Het Amerikaanse vrouwenvoetbalelftal heeft een rijke en bewogen geschiedenis, gekenmerkt door strijd, doorzettingsvermogen en uiteindelijk succes. Van de vroege dagen waarin vrouwenvoetbal werd ontmoedigd en zelfs verboden, tot de huidige status als een van de meest succesvolle en populaire vrouwenteams ter wereld, is het verhaal van het Amerikaanse vrouwenelftal een inspiratie voor sporters en supporters overal ter wereld.
De moeilijke beginjaren
Wist je dat vrouwen al voetbal spelen sinds het ontstaan van de sport? In het moderne voetbal werden ook wedstrijden voor vrouwen gespeeld. Al in 1863 werden er regels opgesteld met specifieke aandacht voor vrouwenvoetbal. Een bekende voetbalvereniging uit die beginperiode was de British Ladies Football Club, opgericht in 1895 door Nettie Honeyball. Zij richtte deze club op om te bewijzen dat vrouwen meer waren dan de 'waardeloze figuren' zoals mannen hen vaak noemden.
Ondanks de inspanningen van Honeyball en haar team, kregen ze geen steun van de Britse voetbalbond. In 1921 verbood de Engelse voetbalbond vrouwen zelfs om wedstrijden te spelen op de velden van de bond. Hierdoor moesten vrouwen andere manieren vinden om hun sport te beoefenen. Dit verbod leidde tot minder aandacht voor vrouwenvoetbal, maar de speelsters lieten zich niet ontmoedigen.
In veel landen heerste er in het begin van de 20e eeuw een negatieve houding ten opzichte van vrouwenvoetbal. In 1902 werd vrouwenvoetbal officieel verboden, omdat men dacht dat het te schadelijk zou zijn voor vrouwen en dat vrouwen te weinig conditie en kracht zouden hebben om deze sport te beoefenen. Voor 1902 mochten vrouwen wel in het openbaar voetballen, maar alleen als ze hun haar verborgen onder een muts en een kniebroek droegen met zo hoog mogelijk opgetrokken kousen, omdat het niet gepast was om een stukje bloot been te laten zien.
Heropleving en erkenning
Na het WK voetbal in 1966 kreeg het vrouwenvoetbal een nieuwe impuls. Drie jaar later werd de Women's Football Association opgericht. In 1969 werd de regel die vrouwenvoetbal verbood, opgeheven. In 1971 werd het verbod uit 1921 opgeheven. Het allereerste officiële vrouwenvoetbalteam was het Amerikaanse nationale voetbalelftal. China was het eerste land dat vrouwenvoetbalcompetities organiseerde.
Lees ook: Het USWNT op het Wereldkampioenschap
In Nederland werd in 1924 de eerste officiële vrouwenvoetbalvereniging opgericht: De Oostzaanse Vrouwenvoetbal Vereniging. De ontwikkelingen in het Nederlandse vrouwenvoetbal kwamen pas rond 16 april 1955 weer op gang. Door de oprichting van de Algemene Damesvoetbalbond in 1955 groeide het Nederlandse vrouwenvoetbal enorm. Aan de eerste vrouwenvoetbalcompetitie deden 14 voetbalclubs mee. De KNVB erkende het damesvoetbal echter nog steeds niet.
In de jaren na 1955 kwamen er steeds meer vrouwenteams. Pas in 1971 kwam er erkenning voor het vrouwenvoetbal. 1971 was het jaar dat het vrouwenvoetbal officieel deel ging uitmaken van de KNVB. In het begin speelden de Nederlandse vrouwen dertig minuten per helft, later werd dit veertig minuten per helft. Pas in 1994 werd dit 45 minuten per helft, net als in het mannenvoetbal. Vrouwen speelden in die tijd ook nog met een kleinere bal dan de mannen.
De opkomst van het Amerikaanse vrouwenelftal
Het Amerikaanse vrouwenelftal speelde een cruciale rol in de verdere ontwikkeling van het vrouwenvoetbal. Het team werd al snel een van de meest toonaangevende teams ter wereld, met een sterke nadruk op professionaliteit en competitiviteit. Vrouwenvoetbal werd steeds populairder en begon steeds meer op mannenvoetbal te lijken, vooral op het gebied van professionaliteit. Dit was duidelijk te merken tijdens het WK voor vrouwen in 1999, waar honderdduizenden kaartjes werden verkocht.
Het wereldkampioenschap voor vrouwen wordt sinds 1991 om de vier jaar gespeeld. Amerika is met afstand het meest succesvolle land. Van de acht finales die tot nu toe zijn afgewerkt, stond het nationale dameselftal van Amerika vijf keer in de finale. Vier keer ging het met de trofee naar huis. Tot 2019 keerde Amerika nooit met lege handen huiswaarts. In 2019 namen er 24 landen deel aan het eindtoernooi. Het was voor het eerst dat zoveel landen zich kwalificeerden.
Belangrijke mijlpalen in de geschiedenis van het vrouwenvoetbal
Om de groeiende populariteit en erkenning van het vrouwenvoetbal te illustreren, is het belangrijk om enkele historische hoogtepunten te benoemen:
Lees ook: Winnaars van de Amerikaanse basketbal competitie
- 1971: Erkenning van het vrouwenvoetbal in Nederland. Hoewel vrouwen al in 1920 en '30 een balletje begonnen te trappen, duurde het nog zo'n vijftig jaar voordat het vrouwenvoetbal officieel erkend werd als sport. Pas in 1971 werd vrouwenvoetbal officieel onderdeel van de KNVB.
- 23 september 1956: De eerste wedstrijd van het Nederlandse vrouwenelftal. Op 23 september 1956 speelde het Nederlandse vrouwenelftal voor het eerst een wedstrijd tegen West-Duitsland. Officieel was het nog niet, maar het vuur voor een internationale competitie was aangewakkerd.
- 1991: Het eerste wereldkampioenschap. De eerste editie van het Wereldkampioenschap Vrouwen werd gehouden in China. Een belangrijke mijlpaal voor internationaal vrouwenvoetbal.
- 2002: Voetbal wordt de meest beoefende meisjessport in Engeland. De Engelse Football Association maakte bekend dat voetbal de populairste sport was onder jonge meisjes.
- 2007: Oprichting Eredivisie voor Vrouwen. Waar de Eredivisie voor mannen in 1957 werd opgericht, was een dergelijke competitie voor vrouwen in 2007 pas een feit. Het werd de hoogst haalbare voetbalcompetitie voor vrouwen in Nederland en verhoogde de zichtbaarheid en status van vrouwenvoetbal enorm.
- 2012: Olympische erkenning voor het vrouwenvoetbal. Het vrouwenvoetbal werd erkend als Olympische sport, een belangrijke stap in de ontwikkeling van de sport.
- 2014: Verbod op de hoofddoek voor vrouwen wordt opgeheven. Pas in 2014 werd de hoofddoek voor vrouwen verboden. Het duurde nog eens negen jaar voordat de eerste vrouw met een hoofddoek aantrad op een WK-toernooi: de Marokkaanse Nouhalia Benzina.
- 2017: Oranje Leeuwinnen winnen EK-titel in eigen land. Het EK Vrouwen 2017 in Nederland was een enorm succes, met als hoogtepunt de EK-titel voor de Oranje Leeuwinnen. Gemiddeld keken 4,1 miljoen mensen in Nederland naar de wedstrijd op NPO 1.
- 2022: Gelijk salaris voor vrouwen. Per 1 juli zijn de premies voor mannen en vrouwen in het Nederlands Elftal gelijk. Een mooie eerste stap, al betekent het niet dat alle topvoetbalsters nu in één keer multimiljonair zijn (zoals veel mannelijke collega's).
- 2023: Oranje Leeuwinnen halen kwartfinales WK. De Oranje Leeuwinnen bereikten de kwartfinales van het WK, waar ze werden uitgeschakeld door Spanje.
Verschillen tussen mannen- en vrouwenvoetbal
Ondanks de groeiende professionalisering en populariteit, bestaan er nog altijd verschillen tussen mannen- en vrouwenvoetbal. De laatste jaren komt de headline 'Nog nooit zo veel bezoekers voor het vrouwenvoetbal' steeds vaker voor, aangezien de interesse in het vrouwenvoetbal groter is dan ooit. Mensen staan 's nachts op om de kwartfinales te bekijken, shirtjes met de namen van bekende speelsters worden gedragen en meisjes melden zich massaal aan bij de voetbalclub. Zo'n 60 jaar geleden was dit nog ondenkbaar.
Hoewel de premies voor mannen en vrouwen in het Nederlands Elftal per 1 juli gelijk zijn, is het gemiddelde jaarsalaris in het professionele Nederlandse vrouwenvoetbal nog steeds zo'n 12.750 euro, terwijl dat voor mannen tussen de 200.000 en 300.000 euro ligt.
De rol van vrouwen in de geschiedenis
Vrouwen hebben altijd deel uitgemaakt van de geschiedenis. Eeuwenlang werd hun aandeel daarin echter over het hoofd gezien. In teksten over de vroege geschiedenis werden vrouwen vaak buiten beschouwing gelaten, afgezien van machtige vrouwen zoals koninginnen. Historici waren bijna uitsluitend mannen en zagen het verleden vaak vanuit de Great Man Theory. In de twintigste eeuw veranderde dat door de invoering van de vrouwengeschiedenis als academische discipline. Deze beweging moest de prestaties van vrouwen erkennen en ervoor zorgen dat vrouwen gelijke toegang hadden tot de academische instellingen waar hun geschiedenis zou kunnen worden onderwezen.
Lees ook: Het Amerikaans voetbal: Een gedetailleerd overzicht
tags: #Amerikaans #voetbalelftal #vrouwen #geschiedenis