Het Nederlandse voetbal heeft door de jaren heen een rijke historie opgebouwd, mede dankzij de vele talentvolle keepers die het doel van Oranje hebben verdedigd. Van legendarische figuren tot hedendaagse talenten, deze doelmannen hebben hun stempel gedrukt op het nationale elftal. Dit artikel biedt een overzicht van de keepers met de meeste interlands voor Nederland, de huidige talenten, en een blik op de zeldzame prestatie van keepers die zelf ook scoren.
Keepers met de meeste interlands voor Nederland
Als er één keeper is die onbetwist de beste is die ooit het doel van Oranje heeft verdedigd, dan is het Edwin van der Sar wel. Hij speelde voor het eerst een interland in 1995, een 1-0 verlies in Wit-Rusland, en veroverde daarna nog eens 129 caps. Dat maakt hem tot recordinternational. Van der Sar speelde op de EK’s van 1996, 2000, 2004 en 2008 en de WK’s van 1998 en 2006. Met 72 clean sheets in 130 interlands is Edwin van der Sar de absolute recordhouder van Oranje. De oud-doelman van Ajax en Manchester United hield op zestien eindrondewedstrijden tien keer de nul op een EK en vier keer op een WK.
Naast Edwin van der Sar zijn er nog andere keepers die een indrukwekkend aantal interlands voor Oranje hebben gespeeld. Hieronder een overzicht van de top 5:
- Edwin van der Sar: 130 interlands (1995-2008)
- Hans van Breukelen: 73 interlands (1980-1992)
- Jasper Cillessen (nog actief): 65 interlands (2013-2023)
- Maarten Stekelenburg: 63 interlands (2004-2021)
- Gejus van der Meulen: 54 interlands (1924-1934)
Iconen uit het verleden
Naast de keepers uit de top 5 zijn er nog andere iconische keepers die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van het Nederlands elftal:
- Frans de Munck: De doelman van het Nederlands elftal, een van de eersten die op dat vlak internationale faam verwierf en door de jaren heen de bijnaam "de zwarte panter" kreeg, als gevolg van zijn katachtige reflexen en onnavolgbare stijl. Zijn gloriejaren betroffen met name de jaren ’50.
- Jan van Beveren: Een uitstekende keeper die op zijn negentiende debuteerde, maar die, mede door een conflict tussen de PSV'ers en de Ajacieden in het Nederlands team, tot slechts 32 interlands kwam. Van Beveren stond bekend als stijlvolle doelman, met sterke reflexen. Er zijn zelfs dichters die zich door hem lieten inspireren.
- Jan Jongbloed: Keepte op de WK’s van 1974 en 1978, die Nederland beide met een tweede plaats afsloot. Zijn debuut maakte hij al in 1962, maar daarna werd hij heel lang niet meer opgeroepen. Bondscoach Rinus Michels zag in 1974 in Jongbloed plots de ideale meevoetballende keeper voor het befaamde ‘totaalvoetbal’. Typisch voor Jongbloed was dat hij met blote handen keepte en hij heeft twee records in handen: 683 minuten zonder tegengoal in interlands en 717 wedstrijden in het betaalde voetbal.
- Piet Schrijvers: Debuteerde in 1971 en rekende er op te spelen op het WK van 1974 toen eerste keus Jan van Beveren geblesseerd wegviel. Schrijvers was echter opnieuw tweede keus, achter de verrassende Jan Jongbloed. Na dat toernooi werd Schrijvers eerste keus, maar voor het WK 1978 wist hij weer Jongbloed voor zich, al speelde hij wel in de tweede ronde.
- Hans van Breukelen: Was onderdeel van de ploeg die Europees kampioen werd in 1988. Veroorzaakte in de finale een strafschop, maar keerde die vervolgens ook na het beroemde ‘vingertje’ van Van Breukelen. Hans van Breukelen die op 25 juni 1988 in de EK-finale de strafschop van Igor Belanov stopt: het is een iconisch beeld.
Huidige Generatie en de Toekomst
Naast de gevestigde namen zijn er ook jonge, talentvolle keepers die aan de deur kloppen. Bart Verbruggen maakt indruk. De Brighton & Hove Albion-doelman hield al acht keer de nul in slechts negentien interlands. Bij de Nations League is hij de eerste keus van bondscoach Ronald Koeman. Verbruggen hield in zes EK-wedstrijden al twee keer de nul. Koeman sprak ook lovend over Bart Verbruggen, die deze zomer van Anderlecht overstapte naar Brighton & Hove Albion: "Bart is en wordt een geweldige keeper en hij heeft een geweldige toekomst voor zich, maar voor nu kies ik voor Mark."
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Over Justin Bijlow zegt Joop Hiele: "Toen hij kwam, was hij een talent, maar nu niet meer", zegt Hiele. "Hij is 25 jaar. Dan ben je geen talent meer. Door omstandigheden is hij nog niet tot wasdom gekomen. Die heeft zich nog steeds niet maximaal ontwikkeld."
Een Keeperscarrousel
Het is een ongekende keeperscarrousel. Met Marco Bizot, Maarten Stekelenburg, Tim Krul, Justin Bijlow, Jasper Cillessen, Remko Pasveer, Andries Noppert en Mark Flekken stonden er de afgelopen drie jaar acht verschillende keepers onder de lat bij Oranje. "Er is geen keeper die erbovenuit steekt", verklaart oud-Oranjekeeper Joop Hiele. "Na Edwin van der Sar is het, met alle respect, aanrommelen geweest. We hebben daarna geen echte wereldtoppers meer gehad. Ook Jasper Cillessen was dat niet, ondanks dat hij heel veel interlands heeft gespeeld."
Voor de finaleronde van de Nations League wees Koeman Bijlow aan als eerste keus en daarmee leek meteen de keuze voor de toekomst gemaakt. Bijlow haakte vanwege een polsblessure echter af voor deze periode, zoals blessures de Feyenoord-keeper vaker dwarszitten.
Keepers die scoren: Een zeldzaamheid
Hoewel het primaire doel van een keeper het tegenhouden van doelpunten is, zijn er enkele keepers in de voetbalgeschiedenis die erin slaagden om zelf ook te scoren. Dit gebeurt meestal via strafschoppen of vrije trappen. Hier zijn enkele opvallende voorbeelden:
- Rogério Ceni: De Braziliaanse legende scoorde maar liefst 131 doelpunten gedurende zijn carrière, bijna het dubbele van nummer twee Chilavert. Ook hij scoorde altijd uit vrije trappen en strafschoppen, maar zijn uitzonderlijke precisie maakt hem niet alleen de beste scorende doelverdediger, maar zelfs één van de meest productieve spelers uit vrije trappen ooit.
- José Luis Chilavert: Werd drie keer verkozen tot de beste keeper ter wereld en was onder meer actief in de Spaanse competitie bij Real Zaragoza. De goals van Chilavert kwamen voort uit penalty's en vrije trappen en het zijn met name de vrije trappen die hem beroemd maakten.
- Jorge Campos: Gezien als één van de beste keepers van zijn generatie, speelde hij niet alleen als doelverdediger, maar ook als spits. Regelmatig begon hij het duel als keeper, om gedurende de wedstrijd doorgeschoven te worden naar de spitspositie.
- Dimitar Ivankov: De Bulgaar scoorde in zijn carrière één doelpunt meer dan Higuita: 42 stuks. Al deze goals kwamen voort uit strafschoppen.
- René Higuita: Is een Colombiaans doelverdediger die tussen 1985 en 2010 actief was op het hoogste niveau van voetbal. In zijn profcarrière wist hij maar liefst 41 maal het doel van de tegenstander te treffen.
Keepers hebben niet bepaald de reputatie om veel te scoren tijdens een wedstrijd. En dat is natuurlijk niet gek! Keepers hebben al een van de belangrijkste taken op het veld, en dat is de bal proberen uit het doel te houden wanneer deze op het doel wordt geschoten. Toch is er af en toe een keeper die eens een goal wist te scoren. Dat kan hij doen vanuit het doel helemaal naar de andere kant, of als hij mee gaat het veld in wat ook wel eens de “vliegende keeper” wordt genoemd. Toch was er ook een select groepje professionele keepers die regelmatig het doel wist te vinden tijdens een wedstrijd, en dan ook daadwerkelijk scoorde. Dimitar Ivankov, een speler uit Bulgarije wist in zijn carrière maar liefst 42 doelpunten te scoren. Al deze goals kwamen vanuit strafschoppen, maar dit heeft hem wel een plek opgeleverd in de top 4 keepers met de meeste goals ooit. Het is zelfs de keeper met de hoogste aantal doelpunten ooit in zijn carrière in Europa! Op plek 3 hebben we Jorge Campos uit Mexico. Deze keeper heeft wel 46 doelpunten gemaakt in zijn carrière. Want naast dat Jorge Campos één van de beste keepers was uit zijn generatie, speelde hij ook heel vaak als spits. Het kwam vaak voor dat hij zijn wedstrijd begon als keeper en eindigde als spits. Op plek 2 hebben we een keeper die wel 3 keer verkozen is als beste keeper ter wereld. José Luis Chilavert was onder andere actief in de Spaanse competitie, maar hij maakte naam in de Zuid-Amerikaanse competities. Chilavert maakte de meeste goals als keeper door vrije trappen en penalty’s te nemen. Dan komen we bij de nummer 1 onder de scorende keepers. Dit is Rogério Ceni uit Brazilië. Rogério scoorde maar liefst 131 doelpunten tijdens zijn carrière, die kwamen altijd uit vrije trappen en strafschoppen. Ceni is zelfs één van de productiefste spelers uit vrije trappen ooit.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Edwin van der Sar scoort voor Ajax
Ajax had op 3 mei 1998 weinig te duchten van De Graafschap. De ploeg van Morten Olsen was al kampioen en bewees zijn suprematie in Doetinchem, waar het na tachtig minuten op een 0-7 voorsprong stond. Vijf minuten na de benutte strafschop van Ronald de Boer kreeg Ajax opnieuw een strafschop, alweer de derde van de middag. En nu was het de beurt aan Van der Sar.
De keeper had al eens een penalty mogen nemen, tegen Sparta Rotterdam. Die miste Van der Sar. Bij De Graafschap kreeg hij een nieuwe kans en deze keer was het wel raak: 0-8, met 1-8 als uiteindelijke eindstand. Het doelpunt is het enige doelpunt dat Van der Sar in zijn rijke loopbaan maakte.
Top 5 Meest Scorende Doelmannen Aller Tijden
Er zijn in de voetbalgeschiedenis heel wat keepers geweest voor wie het maken van een doelpunt niet zo'n zeldzaamheid was. We zetten de vijf meest scorende doelmannen op een rijtje.
- Rogério Ceni
- José Luis Chilavert
- Jorge Campos
- Dimitar Ivankov
- René Higuita
Denk je aan René Higuita, dan denk je aan zijn scorpion kick op Wembley, waarmee hij een ongevaarlijke inzet van Jamie Redknapp op spectaculaire wijze onschadelijk maakte. Higuita stond er sowieso om bekend dat hij vaak (onnodige, maar vermakende) risico's nam en ging ook vaak mee naar voren. Dat leverde nog heel wat doelpunten op. Dimitar Ivankov scoorde in zijn loopbaan, die zich tussen 1996 en 2011 afspeelde, één keer meer dan Higuita: 42 keer dus. De Bulgaar is daarmee de Europese recordhouder. Ivankov was naast een betrouwbare keeper, die 64 interlands voor Bulgarije speelde, ook een penaltyspecialist. Oog in oog met zijn collega was het eigenlijk altijd raak. Penalty's tegenhouden vond de huidige keeperstrainer van Levski Sofia overigens een stuk lastiger. We twijfelden even of we Jorge Campos in deze lijst moesten opnemen. Ja, officieel was hij een keeper. Maar Campos was multifunctioneel en stond soms ook zomaar in de spits. In zijn eerste seizoen Club Universidad Nacional scoorde hij als meest voorste man al veertien keer. Uiteindelijk stopte de teller van de man die de meest prachtige keeperspakjes heeft gedragen 46 keer. Geen keeper die meer goals als international maakte dan José Luis Chilavert. De Paraguayaan was namens zijn land achtmaal trefzeker en wist in totaal liefst 67 keer te scoren. Dat aantal had nog hoger kunnen zijn, als hij in zijn loopbaan niet dertien strafschoppen had gemist. Vaker was het echter bingo en Chilavert was bovendien een specialist in het nemen van een vrije trap. Hij is de enige keeper ooit met een hattrick in een wedstrijd. De doelman met de meeste doelpunten achter zijn naam bezit een record dat naar alle waarschijnlijkheid nooit meer gebroken zal worden. Liefst 131 keer scoorde Rogério Ceni, de Braziliaan die zijn gehele loopbaan de clubkleuren van São Paulo verdedigde. Dit ongelooflijke aantal werd opgebouwd uit benutte vrije trappen en strafschoppen. Hij scoorde veertien keer in de Copa Libertadores, de Zuid-Amerikaanse versie van de Champions League, en 65 keer in de Braziliaanse competities.
Nederlandse Keepers in de Schijnwerpers
Statistiekbureau CIES Football Observatory heeft een lijst met de beste honderd doelmannen van dit moment gepubliceerd. Hier zijn vier doelmannen op te vinden die actief zijn in Nederland. De naam van Ajax-doelman Remko Pasveer pronkt op nummer veertien. De 41-jarige doelman haalt de gemiddelde leeftijd flink omhoog. Hij is dan ook direct de oudste doelman op de lijst. Pasveer beleeft een succesvol jaar bij Ajax, waarin hij al tien keer de nul wist te houden. Een andere opvallende naam op de lijst is die van Kayne van Oevelen. De goalie van FC Volendam is voor het grote publiek misschien nog niet bekend, maar dat weerhoudt het statistiekenbureau er niet van om hem op plek dertig op de lijst te zetten. De Griekse doelman van FC Utrecht staat op een mooie 55e positie. Barkas keerde in 2023 terug bij de Domstedelingen en doet het niet onverdienstelijk. Sterker nog: hij behoort tot de beste honderd keepers van dit moment. Ook NEC’er Robin Roefs is terug te vinden op de lijst met beste doelmannen van dit moment. De jongeling staat op plek 74. Niet slecht voor de 22-jarige keeper die drie jaar geleden doorstroomde uit de eigen jeugdopleiding. Er staat nog een Nederlander in de lijst. Mark Flekken staat op een knappe vijfde positie. De doelman van Brentford FC scoort erg hoog.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
Scorende Doelmannen in de Eredivisie
In de Nederlandse competitie hebben enkele keepers zich onderscheiden door doelpunten te scoren, wat een zeldzaamheid is voor spelers op die positie. Luuk Koopmans van ADO Den Haag is een van deze doelmannen met scoringsdrift, die in de voetsporen trad van Martin Hansen. Koopmans' doelpunt werd zelfs als mooier beschouwd dan dat van Hansen. Een andere opvallende keeper die heeft gescoord, is Edwin van der Sar, die bekend staat als een van de beste Nederlandse keepers ooit. Van der Sar scoorde onder andere de 8-0 voor Ajax tegen De Graafschap. Uit een strafschop dat wel. Verdedigende statistieken geven inzicht in het optreden van keepers en verdedigers tijdens wedstrijden. Het is interessant om te zien hoe keepers zoals Dré Saris en Jan Nijhuis in het verleden doelpunten hebben weten te maken, waarmee ze hun stempel drukten als scorende doelmannen in de Eredivisie. Nico van Zoghel heeft het record voor de meeste doelpunten door een keeper in de Eredivisie, met in totaal 7 goals.
Alle scorende doelmannen in de Eredivisie op een rij
- Dré Saris (BVV): De eerste doelman die in de Eredivisie scoorde was Dré Saris van BVV. Hij trof doel in 1958 tijdens een wedstrijd.
- Jan Nijhuis (Sportclub Enschede, 1962): Een van de eerste doelmannen die wist te scoren.
- Nico van Zoghel (DOS en Go Ahead Eagles): Met zeven doelpunten is Van Zoghel de keeper die de meeste doelpunten in de eredivisie gemaakt heeft. 6 hiervan scoorde hij voor de Go Ahead Eagles. Het waren allemaal penalties. Hij verdedigde zijn doel met verve (alleen Eredivisie) in het niet misselijk aantal wedstrijden van 614.
- Tonny van Leeuwen (GVAV): Teunis Pieter (Tonny) van Leeuwen (1943-1971) is in Groningen een absoluut icoon. Naar hem is een tribune vernoemd, een trein en een straat, en voor stadion Euroborg staat zijn standbeeld. Van Leeuwen was dan ook niet zo maar een doelman. Hij was volgens velen de beste clubkeeper te wereld.
- Harry Schellekens (FC Groningen): Ook Harry Schellekens was trefzeker als penaltynemer. Begin jaren tachtig joeg hij als doelman van FC Groningen vijf strafschoppen tegen de touwen
- Frans Hoek (FC Volendam): Frans Hoek werd geboren op 17 oktober 1956 in Hoorn. Hij speelde, als keeper, in totaal 368 wedstrijden voor Volendam, waarvan 336 in de competitie, in de seizoenen tussen 1973 en 1985. Hij scoorde in totaal negen keer, alle uit perfect genomen benutte strafschoppen. De meeste goals maakte hij in de eerste divisie, de latere Keuken Kampioen Divisie. Frans Hoek, de latere keeperstrainer bij het Nederlands elftal
- Jan van Grinsven (FC Den Bosch): Op 8 september 1985 scoorde Jan van Grinsven van FC Den Bosch een velddoelpunt in de Eredivisie; 2-2 tegen Roda JC. ,,Mijn goal was makkelijk, ik hoefde hem alleen maar in te tikken. Als ik die had gemist, waren er nog spelers boos op me geweest”, zou Van Grinsven later zeggen. De sluitpost werd zelf ook ooit geklopt door een collega. In de eerste divisie kreeg hij een doelpunt tegen van MVV-doelman Rein van Duijnhoven. „Dat is het ergste wat je kan overkomen.”
- Luuk Koopmans (ADO Den Haag): Op woensdag 28 oktober 2020 bereikte ADO Den Haag op sensationele wijze de volgende ronde van het KNVB Bekertoernooi. In de vierde minuut van de blessuretijd maakte doelman (!) Luuk Koopmans een 1-0 achterstand tegen Sparta Rotterdam ongedaan door de gelijkmaker binnen te koppen. Uiteindelijk wonnen de Hagenezen na het nemen van strafschoppen.
- Edwin van der Sar (Ajax): Edwin van der Sar maakte zijn enige doelpunt in zijn profcarrière op zondag 3 mei 1998 tijdens de uitwedstrijd tegen De Graafschap. Bij een 7-0 voorsprong mocht Van der Sar in de 85ste minuut de tweede Ajax-penalty nemen en schoot raak. Waarmee hij een eerdere misser goedmaakte.
- Erik Cummins (Go Ahead Eagles): Erik Cummins van Go Ahead Eagles maakte zijn doelpunt in de Eredivisie in 2014 tijdens een wedstrijd waarbij een verre uittrap aan de andere kant van het veld over zijn collega Jordy Deckers stuiterde en in het doel belandde
- Martin Pieckenhagen (Heracles Almelo): Op zaterdagavond 5 november 2005 kopte doelman Martin Pieckenhagen ver in blessuretijd de bal achter collega Henk Timmer, waardoor Heracles Almelo een 2-2 gelijkspel overhield aan het bezoek aan AZ.
- Martin Hansen (ADO Den Haag): Op 11 augustus 2015 schiet doelman Martin Hansen zichzelf met een prachtige hakbal tegen PSV in de geschiedenisboeken. Hij maakt de 2-2 in de slotseconden van de wedstrijd.
- Wim de Ron (Cambuur): Wim de Ron (23 augustus 1969) is een voormalig doelman van PSV, Cambuur Leeuwarden en RBC. De Ron viel met name op door zijn lengte. Hij was slechts 171 cm lang.
Andere Opmerkelijke Records in het Voetbal
Naast de prestaties van keepers zijn er nog tal van andere records in het voetbal die de moeite waard zijn om te belichten:
- Meeste goals in een kalenderjaar: Lionel Messi maakte in 2012 maar liefst 91 doelpunten. 79 namens Barcelona en twaalf voor de nationale ploeg van Argentinië.
- Meeste Champions Leagues-winsten op rij: Real Madrid won tussen 2016 en 2018 de beker drie achter elkaar.
- Jongste coach in de Champions League: Julian Nagelsmann maakte in 2018 voor het eerst zijn opwachting als coach in de Champions League. Hij was pas 31 jaar en 58 dagen oud.
- Het hardste schot ooit gemeten: Ronny Heberson schoot ooit een waanzinnig harde vrije trap tegen de touwen. De bal zou maar liefst een topsnelheid van 211 kilometer per uur hebben bereikt.
- Oudste speler in een profwedstrijd: Kazuyoshi Miura is 56 jaar en nog altijd niet van het voetbalveld af te slaan.
- Vijf goals in negen minuten: Robert Lewandowski maakte in september van 2015 vijf doelpunten binnen een tijdsbestek van negen minuten tegen VfL Wolfsburg.
- Snelste goal op een WK: Hakan Sükür scoorde tijdens het WK van 2002 binnen 10.89 seconden tegen Zuid-Korea.
- Meeste rode kaarten in een carrière: Gerardo Bedoya pakte maar liefst 46 rode kaarten in zijn loopbaan.
- Doelpunt van 92 meter: Asmir Begovic veroverde in 2014 een plaatsje in het Guinness Book of World Records door binnen 13 seconden te scoren tegen Southampton vanaf 91.9 meter.
- Meeste doelpunten ooit: De wedstrijd Samoa - Australië werd in 2001 maar liefst 0-31! De Australische spits Archie Thompson scoorde 13 keer in deze wedstrijd.