De Olympische Spelen van 1996 in Atlanta, een eeuwfeest dat niet in Athene plaatsvond, maar in de hoofdstad van Coca-Cola, waren rijk aan memorabele momenten. Een van de meest iconische was de volleybalfinale waarin Nederland Italië versloeg. Deze wedstrijd, die door de luisteraars van NOS Langs de Lijn werd gekozen tot de 'Mooiste Wedstrijd Ooit', blijft een hoogtepunt in de Nederlandse sportgeschiedenis.
De weg naar de Finale
Tien jaar lang brandde het olympisch vuur in de harten van de Nederlandse volleyballers. De shirts waren ontworpen met olympische vlammen, symbolisch voor de jarenlange missie. Twee olympische finales in vier jaar tijd: Barcelona in 1992 en Atlanta in 1996. De weg naar Atlanta was echter niet zonder obstakels. Na de Spelen van Barcelona kwam Joop Alberda en die bracht rust. Voor grote toernooien keerden ze terug onder de hoede van Alberda, de theoreticus, de tacticus, de fanaticus. De grote verzoener. Alberda bouwde een unieke ploeg. Een samengaan van lengte en snelheid. Een volwassen ploeg. Niet allemaal vrienden, maar wel goede collega's.
Een Zenuwslopende Finale
Op 4 augustus 1996, om 17.19 uur Atlanta-time, laaide het vuur op tot in de nok van Omni Coliseum. Omni Coliseum was oranje gekleurd zondag. Het speelveld is oranje. De stoelen rood en oranje. De fans, het leek wel of alle uitgesporte Nederlanders verzameld waren, waren gekleed in oranje. De haardos van Bas van de Goor is oranje, met een ondeugend kuifje. En natuurlijk, de Prins van Oranje was er ook, gezeten in de buurt van de vice-president van de States, Al Gore. Zoveel Oranje, dat was Italië te veel. De voorspelde finale in Atlanta, de droomfinale. Met een scoreverloop dat niet spannender kon.
De wedstrijd tegen Italië was bloedstollend. Het Oranje van Alberda versloeg de grote rivaal in de vijfde set met 17-15. Na een zenuwslopende finale (17-15 in de vijfde set) werd Italië naar het zilver verwezen. Nederland won de finale van de World League in Rotterdam en een miljoen dollar. En nu was het dan weer zover, na een constant toernooi. Met een nederlaag, in de poule. Tegen Italië.
De Gouden Generatie
Alberda formeerde een middenaanval met Van de Goor en Held, die soms nauwelijks af te stoppen was. Hij introduceerde 'totaalvolleybal'. Iedereen viel aan. Geleidelijk bracht hij nieuwelingen in. Zoals Görtzen, een jongeling met een a-sociaal harde klap. En had ervaring achter de hand. De Nederlandse selectie: Peter Blangé, Bas van de Goor, Mike van de Goor, Guido Görtzen, Rob Grabert, Henk-Jan Held, Misha Latuhihin, Olof van der Meulen, Jan Posthuma, Brecht Rodenburg, Richard Schuil, Ron Zwerver.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
Studio Sport moment van de eeuw
De route van de volleyballers naar de top van de Olympus maakte de ploeg zeer populair. Vijf maal werden de Lange Mannen uitgeroepen tot Sportploeg van het jaar, waaronder in 1996.
Andere Memorabele Momenten in Atlanta
De Spelen vierden hun honderdjarig bestaan. Het olympisch programma werd opnieuw uitgebreid, met beachvolleybal, mountainbike, softbal en vrouwenvoetbal. Tijdens de openingsceremonie in Atlanta liep de complete wereldkaart het stadion binnen: voor het eerst in de historie waren alle lidstaten van het IOC, 197 stuks dit keer, ook daadwerkelijk op de Spelen aanwezig. Het aantal deelnemers steeg naar 10.328. Het vuur werd in Atlanta ontstoken door de fameuze Muhammad Ali. Een beeld dat zeer gemengde gevoelens opriep. De man die eens kracht en vitaliteit uitstraalde, was intussen zwaar getekend door de ziekte van Parkinson.
Ook Marie-Jose Perec veroverd goud op 200 en 400 meter. Niet alleen bij de mannen, ook bij de vrouwen werd het goud op de 200 en 400 meter veroverd door een en dezelfde persoon. Het lukt 'de Franse hoop' om een gat te slaan tijdens de 400 meter en de eerste van twee houden medailles te veroveren en daarbij een nieuwe Olympisch record te lopen. De concurrentie was vele malen zwaarder tijdens de 200 meter finale, waarbij Perec de zinderende race met slechts een meter verschil weet te winnen.
De negende en laatste gouden medaille van Carl Lewis. Carl Lewis won tijdens zijn carrière 10 medailles, waarvan negen keer goud. De wist Amerikaan net als Jesse Owens vier keer goud te winnen tijdens de Spelen van 1984 in Los Angeles en brak over de jaren heen meerdere wereldrecords. In 1996 won Carl Lewis zijn negende gouden medaille, een vrijwel unieke prestatie. De Amerikaan is een van de weinige sporters die hetzelfde onderdeel vier keer op rij wint. Zijn sprong van 8 meter 50 bleek te veel voor zijn concurrenten. Het waren de vierde en laatste Olympische Spelen van het atletiekfenomeen van de 20e eeuw.
Roeier Steven Redgrave wordt sir Steven Redgrave door uitzonderlijke prestaties. Na Bradley Wiggins is de Brit Steven Redgrave de meest succesvolle Olympiër aller tijden. Met in totaal vijf gouden medailles (Redgrave veroverde zijn vierde goud tijdens de Spelen in Atlanta) op zak mag de Brit zich nu 'sir' noemen. Voor de Spelen van Atlanta was Redgrave al 'een man van geweldige statuur', een status die hij eens te meer bewees tijdens de mannen dubbeltwee.
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
Een Terugblik op de Wereld in 1996
De wereld van 1996 werd niet meer gekenmerkt door de concurrentiestrijd tussen de grote machtsblokken. Het ontbrak echter niet aan schermutselingen tussen verschillende landen. Dit was het geval in het Midden-Oosten, terwijl ook de relatie India-Pakistan onder druk stond. Vervolgens was er de controverse tussen de Volksrepubliek China en Taiwan. Veel landen werden geteisterd door burgeroorlogen, onder meer in Afrika.
De 'Mooiste Wedstrijd Ooit' en Andere Topmomenten
De luisteraar van NPO Radio 1 heeft de Olympische volleybalfinale in 1996 uitgeroepen tot de mooiste sportwedstrijd ooit. Het radioprogramma NOS Langs de Lijn ging de afgelopen anderhalve maand op zoek naar de allermooiste wedstrijd. Eerst mocht iedereen een wedstrijd nomineren. Een deskundige jury bracht de longlist terug tot tien genomineerden. Afgelopen week waren de stembussen voor iedereen open om te stemmen op de winnaar. De twee beste wedstrijden hadden elk ongeveer een kwart van de stemmen. Het ging gelijk op, maar de volleyballers trokken uiteindelijk aan het langste eind. In de studio was Ron Zwerver te gast. Hij ging samen met coach Joop Alberda en commentator van dienst Sjors Fröhlich terug in de tijd.
Ook de nummer twee kwam aan bod in de uitzending: de halve finale Nederland-West-Duitsland op het EK 1988. Gerald Vanenburg was te gast in het uur van 15.00 tot 16.00 uur.
Volledige ranglijst:
- Nederland-Italië, de gouden finale van de Nederlandse volleybalmannen in Atlanta 1996
- Nederland-West-Duitsland, de halve finale van het EK 1988
- De handbalfinale van vorig jaar, waarin de Oranje vrouwen voor het eerst wereldkampioen werden
- Gouden oefening van Epke Zonderland op de spelen van 2012
- Gouden race van Ellen van Langen op de spelen van 1992
- Australian Open finale van 2017 tussen Rafael Nadal en Roger Federer
- Tour de France van 1989
- Anton Geesink die in 1964 goud wint op de Olympische Spelen in Tokio
- De schaakstrijd om de wereldtitel uit 1972, tussen Bobby Fischer en Boris Spasski
- Volleybalsters Yvon Beliën uit Budel en Maret Balkestein-Grothues uit Eindhoven blijven in de race om een olympische medaille. De dames wonnen dinsdag met Oranje op de Olympische Spelen in Rio met 3-1 van Zuid-Korea. Het werd 25-19, 25-14, 23-25 en 25-20. Nederland staat nu in de halve finale.
Het Bomincident
Heel even leek in Atlanta het drama van München zich te herhalen. Op 27 juli, om half twee 's nachts, ontplofte in het Centennial Olympic Park, midden in de stad, een bom. Er kwamen twee personen bij om het leven, 111 mensen raakten gewond. De veiligheidsmaatregelen in Atlanta waren zeer scherp, overal was politie, maar juist het park had men daarvan uitgezonderd om het als een vrije ontmoetingsplaats voor iedereen dienst te laten doen. In Atlanta gingen de vlaggen een dag halfstok. Maar IOC-voorzitter Samaranch herhaalde de woorden die zijn collega Avery Brundage een kleine kwart eeuw daarvoor had gesproken: 'The Games must go on'.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal
Medailleoverzicht
| Goud | Zilver | Brons |
|---|---|---|
| Verenigde Staten 44 | 32 | 25 |
| Duitsland 20 | 18 | 27 |
| Russische Federatie 26 | 21 | 16 |
| China 16 | 22 | 12 |
| Australië 9 | 9 | 2 |
Nederland behaalde ook succes, met onder andere goud voor het herenhockeyteam en mountainbiker Bart Brentjes.