De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) hanteert een categorisering van jeugdteams, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen de A-categorie en de B-categorie. Dit onderscheid is van belang voor de regels omtrent competities, afgelastingen, het aantal wisselspelers en andere aspecten van het jeugdvoetbal. Dit artikel geeft een uitgebreid overzicht van wat er onder de categorie B in de KNVB jeugd valt, en wat de belangrijkste verschillen zijn met de A-categorie.
Algemeen overzicht van de A- en B-categorie
Voor de officieel door de KNVB vastgestelde wedstrijden is er een verschil in de A-categorie en de B-categorie. Het verschil zit hem in de regels met betrekking tot competities, afgelastingen en het aantal wisselspelers. De KNVB heeft een pagina met veelgestelde vragen verzameld. Alle overige teams spelen in de competitie in de B-categorie. Alle bekerwedstrijden voor alle teams vallen wel onder de A-categorie.
Indeling van competities in A- en B-categorie
De KNVB heeft de indelingen in diverse competities in categorie A, categorie B én het bekertoernooi voor het seizoen 2022/â23 gepubliceerd. De indelingen voor de volgende competities zijn op vrijdag 12 augustus gepubliceerd:
- Categorie A: hoofdklassen in het jeugdvoetbal, jeugd (O14, O16, O18, O19 (div. 1&2) en O23) divisies.
- Categorie B: overige competities in het jeugdvoetbal.
- Categorie B: competities seniorenvoetbal.
- Beker: jeugdvoetbal (hoofdklassen en lager) en categorie B in het seniorenvoetbal.
Voor categorie B in het veld- en zaalvoetbal was het in 2022 niet mogelijk de klasse-indelingen te publiceren.
Rangorde bij afgelastingen
Bij een gedeeltelijke afgelasting van terreinen hebben de teams die zijn ingedeeld in een poule en die na afloop van de reguliere competitie nog een extra reeks wedstrijden moeten afwerken, voorrang op de overige teams. Wedstrijden uit de categorie A moeten voorrang krijgen boven wedstrijden uit de categorie B, waarbij het standaardteam (mannen) en de vrouwenteams in de Eerste klasse en hoger altijd voorrang moeten hebben. Voor wedstrijden uit de categorie A moet deze volgorde worden aangehouden:
Lees ook: Fan Valt Keeper Aan: de details
- Schema 18
- Schema 16
- Schema 14
- Schema 8 (landelijk)
- Schema 12
- Overige schemaâs (10, enzovoort)
- Bekerwedstrijden
Een bekerwedstrijd uit de categorie B moet doorgaan ten opzichte van een competitiewedstrijd uit de categorie A zonder periodetitels. Voor wat de volgorde bij de overige teams betreft, kan in overleg tussen de bij de keuring aanwezige verenigingsvertegenwoordigers een beslissing worden genomen. Het aantal achterstallige wedstrijden van de betrokken teams, alsmede het te verwachten aantal bezoekers, zijn factoren die in dit overleg worden betrokken. Het is niet toegestaan op de wedstrijddag een wijziging in een vastgesteld aanvangsuur door te voeren. Voor competitiewedstrijden in de Tweede en Derde divisie wordt de beslissing genomen door de KNVB aangewezen scheidsrechter. Indien twee verenigingen gebruik maken van hetzelfde hoofdveld, dan kan per situatie met beide clubs gesproken worden over de rangorde bij afgelastingen.
Verschillen tussen A- en B-categorie bij senioren
De verschillen tussen de A-categorie en B-categorie van de KNVB bij senioren zijn vooral te vinden in de indelingen, afgelastingen, uitstel van wedstrijden en spelregels.
Indelingen
De A-categorie bestaat uit de klassen waarbij de teams spelen met verplichte promotie en degradatie, zoals de 2e Divisie t/m de reserve 2e klasse bij de heren en de Eredivisie Vrouwen t/m de 3e klasse bij de Dames.
Afgelastingen
De A-categorie heeft voorrang op de B-categorie bij het vaststellen van de wedstrijden. Dit betekent dat als er sprake is van een beperkte beschikbaarheid van velden, de wedstrijden in de A-categorie doorgaan en de wedstrijden in de B-categorie worden afgelast.
Uitstel van wedstrijden
De A-categorie heeft minder mogelijkheden om wedstrijden uit te stellen dan de B-categorie. Voor de A-categorie geldt dat een verzoek tot uitstel alleen kan worden ingediend als er sprake is van overmacht, zoals extreme weersomstandigheden, een sterfgeval of een calamiteit. Voor de B-categorie geldt dat een verzoek tot uitstel ook kan worden ingediend als er sprake is van een gebrek aan spelers, bijvoorbeeld door blessures, ziekte, vakantie of schorsing. Het verzoek tot uitstel moet wel altijd in overleg met de tegenstander en de KNVB worden gedaan.
Lees ook: Het verhaal achter Vladimir Poetin
Spelregels
De spelregels voor de A-categorie en B-categorie zijn grotendeels hetzelfde, maar er zijn enkele verschillen die afhankelijk zijn van de leeftijdscategorie, het geslacht en het niveau van de teams. In de A-categorie mogen de teams maximaal 5 wisselspelers gebruiken.
Drie fasen in de JO13- t/m JO19-competities categorie B en Hoofdklasse
Om het spelplezier te vergroten en de ontwikkeling van (jonge) voetballers te bevorderen, spelen de junioren vanaf de hoofdklasse en lager in drie fasen. De competitie bestaat uit drie fasen:
- Fase 1: bekervoetbal in een poule van 8 teams tot de herfstvakantie;
- Fase 2: reeks tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie;
- Fase 3: reeks na de kerstvakantie tot de zomerstop.
Op basis van een uitgebreid onderzoek blijkt dat driefasenvoetbal een positieve impact heeft op de juniorencompetities:
- Driefasenvoetbal heeft een positief effect op de gelijkwaardigheid van de competities.
- Driefasenvoetbal zorgt voor minder lange reisafstanden.
- Junioren hechten veel waarde aan de gelijkwaardigheid van de competities, hierdoor wordt het spelplezier verhoogd.
- Junioren willen ook graag een langere reeks spelen. Dat kan in de derde fase.
Herindeling vindt plaats op basis van resultaten van eerdere fases. De vereniging hoeft hiervoor geen actie te ondernemen. Alle klassen in categorie B zullen worden ingedeeld op basis van de Teamindex. Daarnaast wordt ook het aantal teams in de hoofdklasse beperkt op basis van de Teamindex.
Opwaardeerverzoek
Een speler/speelster die alleen voor categorie B speelgerechtigd is, krijgt na een herindeling van het team naar de categorie A dispensatie. Hij/zij mag dan alleen in deze fase(n) voor dat team uitkomen in categorie A. Als een vereniging teams heeft met spelers/speelsters die recht hebben op een dispensatie naar aanleiding van een (her)indeling, dan neemt de competitieleider contact op met de vereniging. Daarna kan de vereniging het opwaardeerverzoek voor de betreffende speler/speelster(s) indienen via Sportlink Club. Let op! Dit kan alleen na berichtgeving van de competitieleider. In alle andere gevallen geldt het proces van reguliere overschrijvingen.
Lees ook: FIFA Ultimate Team Tips
Veelgestelde vragen over de nieuwe competitievorm
- Waarom doet de KNVB dit? De KNVB organiseert deze nieuwe competitievorm met het doel te komen tot gelijkwaardige wedstrijden. Gelijkwaardige wedstrijden vergroten het spelplezier en zijn goed voor de ontwikkeling van de spelers. Daarnaast beperken we met deze competitieopzet de reisafstanden. Deze twee factoren dragen bij aan het plezier in het voetbal, en zorgen er uiteindelijk voor dat jongeren langer blijven voetballen.
- Waarom kiest de KNVB voor 3 fasen en niet 4 fasen zoals bij pupillenvoetbal? Uit doelgroeponderzoek onder junioren blijkt dat zij naast het spelen van gelijkwaardige wedstrijden, het ook belangrijk vinden om een iets langere reeks te spelen. Door middel van een lange laatste fase (derde fase) kunnen we voldoen aan beide wensen.
- Wat is de invloed van fasenvoetbal op het bekervoetbal? Alle juniorenteams (Hoofdklasse en lager) doen dit seizoen mee aan het bekervoetbal. Dit is namelijk de eerste fase. Er wordt gespeeld in een poule van 8. Na de poulefase wordt het bekertoernooi vervolgd. De precieze uitvoering wordt binnenkort bekendgemaakt in het bekerbesluit.
- Hoe ziet de competitie er dit seizoen uit? De competitie ziet er dit seizoen voor junioren als volgt uit: Fase 1: bekervoetbal in een poule van 8 teams tot de herfstvakantie. Fase 2: reeks tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie. Fase 3: reeks na de kerstvakantie tot de zomerstop.
- Blijft de Hoofdklasse dit seizoen onder categorie A vallen? Ja, de Hoofdklasse blijft categorie A. Er vinden geen wijzigingen plaats wat betreft (dispensatie)overschrijvingen en biologische dispensatie.
- Wij winnen/verliezen elke week met grote cijfers, vindt er dan automatisch herindeling plaats? Ja. Herindeling vindt dit seizoen plaats op dezelfde momenten als bij het pupillenvoetbal, hier hoeft de vereniging geen actie voor te ondernemen.
- Wij willen tussentijds van de 1e klasse naar de Hoofdklasse of andersom: wij willen van de Hoofdklasse naar de 1e klasse, is dat mogelijk? Dit kan bij uitslagen met grote cijfers.
Jeugd Onder 13- tot en met Onder 19-competities
In de Jeugd Onder 13- tot en met Onder 19-competities spelen zowel jongens als meiden. De speelvorm is 11 tegen 11. De leeftijdscategorieën die worden aangeboden per district zijn afhankelijk van het aanbod in teams. In de JO13- t/m JO19- competities categorie B en Hoofdklasse spelen we in drie fases. De divisies spelen in een na- en voorjaarsreeks.
11x11 Voetbal
Het grootste competitieaanbod vind je bij de reguliere voetbalvorm 11x11. Deze vorm speel je vanaf de junioren en is bij elke vereniging bij jou in de buurt mogelijk. In 2023/'24 is er in de O13 een pilot met vernieuwde spelregels. In de districten West I en Noord wordt er ook in de JO14 getest met de vernieuwde spelregels.
MO13 t/m MO20
Vanaf de junioren-leeftijd zijn er ook specifieke competities waar meiden met en tegen elkaar voetballen.
O23-competitie in de B-categorie
Normaliter maken voetballers na het spelen in de O19 de overgang naar de senioren. Met de O23-competitie in de B-categorie hoopt de KNVB clubs handvatten te geven om jonge voetballers te helpen in de overgang naar uiteindelijk het seniorenvoetbal. De afgelopen twee seizoenen heeft er onderzoek plaatsgevonden met betrekking tot een eventuele O23-competitie. Aanleiding voor dit onderzoek is dat jaarlijks veel spelers in de leeftijdscategorie 16 tot 19 jaar stoppen met voetballen. Het gaat hierbij met name om spelers die voetballen in de B-categorie en de overstap moeten maken naar het seniorenvoetbal. Een belangrijk motief om te stoppen blijkt de te grote stap die spelers ervaren wanneer zij vanuit de junioren doorstromen naar de senioren. De grote verschillen in leeftijd en levensfase tussen teamgenoten en tegenstanders hebben een grote impact op deze voetballers. In de zoektocht naar een oplossing zijn afgelopen seizoen bijeenkomsten gehouden met ruim 500 amateurclubs en zijn er diverse voetballers geïnterviewd. Hieruit kwam de wens voor een O23-competitie in de B-categorie sterk naar voren.
Door de impact van het coronavirus heeft de competitie voor de huidige O19-spelers veelal stil gelegen. Hierdoor heeft deze groep voetballers niet of nauwelijks in competitieverband kunnen voetballen in de laatste twee reguliere seizoenen bij de junioren. Dit maakt de invoering van de O23-competitie nog urgenter voor het behoud van deze groep. De speeldag van de O23-competitie is zaterdag en/of zondag. De KNVB raadt clubs aan om samen met de toekomstige O23-voetballers te kijken wat de beste speeldag en het beste speelmoment is voor deze groep voetballers. Voor de O23-competitie in de B-categorie geldt vrije inschrijving. De competitie wordt ingedeeld op basis van de team-index en afhankelijk van het aantal inschrijvingen wordt in twee, drie of vier fases gevoetbald.
Veelgestelde vragen O23-competitie B-categorie
- Waarom een O23-competitie? De KNVB biedt de nieuwe O23-competitie aan om clubs te helpen met het behoud van junioren. Op basis van onderzoek onder voetballers en door signalen vanuit clubs werd duidelijk dat jongeren moeite hebben met de overstap van de jeugd naar de senioren. Dit signaal is opgepakt door de KNVB. Door middel van het verlengen van de overgang naar de senioren bieden we voetballers de mogelijkheid om langer met en tegen leeftijdsgenoten te blijven voetballen, wat het voetbalplezier ten goede komt en dus bijdraagt aan het behouden van junioren voor het voetbal.
- Wat is de achtergrond? De gedachte is dat het voor jonge spelers (18 - 22 jaar) leuker is om met leeftijdsgenoten te blijven voetballen. Dit was voorheen niet het geval, omdat junioren na de O19 direct door gingen naar de senioren. Met de nieuwe O23-competitieopzet wordt het voor clubs gemakkelijker om junioren te begeleiden in hun overgang naar de senioren.
- Hoe wordt deze competitie weergegeven? Voor de O23-competitie in de B-categorie geldt vrije inschrijving. Afhankelijk van het aantal inschrijvingen wordt de competitie ingedeeld op basis van de team-index en wordt er in twee, drie of vier fases gevoetbald.
- Wat is de Teamindex? Met behulp van de Teamindex wordt de speelsterkte van teams nog beter vastgesteld. Dit helpt bij het beter, gelijkwaardiger en eerlijker indelen van de amateurcompetities. De Teamindex vormt een nieuwe factor bij het indelen van de competities. Om de Teamindex zo goed mogelijk te kunnen inzetten, is het van belang de bondsteams correct en tijdig samen te stellen - dit geldt alleen voor teams O13 en ouder - en het wedstrijdformulier (mDWF) voorafgaand en na afloop van een wedstrijd nauwkeurig in te vullen. De bondsteams moeten uiterlijk 12 juli zijn ingevuld. Hierbij geldt: als de bondsteams tijdig en goed gevuld zijn, kunnen wij ervoor zorgen dat de teams een leukere competitie hebben.
De indeling van teams gebeurt aan de hand van vier stappen:
- Op basis van (historische) wedstrijdgegevens uit Sportlink wordt bepaald wat de relatieve sterkte van spelers is.
- Wanneer bekend is in welk team spelers gaan spelen is het mogelijk een gemiddelde Teamindex te bepalen.
- De Teamindex wordt toegevoegd aan het huidige indelingsproces samen met de bestaande indelingsfactoren zoals reisafstand en clubvoorkeuren.
- Teams worden, mede op basis van hun Teamindex, ingedeeld waardoor er meer gelijkwaardige wedstrijden en competities ontstaan.
- Wordt er met promotie/degradatie gewerkt? Nee, er is geen promotie-/degradatieregeling in de O23-competitie voor de B-categorie.
- Wanneer is deze competitie gestart? Deze competitie is gestart in september 2021.
- Is deze competitie alleen voor jongens? Op dit moment is deze competitie alleen voor jongens of voor meiden die onderdeel zijn van een gemengd team.
- Wordt in deze competitie ook Bekervoetbal aangeboden? Mits er voldoende animo is, bieden we voor deze competitie ook Bekervoetbal aan.
- Op welke dagen wordt deze competitie gespeeld? De competitie wordt aangeboden voor de zaterdag en/of de zondag. We raden clubs de keuze voor de speeldag in overleg met de voetballers te bepalen zodat deze het beste aansluit bij de behoeften van de doelgroep.
- Wat is de leeftijdsgrens voor deze competitie? Spelers geboren op of na 1 januari 2003 mogen meespelen in de O23-competitie. Spelers mogen meespelen in de O23-competitie vanaf het moment dat zij de leeftijd van 15 jaar bereiken.
- Is er mogelijkheid tot leeftijdscompensatie? In de leeftijdscategorie O23 (B-categorie) zijn maximaal drie dispensatiespelers per team toegestaan. Een dispensatiespeler mag maar één jaar ouder zijn (geboren op of na 1 januari 2002).
- Voor welke teams is de O23 categorie B? De O23 categorie B is bedoeld voor teams die in de jeugd of eventueel al in de senioren ook zijn uitgekomen in de categorie B. Teams die in het verleden voornamelijk zijn uitgekomen in de categorie A adviseren we om in te schrijven in de laagste divisie (Divisie 4, categorie A). Hiervoor geldt een vrije inschrijving.
Door zo veel als mogelijk teams vanaf de start van de competitie op het juiste niveau uit te laten komen, des te beter de gelijkwaardigheid van de O23-competities.