Inleiding
Ongewenst gedrag in de sport is een serieus probleem dat helaas vaker voorkomt dan men denkt. Om de veiligheid van sporters te waarborgen, nemen sportverenigingen diverse maatregelen. Een van deze maatregelen is het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor kaderleden, vrijwilligers en officials, waaronder scheidsrechters. Dit artikel gaat in op de betekenis en het belang van een VOG voor waterpoloscheidsrechters.
Wat is een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG)?
Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) is een verklaring waaruit blijkt dat het (justitieel) verleden van een aanvrager geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie. Simpel gezegd, het is een bewijs van goed gedrag. De beoordeling van een VOG-aanvraag houdt in dat er gekeken wordt of er strafbare feiten bekend zijn die een risico vormen voor de functie waarvoor de VOG wordt aangevraagd.
Waarom een VOG voor Waterpoloscheidsrechters?
Een VOG geeft meer zekerheid over het verleden van personen die een functie binnen een sportvereniging uitoefenen, zoals trainers, coaches, officials en bestuurders. Het vermindert de kans dat personen die eerder in de fout zijn gegaan met minderjarigen of kwetsbare personen, een functie bij de sportvereniging kunnen uitoefenen. Het hebben van een VOG is een essentieel onderdeel in het preventieve beleid tegen grensoverschrijdend gedrag. Met het bezit van een VOG geef je een signaal van sociale veiligheid af.
VOG-beleid binnen Waterpoloverenigingen
Tijdens de ALV in 2020 hebben de leden van de KNZB ingestemd met het VOG beleid inclusief een geldigheid van 3 jaar. Sinds 1 september 2020 is een VOG daarom verplicht voor alle functionarissen (bestuur, official, trainer/coach, commissielid) van de vereniging.
Preventie- en Integriteitsbeleid
Om in aanmerking te komen voor de Regeling Gratis VOG moet de vereniging een preventie- en integriteitsbeleid hebben. Het beleid moet aan minimaal 2+ van de volgende voorwaarden voldoen:
Lees ook: Waterpolo voor studenten in Maastricht
- Gedragscode
- Aannamebeleid
- Vertrouwenspersoon
Screeningsprofielen
Bij een VOG-aanvraag geef je aan hoe de werknemer moet worden gescreend. Dit doe je door een screeningsprofiel te kiezen. Op basis van het screeningsprofiel beoordeelt Justis of eventuele strafbare feiten op naam van de VOG-aanvrager een belemmering zijn voor de functie (baan) waarvoor de VOG wordt aangevraagd. Er zijn specifieke screeningsprofielen voor sommige functies en branches. Voor werkzaamheden bij een vereniging zijn screeningsprofiel 84 en 85 de meest voorkomende. Screeningsprofiel 84 is belast zijn met de zorg voor minderjarigen.
VOG-aanvraagprocedure
- Aanmelden vereniging: Een bestuurslid meldt de vereniging aan op de pagina van Justis.
- Goedkeuring aanvraag: Vanaf het moment van aanvragen kan het 8 weken duren voordat de aanvraag wordt goedgekeurd.
- E-herkenning aanvragen: Na ontvangst van goedkeuring dat de vereniging gebruik mag maken van de regeling vraag je e-herkenning aan, dit is een online identiteit en vergelijkbaar met DigiD. E-herkenning kan bij diverse aanbieders worden aangeschaft. De KNZB adviseert E-herkenning niveau 3. Deze is voor alle overheidsdiensten te gebruiken.
- VOG klaarzetten in Justis: Zet per functionaris een VOG klaar in Justis met het juiste screeningsprofiel.
- Aanvraag afronden: De functionaris logt in met DigiD, rond de aanvraag af en geeft akkoord.
- Screening: De screening wordt nu uitgevoerd en binnen een paar dagen wordt per post de VOG naar de functionaris gestuurd.
- Overhandigen VOG: De functionaris overhandigt de VOG aan de vereniging.
- Registreren in Sportlink: Verenigingen wordt aangeraden de VOG van elke vrijwilliger te registreren in de ledenadministratie in Sportlink. Via het tabblad diploma’s en passen kun je de VOG vastleggen en de afgiftedatum en vervaldatum vermelden.
Verschillende soorten Scheidsrechters en Officials in Waterpolo
Bij waterpolo zijn er verschillende soorten scheidsrechters en officials betrokken bij de wedstrijden:
- Neutrale KNZB scheidsrechter: Deze scheidsrechters fluiten wedstrijden op hoger niveau.
- Clubscheidsrechter (CsR): De CsR fluit wedstrijden bij de G014-1, G016-1 en VZC Heren 5 en VZC Dames.
- Thuis & uit scheidsrechter (BsR): Deze scheidsrechters fluiten zowel thuis- als uitwedstrijden van G012 teams.
- Jurytafel (BsR)(T-U): De juryleden registreren alle acties die gemaakt worden en weten hoe vlag- en tijdssignalen ingezet moeten worden.
Opleidingen voor Scheidsrechters
Om scheidsrechter te worden, zijn er verschillende cursussen die gevolgd moeten worden:
- Basiscursus scheidsrechter (BsR): Voorheen was er één cursus: de basiscursus scheidsrechter (BsR). In de huidige basiscursus scheidsrechter (BsR-cursus) is de W-Official cursus en waterpoloscheidsrechter cursus tot één cursus ontwikkeld. Als cursisten met de BsR-cursus starten dienen zij het volledige praktijkdeel (fluiten en tafel-functies) uit te voeren. Pas na het behalen van de bevoegdheid kan er een splitsing gemaakt worden op welke functie de geslaagden worden ingezet. De BsR-cursus bestaat uit een theoretisch deel (een e-learning inclusief theorie-examen) en een praktijkexamen.
- Clubscheidsrechter (CsR): De opleiding tot CsR kun je volgen zonder BsR en begint in september. Deze bestaat uit het volgen van twee online theorie avonden en een e-learning. Vervolgens doe je praktijkexamen op één van de drie beschikbare data in jouw eigen regio.
Taken van Officials
Elke waterpolowedstrijd wordt geleid door een of twee scheidsrechters, ondersteund door twee of drie juryleden, de W-Officials. Een W-Official registreert alle acties die gemaakt worden en weet ook hoe vlag- en tijdssignalen ingezet moeten worden. Alle scheidsrechters en W-Officials voeren hun taken vrijwillig uit. De jurycoördinator draagt zorg voor een seizoensrooster. Van alle actieve waterpoloërs van 16 jaar en ouder worden verwacht dat hij of zij als jurylid kan worden ingezet.
Gedragsregels en Respect
Binnen een waterpolovereniging zijn gedragsregels van groot belang. Respect in woord en gedrag, zowel in het bad als ernaast, is essentieel. Onbehoorlijk en respectloos taalgebruik, discriminatie en wangedrag worden niet getolereerd. Tijdens wedstrijden hebben de scheidsrechters de leiding, en de coach heeft een voorbeeldfunctie naar spelers, toeschouwers en gasten.
Lees ook: Teams en talenten in het Nederlandse waterpolo
Vertrouwenscontactpersonen
ZPC AMERSFOORT en SG Aquadraat hebben bijvoorbeeld vertrouwenscontactpersonen. De vertrouwenscontactpersonen (VCP) zijn binnen de vereniging het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. Ze bieden een luisterend oor, geven raad en verwijzen door voor geschikte hulp. Daarnaast adviseren en stimuleren ze de vereniging om preventieve maatregelen te nemen.
Lees ook: Waterpolo en zwemmen bij ZV De Ham