Voetbalshirts met sterren boven het logo zijn een bekend gezicht, maar wat betekenen die sterren eigenlijk en wanneer verdient een club of land zo'n eerbetoon? Dit artikel duikt in de wereld van kampioenssterren in het voetbal, van de Nederlandse Eredivisie tot internationale competities.
De betekenis van sterren op voetbalshirts
Sterren op voetbalshirts zijn een onderscheiding voor het behalen van een titel door een voetbalclub of nationaal team. In de meeste Europese landen, waaronder Nederland, staat elke ster voor tien behaalde landstitels door het eerste mannenelftal. De gouden kampioensster is maximaal twee centimeter groot en wordt vaak in het goud of wit boven het logo geplaatst.
De Nederlandse regels: sinds 2007
In Nederland werd de traditie van kampioenssterren in 2007 geïntroduceerd, naar het voorbeeld van competities als de Italiaanse Serie A en de Duitse Bundesliga. Het dragen van de sterren is niet verplicht, maar het is een prestigieus symbool.
Momenteel spelen Ajax, PSV en Feyenoord met sterren op hun shirt. Ajax heeft er drie, voor hun 36 landstitels. PSV heeft er twee en Feyenoord één. Koninklijke HVV is de enige amateurclub met een ster, verdiend met tien landstitels tussen 1891 en 1914. Dit eerbetoon geldt voor de hele club, ongeacht het elftal.
Ajax en de mogelijke vierde ster
Recentelijk is er discussie ontstaan over de mogelijkheid voor Ajax om een vierde ster toe te voegen. De club heeft 36 landstitels bij de mannen en drie bij de vrouwen. Er is namelijk een gat in het reglement uit 2007. Er wordt nergens gezegd of een club de kampioenschappen van de mannen en de vrouwen bij elkaar mag optellen. De KNVB laat de keuze aan de clubs.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Hoewel de KNVB de keuze aan de clubs laat, zijn de meningen verdeeld. Sommige supporters vinden dat de ster pas verdiend is als het mannenelftal de 40e titel behaalt. Anderen zijn van mening dat de titels van mannen en vrouwen niet bij elkaar opgeteld zouden moeten worden, omdat ze in hun eigen shirts spelen en voor hun eigen prestaties staan.
Uiteindelijk besloot de KNVB dat kampioenssterren die behaald zijn door het eerste mannenelftal, uitsluitend worden gedragen op wedstrijdkleding van het eerste mannenelftal.
Verschillen in andere landen
Niet overal gelden dezelfde regels voor kampioenssterren. Zo geven ze in Duitsland trapsgewijs sterren uit (3 titels = 1 ster, 5 titels = 2 sterren, 10 titels = 3 sterren, 20 titels = 4 sterren), in Rusland, Israël en Turkije per 5 titels. In Spanje, Frankrijk en Engeland wordt er geen gebruik gemaakt van het sterrensysteem.
Landenshirts en WK-sterren
Ook tijdens het WK zijn kampioenssterren te zien op de shirts van de nationale teams. Hier mag een land voor elke gewonnen titel één ster plaatsen. Zo vind je vijf sterren op het shirt van Brazilië. Uruguay is een uitzondering op de regel. Ze wonnen het WK tweemaal maar dragen vier sterren op het shirt, dit komt doordat ze ook hun olympische titels uit 1924 en 1928 meetellen.
De Badge of Honour in de Champions League
Naast de kampioenssterren is er ook de "Badge of Honour" in de UEFA Champions League. Deze badge wordt toegekend aan clubs die de Champions League of de Europacup I minstens vijf keer hebben gewonnen of drie keer op rij kampioen werden. Clubs als Real Madrid, AC Milan, Barcelona, Bayern München en Liverpool dragen deze badge. Ajax heeft de badge ook, omdat ze de Europacup I drie keer op rij wonnen (1971, 1972 en 1973).
Lees ook: Complete gids volleybal inslaan
Historische context: HVV als voorbeeld
Koninklijke HVV, een club uit Den Haag, is een mooi voorbeeld van de rijke historie van het Nederlandse voetbal. De club werd opgericht in 1883 en veroverde in 1891 voor het eerst het landskampioenschap. Tussen 1900 en 1903 won HVV zelfs vier landstitels achter elkaar, een prestatie die later alleen geëvenaard werd door Ajax en PSV.
In 1914 werd HVV voor het laatst landskampioen. Dankzij die tiende titel mag HVV de ster op het shirt dragen. De club is altijd trouw gebleven aan de amateurstatus en heeft spelers nooit willen betalen.
De Eredivisie: van start tot heden
De Eredivisie, de belangrijkste voetbalcompetitie van Nederland, werd opgericht in 1956. De eerste kampioen was Ajax. In totaal hebben de Amsterdammers 36 landstitels behaald. PSV (25 titels) en Feyenoord (16 titels) zijn andere succesvolle clubs in de Eredivisie.
Sinds 1985 ontvangt de kampioen een zilveren schaal. Voor iedere tien landstitels mag een club een ster op het shirt dragen.
Lees ook: Jouw gids om lid te worden van de KNVB