren. Mis je er één, dan moet je een sprintje trekken over de lengte van het basketbalveld en dan weer terug. Natuurlijk zal de druk nog steeds niet hetzelfde voelen als bij het nemen van een vrije worp tijdens een wedstrijd. Maar het zal je in ieder geval helpen te wennen aan het presteren onder hoge druk.
3. Werk aan je zelfvertrouwen: Het regelmatig oefenen van vrije worpen onder druk is belangrijk, maar het is minstens zo belangrijk om aan je mindset te werken. De juiste mindset is om de vrijeworplijn te benaderen alsof je al hebt gescoord. "Wanneer je de druk van de worp kan wegnemen, heb je een veel betere kans om te scoren". Er is een truc die je kunt gebruiken om je zelfverzekerder te voelen, vooral tijdens een wedstrijd. Raadzaam is een woord te bedenken dat je bij de vrije worp kunt gebruiken en dat de herinnering oproept aan een plek waar je vaak vrije worpen hebt geoefend. "Misschien is het de [naam van de] sportschool waar ze hiermee hebben geoefend". Wat het ook is, het woord moet je terugbrengen naar een plek met minimale afleiding, waar je je zelfverzekerd voelt.

tags: #basketbal #schot #techniek #handleiding