De Belgische heren hockey competitie, met name de 1ste klasse, is een belangrijk onderdeel van de hockeysport in België. Dit artikel biedt een overzicht van de competitie, inclusief de structuur, de topclubs, en andere relevante aspecten.
Structuur van de Competitie
De Koninklijke Belgische Hockey Bond (KBHB) organiseert de verschillende competities in België, waaronder de 1ste klasse heren hockey. De competitie bestaat uit een aantal teams die strijden om het kampioenschap.
Poule-indeling
De afdeling Competitiezaken van de KNHB heeft de poule-indeling van de bondscompetitie jeugd en senioren 2025-2026 bekendgemaakt. De poule-indelingen zijn opgenomen van teams uitkomend in Cat I senioren en junioren. Ook de indelingen voor de teams uitkomend in de hoogste reserve- en 30+ en D45+ competitie in de districten Noord-Holland, Zuid-Holland en Midden Nederland (regio West) zijn gepubliceerd. De voorlopige indelingen van de 4e klasse standaardteams zijn ook in het overzicht meegenomen. Er kunnen nog verschuivingen plaatsvinden en de reisafstanden kunnen dus zowel voordeliger áls nadeliger worden.
Landelijke Topklasse en Subtopklasse
De Landelijke Topklasse en Subtopklasse starten sinds het seizoen 2019-2020 met een landelijk ingerichte voorcompetitie. Bij de inschrijving hebben verenigingen aangegeven wat de teamsamenstelling is van een bepaald team. Op basis van deze aantallen en de prestaties van deze spelers van het voorgaande seizoen, heeft elk team een rating gekregen. De ratingwaarde bepaald welke teams uitkomen in de Landelijke Topklasse en Subtopklasse. De teams zijn vervolgens op basis van een “slangverdeling” in de poules geplaatst. Om de grootste reisafstanden te voorkomen, wordt zowel in de Landelijke Topklasse en Subtopklasse deze slangverdeling niet altijd volledig gevolgd. De Topklasse wordt vrijwel helemaal op slang ingedeeld, waarbij alleen de extreme reisafstanden, zoals Groningen-Maastricht, worden gecorrigeerd. Bij de Landelijke subtopklasse wordt de slangverdeling geoptimaliseerd, waarbij de rating altijd leidend is en vervolgens ook naar de (extreme) reisafstanden wordt gekeken. De wedstrijdprogramma’s voor Cat I (muv. De vierde klasse) worden uiterlijk medio augustus gepubliceerd.
Topclubs en Spelers
De Belgische hockeycompetitie staat bekend om zijn sterke clubs en getalenteerde spelers. Verschillende clubs hebben een rijke historie en hebben door de jaren heen successen behaald op nationaal en internationaal niveau.
Lees ook: Analyse KNVB Beker eerste ronde
Bekende Clubs
Enkele van de meest bekende clubs in de Belgische heren hockey competitie zijn:
- RSC Anderlecht: Hoewel vooral bekend van voetbal, heeft Anderlecht ook een hockeyafdeling met een rijke historie.
- Club Brugge: Net als Anderlecht, is Club Brugge een bekende naam in de Belgische sportwereld met een actieve hockeyafdeling.
- Union Sint-Gillis: Een club met een groeiende reputatie in de hockeywereld.
- Standard Luik: Een andere traditionele Belgische sportclub met een hockeyafdeling.
Talentontwikkeling
De Jupiler Pro League, het hoogste niveau van het Belgische voetbal, is een competitie met een rijke geschiedenis, gepassioneerde supporters en een sterke focus op jong talent. De competitie staat ook bekend om intense derby’s en rivaliteiten.
Competitie Format en Play-offs
De competitie kent een regulier seizoen en play-offs, waarbij de beste teams strijden om het kampioenschap.
Reguliere Competitie
De Belgische competitie bestaat, in tegenstelling tot de Eredivisie, uit 16 teams. De competitie begint doorgaans in augustus en eindigt in mei. Tijdens een seizoen speelt elke club twee keer tegen elkaar in een round-robin format: één thuis- en één uitwedstrijd. Dit betekent dat elk team 30 wedstrijden speelt in de reguliere competitie. De club die na de reguliere competitie bovenaan de ranglijst eindigt, is de winnaar van de Pro League, maar daarmee nog geen landskampioen.
Play-offs
Na de reguliere competitie starten de play-offs. De top 6 mag in de Champions’ Play-offs strijden om de landstitel en de beste Europese tickets. De punten uit de reguliere competitie worden gehalveerd en elk team speelt tien wedstrijden, twee keer tegen ieder ander team uit de groep. De nummer één wordt gekroond tot Belgisch landskampioen en krijgt een ticket voor de competitiefase van de Champions League. De nummer twee plaatst zich voor de derde kwalificatieronde van de Champions League. De nummer drie krijgt een ticket voor de tweede kwalificatieronde van de Europa League.
Lees ook: Meer over Basketbal in de Eerste Divisie
De nummers zeven tot en met twaalf strijden in de Europe Play-offs om aanspraak te maken op dat laatste Europese ticket. Dit betekent dat de nummer twaalf uit de reguliere competitie nog steeds een kans heeft om in Europa te spelen het volgende seizoen. Ook in de Europe Play-offs worden de tot dusver behaalde punten gehalveerd en speelt elk team tien wedstrijden. De club die eerste wordt speelt een uitwedstrijd tegen de nummer vier van de Champions’ Play-offs.
De vier laatst geëindigde clubs van de reguliere competitie strijden in de Relegation Play-offs om degradatie te voorkomen. In tegenstelling tot de twee andere play-offs, worden de punten hier niet gehalveerd. Ieder team speelt zes wedstrijden en de winnaar mag het volgende seizoen in de Jupiler Pro League blijven spelen. De onderste twee clubs degraderen automatisch naar de Challenger Pro League, het tweede niveau in België. De nummer twee krijgt nog een laatste kans om zijn plekje op het hoogste niveau te verdedigen.
Elk seizoen degraderen de twee laagst geëindigde teams van de Relegation Play-offs rechtstreeks naar de Challenger Pro League. De nummer twee uit de Relegation Play-offs strijdt in een heen- en terugwedstrijd tegen de winnaar van de promotie-play-offs uit de Challenger Pro League. De winnaar speelt het volgende seizoen op het hoogste niveau. Andersom promoveren de kampioen en de nummer twee uit de Challenger Pro League rechtstreeks naar de Jupiler Pro League. Dit systeem zorgt voor spanning tot de laatste speeldagen.
Europese Tickets
De winnaar van de Champions’ Play-offs en dus de landskampioen plaatst zich rechtstreeks voor de competitiefase van de Champions League. De nummer twee verdient een ticket voor de derde kwalificatieronde van de Champions League en de nummer drie kwalificeert zich voor de tweede kwalificatieronde van de Europa League. De nummer vier van de Champions’ Play-offs neemt het in een thuiswedstrijd op tegen de nummer één van de Europe Play-offs. Ook via de Croky Cup, de Belgische Beker, is een Europees ticket te verdienen. De winnaar van de beker plaatst zich voor de play-offs van de Europa League. Deelname aan Europese competities is van groot belang voor Belgische clubs. Het brengt niet alleen aanzien en uitdaging, maar ook aanzienlijke financiële inkomsten.
Wijzigingen in Competitieformat vanaf 2026/27
Vanaf het seizoen 2026/27 zal de Belgische Eerste Klasse (Pro League) opnieuw achttien clubs tellen en de play-offs om de landstitel zullen verdwijnen. Daarmee is de opzet van de competitie weer hetzelfde als die van de Nederlandse eredivisie. In de nieuwe opzet wordt er enkel nog een reguliere competitie afgewerkt, waarna de nummers één tot en met vier een Europees ticket krijgen en de nummers zeventien en achttien degraderen. Aan de nieuwe opzet kleven de nodige voordelen, volgens de Pro League.
Lees ook: Regels Korfbal Micro Klasse
Schaerweijde: Een Nederlandse Club met Ambities
Hoewel dit artikel primair over de Belgische competitie gaat, is het interessant om te kijken naar Nederlandse clubs zoals Schaerweijde, die ook een rol spelen in de hockeywereld.
Schaerweijde Heren 1
Schaerweijde H1 speelt een belangrijke rol in de Nederlandse hockeycompetitie. De club heeft verschillende initiatieven om de betrokkenheid van de leden te vergroten en de prestaties te verbeteren.
Nieuwe Spelers en Coaches
Schaerweijde heeft recentelijk nieuwe spelers en coaches verwelkomd om het team te versterken:
- Guus van Holten: Een keeper die overkomt van HC Rotterdam.
- Willem Biezemans: De nieuwe Assistent Coach Heren 1.
- Mahinder Terlouw en Derk Moret: Twee nieuwe aanwinsten voor Schaerweijde H1.
- Graem Scott en Jens Hagen: Verdediger Graem Scott komt over van Hurley en talent Jens Hagen komt van Gooische.
- Stijn en Lode Draaijer: Beide middenvelders die Schaerweijde komen versterken.
- Luuk van Duren: Aangesteld als hoofdcoach van Schaerweijde Dames 1.
Jeugdontwikkeling
Schaerweijde investeert ook in de jeugdopleiding. Derk van Essen (JO18-1) heeft met Nederlands JO16 de bronzen medaille gehaald op het 8 nations toernooi en Eva Snoek (keeper MO16-1) heeft met Nederlands MO16 het 8-nations toernooi gewonnen.
Betrokkenheid en Evenementen
De club organiseert diverse evenementen om de betrokkenheid van de leden te vergroten. Zo werd er een jaarlijkse Schaerweijde Scheidsrechters Corps borrel georganiseerd om de scheidsrechters te bedanken. Ook is Schaerweijde de enige hockeyclub in Nederland die een Koningslinde op het complex heeft staan.
Schaerweijde Zoekt Talent
Schaerweijde is actief op zoek naar nieuwe talenten en vrijwilligers om de club te versterken. De club zoekt:
- Hockeyers tussen de 18 en 30 jaar (vanaf 2e klasse senioren).
- Vrijwilligers voor de Parkcommissie.
- Ballenmeisjes of -jongens voor toernooien.
- Helpers voor het verplaatsen van dranghekken tijdens evenementen.
- Enthousiaste medewerkers voor achter de bar en in de keuken van de horeca.
- Speelsters en een keeper voor Dames 30-1.
- Leden voor het Scheidsrechters Corps (SSC).
Toekomst van de Competitie
De Belgische hockeycompetitie blijft zich ontwikkelen, met een focus op talentontwikkeling en het verhogen van de competitiviteit. Er zijn zelfs plannen geweest om de Nederlandse en Belgische competities samen te voegen in een BeNeLiga, hoewel deze plannen momenteel zijn stopgezet.
BeNeLiga
Al sinds 1996 wordt er gesproken over het samengaan van de Nederlandse en Belgische voetbalcompetitie voor mannen, de BeNeLiga. Destijds werden de plannen voor een BeNeLiga naar de prullenbak verworpen vanwege organisatorische redenen. Bondscoach Marco van Basten haalde in 2006 het stof weer van de plannen en durfde weer te spreken over een mogelijke BeNeLiga. In 2009 wilde KNVB-voorzitter Michael van Praag een onderzoek instellen naar de haalbaarheid. In 2017 zijn PSV, Ajax en Anderlecht bij de UEFA geweest om te spreken over een gezamenlijke competitie voor Nederland en België. De UEFA onderzoekt namelijk of de opzet van de Champions League en Europa League veranderd kan worden naar een competitie met promotie en degradatie. Een ticket voor deze Europese toernooien wordt in deze opzet niet meer via de nationale competities verkregen.
Om de concurrentie aan te (blijven) gaan met andere grote Europese competities, moeten beide buurlanden samenwerken in de vorm van de nieuwe BeNeLiga. In de huidige tijd waarin er enorm grote bedragen omgaan in de voetbalwereld, proberen de bonden via een gezamenlijke competitie betere contracten af te sluiten met sponsoren en tv-bedrijven.
Begin 2019 zijn de gesprekken weer opgepakt voor de Nederlands-Belgische voetbalcompetitie. 10 voetbalclubs uit beide landen schoven in Eindhoven bij elkaar aan tafel om te praten over het vervolg van de plannen voor een BeNeLiga. Doordat de kloof tussen de topcompetities en andere landen steeds groter wordt, draait de UEFA haar mening bij en steunt het idee voor gezamenlijke competitie. De vraag of de UEFA de nieuwe competitieopzet goedkeurt is nog niet definitief beantwoord. Mogelijk start in 2025 het eerste seizoen van de BeNeLiga voetbal voor mannen. Tot die tijd is men hard bezig om de plannen concreet te maken. Het jaar 2025 zou het eerste jaar van de nieuwe voetbalcompetitie kunnen zijn, aangezien dan de tv-rechten opnieuw verdeeld gaan worden. De BeNeLiga is echter stopgezet wegens gebrek aan draagvlak.