Racen is al eeuwenlang een populaire sport, van de Olympische Spelen in de oudheid tot de moderne motorsport. Traditioneel vinden deze races plaats in een tweedimensionaal vlak, op de grond, en vereisen ze fysieke inspanning van de deelnemers. De opkomst van drones heeft echter een nieuwe dimensie aan de racesport toegevoegd: first-person view (FPV) droneracen. Deze relatief nieuwe sport combineert technologie, behendigheid en competitie, en heeft de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt.
De Opkomst van FPV Droneracen
De populariteit van drones is de afgelopen decennia enorm toegenomen, zowel in commerciële als recreatieve sectoren. FPV droneracen is ontstaan uit de recreatieve dronevluchten en is een competitieve racesport waarbij kleine, wendbare drones door een circuit vol obstakels vliegen. De piloot bestuurt de drone vanaf de grond met behulp van een headset, waardoor hij de sensatie ervaart alsof hij in de drone zelf zit.
Deze unieke ervaring, gecombineerd met de relatieve betaalbaarheid van de benodigde apparatuur, heeft geleid tot de oprichting van diverse drone race competities en verenigingen wereldwijd. Organisaties zoals MultiGP spelen een cruciale rol in het reguleren en goedkeuren van race-evenementen op internationaal niveau.
Betaalbaarheid en Toegankelijkheid
Een belangrijke factor in het succes van droneracen is de betaalbaarheid. In vergelijking met traditionele autosport, waar de kosten enorm kunnen oplopen, zijn de meeste onderdelen voor een racedrone relatief goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar. Met een videocamera, videozender, videobril en afstandsbediening kan men al voor een paar honderd euro een competitieve drone bouwen.
Veiligheid
Een ander voordeel van droneracen is de veiligheid. In tegenstelling tot de autosport, waar deelnemers fysiek risico lopen, zijn er bij droneraces geen mensen aan boord van de drones. Hoewel de drones snelheden van meer dan 150 km/u kunnen bereiken, zijn de circuits ontworpen om de kans op letsel bij zowel piloten als toeschouwers te minimaliseren. De aanwezigheid van obstakels beperkt de topsnelheid en de parcoursen zijn zo gebouwd dat de impact van een crash minimaal is.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
Toekomstperspectieven en Investeringen
De toekomst van FPV droneracen is veelbelovend. De snelle groei van de sport heeft geleid tot aanzienlijke investeringen. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen T-Mobile en de Drone Racing League (DRL), waarbij T-Mobile investeert in de DRL met een 5G-partnerschap. Neville Ray, president of technology bij T-Mobile, verklaarde dat deze investering gericht is op het stimuleren van innovatie in de drone-industrie en door technologie aangedreven sporten.
De betrokkenheid van grote bedrijven bij het uitzenden van drone races en de samenwerking met technologiegiganten zoals T-Mobile wijzen op een groeiend publiek en een veelbelovende toekomst voor de sport.
Regelgeving voor Dronevluchten in Nederland en de EU
Het vliegen met drones is onderworpen aan specifieke regels en voorschriften, zowel in Nederland als binnen de Europese Unie (EU). Deze regels zijn bedoeld om de veiligheid te waarborgen en het risico op ongevallen te minimaliseren. De regelgeving is afhankelijk van het risico dat een vlucht met zich meebrengt.
Open Categorie
Voor vluchten met een laag risico, bekend als de "open categorie", gelden de volgende regels:
- Minimale leeftijd: De piloot moet 16 jaar of ouder zijn. Als de piloot jonger is, moet de drone geregistreerd zijn bij de RDW (Rijksdienst voor het Wegverkeer).
- Gewicht: Voor drones lichter dan 250 gram met een camera, maar die geen speelgoeddrone zijn, geldt dat ze een Remote ID moeten hebben, tenzij het Cx-label van de drone C0 of C4 is.
- Subcategorieën: De open categorie is verdeeld in drie subcategorieën, die bepalen waar en hoe je mag vliegen.
- Veiligheidsafstand: Bij het vliegen in de buurt van mensen moet de lage snelheidsmodus geactiveerd worden en een horizontale afstand van ten minste 5 meter aangehouden worden.
- Algemene voorzichtigheid: Houd de drone op een veilige afstand van mensen, dieren en andere luchtvaartuigen.
- Locatie: Niet overal in Nederland mag met een drone gevlogen worden.
Registratie en Identificatie
- RDW-registratie: Zorg voor een geldige RDW-registratie en plaats het exploitantnummer op de drone.
- Drone ID: Sinds 1 januari 2024 is een drone ID verplicht voor drones boven de 250 gram in de open categorie (A1/A3 en A2).
Certificering
Piloten van drones boven de 250 gram moeten een drone certificaat hebben en dit fysiek of digitaal bij zich dragen.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Opstijgen en Landen
Alle drones moeten opstijgen en landen in het aangewezen gebied, vanaf een landingspad dat door de organisatie wordt verzorgd. In overleg met de organisatie kan voor grotere drones een apart landingspad worden gebruikt.
Cx Labels en Legacy Drones
Nieuwere drones zijn voorzien van Cx-labels (C0, C1, C2 tot en met C5). Sommige drones kunnen achteraf een Cx-label krijgen. Oudere drones vallen onder de term "legacy drones" en worden onderverdeeld in drones onder en boven de 250 gram:
- A1 onder de 250 gram: Wel over personen, niet over een menigte.
- A1 boven de 250 gram: Niet direct boven personen, niet over een menigte.
- A2: Regels om heel dichtbij mensen te mogen vliegen.
Specifieke en Gecertificeerde Categorieën
Voor vluchten met een gemiddeld risico is een exploitatievergunning vereist. Voor drones in de categorie "Specifiek" is vooraf toestemming van het IFKS-Bestuur nodig. Het IFKS-Bestuur zal haar toestemming uitsluitend verlenen aan een beperkt aantal drone-aanbieders en aan drones die worden ingezet in opdracht van de Wedstrijdleiding (WL). Drones van de categorie "Gecertificeerd" moeten gecertificeerd zijn door de ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport).
Beleidsnotitie Drones IFKS
Het IFKS-Bestuur heeft een beleidsnotitie opgesteld om het gebruik van drones tijdens skûtsjesilen wedstrijden te reguleren. Dit is gedaan om de veiligheid van toeschouwers en bemanningsleden te waarborgen, hinder en overlast te voorkomen en te voldoen aan de wettelijke kaders voor het gebruik van drones.
Uitgangspunten van het Beleid
- Het gebruik van drones boven bijeenkomsten van mensen is verboden, tenzij de drones van de categorie Specifiek een RDW-nummer en ILT-verklaring hebben, of van de categorie Gecertificeerd door de ILT zijn gecertificeerd.
- Voor de inzet van door RDW en ILT toegestane drones boven het wedstrijdveld is vooraf toestemming van het IFKS-Bestuur nodig.
- Het IFKS-Bestuur zal dit beleid verwerken in haar aankondigingen van de IFKS-wedstrijden en in de Wedstrijdbepalingen.
Reacties van Experts en Partners
Het Watersportverbond (WSV) adviseert de IFKS om in de aankondiging van de wedstrijden te verwijzen naar de bestaande wet- en regelgeving, waarin is aangegeven dat het gebruik van drones boven evenementen is verboden, tenzij er sprake is van een specifiek vergunde cq gereguleerde situatie. Skydrone Sloten vindt de IFKS-notitie een duidelijk verhaal en een goede zaak dat de IFKS actief nadenkt over het beleid omtrent drones.
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd
Algemene Regels en Verboden Gebieden
Er zijn verschillende kaarten die tonen waar u niet mag vliegen, of alleen onder bepaalde voorwaarden. Het is belangrijk om te onthouden dat de situatie ter plekke kan afwijken van wat de kaarten aangeven. Let op de aanwezigheid van (hoogspannings)kabels, kranen en andere hoge objecten, (groepen) mensen of ander luchtverkeer.
Verboden Gebieden
Op een aantal plekken in Nederland mag met geen enkele drone worden gevlogen, waaronder:
- sommige Natura 2000-gebieden
- laagvliegroutes en -gebieden
JSON-Bestand
De geografische zones waar u niet mag vliegen zijn te downloaden via een JSON-bestand. Op het besturingssysteem van uw drone ziet u dan in welke zones u niet mag vliegen.
Nieuwe EASA Regelgeving
De nieuwe EASA regelgeving met betrekking tot drone operaties geldt per 31 december 2020 in heel Europa en vervangt het grootste deel van de huidige Nederlandse wetgeving met betrekking tot drones.
Belangrijkste Punten
- Drone piloten die met een drone vliegen zwaarder dan 249 gram, moeten aantonen over voldoende kennis en kunde te beschikken en een examen afleggen (met certificaat).
- Drones dienen voorrang te verlenen aan bemande luchtvaartuigen waaronder zweefvliegtuigen.
- In principe vliegen drones niet boven de 120 meter en niet buiten zicht van de drone operator.
- Voor drone vluchten buiten deze voorwaarden moet er speciaal luchtruim gereserveerd worden, wat gecommuniceerd wordt via NOTAM’s.
Handhaving
Als een drone overlast geeft, is de plaatselijke politie belast met de handhaving. Als de vliegveiligheid in gevaar komt door een drone, is een veiligheidsmelding zeer gewenst (zo niet verplicht).