Schaesberg, later onderdeel van Landgraaf, kent een rijke historie op het gebied van sport, met name voetbal. De geschiedenis van de sport in deze regio is nauw verbonden met de mijnindustrie en de gemeenschapszin die daaruit voortkwam. Hoewel de focus van de verstrekte informatie voornamelijk op voetbal ligt, kunnen we parallellen trekken en een context schetsen voor de ontwikkeling van jeugdtoernooien in het algemeen, en potentieel ook schaaktoernooien, in Schaesberg.
Voetbal in de Mijnwerkerskolonie Leenhof
Rond 1915 begonnen mijnwerkers in de "mijnwerkerskolonie" Leenhof, Schaesberg, informeel te voetballen. Ze speelden op zandvlakten en grasveldjes en bedachten fantasierijke namen voor hun clubjes, zoals De Ster, Klein Maar Dapper (KMD) en Eendracht.
Het verhaal gaat dat in 1920, toen de jongens geen bal meer hadden, mevrouw Vangeninden aanbood de kosten voor een nieuwe leren voetbal voor te schieten, op voorwaarde dat ze een club zouden oprichten. Zo ontstond "Klein Maar Dapper", met J. Vangeninden als voorzitter. Leden betaalden twee cent per wedstrijd om de bal af te lossen.
Op een andere plek in Leenhof was een vergelijkbaar clubje actief onder leiding van J. Horsch, genaamd "De Ster". Deze twee clubs besloten samen te werken en op 2 september 1921 werd de voetbalvereniging "Eendracht" geboren.
De Geboorte van Kolonia
Toen de vereniging zich inschreef bij de Landelijke Voetbal Bond (LVB), bleek de naam Eendracht al in gebruik te zijn. In spoedberaad werd besloten de club "Kolonia" te noemen, verwijzend naar de kolonie-wijk waar ze vandaan kwamen. Deze beslissing werd genomen door vader Peter Vangeninden, zijn zonen Peter en Johan (Sjang) Vangeninden en Jan Horsch. Sjang Vangeninden sprak de verlossende woorden: "vuur woone in de kolonie, d'r kloep mot doarum mar Kolonia hete".
Lees ook: Informatie over het Regio Voetbal Toernooi
Tot 1970 speelden de mijnwerkers een belangrijke rol in de vereniging Kolonia. De wijk Leenhof deelde de successen en tegenslagen van de club. Door de veroudering van de wijk en de mijnsluitingen liep het ledental in de jaren zeventig terug.
Verhuizing naar Sportcentrum Strijthagen
Begin 1980 deelde de gemeente Schaesberg mee dat Kolonia moest verhuizen naar een nieuw sportcentrum, dat werd aangelegd op de voormalige mijnterreinen van de Oranje Nassau II en de staatsmijn Wilhelmina, vlak naast de wijk Het Eikske. In 1981, tijdens het 60-jarig bestaan van de vereniging, werd Sportcentrum Strijthagen de nieuwe thuishaven. Kolonia bleef Kolonia.
Na de gemeentelijke herindeling van 1984 werd Schaesberg onderdeel van Landgraaf. Na 1990 werd een eigen sporthal en een zelfgebouwd sportcafé toegevoegd aan Sportcentrum Strijthagen. Het ledental groeide van ongeveer honderd voor de verhuizing in 1981 tot 550 in 2002.
R.K.O.N.S.: Een Andere Voetbalclub in Schaesberg
In 1912 vonden enkele "Sjeeter Jonge" dat Schaesberg een voetbalclub moest hebben. De gebroeders Jan en Theo v.d. Bolt waren de pioniers en noemden de club SPARTA, wat later werd omgedraaid in ATRAPS. In 1913 werd voor het eerst in competitieverband gevoetbald in de 2e klasse van de Limburgse Voetbalbond L.V.B.
In 1914 werd het eerste kampioenschap behaald, met spelers als A. Mulders, J. en Th. v.d. Bolt, K. Senden, Fr. Thomas, J. Vievermans, J. Souren, W. Gulpers, J. Horsch, W. Meijs. J. Sporken en M. Senden. Promotie naar de le klasse L.V.B. lukte toen nog niet.
Lees ook: Informatie over het Volleybal Jeugd Toernooi in Vaassen
In 1917 richtte Rector Gillissen de RKLVB (Limburgse Voetbal Bond) op, uitsluitend op Limburg georiënteerd.
In 1923 ontstond er tweedracht binnen CAROLUS en splitsten leden zich af. Deze leden richtten een nieuwe voetbalclub op, v.v.Schaesberg of O.N.S. genaamd. Dit duurde echter niet lang. O.N.S. Men zocht weer toenadering en uit de daaropvolgende fusie ontstond in 1923 R.K.O.N.S. Men start in de 2e klasse.
Veranderingen en Groei van R.K.O.N.S.
In 1939 moest R.K.O.N.S. zijn terrein in "De Streep" verlaten en een noodterrein "Op de Heugden" betrekken. In 1940 werd het voetbalgebeuren gedeconfessionaliseerd en ondergebracht in de N.V.B. (na de oorlog de K.N.V.B.).
In 1942 ging het niet goed met R.K.O.N.S., maar de Schaesbergse bevolking steunde de club massaal.
In 1947 nam R.K.O.N.S. een nieuw sportpark in gebruik aan de Kakertsweg. In 1951 werd R.K.O.N.S. kampioen in een sensationeel verlopen competitie.
Lees ook: Padelclubs en toernooien Rijswijk
De periode 1951-1960 was moeilijk voor RKONS, met slechte resultaten en een moeilijke financiële positie. Voorzitter Joep Heckmans zorgde met veel inspanning voor het nodige brood op de plank.
In 1964 nam Joep Heckmans afscheid en droeg het voorzitterschap over aan Toon Naber. Er kwam nieuw elan in de vereniging en het clubblad "ONS Nieuws" en een supportersclub werden opgericht.
In 1967 kreeg R.K.O.N.S. zijn eerste (houten) kantine en in 1968-1969 kreeg het terrein lichtmasten. In 1971 werd er een nieuw speelveld aangelegd achter het oude "De Molt", dat lager kwam te liggen en het "koel"-effect kreeg.
In 1972 kwam er voor het eerst een grote feesttent op de markt en zo werd het jaarlijks terugkerende festival "de Tiroler Zomerfeesten" geboren.
Fusie tot V.V. Schaesberg
Uiteindelijk leidde de evolutie van de voetbalclubs in Schaesberg tot de fusie van RKONS en Kolonia tot V.V. Schaesberg. De naam Schaesberg werd gekozen omdat beide verenigingen in Schaesberg waren ontstaan en de plaatsnaam en de Oranje-Nassaumijn II de bindende factoren waren.
Het logo van V.V. Schaesberg is het symbool van de mijnindustrie, 'Hammer und Schlegel', als verwijzing naar het gemeenschappelijke mijnverleden. De kleuren van het tenue zijn zwart, oranje, wit en rood, met een zwart shirt met een verticale striping van oranje, wit en rood, witte broeken en witte sokken met ringen in de clubkleuren.
Andere Sportieve Activiteiten
De verstrekte informatie bevat ook verwijzingen naar andere sportieve activiteiten in de regio, zoals:
- Schaaktoernooien: Er wordt melding gemaakt van diverse schaaktoernooien, waaronder het HWP Haarlem weekendtoernooi (gewonnen door Matthew Sadler in 2017), de Grand Tour in Leuven, het Studentenkampioenschap (onderdeel van het Amsterdam Science Park Schaaktoernooi), en het Open Noord Limburgse Snelschaakkampioenschappen in Horst.
- Limburgse Competitie: Venlose teams spelen in de Limburgse competitie.
Het Ontstaan van Jeugdtoernooien: Een Afleiding
Hoewel de focus van de gegeven informatie op voetbal ligt, kunnen we concluderen dat de sterke gemeenschapszin en de behoefte aan sportieve activiteit in Schaesberg, mede gevoed door de mijnindustrie, waarschijnlijk ook de basis hebben gevormd voor de ontwikkeling van jeugdtoernooien in diverse sporten, waaronder wellicht ook schaken. De passie voor sport, de organisatiekracht van de lokale bevolking en de steun van de gemeente hebben hier ongetwijfeld een rol in gespeeld.
tags: #toernooi #jeugd #schaesberg #geschiedenis