Sinds de oprichting in 1965 heeft FC Twente een bewogen geschiedenis gekend, vol hoogtepunten en dieptepunten. Van de bijna-faillissement in 2003 tot het landskampioenschap in 2010, de club heeft veel meegemaakt. Dit artikel neemt je mee op een chronologische reis door de tijd, langs alle belangrijke gebeurtenissen, spelers, trainers, stadions en prijzen die de club hebben gevormd.
Oprichting en Vroege Jaren (1965-1970)
FC Twente is opgericht op 13 april 1965, tijdens de beroemde 'Nacht van Vrieler'. De club is het resultaat van een fusie tussen Sportclub Enschede en Enschedese Boys. Beide clubs leefden jarenlang op gespannen voet, waardoor een fusie ondenkbaar leek. Toch was de fusie in stichtingsvorm de enige manier om het betaald voetbal in Enschede te behouden. De eerste jaren na de fusie waren niet gemakkelijk, maar de club zette door. Na een teleurstellend eerste seizoen ging het roer om. Onder leiding van de 'commissie van drie', bestaande uit Hilbrink, Olijve en Iliohan, werd de jonge, ambitieuze trainer Kees Rijvers aangesteld. Hij voerde een verjonging door en bouwde, geassisteerd door Spitz Kohn, aan een uitgebalanceerd elftal.
De Jaren van Rijvers en Europees Voetbal (1970-1980)
In het seizoen 1968-1969 groeide FC Twente uit tot de sensatie van de Eredivisie. Het team streed lange tijd mee om het kampioenschap. Het hoogtepunt was de 5-1 winst tegen Ajax, waar ruim 26.000 toeschouwers getuige van waren. FC Twente voegde zich bij de traditionele top 3. In 1971 bereikte FC Twente de kwartfinales van de Inter-Cities Fairs Cup, waarin ze werden verslagen door Juventus. In het seizoen 1973/1974 speelde FC Twente tot de een na laatste speeldag mee om het kampioenschap. Op 5 mei 1974 trad de ploeg in De Kuip aan tegen directe concurrent Feyenoord, maar kon de titel niet pakken.
Ook in Europa liet FC Twente van zich horen. Na het debuut in 1969 volgden memorabele wedstrijden. In het seizoen 1970/1971 drong FC Twente door tot de kwartfinales, waarin ze verloren van Juventus. In 1973 bereikte FC Twente de halve finale van het Europa Cup III toernooi, waarin Borussia Mönchengladbach te sterk bleek. In 1975 bereikte FC Twente de finale van de UEFA Cup, na een overwinning op Juventus in de halve eindstrijd. Over twee duels wachtte Borussia Mönchengladbach, maar de hoofdprijs bleef uit.
De eerste hoofdprijs volgde uiteindelijk in 1977. Op Hemelvaartsdag 20 mei won FC Twente de KNVB beker door met 3-0 van PEC Zwolle te winnen. Epy Drost brak de ban met een schot van 40 meter in de bovenhoek. Mede door zijn doelpunt ontving 'Mister FC Twente' later uit handen van Prins Bernhard de KNVB Beker.
Lees ook: Het bekeravontuur van De Graafschap
Ondertussen kreeg FC Twente het in de tweede helft van de jaren zeventig steeds moeilijker om aansluiting te houden met de subtop. In september 1979 besloot Spitz Kohn met onmiddellijke ingang te stoppen bij FC Twente, waarna hij werd opgevolgd door Henny Hollink.
Degradatie en Terugkeer (1980-1990)
Hallvar Thoresen was in 1980 een van de opvallende spelers, maar de Noor werd na zijn goede spel in Enschede aangetrokken door PSV. Na een zesde plek eindigde het team in 1982 op een teleurstellende twaalfde positie. Het seizoen 1982/1983 markeerde een zwarte periode in de clubgeschiedenis. De ploeg begon zwak aan het seizoen, trainer Rob Groener werd in november ontslagen en opgevolgd door Spitz Kohn, geassisteerd door Epy Drost. De ommekeer kwam er niet en op 14 mei 1983 degradeerde FC Twente.
In juli 1983 begon Fritz Korbach aan zijn missie om FC Twente weer terug te brengen op het hoogste niveau. Na een stroeve start hervond FC Twente zich. De zegetocht in de eerste divisie eindigde uiteindelijk in het kielzog van kampioen MVV en resulteerde in promotie naar de Eredivisie. Terug in de Eredivisie kon FC Twente niet direct een aansprekende rol spelen en eindigde het team in de middenmoot.
Aansluiting bij de Subtop (1990-2000)
In 1985 vertrokken manager Ton van Dalen en trainer Fritz Korbach, en zij werden opgevolgd door Kees Rijvers en Theo Vonk. De komst van Vonk bleek het begin van een nieuwe succesperiode. Begin jaren negentig behield FC Twente aansluiting bij de subtop. In de eerste vijf seizoenen eindigde de club tweemaal als zesde en driemaal als vijfde. Jonge, talentvolle spelers uit de regio, zoals Sander Boschker, Erik ten Hag, Clemens Zwijnenberg en André Karnebeek, maakten indruk. Met Ronald de Boer, Youri Mulder en Prince Polley in de voorste linie presenteerde FC Twente zich uitstekend.
In 1994 volgde Hoofd Jeugdopleiding Issy ten Donkelaar Rob Baan op als trainer. FC Twente had een uitgebalanceerde selectie, een mix van ervaring en talent. De ploeg eindigde als vijfde in 1995. Het jaar daarop was teleurstellend. Ten Donkelaar ging terug naar zijn oude functie en Fred Rutten nam de honneurs waar, voordat de Duitse trainer Hans Meyer werd aangesteld. Meyer bouwde door aan een nieuwe ploeg en niet zonder succes. Met in de voorhoede de jonge Arnold Bruggink, en een jaar later Jan Vennegoor of Hesselink, en de ervaren John Bosman, liet FC Twente zich zien.
Lees ook: FC Twente Stadion
Nieuw Stadion en Bekerwinst (2000-2010)
Op 10 mei 1998 speelde FC Twente haar eerste wedstrijd in het Arke Stadion. PSV werd met 3-0 verslagen. In het overgangsseizoen naar het nieuwe millennium eindigde FC Twente als achtste en volgde Fred Rutten in 1999 Hans Meyer op. In het eerste jaar van Rutten liet FC Twente zich gelden. Met 19 competitiegoals was Jan Vennegoor of Hesselink de targetman van het elftal. Het seizoen 2000-2001 ging de geschiedenisboeken in als een van de meest gedenkwaardige seizoenen. In de competitie eindigde FC Twente in de middenmoot, maar in het bekertoernooi werd een groot succes behaald. Op 24 mei 2001 werd de KNVB beker veroverd. 35.000 Tukkers zagen in De Kuip Sander Boschker uitgroeien tot bekerheld. Hij stopte in de strafschoppenserie tegen PSV drie penalty’s.
Het bekersucces kon geen vervolg gegeven worden. In 2002 en 2003 draaide FC Twente in de middenmoot mee. Buiten het veld had FC Twente een rumoerige lente in 2003. De club kende financiële problemen en de Stichting FC Twente ’65 werd zelfs korte tijd failliet verklaard. Joop Munsterman werd voorzitter en wist het faillissement uiteindelijk te voorkomen. Een jaar na het faillissement plaatste FC Twente zich opnieuw voor de bekerfinale, maar verloor van FC Utrecht.
Na het vertrek van Rini Coolen, begin 2006, namen Jan van Staa en Erik ten Hag het tijdelijk over in Enschede. Dat voorjaar werd Fred Rutten gepresenteerd als nieuwe trainer in Enschede. Onder leiding van de voormalig aanvoerder van FC Twente werkte FC Twente zich op naar de subtop. Onder leiding van trainer Fred Rutten werd in 2008 de play-offs bereikt en werd een ticket voor de voorronde van de UEFA Champions League bemachtigd. Na twee mooie jaren nam Fred Rutten afscheid met deze mooie prijs.
Het Kampioenschap en Europese Avonturen (2009-2011)
Steve McClaren zette in zijn eerste jaar in Enschede een prima serie neer met de club. Nadat de Tukkers in de voorronde van de UEFA Champions League een maatje te klein waren voor Arsenal, overwinterde FC Twente in de UEFA Cup, voor het eerst sinds dertig jaar. Mede dankzij een historische Europese voetbalavond tegen FC Schalke 04. In de Eredivisie zetten de Tukkers de stijgende lijn voort en op de één na laatste speeldag van seizoen ‘08/’09 won FC Twente met 3-0 van landskampioen AZ, zodat het op de tweede plaats in de Eredivisie eindigde.
Het seizoen 2009/2010 werd het meest gedenkwaardige seizoen uit de geschiedenis van de club. Op zondag 2 mei 2010 werd FC Twente voor het eerst in de geschiedenis kampioen van Nederland. Met een totaal van 86 punten liet FC Twente concurrent Ajax met 1 punt verschil achter zich. Tienduizenden fans keken de wedstrijd (uit bij NAC Breda) op grote schermen in de Enschedese binnenstad of op het megascherm in De Grolsch Veste. Na de 0-2 winst brak er een waar volksfeest los en werd de snelweg voor even eigendom van de supporters van FC Twente om de spelers een onvergetelijk onthaal te geven. De spelers werden de maandag na de wedstrijd ontvangen in het stadhuis van Enschede en er vond een grootse huldiging plaats bij de Grolsch Veste, waar ongeveer 70.000 mensen op af kwamen.
Lees ook: FC Twente in de Eredivisie
Na het kampioenschap vertrok Steve McClaren bij FC Twente en werd hij opgevolgd door Michel Preud'homme. In de strijd om de Johan Cruijff Schaal pakte FC Twente in augustus de eerste prijs van het seizoen. In de Amsterdam ArenA werd Ajax met 1-0 verslagen. In september 2010 debuteerde FC Twente in de groepsfase van de UEFA Champions League. Thuis tegen Inter Milaan maakte FC Twente indruk (2-2) en dankzij goede wedstrijden tegen Werder Bremen en Tottenham Hotspur eindigde de ploeg als derde in de poule. In de Eredivisie streed FC Twente ook dit seizoen om de bovenste plaatsen. Op de laatste speeldag troffen beide teams elkaar en de Amsterdammers beslisten het in hun voordeel (3-1). FC Twente kon de landstitel niet prolongeren. Een week eerder, op 8 mei 2011, stonden FC Twente en Ajax ook tegenover elkaar, dan in de finale van de KNVB beker.
Tragisch Incident en Sportieve Terugval (2011-2018)
Op donderdag 7 juli 2011 vond er een ongeval plaats bij de uitbreiding van De Grolsch Veste. Een groot deel van het dak aan de zijde waar uitbreidingswerkzaamheden plaatsvonden begaf het. Na een seizoen vertrok Michel Preud'homme bij FC Twente, de Belgische oefenmeester werd opgevolgd door Co Adriaanse. Bij de openingswedstrijd van het seizoen, om de Johan Cruijff Schaal, zorgde FC Twente opnieuw voor succes. Ajax werd met 2-1 verslagen, Bryan Ruiz scoorde de winnende treffer. In de competitie bleef het succes dit seizoen uit. Adriaanse vertrok begin januari en Steve McClaren keerde terug in Enschede.
Op dinsdag 20 mei 2014 kwam er officieel een einde aan de indrukwekkende voetballoopbaan van Sander Boschker. Die avond deed de goalie nog één keer zijn keepershandschoenen aan en sloot hij in stijl af: met een afscheidswedstrijd in De Grolsch Veste. Voorafgaand aan de afscheidswedstrijd werd het standbeeld van Sander Boschker onthuld, waardoor Sander vereeuwigd voor de hoofdingang van De Grolsch Veste, gebroederlijk naast Blaise Nkufo, staat.
In april 2015 maakte Joop Munsterman bekend dat hij na 11 jaar vertrok als voorzitter van FC Twente. De problemen stapelden zich steeds verder op en het voortbestaan van FC Twente kwam ernstig onder druk te staan. Als de KNVB-licentiecommissie FC Twente terugzette naar de Jupiler League, maakte de club de gang naar de rechter en de KNVB-beroepscommissie. Die laatste stelde FC Twente op 17 juni 2016 in het gelijk: FC Twente bleef in de Eredivisie. Tot opluchting van heel Twente. Maar de club was er nog lang niet, met name financieel was het alle hens aan dek en werd het overleven. Nadat FC Twente in het seizoen 2016-2017 zich had herpakt en op een zevende plek was geëindigd in de Eredivisie, werd 2017-2018 het zwartste seizoen uit de historie van FC Twente. Na een 5-0 nederlaag bij Vitesse degradeerde FC Twente op 29 april 2018 naar de Keuken Kampioen Divisie.
Terugkeer naar de Eredivisie en Europees Voetbal (2018-heden)
Nadat de kruitdampen waren opgetrokken en het besef van degradatie was ingedaald, toonde de Tukker haar loyaliteit. Hoofdsponsor Pure Energie bleef vierkant achter FC Twente staan en dat signaal werd gevolgd door vele sponsoren en alle supportersverenigingen. Op de eerste dag verlengden maar liefst 4.000 supporters hun jaarkaart. FC Twente speelde in de Keuken Kampioen Divisie en de achterban liet de club niet vallen. Onder leiding van aanvoerder Wout Brama werd FC Twente in 2019 kampioen van de Keuken Kampioen Divisie en keerde de ploeg terug op het hoogste niveau. Het jaar in de Eerste Divisie was een bijzonder jaar voor iedereen in en rondom de club. De thuiswedstrijden in De Grolsch Veste waren nagenoeg elke week uitverkocht, net als de uitvakken bij uitwedstrijden. Met de steun van de eigen supporters knokte de ploeg zich naar de koppositie en gaf deze niet meer uit handen.
In het seizoen 2021-2022 bekroonde FC Twente haar sterke seizoen met een Europees ticket. Na acht jaar was FC Twente terug in Europa. Een mooie beloning voor iedereen bij de club. In het derde seizoen onder leiding van trainer Ron Jans plaatste FC Twente zich opnieuw voor de UEFA Conference League, dit keer via de play-offs. Daarmee nam Jans op een mooie manier afscheid bij de club. In de zomer van 2023 werd Joseph Oosting aangesteld als de nieuwe hoofdtrainer van FC Twente.
Belangrijke Spelers in de Geschiedenis van FC Twente
In al die jaren dat FC Twente heeft bestaan, heeft de club natuurlijk ook heel wat topspelers gehad die op hun eigen manier invloed hadden op de club:
- Theo Janssen: Velen denken graag terug aan zijn tijd bij FC Twente. Hij hielp de club immers om Nederlands kampioen te worden in 2010.
- Blaise Nkufo: Hij heeft het hoogste aantal doelpunten van FC Twente op zijn naam staan tijdens zijn zeven jaar bij de club tussen 2003 en 2010. In 2010 behaalde hij als aanvoerder de titel met Twente.
- Sander Boschker: Hij kwam 24 jaar uit voor FC Twente en speelde bijna 700 wedstrijden. Sander Boschker werd vereeuwigd voor de hoofdingang van De Grolsch Veste, gebroederlijk naast Blaise Nkufo.
- Hakim Ziyech: Hij stapte in 2014 over van sc Heerenveen naar FC Twente. Hier scoorde hij tussen 2014 en 2016 meerdere doelpunten tijdens 76 wedstrijden. Bovendien was hij zelfs aanvoerder van het team.
- Theo Pahlplatz: Hij was een aanvallende middenvelder die een enorm belangrijke rol speelde tijdens de beginjaren van Twente. Hij hielp de club in 1977 de tweede plaats voor de Nederlandse beker te bereiken.
- Eljero Elia: Tussen 2007 en 2009 speelde hij voor FC Twente en liet hij de wereld zien wat voor een talent hij had.
- Fred Rutten: Vele mensen zien Rutten als de man die het kampioenschap binnen haalde.
- Dusan Tadic: Hij werd voor 7,7 miljoen gekocht van Groningen en scoorde 29 doelpunten in 2 seizoenen Eredivisie.
- Nacer Chadli: Hij werd voor 400.000 euro gekocht van AGOVV en verdiende een transfer naar Tottenham Hotspur.
Stadion De Grolsch Veste
FC Twente heeft vanaf 1965 op twee locaties gespeeld. Tot 1998 was Stadion Het Diekman de thuisbasis. In dat jaar maakte de club de overstap naar het Arke Stadion, op een nieuwe locatie aan de noordzijde van de stad, dat later De Grolsch Veste ging heten. Stadion De Grolsch Veste is in 1998 in gebruik genomen en kostte z’n 33 miljoen gulden. Het aantal zitplaatsen van 13.250 bleek al snel te weinig. In 2008 werd het stadion uitgebreid naar 24.200 en dit koste 50 miljoen euro. In 2011 zijn er opnieuw zitplaatsen bijgekomen.
tags: #twente #voetbal #geschiedenis