Wil je competitie spelen? Dan vraagt de Nederlandse Basketball Bond je het ‘Spelregelbewijs’ te halen. Daarmee laat je zien jezelf in de regels verdiept te hebben. Dat helpt spelers, scheidsrechters én toeschouwers van een veilige sportomgeving waarin ze nog meer van de sport genieten. Moet jij jouw spelregelbewijs halen? Hieronder volgt een uitgebreid overzicht van de spelregels.
Geschiedenis van Basketbal
De immens populaire sport basketbal werd in 1891 uitgevonden door de Amerikaan James Naismith, een gymnastiekleraar in Springfield. In de winter van 1891 kreeg hij van de directeur van de school de opdracht om een nieuw spel te verzinnen. Omdat het buiten erg koud was, moest het een binnenspel worden. Na lang nadenken hing hij twee perzikmanden aan het balkon op elk eind van de gymzaal en kwam hij met dertien spelregels voor het spel. Naismith maakte twee teams van vijf spelers die een voetbal (!) door de mand moesten mikken. Basket Ball (zo schreef je dat toen) was uitgevonden. In het begin had de mand gewoon nog een bodem waardoor het erg moeilijk was om de bal er na een score weer uit te krijgen.
In 1926 kwam basketbal over van Amerika naar Nederland. De directeur van de Militaire Sportacademie in Utrecht had in Amerika basketbal gezien en wilde dat spel graag op de academie laten spelen. De eerste jaren werd er alleen in competitie gebasketbald in Amsterdam. Na de Tweede Wereldoorlog werd de ‘Amsterdamse Basketball Bond’ opgericht. Deze bond had toen ongeveer vijfhonderd leden.
Basketbal is uitgevonden in Amerika. Het is daar dan ook een erg populaire sport samen met honkbal, American football en ijshockey, populairder dan bijvoorbeeld voetbal. Zo hebben bijna alle high schools (middelbare scholen) en universiteiten hun eigen basketbalteams, die elk jaar in maart voor tienduizenden toeschouwers de finales van hun schoolcompetitie spelen. De beste basketballers van de wereld spelen in de Amerikaanse profcompetitie: de NBA. De letters NBA staan voor National Basketball Association. De profs verdienen miljoenen dollars. Spelers als Stephen Curry, James Harden, Kevin Durant en LeBron James zelfs meer dan dertig miljoen per seizoen. In de NBA zijn ook veel goede basketballers actief die niet uit Amerika komen. Een van de allergrootste talenten heet Luka Doncic en is afkomstig uit Slovenië. Hij speelt bij de Dallas Mavericks. Wist je dat de Toronto Raptors met hun sterspeler Kawhi Leonard de 2019 NBA Championship hebben gewonnen?
In 1936 werd basketbal voor de eerste keer geïntroduceerd op de Olympische Spelen. Vanaf het begin bleek de Verenigde Staten oppermachtig in deze sport.
Lees ook: Basketbal taart versieren
Basisprincipes van het Spel
Eén speelveld, twee teams, twee baskets en één bal: de wedstrijd kan beginnen. In het basketbal staan er tegelijkertijd in totaal tien spelers op het veld; vijf per team. Bij begin van de wedstrijd nemen de basisspelers, de zogenaamde starting five, hun posities in. Normaal gezien staan ze opgesteld als twee Forwards, twee Guards, en een Center (middenvelder). Het is het doel om de bal in de basket van de tegenstander te krijgen, die op de korte zijden van het speelveld op 3,05 meter hoogte bevestigd is. Een treffer door een vrijworp levert een enkel punt op, en een normale worp twee punten. Staat de aanvaller echter achter driepuntslijn, levert een treffer drie punten op.
Speeltijd en Verlenging
Een basketbalwedstrijd bestaat uit 4 kwarten (delen) van 10 minuten. Bij de FIBA bestaat een spel uit vier ronden van elk tien minuten. Bij de NBA daarentegen bedraagt een speelronde 12 minuten. Tussen het 1e en 2e kwart en het 3e en 4e kwart zit een pauze van 2 minuten. Tussen het 2e en 3e kwart zit een pauze van 15 minuten. De speeltijd van een basketbalwedstrijd is dus 40 minuten, maar een basketbalwedstrijd duurt langer. Dit komt omdat als de bal uitgaat of als er een overtreding wordt gemaakt, de tijd stil staat. Kinderen t/m 12 jaar spelen in plaats van 4×10 minuten 8×4 minuten.
In het basketbal kun je niet gelijk spelen. Als de stand op het eind gelijk is, dan wordt er verlengd met 5 minuten. Is de stand na de verlenging weer gelijk? Dan wordt er opnieuw 5 minuten verlengd, net zo lang totdat er een winnaar is.
Spelers en Wissels
Basketbal kun je 3-tegen-3 (3×3) of 5-tegen-5 spelen. Bij 3×3 mag je team uit maximaal 4 spelers bestaan waarvan er altijd 3 op het veld staan. Anders dan bij sommige andere sporten mag je bij basketbal onbeperkt wisselen. Elke keer als het spel stil ligt (bijvoorbeeld als de bal uit is), mogen beide teams wisselen. Basketbal zal gespeeld worden met twee teams van vijf spelers, daarnaast beschikt elk team over een zevental wisselspelers.
Punten
Voor een veldscore krijgt je team 2 punten, voor een score uit een vrije worp 1 punt. Het doel is om zoveel als mogelijk punten te behalen en ervoor te zorgen dat de tegenstander zo min mogelijk punten scoort. Punten kunnen gescoord worden door de bal in een ijzeren ring te gooien aan de kant van de opponent.
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
Spelregels tijdens het Spel
Je mag maximaal 2 passen zetten met de bal in de hand. Als je 1 voet aan de grond houdt mag je de andere voet wel verplaatsen. Bij het dribbelen stuiter je de bal met 1 hand op de grond. Nadat je de bal hebt opgepakt, mag je niet nog een keer dribbelen. Je mag de bal niet met je voeten spelen. De bal is uit, wanneer de bal buiten het veld op de grond of op de lijn valt.
Overtredingen
In het basketbal wordt onderscheid gemaakt tussen vier soorten overtredingen:
- Persoonlijke fout: niet-toegestaan lichaamscontact (Defensief of offensief). Je krijgt in basketbal een persoonlijke fout als je opzettelijk lichamelijk contact met je tegenstander maakt. Als je een persoonlijke fout maakt op een speler die schiet mag die speler 2 vrije worpen schieten. Als je 5 persoonlijke fouten hebt dan moet je het veld verlaten, je mag dan niet meer terug in het veld komen. Bij vijf persoonlijke of technische overtredingen wordt een speler uitgesloten van de lopende wedstrijd. Een verdediger mag een aanvaller met balbezit maar op beperkte manieren afweren. Een aanvaller met balbezit begaat een overtreding wanneer hij of zij in contact komt met een verdediger die zich op zijn legitieme verdedidingspositie bevindt, of die zich achteruit beweegt.
- Technische fout: technische fouten of ongedisciplineerd spel.
Andere belangrijke regels:
- 24-secondenregel: Op de zogenaamde shot clock worden 24 seconden afgeteld: de maximale tijd die een aanval mag duren. De tijd begint bij de inworp te lopen. Raakt de bal de ring van de basket aan, begint de klok opnieuw te lopen.
- 8-secondenregel: Zodra een team de bal in bezit krijgt, moeten ze ervoor zorgen dat ze binnen 8 seconden de eigen helft te verlaten en de helft van de tegenstander betreden.
- 3-secondenregel: Bij een aanval mogen de verdedigers zich slechts drie seconden lang op de helft van de tegenstander bevinden. Daarbij maakt het verschil of ze in balbezit zijn of niet.
- 5-secondenregel (inworp): Bij een inworp mag een speler de bal maximaal 5 seconden lang vasthouden.
- 5-secondenregel (nauwe bewaking): Tijdens het spel moet een speler, die nauw bewaakt wordt, uiterlijk na vijf seconden beginnen met dribbelen, of een worp op doel wagen. Bij het overtreden van deze regel krijgt de tegenstander een inworp.
- Voetenwerk: Zodra de speler met balbezit stopt met dribbelen, mag hij of zij met de voeten nog twee keer de grond aanraken; daarna moet de bal weggepasst zijn, of moet er op de basket geschoten worden. Het aanraken van de bal met voet, knie, of been wordt als voetcontact beschouwd. Daarbij wordt een verschil gemaakt tussen verdedigers en aanvallers:
- Wanneer een verdediger een voetcontact maakt, word de Shot Clock op 14/24 seconden gezet, als er op dat moment al meer dan tien seconden verstreken zijn.
- Dubbele dribbel: Zodra een aanvaller na het dribbelen de bal opgepakt heeft, mag hij niet opnieuw aan een dribbel beginnen (vandaar: dubbele dribbel).
- Goaltending: Een bal die richting basket geworpen word, die zich in neerwaartse richting beweegt, en de ring van de basket nog niet aangeraakt heeft, mag niet door een verdediger aangeraakt of geblokkeerd worden.
Materiaal: De Basketbal en de Basket
Een basketbal is van rubber of leer. Er zijn 4 maten ballen:
- Maat 4 (kleinste maat): wordt gebruikt door kinderen jonger dan 8 jaar.
- Maat 5: wordt gebruikt door kinderen t/m 12 jaar.
- Maat 6: wordt gebruikt door iedereen vanaf 13 jaar.
- Maat 7 (grootste maat): wordt alleen gebruikt door jongens/mannen vanaf 15 jaar.
Er zijn verschillende manieren om een basket op te hangen. Je kan een basket aan de muur hangen of aan een paal, maar er zijn ook baskets die je kan verrijden (deze zie je vaak in de sporthal). De ring heeft een diameter van 45 centimeter. Best groot want een bal past dus meer dan 2 keer door de ring heen. Het bord moet officieel 1 meter en 5 centimeter hoog zijn en 1 meter en 80 centimeter breed, maar dat wisselt nog wel eens. Op het bord is net boven de ring een rechthoek getekend van 45 centimeter hoog en 59 centimeter breed. Deze rechthoek is een hulpmiddel om de bal via het bord door de ring te gooien. Als je de bal op het bovenhoekje van het rechthoekje mikt, dan scoor je bijna altijd. Topspelers schieten het liefst van afstand de bal door de ring zonder het bord te gebruiken. De ring hangt op 3 meter en 5 centimeter hoogte.
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
4-op-een-rij basketbal
Wie kent het niet? Dit klassieke 4-op-een-rij spel is in een nieuw opblaasbaar jasje gestoken en zal een hit zijn tijdens sportevenementen, zeskampen of andere festiviteiten. Met de gekleurde ballen moeten de spelers 4 ballen in dezelfde kleur op rij zien te krijgen. Dus richten…
Je zet het opblaasbare 4-op-een-rij spel gemakkelijk binnen 10 minuten op. Dit kan zowel binnen als buiten. We leveren het spel in één deel, waardoor hij gemakkelijk te transporteren is. Deze inflatable krijg je van ons inclusief blower, verankeringsmateriaal, transportzak en een duidelijke handleiding. Omdat JB kussens op meerdere punten verstevigd en meervoudig gestikt zijn, bieden we deze inflatable met 5 jaar garantie aan. Het sterke, hoge kwaliteit PVC is duurzaam en eenvoudig schoon te houden. JB laat al meer dan 15 jaar mensen wereldwijd letterlijk een gat in de lucht springen. Maar liefst 15.000 klanten in totaal kozen al voor ons. Ons team van designers, ontwikkelaars en logistiek medewerkers levert unieke opblaasattracties op grootse wijze! Dankzij hen zijn onze klanten verzekerd van onze professionele service en levering. De ring heeft een diameter van 45 centimeter. Best groot want een bal past dus meer dan 2 keer door de ring heen! Het bord moet officieel op 1 meter en 5 centimerter hoog zijn en moet 1 meter en 80cm breed zijn maar de wisselt nog wel eens. Op het bord is net boven de ring een rechthoek getekend deze is 45cm hoog en 59cm breed. Deze rechthoek is een hulpmiddel om de bal via het bord door de ring te gooien. De ring hangt op 3 meter en 5 centimenter hoogte.