Voetbal is een sport vol individuele duels, waarin het vermogen om je man te verslaan of juist te verdedigen cruciaal is. Of je nu een aanvaller bent die een doelpunt wil forceren, een verdediger die een tegendoelpunt wil voorkomen, of een keeper die zijn doel schoon wil houden, de 1 tegen 1 situatie is een essentieel onderdeel van het spel. Dit artikel biedt tips en trucs om je 1 tegen 1 vaardigheden te verbeteren, zowel aanvallend als verdedigend.
Basistechniek verdedigen: De basis voor succes
De basistechniek van het verdedigen omvat alle technische handelingen die nodig zijn om succesvol te verdedigen. Het gaat hierbij voornamelijk om het afpakken, het winnen van de bal in een rechtstreeks 1:1 duel. Om spelers hierin te ontwikkelen, is het belangrijk om in het 1:1 duel te letten en te coachen op de lichaamshouding van de verdediger. Een goede lichaamshouding tijdens het duel 1 tegen 1 is van essentieel belang om het duel winnend af te sluiten. Er valt dan ook veel winst te behalen uit een juiste houding tijdens de uitvoering van een verdedigende actie. Het gaat erom dat spelers een goede balans leren zoeken, om een zo optimaal mogelijke controle over de actie te krijgen.
Naast een juiste lichaamshouding zijn er nog andere aandachtspunten van belang voor het winnen van het 1 tegen 1 duel:
- Focus op de bal: Concentreer je volledig op de bal en laat je niet afleiden door de dribbel of acties van de aanvaller.
- Volledig voor de bal gaan: Wees niet bang om een blessure op te lopen of een bal vol in je gezicht te krijgen.
- Balans: Zoek een goede balans om optimale controle over de actie te krijgen.
Training voor verschillende leeftijdsgroepen
Om een zo groot mogelijk succes te krijgen, is het belangrijk om het 1 tegen 1 verdedigen op de juiste manier te trainen, afgestemd op de leeftijd en het niveau van de spelers.
- F- en E-jeugd: Bij de F- en E-jeugd kunnen alle 1v1 vormen gebruikt worden om het verdedigen 1 tegen 1 te trainen.
- D- t/m A-jeugd: Bij de D- t/m A-jeugd worden nu ook de kleine partijspelen (2v2 en 3v3) aan de orde gesteld. Spelers moeten keuzes maken.
Tips voor de keeper in een 1 tegen 1 situatie
Keepers komen in een wedstrijd vaak in een 1 op 1 situatie terecht. Hier zijn enkele tips om deze situaties succesvol te doorstaan:
Lees ook: Procedure Klacht Indienen Racisme KNVB
- Focus op de bal: Je focus moet altijd volledig op de bal liggen. Wanneer je je gaat concentreren op de dribbel of acties van de aanvaller zul je snel verslagen worden.
- Wees niet bang: Ga volledig voor de bal en wees niet bang om een blessure op te lopen of een bal vol in je gezicht te krijgen. Je zult met elk lichaamsdeel een bal tegen kunnen houden.
- Houd je benen bij elkaar: Het is belangrijk dat je het de spits niet te makkelijk maakt door je benen uit elkaar te houden. Spitsen weten als geen ander dat een keeper die te wild uitkomt altijd zijn beide open heeft.
- Blijf staan: Zodra je op de grond ligt wordt het een makkelijk karweitje voor de spits om je uit te spelen. Hij kan de bal over je heen wippen of eventueel nog een schijnbeweging maken om extra ruimte te creëren voor een geplaatst schot.
Aanvallende 1 tegen 1 tips voor spitsen
Spitsen worden afgerekend op hun doelpunten, en het vermogen om te scoren in een 1 tegen 1 situatie is cruciaal. Hier zijn enkele tips voor spitsen:
- Kijk omhoog: Veel spitsen lopen met hun hoofd naar beneden. Je moet met je hoofd omhoog richting het doel dribbelen en overzicht bewaren. Als je geen goede voet-oog coördinatie hebt, is het moeilijk om met je hoofd omhoog te dribbelen.
- Raak niet in paniek: Raak niet in paniek in een 1 tegen 1-situatie. Als je té gehaast richting het doel dribbelt, zul je je sneller laten beïnvloeden door de keeper. Hierdoor vergroot je de kans dat je een verkeerde keuze maakt.
- Let op de keeper: Komt de keeper gelijk uit zijn doel? Dan is er meestal ruimte om een lobje te maken of de bal over de keeper heen te stiften. Gaat de keeper snel naar de grond?
- Startsnelheid: Dit is met name belangrijk op momenten dat je diep wordt gestuurd. Om een grotere afstand te creëren van je directe tegenstander, is het belangrijk om een goede startsnelheid te hebben. Eenmaal aan de bal kun je vervolgens een versnelling erin gooien zodat je je tegenstander nog verder van je af schut.
Trainingsoefeningen voor 1 tegen 1 situaties
Hier zijn enkele trainingsoefeningen om je 1 tegen 1 vaardigheden te verbeteren:
Oefening 1: Uitspelen van één tegen één situatie
- Doelstelling: Uitspelen van één tegen één situatie verbeteren.
- Afmetingen: Lengte: 12 meter (per veldje), Breedte: 8 meter
- Aantal spelers: 4 - 8 spelers
- Leeftijd: O8 & O9
- Duur: 15 minuten
- Spelregels:
- Aanvaller dribbelt met de bal aan de voet naar de overkant van het veldje en verandert continu van richting door het gebruik van schijnbewegingen.
- De verdediger beweegt in de verdedigende houding mee met de bewegingen van de aanvaller zonder de bal af te pakken.
Oefening 2: Meerdere doelstellingen
- Doelstelling: Meerdere doelstellingen
- Afmetingen: Lengte: 15 meter, Breedte: 10 meter
- Aantal spelers: 10 - 10 spelers
- Leeftijd: O11 & O12
- Duur: 15 minuten
- Spelregels:
- De spelers van beide teams staan opgesteld in de veldjes (10x15 meter), zoals in het schema staat weergegeven.
- Om en om mogen de teams de bal inbrengen op teken van de spelleider.
- Er worden 5 ronden van 1 minuut gespeeld, na elke ronde wordt gewisseld en is er een pauze van 1 minuut.
- De driehoekjes schuiven tijdens het wisselen 1 plaatsje op naar rechts, de rondjes blijven staan.
- Na 10 minuten spelen hebben beide teams een drinkpauze van 5 minuten.
- Op teken van de spelleider beginnen de spelers te dribbelen en proberen ze te scoren door de bal, onder controle, te dribbelen over de doellijn van de tegenstander.
- Na verovering van de bal worden de rollen direct omgedraaid en probeert de nieuwe aanvaller te scoren.
- Nadat een doelpunt is gemaakt, mag de speler bij wie is gescoord de bal inbrengen.
- Is de bal buiten het speelveld geraakt, dan mag de speler die de bal niet als laatste heeft aangeraakt met de bal gaan dribbelen. Er wordt niet met corners gewerkt.
- Turf na afloop van elke ronde het aantal gewonnen wedstrijdjes per team.
- Schrijf na afloop van de 5 speelronden het totaalaantal gewonnen wedstrijdjes van elk team op de scorekaart.
- De eindstand wordt bepaald door het aantal gewonnen wedstrijden van de 5 spelers van elk team op te tellen, waarbij het team met het hoogste aantal gewonnen wedstrijden winnaar is.
Extra tips en trucs
- Van richting veranderen: Van richting veranderen en je tegenstander afschudden gaat het gemakkelijkst als je meerdere richtingsveranderingen kort achter elkaar kan uitvoeren.
- Zijwaartse duels: Probeer het zijwaartse duel te trainen en let dan op de volgende tips: Let op de tegenstander, de bal en de ruimte achter je. Hierdoor wordt het afschermen van de bal makkelijker. Je zult zien dat passeren van een tegenstander eenvoudiger wordt en het wordt moeilijker voor de tegenstander om de bal van je af te pakken en je te verdedigen.
- Afkijken: Om techniek aan te leren aan spelers, zeg ik vaak tegen kinderen dat ze een beetje moeten afkijken bij anderen.
Opbouw van achteruit: Een strategisch element
Weinige onderdelen binnen het voetbal geven zoveel voldoening - voor spelers én trainers - als een geslaagde opbouw van achteruit. Onder de hoge druk uit spelen betekent vaak dat de ruimtes groot zijn, tegen een tegenstander die met veel mensen voor de bal staat.
Risico-afweging: Voetbal is in feite een spel van risico-afwegingen. Een cruciaal startpunt in het spelen van de opbouw van achteruit is: hoeveel risico ben je bereid te nemen? Dit hangt onder meer af van de volgende factoren:
- Leeftijd: Bij jonge spelers neem je eerder fouten in de opbouw op de koop toe dan bij senioren.
- Kwaliteit: Hoe beter je spelers de opbouw van achteruit al onder de knie hebben, hoe meer risico je hierin kunt nemen.
- Situatie: Soms leent een bepaalde situatie in het veld zich ervoor om kort op te bouwen. Soms is het verstandiger om lang te spelen.
Doeltrap: Nu dat de eerste pass na een achterbal vanuit het doelgebied niet meer búiten het strafschopgebied hoeft te worden gespeeld, is opbouwen vanuit de doeltrap gemakkelijker geworden.
Lees ook: Voordelen 7 tegen 7 Voetbal
Open spel: De manier waarop je de opbouw van achteruit speelt, is sterk afhankelijk van hoe de tegenstander drukzet. Die bepaalt tenslotte waar ruimtes vallen.
Superioriteit: In de opbouw van achteruit wil je hoe dan ook superioriteit creëren. Oftewel, je wilt op eigen helft superieur zijn aan je tegenstander. Superioriteit kun je op vier manieren bereiken:
- Numeriek: Met een overtal.
- Positioneel: Een speler staat vrij.
- Kwalitatief: Eén of meerdere spelers zijn simpelweg beter dan hun tegenstander.
- Coöperatief: Jouw spelers werken beter samen dan de tegenstander.
Opbouw van achteruit trainbaar maken: Om de opbouw van achteruit te trainen heb je de volgende dingen nodig:
- Weerstand: Defensieve druk van tegenstanders.
- Richting: Je speelt van achteren naar voren, richting een bepaald doel of een andere manier van scoren.
- Puntentelling: Winnen en verliezen.