De keeper, de laatste linie van verdediging, bekleedt een cruciale positie binnen een voetbalteam. Terwijl veldspelers zich richten op het scoren van doelpunten en het verdedigen van hun eigen helft, is het de taak van de keeper om te voorkomen dat de bal in het net belandt. Dit vereist een combinatie van fysieke vaardigheden, mentale kracht en tactisch inzicht. Dit artikel duikt diep in de acties en vaardigheden die een keeper nodig heeft om succesvol te zijn, van basistechnieken tot geavanceerde strategieën.
De Basis: Reflexen, Reactievermogen en Timing
De primaire rol van een keeper is het beschermen van het doel. Dit vereist uitzonderlijke reflexen en een snel reactievermogen om de bal uit het doel te houden. Timing is eveneens essentieel; de keeper moet weten wanneer hij de bal moet pakken, wegstompen of klemvast moet grijpen. Het doel van keeperstraining is het aanleren en inslijpen van alle belangrijke keeperstechnieken. Speciale training voor keepers binnen het voetbal is cruciaal omdat de keeper een sleutelpositie vervult.
Coaching en Organisatie van de Verdediging
Een goede keeper is meer dan alleen een balstopper. Hij of zij fungeert als de veldheer van de verdediging, met het beste overzicht van het hele speelveld. Vanuit deze positie kan de keeper zijn teamgenoten coachen, aanwijzingen geven over de positionering en de bewegingen van de tegenstanders. Dit is vooral belangrijk bij standaardsituaties zoals vrije trappen en hoekschoppen, waar de keeper de defensieve organisatie leidt. Als een echte veldheer heeft de keeper op het veld het beste overzicht van iedereen.
Meevoetballen: De Keeper als Eerste Spelmaker
In het moderne voetbal wordt van keepers verwacht dat ze actief deelnemen aan de opbouw van het spel. De keeper is vaak de eerste speler die de bal in bezit heeft na een redding en kan het spel starten door de bal naar een teamgenoot te spelen. Dit vereist een goede traptechniek en het vermogen om onder druk de juiste beslissingen te nemen. De keeper moet daarom ook in toenemende mate geschoold zijn in de tactische grondbeginselen.
Specifieke Situaties en Acties
1-op-1 Situaties
Keepers komen regelmatig in 1-op-1 situaties met aanvallers terecht. Cruciaal hierbij is dat de keeper zo lang mogelijk overeind blijft en pas naar de bal duikt op het moment dat de speler wil schieten. Zodra je als keeper op de grond ligt, heb je geen controle meer over de situatie. Controle is dan ook het sleutelbegrip in de 1 tegen 1 tussen keeper en speler. Je focus moet altijd volledig op de bal leggen. Wanneer je je gaat concentreren op de dribbel of acties van de aanvaller zul je snel verslagen worden. Ga volledig voor de bal en wees niet bang om een blessure op te lopen of een bal vol in je gezicht te krijgen.
Lees ook: Een blik op de vernieuwde samenwerking tussen KNVB en Albert Heijn
Uitlopen
Bij het uitlopen is het belangrijk dat de keeper stilstaat op het moment dat de speler wil schieten. Vanuit stilstand kan men goed reageren, als je licht beweegt ben je vaak te laat.
Duiken
Vaak zie je keepers vanuit stand naar de hoek duiken om een bal te pakken. Het zetten van een extra stap, voordat je duikt, kan hierbij zeker helpen. Een goede duiktechniek vereist dat je landt op je zij. Benadruk het voorwaarts aanvallen. Te vaak zien we keepers die (half) op hun buik landen bij het duiken.
Spelregels en Bescherming
Binnen het 5 meter gebied heeft de keeper een beschermende status. Naast het volgen van de spelregels hebben keepers nog een aantal taken. Uiteraard is de belangrijkste taak om geen tegengoals te krijgen tijdens de wedstrijd.
Het Belang van Training en Ontwikkeling
Individuele Aandacht en Kleine Groepen
Het is belangrijk dat de trainer zich tijdens de training persoonlijk op zijn leerlingen kan richten. De trainingssessies vinden daarom in kleinere groepen plaats. Het voordeel is hierbij dat de individuele trainingsbehoeften van de leerling-keepers centraal staan. De enige manier om op een gedetailleerde manier feedback te geven is door de groepen klein te houden.
Opbouw van een Goede Keeperstraining
Voor wat betreft de keuze uit passende oefeningen, dienen de oefeningen qua coördinatie complex te zijn, maar ook op techniek gericht te zijn. Een trainingseenheid bestaat uit drie pijlers.
Lees ook: Analyse van de KNVB actie en de gevolgen
Technische Vaardigheden
Duiken vereist oefening, dus train met de juiste keepersoefeningen. In de warming-up dienen al bepaalde basisoefeningen van het keepen geïntegreerd te worden. Om de coördinatievaardigheden van een keeper te trainen en daarmee succes te bereiken in de wedstrijd, dient het verscherpen van de coördinatie een hoofdbestanddeel van keeperstraining te zijn.
Mentale Voorbereiding
Het hebben van kracht en techniek alleen maakt een keeper nog niet goed. Een sterke concentratie en een goede manier van met fouten omgaan zijn net zo belangrijk. De dag en avond ervoor zijn daarbij even belangrijk als de speeldag zelf. Het is optimaal als zowel team als keeper voor de wedstrijd een gezamenlijke warming-up uitvoeren. Ook tijdens de wedstrijd moet een keeper het hoofd koel houden.
De Mentale Kant van het Keepen
Rust en Vertrouwen
Rust in je hoofd als keeper is essentieel. Dat geldt ook voor je gedrag. Wees onverstoorbaar. Daarmee straal je ook zelfvertrouwen uit. Dit is een enorm belangrijke basis tip. Je ploeggenoten hebben er niets aan als ze een opgefokte keeper achter zich hebben staan. Mindfulness betekent niets meer en minder dan dat je aanwezig bent in het huidige moment, het nu. Als keeper kun je ook van mindfulness profiteren. Doordat je een frisse ‘mind’ hebt verbetert je concentratie en heb je minder last van ‘ruis’.
Omgaan met Fouten
De keeper moet voorkomen dat hij na een tegendoelpunt zijn kop in het zand steekt. Heb je een fout gemaakt, moet je daarmee leren omgaan. Een fout kan als een soort drijfzand werken, en de komende acties ook schaden. In ieder geval moet je nooit de komende acties met 110% of 120% aangaan. Dat zorgt voor een soort mentale verkramping. Het belangrijkste is, dat je door kleine succesvolle acties weer kracht opdoet, en vastberaden tegen jezelf zegt: "ik ga dit fixen!"
Precisie boven Snelheid
Bij het trainen is de juiste houding van doorslaggevend belang. Het is niet belangrijk hoe snel een oefening uitgevoerd wordt. Liever doe je de oefening langzaam, en met 100% precisie, dan dat je de oefening snel doet, en daarmee afraffelt.
Lees ook: Volleybal ballen: Koopgids
Jeugdkeepers: Een Geleidelijke Ontwikkeling
Het is op jonge leeftijd absoluut zinvol om jeugdspelers te laten kennismaken met alle posities binnen het team. De positie van de keeper is daar onderdeel van. Rouleren met de keeper op jonge leeftijd (advies is zeker t/m 012 leeftijd) is goed om alle spelers te laten kennismaken met deze rol binnen het team en wat dit van ze vraagt.
De Keeper: Een Buitenbeentje met een Cruciale Rol
Keepers zijn gek. Dit hoor je vaak in het voetbal. Keepers zijn inderdaad aparte types. Binnen het voetbal zijn dit de buitenbeentjes. Zij hebben een ander vak dan de rest van de leden van de selectie. Keepers zijn in veel gevallen de schlemiel of de held van het team.