Meidenvoetbal is een sport die de laatste jaren in populariteit is gestegen. Dit artikel belicht de achtergronden, belangrijke aspecten en specifieke aandachtspunten met betrekking tot meidenvoetbal, met name gericht op de leeftijdsgroep van 12-18 jaar.
Coaching en begeleiding van meiden in het voetbal
Het coachen en trainen van meiden vereist een andere aanpak dan bij jongens. Vooral bij meiden in de juniorenleeftijd (12-18 jaar) worden specifieke vaardigheden van een coach gevraagd. De KNVB heeft in samenwerking met Nike de ‘Coaching Girls Module’ ontwikkeld om te zorgen voor passende begeleiding in het meisjesvoetbal. Het doel is om een plezierige voetbalomgeving te creëren, waardoor meiden minder snel stoppen met de sport.
De KNVB wil de verschillen die nu terug te zien zijn, terugdraaien: dat meiden niet eerder en niet vaker dan jongens stoppen met voetbal. Tot vorig seizoen wilde coach Kees van Wonderen van sc Heerenveen de module graag ondersteunen, omdat hij denkt dat dit heel veel clubs en trainers kan helpen bij de begeleiding.
De Coaching Girls Module van de KNVB
De ‘Coaching Girls Module’ bestaat uit verschillende thema’s die belangrijk zijn voor de begeleiding van meiden. De module bevat praktische tips, teksten en filmpjes. De KNVB organiseert ook workshops bij amateurverenigingen om de theorie toepasbaar te maken in de praktijk. De module besteedt onder meer aandacht aan de volgende aspecten:
- De rol van de coach: De coach heeft een grote invloed op het plezier van de speelsters, net zoals een leuke docent op school een vak leuker kan maken.
- Communicatie: Ga met meiden in gesprek en stel ze op hun gemak.
- Onderlinge verhoudingen: Begrijp de sociale omgang in een meidenteam, waar meisjes soms mee worstelen en hoe ze onderling met elkaar omgaan.
- Menstruatiecyclus: Weet dat het vervelend kan zijn als meiden ongesteld zijn en maak dat bespreekbaar: ‘Voel je niet bezwaard en meld je gewoon af.’ Daarmee kun je al veel pijnpunten of ongemakkelijke momenten weghalen.
- Tips voor verenigingen: Aandachtspunten als de kleedkamers en clubkleding. Verenigingen worden vooral ook aangespoord te zorgen voor goed opgeleide trainers.
Volgens Van Wonderen is het als coach niet alleen belangrijk dat je kijkt hoe je de training zo goed mogelijk organiseert. Je wil ook weten met wat voor groep je te maken hebt en hoe je ze een goed gevoel kunt geven.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Redenen voor uitstroom van meiden uit het voetbal
Uit onderzoek blijkt dat meiden eerder en vaker stoppen met sport dan jongens. Mogelijke redenen hiervoor zijn:
- Gezelligheid: Het beeld dat een meidenteam een gezelligheidsclubje is, kan leiden tot uitstroom als meiden ook beter willen worden.
- Blessures: Een te groot verschil in niveau kan blessures veroorzaken, wat weer kan leiden tot uitstroom. Overbelasting en blessures leiden logischerwijs ook tot uitstroom van meisjes uit het voetbal.
- Verschillen tussen jongens en meisjes: In gemengde juniorenteams hebben jongens vaak de overhand, wat kan leiden tot spanningen.
- School en andere verplichtingen: De middelbare school en een vervolgopleiding nemen meer tijd in beslag dan de basisschool.
- Financiële redenen: Ouders moeten afwegen waar ze hun beperkte financiële middelen aan uitgeven. Dat gaat vaak niet naar (structurele) contributie voor sport of naar sportkleding.
- Gebrek aan flexibiliteit: Veel meiden willen niet ‘moeten’ sporten, zoals bij een sportvereniging, maar zijn liever flexibel en willen zelf kiezen of ze gaan sporten.
- Culturele en religieuze redenen: Door de overgang van meisje naar (jonge) vrouw willen en/of mogen sommige meiden niet meer zo makkelijk in de nabijheid van mannen sporten als voorheen.
De vereniging en de trainer-coach kunnen een grote rol spelen om uitstroom stap voor stap te voorkomen.
Gemengd voetbal: een goede optie tot 12 jaar
De KNVB ziet kinderen tot 12 jaar bij voorkeur gemengd voetballen. Tot die leeftijd zijn er namelijk nauwelijks verschillen die invloed hebben op het samen voetballen. Gemengd voetballen is leerzaam voor jongens en meiden van alle leeftijden. De kleine verschillen die er wel zijn, bijvoorbeeld op fysiek, cognitief en sociaal-emotioneel vlak, zorgen er juist voor dat kinderen van elkaar leren.
Gemengde teams voor kinderen tot en met 12 jaar zijn een advies en geen verplichting. Iedere vereniging gaat immers zelf over de teamindelingen. Als verenigingen kiezen volledige meiden- en jongensteams samen te stellen, dan kunnen de positieve effecten van gemengd voetballen deels ook bereiken door gemengde competities aan te bieden. Uit onderzoek blijkt dat gemengde competities leiden tot passender competities met gelijkwaardigere wedstrijden bij de pupillen t/m O12.
De KNVB streeft ernaar om jeugdvoetbal aan te bieden waarbinnen meiden en jongens met plezier kunnen leren voetballen in een veilige omgeving. De eindconclusie is dat betere competities en leukere wedstrijden georganiseerd kunnen worden als het geslacht niet leidend is bij het indelen van competities in deze leeftijdscategorieën.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Inschrijven van meidenteams
De KNVB adviseert om meidenteams in de juiste leeftijdscategorie in te schrijven, zodat er een beter en gelijkwaardiger competitie-aanbod geboden kan worden. Bij het inschrijven van pupillenteams is het belangrijk (extra) aandacht te schenken aan de volgende punten:
- Geef duidelijk aan uit welk(e) geslacht(en) het team bestaat en in welk geslacht van de competitie het betreffende team wil uitkomen.
- Alleen als verenigen het juiste teamgeslacht kiezen, worden meidenteams zichtbaar als een MO team (ook in de JO competitie).
- Bij ‘geslacht’ heeft een vereniging de keuze uit drie mogelijkheden: Man, Vrouw of Gemengd.
- Bij ‘geslacht competitie’ heeft de vereniging de keuze uit twee mogelijkheden: Gemengd of Vrouw.
Maatschappelijke impact van vrouwenvoetbal
De groei van meiden- en vrouwenvoetbal heeft een maatschappelijke impact. Het draagt bij aan gelijke kansen voor mannen en vrouwen, jongens en meisjes, en aan de empowerment van meisjes met een biculturele achtergrond. Vrouwenvoetbal in Nederland belicht vanuit verschillende disciplines de maatschappelijke impact van vrouwenvoetbal.
Meidenvoetbal bij verenigingen
Er zijn diverse voetbalverenigingen die specifiek aandacht besteden aan meidenvoetbal. Zo is er bijvoorbeeld VVIJ, waar meiden en dames van alle niveaus en achtergronden welkom zijn. Gezelligheid en teamspirit staan voorop. Ook SVO DCS-OBW is een samenwerking tussen twee verenigingen om het meiden- en vrouwenvoetbal optimaal te kunnen organiseren.
Aandachtspunten voor beleidsadviseurs
Voor beleidsadviseurs is het goed om te beseffen dat de lagere sportdeelname van meiden voortkomt uit een combinatie van belemmeringen, die samenhangen met meerdere statusposities en die ook niet voor alle meiden op dezelfde manier uitpakken. Er is dus geen ‘one-size-fits-all’ aanpak. Dit vraagstuk vraagt om dialoog met de meiden en ruimte voor uitvoerende professionals, zoals meiden-/jongerenwerkers en buurtsportcoaches, om deze gesprekken aan te gaan.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
tags: #voetbal #achtergrond #meiden #informatie