Het 3x3 basketbal is een snelle en dynamische variant van het traditionele basketbal. In deze artikel worden de belangrijkste regels van deze discipline binnen de basketbalsport besproken. Het 3x3 basketbal staat bekend om het dynamische spel. Dit houdt ook in dat bij deze sport andere regels gehanteerd worden dan bij het 5x5 basketbal.
Wat is 3x3 Basketbal?
3×3 basketball is een aparte discipline binnen de basketbalsport. Zoals de naam al doet vermoeden, wordt er door twee teams van drie spelers tegen elkaar gespeeld. Het is een variant op het traditionele basketball, ook wel pleintjesbasketball genoemd. Hierbij bestaat je team uit maximaal vier spelers, van wie er altijd drie op het veld staan.
Het Veld en de Bal
Op het eerste oog ontdek je al opvallende verschillen met het reguliere basketbal. Zo bevat een 3x3 veld maar een half basketbalveld en is er maar één basket. Het veld is maar de helft van een basketbalveld bij 5-tegen-5 basketball, je speelt ook maar op één basket. Verder zie je ook een grote halve cirkel op het veld, ook wel de tweepuntslijn genoemd. De driepuntslijn, die je gewend bent van het 5x5 basketbal, is er niet. Ook de basketbal is anders. Deze heeft het gewicht van een herenbal, maar het formaat van een damesbal.
Spelregels en Scoren
Bij 3×3 basketbal gelden specifieke spelregels. Zo is er een 12 seconden schotklok in plaats van 24 seconden. Er is geen driepuntslijn, maar een tweepuntslijn. Elke score die gemaakt wordt achter deze lijn is twee punten waard. Elke score die binnen deze lijn gemaakt wordt is één punt waard. Om aan te mogen vallen, moet je met je team eerst ‘recht van aanval’ halen door met de bal achter de tweepuntslijn te dribbelen of te passen. Scores in 3x3 basketball tellen voor één of, als je van achter de tweepuntslijn scoort, voor twee.
Wedstrijdduur en Overtime
Officiële wedstrijden duren 10 minuten. Elk team heeft recht op 1 time out, een time out duurt 30 seconden. Een wedstrijd duurt slechts 10 minuten zuivere speeltijd. De winnaar is de partij die als eerst 21 punten heeft gescoord of die de meeste punten heeft na 10 minuten. Indien er na 10 minuten een gelijke stand is volgt er overtime. Overtime is een verlenging totdat één partij 2 punten heeft gescoord.
Lees ook: Procedure Klacht Indienen Racisme KNVB
Fouten en Vrije Worpen
Bij het 3x3 basketbal zijn er geen persoonlijke fouten, maar teamfouten. Vrije worpen worden gegeven nadat een team 6 teamfouten heeft begaan. De vrije worp wordt vlak buiten het vierkant voor de basket gemaakt.
- Wanneer de scorepoging niet succesvol is worden fouten die gemaakt zijn tijdens de scorepoging bestraft met 1 vrije worp.
- Wanneer de scorepoging succesvol is telt het punt en wordt de schutter beloond met 1 vrije worp vanwege de fout tijdens de scorepoging.
- Teamfout 7, 8 en 9 worden altijd bestraft met 2 vrije worpen. Teamfout 10 en alle teamfouten daarna worden bestraft met 2 vrije worpen en balbezit.
- Technische fouten worden bestraft met 1 vrije worp en balbezit.
- Onsportieve fouten worden bestraft met 2 vrije worpen en balbezit.
Start van het Spel en Wissels
Voorafgaand aan de wedstrijd wordt er getost. De winnaar van de toss kan kiezen voor 1) balbezit bij de start van de wedstrijd 2) starten met balbezit in overtime. De wedstrijd begint met 3 spelers van ieder team op het veld. Een vierde speler zit op de wisselbank en kan gedurende de hele pot gewisseld worden op de kop van het veld.
Dynamisch Spel
Zodra een team scoort mag het andere team meteen doorgaan door de bal te dribbelen of te passen. Een aanval mag pas weer opgezet worden zodra de bal buiten de tweepuntslijn is geweest. Met name deze laatste regel zorgt voor het dynamische en spectaculaire spel waar 3×3 basketball om bekend staat.
Basketbal in Nederland
De Nederlandse Basketball Bond (NBB) zet sinds 2009 hoog in op de ontwikkeling van 3×3 basketball. Één van de belangrijkste beweegredenen hierachter is het feit dat de NBB basketball voor iedereen toegankelijk wil maken. 3×3 basketball activiteiten op de pleintjes in de wijken en grote events op A-locaties in de stad helpen bovendien de zichtbaarheid van de sport aanzienlijk te vergroten. Sinds 2009 organiseert de NBB het Nederlands Kampioenschap 3×3 basketball, 3x3NL Tour genaamd (voorheen bekend als Streetball Masters). Naast de 3x3NL Tour worden er jaarlijks diverse grote internationale 3×3 events in Nederland georganiseerd, zoals in de 2019 zelfs de FIBA 3×3 World Cup, het officiële 3×3 wereldkampioenschap voor landenteams.
TeamNL en Internationale Toernooien
TeamNL is actief in het 3x3 basketbal en doet mee aan internationale toernooien. Zo was het TeamNL mannenteam gekwalificeerd voor de Olympische Spelen in Tokio, waar 3x3 basketbal voor het eerst op het olympisch programma stond. Ze haalden destijds de kwartfinale. De FIBA 3x3 World Cup is een belangrijk evenement. In 2022 organiseerden de zuiderburen de FIBA 3x3 World Cup op de groenplaats in Antwerpen. Worthy de Jong, Jan Driessen, Bryan Alberts en Maarten Bouwknecht vormen een 3x3 basketbalteam dat deelneemt aan de FIBA World Tour. Jan Driessen maakt zijn debuut op de Olympische Spelen in Parijs. Samen met Dimeo van der Horst, Arvin Slagter en Worthy de Jong vormt Jan Driessen de selectie. Dezelfde vier die het kwalificatietoernooi wonnen.
Lees ook: Voordelen 7 tegen 7 Voetbal