Introductie
De geschiedenis van volleybal in Rusland en Polen is rijk en divers, verweven met politieke en sociale ontwikkelingen. Van de eerste stappen in de naoorlogse periode tot de moderne successen op internationaal niveau, deze landen hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de sport. Dit artikel belicht de belangrijkste momenten en invloeden die volleybal in Rusland en Polen hebben gevormd.
De Beginjaren in Polen (1944-1950)
Na de Tweede Wereldoorlog begon het Poolse leven in Breda zich te concentreren rond de Pater Kapucijnenkerk, ook wel de "Poolse Kerk" genoemd. Vanaf 1945 werden hier Poolse missen gehouden door de Polska Misja Katolicka, waar de Poolse gemeenschap samenkwam. In 1947 verenigden soldaten van generaal Maczek zich, gesteund door de Poolse Katholieke Missie, in het Poolse Katholieke Genootschap (PTK). Dr. Narcyz Witold Komar was de stichter en de eerste activisten waren onder andere Michał Palewicz, Jan Nowiński en Jan Krzemiński.
In 1948 werd het Poolse Mannenkoor (Chór Męski im. Stanisława Moniuszki) opgericht, onder leiding van dirigent Bronisław Galas. Op 5 maart organiseerde Dhr. W. Rzemieniecki vanuit PTK een toneel- en dansvereniging genaamd "Znicz". In hetzelfde jaar kwam het eerste "Pools Huis" (Dom Polski) in de Torenstraat 17, een clubhuis van PTK waar Polen samenkwamen.
Een belangrijke ontwikkeling was de oprichting van de Sportvereniging "Cracovia" in 1950, onder leiding van Dhr. Szymborski. Leden waren onder andere Jan Bula en Dr. Wierdak. Er werd voornamelijk volleybal gespeeld, een sport die toen nog niet bekend was in Breda.
Consolidatie en Polarisatie (1951-1960)
In 1951 verhuisde het Pools Huis naar de Vismarktstaat, naar het pand van de Poolse eigenaar Kazimierz Skałuba. Aan de vooravond van Breda's bevrijdingsherdenking werd het vaandel van PTK in gebruik genomen, met de Poolse Zwarte Madonna en de tekst: “Koningin van Polen zegen zwerfkinderen (tułaczom) 1951”.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
De jaren die volgden waren niet altijd makkelijk. Veel Polen voelden zich als de eerste Turkse gastarbeiders in Nederland, met zware en laagbetaalde banen. Om de kinderen van oud-strijders hun Poolse taal en cultuur bij te brengen, stichtte PTK een Pools Zaterdagschooltje op: "Polska Szkółka Sobotnia". In 1952 ontstond er een polarisatie in de Poolse gemeenschap in Breda, mede door de oprichting van de politieke partij Poolse Volkspartij (PSL) door Poolse werknemers van de Hollandse Kunstzijde Industrie.
In 1954 werd in het Wilhelminapark een monument onthuld ter nagedachtenis van de gevechten van 1PPD met de Duitsers. De sportvereniging "Cracovia" en PTK organiseerden een sportevenement met 150 deelnemers.
Culturele en Sportieve Bloei (1960-1980)
In 1958 werd de naam van het toneelgezelschap “Znicz” veranderd in toneelgezelschap „Polonia” (Zespół Widowiskowy „Polonia”). In 1963 richtte Dhr. Władysław Cuber de Poolse Volksdansgroep “Mazur” op, waarbij ook Nederlandse kinderen werden toegelaten. “Mazur” beleefde zijn beste tijd eind jaren zestig en begin jaren zeventig, met optredens in Polen op de Internationale Polonia’s Dansgroeppen Festival in Rzeszów.
Op 10 juni 1963 werd het Pools Olympisch Comité in Nederland opgericht, met als doel financiële steun te geven aan Poolse sporters. In september 1975 werd de Poolse sportclub “Kaszub” opgericht, met onder andere volleybal.
Politieke Turbulente Tijden en Culturele Continuïteit (1980-heden)
De jaren '80 werden gekenmerkt door politieke onrust in Polen, met de opkomst van Solidariteit en de staat van beleg. Ondanks deze turbulente tijden bleef de Poolse gemeenschap in Breda actief. In 1981 werd de Poolse folkloristische dansgroep “Polonia” opgeheven.
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
In 1984 werd de 40-ste herdenking van de bevrijding uitbundig gevierd. Vanwege een tekort aan mannelijke koorleden liet het koor vanaf 1984 ook vrouwen toe. In 1985 overleed oprichter en leider van “Mazur”, de heer Władysław Cuber.
In 1986 werd het bevrijdingsfeest georganiseerd door alle Poolse organisaties gezamenlijk. Er waren optredens van het Poolse koor, de dansgroeppen “Karpacz” en “Mazur”, en majorettes “Doskonale”.
Invloed van Politieke Gebeurtenissen in Polen
De politieke situatie in Polen had een directe invloed op de Poolse gemeenschap in Nederland.
1944-1948: De Russische invloed in Polen na de oorlog leidde tot de aanstelling van een communistische regering en het verschuiven van de Poolse grenzen. Dit zorgde voor verdeeldheid onder de Polen in het buitenland.
1953-1956: Na de dood van Stalin en de veroordeling van het Stalinisme door Chroesjtsjov, ontstond er een periode van dooi in Polen. Dit gaf sommige oorlogsveteranen de mogelijkheid om hun vaderland te bezoeken, hoewel dit niet door iedereen werd gewaardeerd.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal
1967-1968: De Zesdaagse Oorlog leidde tot een campagne tegen Polen van Joodse afkomst. De Praagse lente in Tsjechoslowakije werd onderdrukt, wat leidde tot studentendemonstraties en vervolging van andersdenkenden in Polen.
1970-1980: Stakingen en rellen als gevolg van verhoogde voedselprijzen leidden tot het aftreden van Gomułka. De verkiezing van Karol Wojtyła tot paus Johannes Paulus II in 1978 en zijn bezoek aan Polen in 1979 waren belangrijke gebeurtenissen die de Poolse bevolking steunden. De opkomst van Solidariteit in 1980 markeerde een nieuwe fase in de strijd voor vrijheid en democratie.
Volleybal in Rusland: Een Overzicht
Hoewel de focus van de verstrekte informatie voornamelijk op Polen ligt, is het belangrijk om een overzicht te geven van de ontwikkeling van volleybal in Rusland.
- Sovjetperiode: Volleybal werd een populaire sport in de Sovjet-Unie en Rusland, met sterke nationale teams die domineerden op internationale toernooien.
- Moderne Tijd: Rusland blijft een toonaangevend land in volleybal, met succesvolle teams en spelers op zowel nationaal als internationaal niveau.
Sportinfrastructuur in Rusland: Een Kijkje
De ontwikkeling van volleybal in Rusland is nauw verbonden met de beschikbaarheid van sportfaciliteiten. De informatie over de sportinfrastructuur in Rusland biedt een interessant inzicht:
- Junosti Stadion (Jekaterinburg): De eerste kunstijsbaan in de Sovjet-Unie, gebouwd in de jaren '20 en vernieuwd in 1968. Hoewel primair voor schaatsen, bandy en andere wintersporten, kan het stadion in de zomer gebruikt worden voor volleybal.
- Kuzbass Arena (Kemerovo): Een modern ijsstadion dat in 2019 in aanbouw ging en in 2021 werd geopend. Het stadion biedt plaats aan 6000 toeschouwers en kan gebruikt worden voor volleybal.
- IJs Paleis Bajkal (Irkutsk): Een ijsstadion dat in 2020 in gebruik werd genomen. Het stadion omvat een indoor 400 meterbaan, een bandy- en ijshockeybaan met tribunes geschikt voor 6000 toeschouwers.
- Kolomna Schaatscentrum: Een indoor schaatsstadion dat in 2006 werd geopend. Het complex heeft een totale ijsoppervlak van ruim 10.000 m2 en een tribunecapaciteit van 7000 personen.
- Trud Stadion (Nizjni Novgorod): Een van de grootste bandystadions van Rusland met 14.000 m2 kunstijs en een toeschouwers capaciteit van ruim 20.000. Het stadion is geschikt voor diverse sporten, waaronder volleybal.
- Sportivno-Kontsertnij Kompleks (SKK) / V.I. Lenina Stadion (Sankt Peterburg): Een stadion dat in 1961 werd heropend na oorlogsschade en in 1970-1979 werd verbouwd. Het stadion kreeg een 333m baan met kunstijs en werd gebruikt voor diverse sporten.
- Uralskaja Molnij (Tsjeljabinsk): Een overdekte kunstijsbaan die in 2013 werd getroffen door een meteorietinslag, maar later werd heropend.
Recente Ontwikkelingen in de Poolse Sport
De verstrekte informatie geeft ook een beeld van recente ontwikkelingen in de Poolse sport, waaronder volleybal:
- Olympische Successen: Poolse atleten hebben successen behaald op de Olympische Spelen, waaronder gouden en bronzen medailles in het hamerwerpen voor vrouwen in Tokio 2021.
- Financiële Beloningen: De Poolse overheid beloont atleten die medailles winnen op de Olympische Spelen met aanzienlijke geldbedragen.
- Boycot van WK Boksen: Polen heeft aangekondigd het WK boksen te boycotten vanwege de deelname van Rusland.
- Organisatie van Internationale Sportevenementen: Polen heeft twee internationale sportevenementen overgenomen van Rusland, waaronder het wereldkampioenschap volleybal 2022.
tags: #volleybal #rusland #polen #geschiedenis