De voetbalwedstrijd tussen de Verenigde Staten en Iran is meer dan alleen een sportieve confrontatie. De wedstrijd is doordrenkt van politieke spanningen en historische gebeurtenissen. De relatie tussen de twee landen is complex en beladen, met wortels die teruggaan tot de twintigste eeuw. De wedstrijd op het WK in Qatar is dan ook een beladen confrontatie, zowel op als buiten het veld.
Voetbal als politiek strijdtoneel
De politieke dimensie van de wedstrijd werd al in de aanloop duidelijk. De Amerikaanse voetbalbond veroorzaakte opschudding door op sociale media een Iraanse vlag te gebruiken zonder het embleem van de Islamitische Republiek. Dit werd door Iran gezien als een provocatie en een steunbetuiging aan de protestbeweging in het land. De Iraanse voetbalbond eiste excuses en een waarschuwing van de FIFA. De Amerikanen gaven uiteindelijk toe en toonden de correcte vlag, maar benadrukten tegelijkertijd hun steun aan de Iraanse vrouwen.
Ook de spelers van het Iraanse elftal voelden de politieke druk. Er waren berichten dat ze bedreigd werden met gevangenschap en marteling van familieleden als ze zich niet zouden "gedragen" rond de wedstrijden. Dit zou onder meer het meezingen van het Iraanse volkslied inhouden. Tegen Engeland weigerden de spelers dit nog, wat wereldwijd als een protest tegen het regime werd gezien. Voor de wedstrijd tegen Wales zongen ze het volkslied wel mee. Op de tribunes waren zowel voor- als tegenstanders van het regime aanwezig, te herkennen aan de vlaggen die ze droegen.
De wedstrijd in 1998: een moment van toenadering?
De meest memorabele ontmoeting tussen de Verenigde Staten en Iran vond plaats op het WK in 1998 in Frankrijk. Deze wedstrijd werd niet alleen een sportieve, maar ook een politieke gebeurtenis. De relatie tussen de twee landen was op dat moment zeer gespannen, na de Islamitische Revolutie van 1979 en de gijzeling van Amerikaanse ambassademedewerkers in Teheran.
De wedstrijd werd voorafgegaan door diplomatieke inspanningen om de spanningen te verminderen. De toenmalige Amerikaanse president Bill Clinton sprak de hoop uit dat de wedstrijd "de vervreemding tussen onze naties" zou beëindigen. De Iraanse president Mohammed Khatami, een hervormingsgezinde politicus, zocht ook de dialoog met het Westen.
Lees ook: De historische context van Muay Thai-wedstrijden
Op het veld toonden de spelers van beide landen zich van hun meest diplomatieke kant. Ze overhandigden elkaar witte rozen, poseerden samen voor een foto en wisselden shirts uit. De wedstrijd zelf werd gewonnen door Iran met 2-1, wat leidde tot uitzinnige vreugde in de straten van Teheran.
De overwinning van Iran op de Verenigde Staten in 1998 werd gezien als een moment van toenadering tussen de twee landen. Er volgden enkele politieke ontmoetingen, maar de dooi was van korte duur. Na de aanslag op de Twin Towers en de Amerikaanse inval in Afghanistan verslechterde de relatie opnieuw.
De huidige situatie: spanningen en protesten
De situatie rond de wedstrijd in Qatar is anders dan in 1998. De spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran zijn opnieuw opgelopen, onder meer door het Iraanse atoomprogramma en de steun van Iran aan militante groepen in het Midden-Oosten. Bovendien zijn er in Iran grootschalige protesten gaande naar aanleiding van de dood van Mahsa Amini, die was opgepakt door de moraalpolitie.
De deelname van het Iraanse voetbalteam aan het WK is omstreden. Sommige Iraniërs zien het als een steunbetuiging aan het regime, terwijl anderen het elftal beschouwen als hun team en niet dat van de machthebbers. Sommige spelers hebben zich solidair verklaard met de protesten, bijvoorbeeld door het volkslied niet mee te zingen.
De wedstrijd tussen de Verenigde Staten en Iran in Qatar is dus meer dan alleen een voetbalwedstrijd. Het is een beladen confrontatie tussen twee landen met een complexe en gespannen relatie. De wedstrijd is doordrenkt van politieke spanningen, historische gebeurtenissen en maatschappelijke onrust.
Lees ook: Miljoenencontracten in Amerikaans Honkbal
De politieke connotatie van "soccer" in de VS
Het is interessant om te kijken naar de politieke connotatie van de sport "soccer" in de Verenigde Staten. In veel landen is voetbal de populairste sport, maar in de VS heeft het een andere maatschappelijke betekenis dan bijvoorbeeld American football.
In Amerika wordt soccer in eerste instantie gezien als een meisjessport. Daarnaast wordt het geassocieerd met linkse sympathieën, liberals, blue states, Obama people of zelfs commie pansies. Deze kwalificatie stamt al uit de jaren tachtig, toen voetbal nog niet zo populair was in de VS.
Rechts Amerika heeft een hekel aan voetbal omdat het zijn populariteit dankt aan de tegenbeweging van zo'n vijftig jaar geleden, aan witte hippies die zich in de jaren zeventig vestigden in lommerrijke buitenwijken en hun kinderen het Europese voetbal lieten spelen. Volgens rechts Amerika zijn dit anti-Amerikanen, vlaggenverbranders en zelfhaters.
Deze politieke connotatie van soccer in de VS maakt de wedstrijd tegen Iran extra interessant. Het is een confrontatie tussen twee landen met verschillende politieke systemen en ideologieën, en de sport soccer speelt hierin een symbolische rol.
De wedstrijd en de Iraanse diaspora
De wedstrijd tussen Iran en de Verenigde Staten is ook van groot belang voor de Iraanse diaspora, de Iraniërs die in het buitenland wonen. Velen van hen volgen de protesten in Iran op de voet en voelen een sterke verbondenheid met hun land van herkomst.
Lees ook: Olympische basketbaltriomfen van Amerika
Voor sommigen is de wedstrijd een manier om hun steun te betuigen aan de protestbeweging. Ze hopen dat de spelers van het Iraanse elftal een statement zullen maken tegen het regime, bijvoorbeeld door niet mee te zingen met het volkslied of door een rouwband te dragen. Anderen willen de wedstrijd boycotten, omdat ze vinden dat het Iraanse team het regime legitimeert.
De Iraanse diaspora is verdeeld over de vraag hoe ze de wedstrijd moeten benaderen. Sommigen willen dat Iran wint, omdat ze trots zijn op hun land en hun team willen aanmoedigen. Anderen hopen dat de Verenigde Staten winnen, omdat ze het Iraanse regime willen treffen.
De wedstrijd is dus een bron van spanning en verdeeldheid binnen de Iraanse diaspora. Het is een moment waarop hun identiteit, hun politieke overtuigingen en hun liefde voor het voetbal samenkomen.
De rol van de FIFA
De FIFA, de wereldvoetbalbond, staat voor een moeilijke opgave bij de wedstrijd tussen de Verenigde Staten en Iran. De organisatie wil de politiek buiten het voetbal houden, maar dat is in dit geval onmogelijk. De wedstrijd is doordrenkt van politieke spanningen en historische gebeurtenissen, en de FIFA kan niet negeren wat er buiten het veld gebeurt.
De FIFA heeft al actie ondernomen door de Amerikaanse voetbalbond te vragen om de gewijzigde Iraanse vlag van sociale media te verwijderen. De organisatie heeft ook een beroep gedaan op beide teams om zich sportief te gedragen en de politieke spanningen niet op het veld te laten escaleren.
Het is echter de vraag of de FIFA voldoende kan doen om de politieke dimensie van de wedstrijd te neutraliseren. De organisatie heeft weinig invloed op de politieke overtuigingen van de spelers en de fans, en ze kan niet voorkomen dat de wedstrijd wordt gebruikt als een platform voor politieke boodschappen.
De FIFA zal er alles aan moeten doen om ervoor te zorgen dat de wedstrijd in een veilige en respectvolle sfeer kan plaatsvinden. De organisatie moet de spelers en de fans oproepen tot sportiviteit en tolerantie, en ze moet optreden tegen eventuele provocaties of uitingen van haat.
tags: #amerika #iran #wedstrijd #geschiedenis