Het spugen door voetballers op het veld is een fenomeen dat vaak vragen oproept en soms afkeer wekt. Hoewel het misschien onsmakelijk lijkt, zijn er verschillende redenen waarom voetballers dit doen. Dit artikel duikt in de mogelijke oorzaken, variërend van fysiologische behoeften tot sociaal-culturele invloeden, en verkent de bredere context van gedrag op het voetbalveld.
Fysiologische aspecten van spugen tijdens het sporten
Tijdens een intensieve voetbalwedstrijd zijn spelers voortdurend aan het rennen en vliegen, wat leidt tot een verhoogde speekselproductie. Dit komt doordat het lichaam harder werkt en meer energie verbruikt. Volgens Casper Bots, tandarts-epidemioloog en oprichter van het Nederlands Speekselcentrum, produceert een mens ongeveer een halve liter speeksel per dag. Mannen produceren over het algemeen meer speeksel dan vrouwen, respectievelijk 0,6 en 0,3 milliliter per minuut.
De verhoogde speekselproductie in combinatie met de inspanning kan leiden tot een onaangenaam gevoel. Het constant doorslikken van speeksel kan oncomfortabel zijn, vooral tijdens een wedstrijd waarin er geen time-outs zijn om even te rusten en het speeksel in een bekertje te spugen. Daarom kiezen veel voetballers ervoor om het speeksel uit te spugen op het gras. Sommigen beweren dat ze meer speeksel aanmaken dan ze kunnen doorslikken, hoewel niet iedereen deze behoefte ervaart tijdens het sporten.
Sociaal-culturele factoren en territoriumgedrag
Naast de fysiologische aspecten, spelen ook sociaal-culturele factoren een rol bij het spugen op het voetbalveld. Bots merkt op dat er weinig onderzoek is gedaan naar dit onderwerp, omdat spugen als een taboe wordt beschouwd. Hij wijst erop dat in sommige culturen, zoals China, spugen veel normaler is dan in andere.
Er is ook een theorie dat spugen te maken heeft met territoriumgedrag. Net zoals dieren hun territorium markeren, zouden voetballers onbewust hun aanwezigheid op het veld kunnen markeren door te spugen. Dit gedrag zou vooral voorkomen bij sporten waar veel fysiek contact is, zoals voetbal en honkbal, in tegenstelling tot meer elitaire sporten zoals tennis en hockey.
Lees ook: Waarom draagt PSV rouwbanden? Een uitgebreide uitleg.
De rol van cameramensen en media-aandacht
Sommige mensen hebben kritiek op de cameramensen die het spugen van voetballers in beeld brengen. Ze vinden dat dit onnodige aandacht geeft aan een onsmakelijk gedrag. Echter, anderen beweren dat de cameramensen niet specifiek inzoomen op spelers omdat ze spugen, maar eerder omdat ze vaak inzoomen op spelers tijdens de wedstrijd. Het spugen is dan slechts een bijproduct van de algemene focus op de spelers.
De impact van voetbalvandalisme en geweld op het spel
Hoewel spugen op zich geen vorm van vandalisme of geweld is, staat het wel in verband met andere negatieve aspecten van het voetbal. Voetbalvandalisme en voetbalgeweld zijn al lange tijd een probleem in de sportwereld. Incidenten van geweld, zowel op als buiten het veld, kunnen een grote impact hebben op de spelers, de fans en de gemeenschap.
De geschiedenis van voetbalvandalisme gaat terug tot de vorige eeuw. In 1899 werd er al een wedstrijd gestaakt in de Kuip te Rotterdam vanwege het gedrag van het publiek. In de jaren zestig kwam het grove voetbalgeweld uit Engeland overwaaien naar Nederland. Een beruchte gebeurtenis was de finale om de UEFA-cup in 1974, waar supporters van Tottenham Hotspur en Nederlandse supporters met elkaar in gevecht raakten, wat resulteerde in meer dan 100 gewonden.
Na dit incident nam het supportersgeweld in Nederland toe. Hooligans gingen steeds vaker in groepen tekeer en lieten sporen van vernieling achter. Hoewel er maatregelen zijn genomen om het geweld in de stadions te verminderen, heeft het probleem zich verplaatst naar buiten de stadions, naar straten, cafés en onderweg van en naar de wedstrijden.
Wie zijn de mensen die zorgen voor voetbalgeweld?
De mensen die zich schuldig maken aan voetbalvandalisme kunnen worden verdeeld in twee groepen: de harde kernleden en de meelopers. De harde kernleden, ook wel hooligans genoemd, zijn degenen die het geweld op gang brengen. Ze zijn uit op gevechten met supporters van andere clubs. De meelopers zijn mensen die zich aansluiten bij de harde kern, vaak op zoek naar actie en sensatie.
Lees ook: Strategie en realtime feedback met koptelefoons in hockey
Probleemsupporters zijn gemiddeld tussen de 14 en 20 jaar oud. Ze voelen zich veilig in de groep en denken dat ze minder snel gepakt worden. Echter, door de inzet van bewakingscamera’s en de kennis van de politie en de clubs over de supporters, wordt het steeds moeilijker om niet gepakt te worden.
Voor veel relschoppers is voetbal het allerbelangrijkste in hun leven. Ze geven er al hun geld aan uit en zeggen: "Ik leef voor mijn club". Ironisch genoeg willen de spelers, trainers en clubbesturen juist een einde maken aan het supportersgeweld. Het is dan ook de vraag waar de voetbalhooligans eigenlijk supporter van zijn.
Oorzaken van voetbalvandalisme
Er zijn verschillende oorzaken voor voetbalvandalisme. Onderzoeker O. Adang heeft in opdracht van verschillende instanties onderzoek gedaan naar dit fenomeen en komt steeds met dezelfde punten naar voren:
- Weinig toekomstperspectief voor jongeren
- Gemakkelijk en kost geen geld
- Vorm van aandacht vragen
- Gebruik van alcohol en drugs
- Problemen tussen rivaliserende clubs
- Rivaliteit
- Scheidsrechterlijke beslissingen
- Stand op de ranglijst
Jongeren die weinig toekomstperspectief hebben, kunnen zich aangetrokken voelen tot voetbalvandalisme omdat het gemakkelijk en goedkoop is. Het geeft ze een gevoel van spanning en avontuur. Bovendien is het een manier om aandacht te vragen en zich te bewijzen tegenover anderen. Het gebruik van alcohol en drugs kan de situatie verder escaleren.
Gevolgen van vandalisme
De gevolgen van vandalisme zijn aanzienlijk. Zo moet men bijvoorbeeld een geldig legitimatiebewijs laten zien om het stadion binnen te komen. Ook het reizen met het openbaar vervoer kan onveilig zijn als er een risicowedstrijd in de buurt is.
Lees ook: De betekenis achter de naam 3x3
Daarnaast zijn er veel extra kosten die ontstaan door vernielingen. Politie-inzet, aanpassing van stadions en herstel van schade kosten veel geld. Een deel van deze kosten wordt betaald door de overheid, dus door de belastingbetaler.
Straffen voor voetbalvandalisme
Er zijn verschillende straffen voor voetbalvandalisme, zowel voor spelers als voor supporters. Spelers die overtredingen maken, kunnen een gele kaart, een rode kaart of een schorsing krijgen. Ook kunnen ze een geldboete moeten betalen.
Supporters die zich schuldig maken aan vandalisme, kunnen een proces-verbaal krijgen, een civiele uitsluiting of een alternatieve straf. Bij een proces-verbaal kan de officier van justitie de zaak voor de rechter brengen en een geldboete of gevangenisstraf eisen. Een civiele uitsluiting betekent dat de supporter de toegang tot alle stadions in Nederland wordt ontzegd. Alternatieve straffen zijn bijvoorbeeld het wassen van bussen, het schoonmaken van tribunes of het herstellen van de aangerichte schade.
Voetballersmigraine: Een onderschat probleem
Naast de problemen met vandalisme en geweld, zijn er ook andere factoren die de prestaties en het welzijn van voetballers kunnen beïnvloeden. Een daarvan is voetballersmigraine, ook wel inspanningsgeïnduceerde migraine genoemd. Dit is een type hoofdpijn dat optreedt tijdens of na intense fysieke activiteit, zoals sporten.
De symptomen van voetballersmigraine zijn vergelijkbaar met die van traditionele migraine, zoals intense hoofdpijn, misselijkheid, overgevoeligheid voor licht en geluid, en soms visuele stoornissen. Deze symptomen kunnen een aanzienlijke impact hebben op de prestaties van een voetballer op het veld.
Het is belangrijk om voetballersmigraine te onderscheiden van een hersenschudding, omdat de symptomen van beide aandoeningen overlappen. Bij een hersenschudding is kort verlies van bewustzijn en geheugenverlies kenmerkend. Het is cruciaal om bij tekenen van een hersenschudding onmiddellijk medische hulp te zoeken.
De behandeling van voetballersmigraine kan bestaan uit aanpassingen in de levensstijl, medicatie om symptomen tijdens een aanval te verlichten, en preventieve medicatie als de aanvallen frequent zijn.
Geweld in het amateurvoetbal: Een zorgwekkende trend
Het geweld in het amateurvoetbal is de afgelopen jaren flink toegenomen, ondanks de maatregelen die de KNVB heeft genomen. Incidenten met meppen, schoppen en bedreigingen komen steeds vaker voor. Dit heeft geleid tot wedstrijdstakingen en schorsingen van teams.
De KNVB heeft een aantal maatregelen genomen om het geweld tegen te gaan, zoals het invoeren van een spelregelbewijs en het samenwerken met Halt om geweldsincidenten aan te pakken. Echter, het is onbekend of deze maatregelen het beoogde effect hebben.
Psycholoog Mark van Vugt vindt dat de voetbalclubs een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het terugdringen van voetbalgeweld. Hij stelt dat de clubs vaak een geweldige show maken met muziek en vuurwerk, wat mensen kan opfokken. Ook het feit dat amateurvoetbal door veel mensen serieus wordt genomen, kan leiden tot frustratie en geweld.
De rol van Halt-trainingen bij het terugdringen van voetbalgeweld
Sinds 2016 werken de KNVB en Halt samen om geweldsincidenten op het voetbalveld tegen te gaan. Naar aanleiding van een incident volgt een speler een eendaagse training. Het doel van de training is om ongewenst gedrag te vervangen door positief, sportief gedrag, door middel van kennis en vaardigheden.
Hoewel er tijdens de pandemie minder wedstrijden werden gespeeld, is er de laatste jaren een toename te zien in het aantal Halt-trainingen dat jonge voetballers volgden. Volgens Willem Lammerink, communicatieadviseur van Halt, is dit een positief gegeven. Hij stelt dat steeds meer voetbalverenigingen van het bestaan van de Halt-training weten, waardoor de training ook meer gevolgd wordt.
Ondanks de maatregelen, neemt het geweld bij amateurvoetbalwedstrijden niet af. Dat blijkt uit cijfers van de KNVB. Het aantal wedstrijdstakingen door wanordelijkheden, overtredingen en schorsingen van teams is zelfs toegenomen ten opzichte van de periode vóór corona. Volgens Braam is de hernieuwde vrijheid onder voornamelijk jongeren sinds het einde van de pandemie in 2022 hier een mogelijke verklaring voor.
Preventie en de noodzaak van sportiviteit
Om het voetbalgeweld terug te dringen, is het noodzakelijk om al van jongs af aan workshops en trainingen aan te bieden die gericht zijn op sportiviteit en het omgaan met agressie. Dit geldt niet alleen voor spelers, maar ook voor coaches en ouders. Hoewel straffen soms onvermijdelijk zijn, is het belangrijk om de nadruk te leggen op preventie en het bevorderen van sportief gedrag.
De alledaagsheid van spugen in de voetbalwereld
Spugen is in de voetbalwereld zo alledaags als klagen bij de scheidsrechter. Het is een gedrag dat door veel voetballers wordt vertoond, zonder dat er per se een negatieve intentie achter zit. Het is een manier om overtollig speeksel kwijt te raken en de keel vrij te maken tijdens een intensieve wedstrijd.
Hoewel het spugen op het veld misschien niet de meest elegante gewoonte is, is het wel een onderdeel van de voetbalcultuur geworden. Het is belangrijk om te onthouden dat er verschillende redenen kunnen zijn waarom voetballers spugen, en dat het niet altijd een teken van disrespect of agressie hoeft te zijn.
De rol van oud-voetballers in het moderne voetbal
In het hedendaagse voetbal zien we steeds vaker dat oud-voetballers een belangrijke rol spelen in het bestuur van de clubs. Zo zijn Alex Kroes en Dennis te Kloese, beiden oud-amateurvoetballers, tegenwoordig technisch eindverantwoordelijken bij respectievelijk Ajax en Feyenoord.
Het is interessant om te zien hoe deze oud-voetballers hun ervaringen op het veld gebruiken om de clubs te leiden. Ze begrijpen de dynamiek van het spel en de behoeften van de spelers. Dit kan een positieve invloed hebben op de prestaties van de clubs en de ontwikkeling van het voetbal in het algemeen.