Kampong, opgericht in 1902 door een groep Nederlands-Indië-gangers in de Zeeheldenbuurt van Utrecht, begon als een voetbalclub en introduceerde in hetzelfde jaar ook cricket. De hockeyafdeling, Kampong Hockey, zag het levenslicht in 1935 en heeft sindsdien een prominente plaats in de Nederlandse hockeywereld verworven. Na de oorlog breidde de vereniging zich uit met tennis, squash en jeu de boules, waardoor de Kampong Omnivereniging ontstond, die vandaag de dag zo'n 6.000 leden telt. In 2016 vierde Kampong Hockey, met 3.401 leden, haar 80-jarig bestaan.
De Vroege Jaren en Groei
De oprichting van Kampong als voetbalclub en de toevoeging van cricket in 1902 markeerden het begin van een lange en succesvolle geschiedenis. De club overleefde de eerste jaren en kreeg in 1904 een heus bestuur. In de jaren twintig onderging Kampong ingrijpende veranderingen, mede door de komst van een groep donatrices die zelf wilden sporten.
Op 24 september 1938 stemde de Nederlandschen Hockeybond over het lidmaatschap van Kampong ‘te de Bilt’.
De Opkomst van Kampong Hockey
De hockeyafdeling van Kampong, opgericht in 1935, groeide snel uit tot een van de grootste en meest succesvolle hockeyclubs van Nederland. De club staat bekend om zijn sterke jeugdopleiding en heeft vele talentvolle spelers voortgebracht die op nationaal en internationaal niveau hebben gepresteerd.
Het Eerste Kampioenschap en Legendarische Wedstrijden
In het seizoen 1973-1974 schreef Kampong geschiedenis door de eerste titel in de Hoofdklasse te veroveren. Dit succes volgde op twee eerdere kampioenschappen in de Eerste Klasse, wat de opkomst van Kampong als een dominante kracht in het Nederlandse hockey markeerde.
Lees ook: Ontdek de betekenis achter de naam Kampong
Het seizoen 1977-1978 staat in de herinnering gegrift als het jaar waarin een van de meest legendarische competitiewedstrijden ooit werd gespeeld. Oranje Zwart keek in de thuiswedstrijd tegen Bloemendaal tegen een 1-4 achterstand aan met nog slechts tien minuten op de klok. Na een gemiste strafbal van Bloemendaal ontketende Oranje Zwart een opmerkelijke comeback, waarbij spits Frans van Stiphout met vier doelpunten een cruciale rol speelde in de uiteindelijke overwinning. De wedstrijd vertoonde gelijkenissen met de legendarische voetbalwedstrijd tussen Heerenveen en Ajax in 1950.
Kampong in de Tulp Hoofdklasse Heren
De Tulp Hoofdklasse Heren bevindt zich middenin zijn vijftigste seizoen. Herinneringen, anekdotes, ludieke feitjes, foto’s en opvallende spelers en statistieken worden opgehaald uit de rijke Hoofdklasse-vijver. De geschiedenis van Kampong en Oranje Zwart is hier onlosmakelijk mee verbonden. Na het kampioenschap van 1985 degradeerde de Utrechtse hockeyclub twee keer, maar promoveerde de club weer binnen een jaar. Om degradatie te voorkomen, besloot de club enkele jaren geleden dat ze terug wilde keren naar de top van de Hoofdklasse. Voor de derde keer op rij staat Kampong in de play-offs. Twee jaar geleden werden de Utrechters 4e, vorig jaar 3e. Dit seizoen behoort Kampong volgens insiders tot de grote kanshebbers voor het kampioenschap.
Het Hoofdklasse Hockey Stickeralbum
In 2017 introduceerde Quirijn Caspers, speler van Kampong, het Hoofdklasse Hockey Stickeralbum via zijn bedrijf Stickr. De stickers waren verkrijgbaar bij de hoofdklasseclubs, online en bij hockeyspeciaalzaken. In de eerste editie konden alleen plaatjes van de Hoofdklasse Heren worden verzameld, maar een jaar later werden ook de Hoofdklasse Dames en de Oranje-internationals toegevoegd. Helaas was het Hoofdklasse Hockey Stickeralbum geen lang leven beschoren.
Kampong als Omnivereniging
Bijna 100 jaar was de SV Kampong één vereniging. Alle leden, ongeacht of ze voetbalden of jeu de boulden waren lid van dezelfde vereniging. In 2002 zijn er naast de SV Kampong voor alle sporten zes aparte verenigingen opgericht. De zes verenigingen zijn sindsdien de leden van de SV Kampong en de voorzitters van de zes verenigingen vormden het (federatie)bestuur van de SV Kampong. Deze stichting heeft in de nieuwe structuur een ruimere taak gekregen en ook een andere daarbij behorende naam: Stichting Facilitair Bedrijf SV Kampong. De stichting is belast met alles wat te maken heeft met onderhoud en exploitatie van het sportcomplex en het clubhuis. Daarnaast heeft de SV Kampong een onafhankelijk federatiebestuur gekregen. Het nieuwe federatiebestuur van de SV Kampong is nu een klein jaar in functie. Zij zien vooral een taak weggelegd op alle gebieden waar de verenigingen samen moeten of kunnen optreden.
Traiectum Sportcampus Utrecht
De Utrechtse sporticonen FC Utrecht, SV Kampong, Hellas Utrecht, UZSC en VV Utrecht verenigen de krachten in Traiectum Sportcampus Utrecht. Of het nu gaat om de omgeving, de faciliteiten, de trainingen, het onderwijs of de innovaties, alles ademt sportiviteit, gezondheid en vitaliteit. De Traiectum Sportcampus gaat Nederland laten zien wat een prachtige plek Utrecht heeft om te sporten, recreëren en wonen. Een ander voorbeeld zijn de ontwikkelingen rondom het sportpark. De verenigingen hebben meer velden en banen nodig. De gemeente maakt plannen en wil ook meer ruimte voor groen, recreëren en ongeorganiseerde sport. Daarvoor is heel veel overleg nodig met talloze betrokkenen, waaronder de Kampong sportverenigingen. Dat zijn ingewikkelde processen. Het is heel belangrijk dat Kampong met één stem met de gemeente spreekt, gezamenlijk staan we veel sterker. Vanuit de maatschappij worden steeds hogere eisen gesteld aan integer en maatschappelijk verantwoord sportbestuur. Kampong wil door bewust sportbestuur een basis leggen voor een veilige, eerlijke en vitale sportomgeving. Oftewel, een sportomgeving waar iedereen zich thuis voelt! Daarvoor ligt een belangrijke verantwoordelijkheid bij de besturen van de zes sportverenigingen. Maar het is niet nodig dat zes keer het wiel wordt uitgevonden.
Het Eeuwboek en de Kamponggeest
Tijdens de Opening van het Eeuwfeest in de zomer van 2002 is het eerste Eeuwboek uitgereikt aan Kampong. Maker Erik Hardeman overhandigde het eerste exemplaar aan mevrouw Biegelaar. Kampong is zeer trots op het Eeuwboek er staan prachtige anekdotes in, dieptepunten, hoogtepunten, verlies, overwinning, voorzitters en hun beleid, Kampongs internationals, tabellen met daarin de groei van de ledenaantallen, leden die het Kamponggevoel omschrijven en foto’s, veel foto’s. Het Eeuwboek is ook online te lezen. Om alvast een indruk te geven van de bijzondere sfeer die uit het boek spreekt, volgen hieronder enkele citaten:
- ‘Maar geld dat was er niet, en toen de bal stuk was, ja, velen zullen ’t zich nog herinneren, toen hebben we een loopwedstrijd gehouden om de driehoek, voor de groote lui, en de winnaar mocht een collecte houden, welke plusminus 30 cent heeft opgebracht. Nu werd de bal gelapt en er werd weer gespeeld. Later betaalde ieder lid 2 cent per week (Uit het eerste Kampongblad over de bal van Remmers)’
- ‘Doorzettingsvermogen kan onze voorgangers niet ontzegd worden. Zij blijven voetballen en ’s zomers ook cricketen op een driehoekig grasveldje in de Zeeheldenbuurt, en op 29 september 1902 wordt weer een club opgericht. Viermaal is kennelijk scheepsrecht, want de Utrechtse Voetbal en Cricket Vereniging Kampong zoals de club deze keer wordt genoemd, overleeft de eerste bange jaren en krijgt in 1904 zelfs een heus bestuur’
- ‘Na de kalm verlopen jaren twintig ondergaat Kampong in het nieuwe decennium een aantal ingrijpende veranderingen. Dat begint met een groepje donatrices (dames kunnen dan nog geen Kamponglid worden) dat nadrukkelijk aan de deur rammelt van de Kampongburcht. Ontevreden met louter kijken en aanwezig zijn, willen de dames ook zelf aan sport gaan doen.
- ‘Als Joop Biegelaar in 1969 als voorzitter plaats maakt voor de dan pas 31-jarige Wim Cornelis, beseffen de leden niet dat hun club aan de vooravond staat van een ware revolutie…..’Wat mij voor ogen staat is een ‘familie recreatie vereniging’, althans zo noem ik het maar even. Dit is een club die aan het hele gezin iets te bieden heeft…..Het voordeel van zo’n club is dat pa gaat cricketen, voetballen of hockeyen, ma gaat tennissen en de kinderen gaan zwemmen. Allemaal in dezelfde club’
- ‘Het echte Kamponggevoel, dat is de vriendschap, de kern waar alles om draait, een enorme band. Maar ja, van die vrienden zijn er niet zo veel meer over. Mijn vrouw en ik zijn allebei lid van Kampong. Het moment dat ik mijn vrouw ontmoette op Kampong was voor mij heel bijzonder en belangrijk’. (Jan Ritmeester, 78 jaar, lid Jeu de Boules).
- ‘Mijn Kamponggevoel is lekker veel sporten, zoals tennissen en hockeyen. Ik ben via een vriendje lid geworden van Kampong en kan het best goed. Volgend seizoen ga ik misschien naar de D1. Ik was eerst keeper, maar dat vond ik niet zo leuk. Toen werd ik gewoon speler en heb ik vijf doelpunten gemaakt. Mijn team heeft honderd doelpunten gemaakt en toen kregen we een schaal’ (Floris Verkuil, 11 jaar, lid Hockey).
Het 24e Lustrum en de Toekomst
Dit jaar is het 120 jaar geleden dat in 1902 SV Kampong als voetbalvereniging, met in datzelfde jaar nog een cricketafdeling, werd opgericht. Daarom wordt nu het 24ste lustrum gevierd. Het omnitoernooi dat op 2 juli plaatsvindt staat in het teken van dit lustrum. Het omnitoernooi is een mooie gelegenheid om stil te staan bij het lustrum. In de 120 jaar van haar bestaan is Kampong gegroeid van een voetbal- en cricketvereniging naar een vereniging met zes sporten die niet meer uit de stad Utrecht en in feite niet meer uit Nederland is weg te denken. Kampong Hockey is de grootste hockeyvereniging van het land en Kampong Voetbal behoort bij de grootste voetbalverenigingen.
De club kent vele bekende achternamen. Eén daarvan is Biegelaar, een naam die niet alleen een rijke geschiedenis heeft in de sportieve prestaties van de club, maar ook in het vrijwilligerswerk en het bestuur van de omni-sportvereniging. Jaap Biegelaar is sinds 1 juli 2023 bestuurslid Jeugd, maar zijn relatie met de club is veel dieper geworteld.
Kampong blijft een belangrijke rol spelen in het Nederlandse hockey. De club verbindt generaties en kent vele bekende achternamen. De club is altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers en spelers.
Oranje Zwart: Van Miraculeuze Inhaalraces tot Landskampioenschappen
Oranje Zwart heeft eveneens een belangrijke rol gespeeld in de Hoofdklasse. Na een lange periode zonder grote successen, kroonde Oranje Zwart zich in 2015 voor de tweede keer in haar bestaan tot landskampioen. In de play-offs was de ploeg te sterk voor Bloemendaal.
Lees ook: Informatie over Kampong Hockey lidmaatschap
De Fusie en een Nieuwe Toekomst
In 2016 fuseerden de Eindhovense hockeyclubs EHMC (opgericht in 1921) en MHC Oranje Zwart (opgericht in 1933). Met de fusie verdween een brok hockeygeschiedenis. De clubs gingen verder als één vereniging met een nieuw logo, tenue en naam. Er werd een commissie in het leven geroepen om een nieuwe naam te bedenken. Namen als HC Lichtstad, Tongelreep en Stratum circuleerden. Clubicoon Rob Reckers opperde zelfs de naam Hockeyclub PSV. Een samenvoeging van beide namen, zoals EHMC Oranje Zwart, was uitgesloten. Die naam leek teveel op MHC Oranje Zwart, de officiële naam van OZ.
Memorabele Wedstrijden en Spelmomenten
Naast de reeds genoemde wedstrijden, zijn er nog andere momenten die de geschiedenis van Kampong en Oranje Zwart in de Hoofdklasse kleuren. In 2015 speelden Kampong en Rotterdam een spectaculaire wedstrijd die in 4-4 eindigde. Constantijn Jonker scoorde de openingsgoal voor Kampong, waarna Boet Phijffer de voorsprong verdubbelde. Rotterdam kwam terug via een strafbal van Jeroen Hertzberger, maar Pepijn Luijckx vergrootte de marge opnieuw. In de slotfase leek Erik Bouwens Kampong de winst te bezorgen, maar Paul Spies scoorde in de laatste minuten twee keer voor Rotterdam. In hetzelfde jaar verloor Oranje Zwart de topper tegen HGC met 3-1. Gonzalo Peillat scoorde twee keer uit een strafcorner voor HGC, terwijl Muhammad Rizwan de enige treffer voor Oranje Zwart maakte.
Kampong en de Herkomst van de Naam
Iemand die ook benieuwd is naar de herkomst van de naam Kampong, is Wim Hahn. “Ik ken de naam Kampong voor een Indonesische desa (een verzameling woningen, red.). Hoe komt een Nederlandse hockeyclub aan zo’n naam? Allereerst: het woord ‘kampong’ komt oorspronkelijk uit het Maleisisch en het betekent zoiets als ‘een omheind erf’ of ‘een verzameling woningen die zichtbaar door een omheining bij elkaar horen’. Het woord is vooral bekend in Indonesië. Goed, dan naar de geschiedenis van sportvereniging Kampong. Deze werd meer dan honderd jaar geleden opgericht als voetbal- en cricketclub. De oprichters van de club woonden allemaal in de Zeeheldenbuurt. In deze wijk woonden veel oud-Indiëgangers. Deze buurtbewoners noemden hun wijk ook wel de ‘kampong’. Funfact: hoewel de hockeyclub van Kampong pas in 1935 bestaat, is het de allergrootste hockeyclub van Nederland.
Archief
Kampong heeft een uitgebreid archief dat door Erna Stolk wordt beheerd.
tags: #kampong #hockey #geschiedenis