Technologie is niet meer weg te denken uit de sportwereld, en voetbal vormt hierop geen uitzondering. Van geavanceerde tijdmetingen in het schaatsen tot het Hawkeye-systeem in tennis en de on-board camera's in de Formule 1, technologie heeft de manier waarop sport wordt beoefend en geanalyseerd, getransformeerd. Ook binnen het voetbal is deze trend duidelijk zichtbaar. De opkomst van voetbal camerasystemen heeft de deur geopend naar diepgaande wedstrijdanalyses en verbeterde spelersontwikkeling.
De Evolutie van Videoanalyse in het Voetbal
Traditioneel filmden clubs hun wedstrijden met behulp van JVC-camera's voor samenvattingen en GoPro's voor videoanalyse. Deze opnames vonden vaak plaats vanaf het dak van het clubgebouw of, recenter, vanaf een videotoren. Samen met softwarepakketten zoals NacSport konden trainers wedstrijdanalyses maken die waardevolle inzichten boden. Echter, deze aanpak vereiste aanzienlijke inspanning en mankracht.
De Opkomst van Automatische Camera Systemen
De introductie van automatische camera systemen, zoals het VEO camera systeem, heeft een revolutie teweeggebracht in de voetbalwereld. Het VEO camera systeem, afkomstig uit Denemarken, maakt gebruik van een draagbare AI-camera die wedstrijden automatisch opneemt. Eenmaal verbonden met wifi, worden de beelden automatisch geüpload naar VEO voor verdere bewerking.
Madese Boys maakt ook gebruik van het Video Analyse Systeem Veo. Het Veo camerasysteem maakt gebruik van een draagbare camera op statief die automatisch wedstrijden opneemt. De AI-camera detecteert automatisch hoogtepunten zoals: corners, vrije trappen, doelschoppen, strafschoppen, schoten op doel enz. De geanalyseerde beelden geven trainers en spelers extra inzichten die kunnen worden gebruikt ter ondersteuning van de ontwikkeling van de spelers/speelsters. Opgenomen beelden worden voor een beperkte periode binnen een beveiligde omgeving opgeslagen. De beelden worden uitsluitend gedeeld met de betreffende teams, trainers en/of individuele speler/speelster van Madese Boys en niet gedeeld via sociale media en/of andere kanalen. Deze automatische camera zal ingezet worden bij (thuis)wedstrijden van onze selectie- en jeugdteams.
De Voordelen van Voetbal Camera Systemen
Voetbal camera systemen bieden een scala aan voordelen voor clubs, trainers en spelers:
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
- Efficiëntie: De automatische opname en upload functionaliteit bespaart kostbare tijd en mankracht.
- Objectiviteit: AI-gestuurde camera's zorgen voor consistente en objectieve opnames, waardoor menselijke fouten worden geminimaliseerd.
- Gedetailleerde Analyse: De geanalyseerde beelden bieden trainers en spelers extra inzichten die kunnen worden gebruikt ter ondersteuning van de ontwikkeling van de spelers/speelsters.
- Spelersontwikkeling: Videoanalyse stelt spelers in staat om hun prestaties te evalueren, sterke punten te identificeren en aan verbeterpunten te werken.
- Tactische Verbetering: Trainers kunnen de beelden gebruiken om tactische strategieën te ontwikkelen, de opstelling te optimaliseren en de prestaties van het team te verbeteren.
De Rol van de Video Analist
De video analist speelt een cruciale rol in het benutten van de mogelijkheden van voetbal camera systemen. Een video analist heeft als doel om spelers, trainer-coaches en de speelwijze van het team te ontwikkelen en nog beter te maken. De video analist speelt een faciliterende rol door het vastleggen, coderen, analyseren en visualiseren van wedstrijden en/of trainingen.
De KNVB Academie biedt een opleiding tot video analist aan, waarin de basiskennis en vaardigheden worden bijgebracht die nodig zijn om succesvol te zijn in deze functie. De opleiding omvat onder meer het werken met video-analyse in de sport, het vastleggen van wedstrijden op video, technieken en ontwikkelingen binnen video-analyse, het ontwerpen van een codeblad en coderen van een wedstrijd, mogelijkheden binnen analyse software, toelichting implementatie video analyse binnen de KNVB en visualiseren van een analyse.
Spiideo: Een Voorbeeld van Geavanceerde Videoanalyse
Spiideo is een van de toonaangevende aanbieders van camera's voor voetbalanalyse. Vitesse is een van de clubs die Spiideo heeft geïmplementeerd in hun jeugdopleiding. Op het trainingscomplex hangen op elk veld meerdere camera's. Centraal op de middenlijn hangen er drie: een kijkt naar rechts, een naar links en een naar het midden. Van die drie camera's wordt één beeld gemaakt: stitchen noemen ze dat. Dankzij die middencamera's kunnen we alle spelers altijd in beeld houden. Is de bal aan de ene kant van het veld, dan zie je tóch de spelers aan de andere kant. Ook hangt achter elk doel een camera. Dankzij die camera's krijgen we veel meer gedetailleerde informatie. Hoe staan we bij standaardsituaties? Waarom maken we een doelpunt? Je kunt dieper ingaan op de details en dit levert voor bijvoorbeeld keeperstrainers een schat aan informatie op.
Een van de voordelen van Spiideo is dat alles live wordt gefilmd, trainingen en wedstrijden. Ouders, grootouders, seizoenkaarthouders van Vitesse hebben een account in Spiideo gekregen om jeugdwedstrijden te kunnen volgen. Dit werd enorm gewaardeerd want men kon, ongeacht de plek waar men zich bevond, meekijken. Die positieve signalen zijn goed voor het draagvlak. Van daaruit is er een broadcast gekomen. Men kan hier bij live.vitesse.nl inloggen en live de jeugdwedstrijden bekijken. Dat onderstreept ook nog maar eens het belang van de academie voor Vitesse.
Technologie en Arbitrage: De Toekomst van het Voetbal
De opkomst van voetbal camera systemen heeft ook gevolgen voor de arbitrage. De FIFA is bezig met het ontwikkelen van (semi-)automatische buitenspeldetectie. Daarbij legt een optisch trackingsysteem met 12 camera’s rond het veld tientallen keren per seconde alle ledematen van de spelers vast. Dankzij deze ‘limb-tracking’ technologie zijn vrijwel live de exacte locatiecoördinaten beschikbaar van onder meer de schouders, knieën, hoofd en tenen van alle spelers. Inclusief de positie van de bal en de momenten waarop die wordt gespeeld.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Het doel van de FIFA is om dit systeem eind 2022 op het WK in Qatar te introduceren. Niet ter vervanging van de assistent-scheidsrechters, maar als extra digitale assistent voor de videoscheidsrechter (VAR). Met als voornaamste doel om de doorlooptijd van video reviews te verkorten. Het systeem zet dan automatisch het fragment klaar dat de videoscheidsrechter moet beoordelen, inclusief virtuele buitenspellijnen, zodat direct duidelijk is of er sprake is van buitenspel.
Uitdagingen en Overwegingen
Ondanks de vele voordelen zijn er ook uitdagingen en overwegingen bij de implementatie van voetbal camera systemen:
- Kosten: De initiële investering in camera's, software en training kan aanzienlijk zijn.
- Privacy: Het is belangrijk om de privacy van spelers en andere betrokkenen te waarborgen bij het verzamelen en opslaan van beelden.
- Interpretatie: Data is en blijft een hulpmiddel om spelers te ontwikkelen. We gebruiken data om een wedstrijd of om een speler te analyseren. Maar je moet altijd verder kijken. Conclusies trekken puur op basis van data kan daarom ook niet. Je moet echt zien wát er op dat veld is gebeurd en daarover in gesprek gaan. Filteren noemen we dat. Je hebt data aan de ene kant, en de feitelijke situatie en de menselijke beoordeling daarvan aan de andere kant. Die aspecten breng je als het ware samen.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl