Maccabi Tel Aviv FC, de komende tegenstander van Ajax in de Europa League, is een voetbalclub met een rijke geschiedenis en een complexe context. Deze club, geworteld in de Israëlische geschiedenis en cultuur, is meer dan alleen een voetbalteam; het is een symbool met diepe betekenis.
Algemene informatie over Maccabi Tel Aviv
De voetbaltak van Maccabi Tel Aviv, opgericht in 1906, maakt deel uit van een grotere omnivereniging die ook basketbal, handbal, judo, zwemmen en volleybal omvat. De clubkleuren zijn donkerblauw en geel, en het logo bevat prominent de Davidster, een symbool van het Jodendom. De clubnaam is afgeleid van de Maccabeeën, een oud Joods rebellenleger dat volgens de club al meer dan tweeduizend jaar symbool staat voor de strijd van het Joodse volk voor het behoud van hun vrijheid, religie en soevereiniteit. Een van de uitspraken die de Maccabi-identiteit weerspiegelen, werd bedacht door de voormalige legendarische verdediger Avi Cohen.
Succes in Israël
Maccabi Tel Aviv is de meest succesvolle club in Israël. Het is de regerend Israëlisch landskampioen en heeft meer titels gewonnen dan welke andere Israëlische club dan ook. In totaal is de club 25 keer kampioen geworden en 24 keer de nationale beker gewonnen. Dit maakt hen de meest succesvolle club van Israël, gevolgd door hun stadsrivaal Hapoel Tel Aviv FC. Wanneer deze twee clubs elkaar ontmoeten, spreken supporters over de 'Grote Tel Aviv Derby'. Wedstrijden in de eigen competitie (Ligat ha’Al) worden in Israël gespeeld. Maccabi Tel Aviv staat momenteel tweede achter koploper Beitar Jerusalem. Afgelopen weekend verloor het thuis met 1-0 van Ironi Kiryat Shmona, de huidige nummer negen.
Europese avonturen en de Europa League
Maccabi Tel Aviv neemt voor de tiende keer deel aan de Europa League. Vanwege de geopolitieke situatie speelde Maccabi Tel Aviv zijn Europese voorrondes buiten Israël, in het Hongaarse Szombathely en het Servische Bačka Topola. Ook de twee gespeelde uitduels in de competitiefase werden in Belgrado afgewerkt. De club verkocht 2600 kaarten voor het uitvak in de Johan Cruijff Arena.
Bekende namen: Cruijff, Zahavi en Van Overeem
Jordi Cruijff was van 2012 tot 2018 technisch directeur van de club. De huidige hoofdtrainer is Jarko Lazetic (42), die in de zomer van 2024 bij Maccabi Tel Aviv arriveerde. Hij leidde TSC Bačka Topola in het seizoen 2023/24 naar de derde plaats in de Servische competitie en werd door zijn collega’s en aanvoerders van de andere teams verkozen tot coach van het jaar van zijn land. De meest bekende speler van Maccabi Tel Aviv is Eran Zahavi, die tussen 2020 en 2022 bij PSV speelde. In totaal speelde Zahavi 264 wedstrijden voor Maccabi Tel Aviv, waarin hij 186 keer scoorde. Er speelt ook een Nederlander bij Maccabi Tel Aviv: Joris van Overeem. De middenvelder tekende in 2022 een driejarig contract bij de Israëlische club.
Lees ook: Ongeregeldheden bij Ajax - Maccabi Tel Aviv nader bekeken
Eerdere ontmoetingen met Ajax
Ajax heeft twee keer eerder tegen Maccabi Tel Aviv gespeeld, in het Champions League-seizoen 2004/2005. In Amsterdam won Ajax met 3-0 dankzij doelpunten van Wesley Sonck, Nigel de Jong en Rafael van der Vaart. De uitwedstrijd in Tel Aviv werd met 2-1 verloren, waarbij Daniël de Ridder de enige Ajacied was die scoorde.
De wedstrijd in Amsterdam en de politieke context
Ajax ontving Maccabi Tel Aviv op 7 november in het kader van de UEFA Europa League. Hoewel de Israëlische voetbalbond (IFA) deel uitmaakt van FIFA en UEFA, is deze wedstrijd niet zomaar een normale wedstrijd. Maccabi Tel Aviv staat volledig achter het Israëlische leger, wat te zien is aan de vele eerbetonen aan soldaten en het leger op hun sociale media. Dit omvat diners om het moreel van soldaten op te krikken en inzamelingsacties voor legeruitrusting. De club post zelfs foto's van soldaten in Gaza die poseren met Maccabi-sjaals voor vernietigde gebouwen.
In Gaza is de gehele sportinfrastructuur vernietigd en zijn er meer dan 240 voetballers gedood, waaronder spelers van het nationale elftal, de assistent-coach van het Olympische voetbalteam en vele andere prominente sporters.
Voetbal en politiek: een onlosmakelijke band
Hoewel vaak wordt gezegd dat voetbal en politiek niet gemengd mogen worden, staat voetbal niet los van de maatschappij. Voetbal moet zich houden aan de wet en het internationaal recht. In Israël is de maatschappij diep racistisch en gebaseerd op een systeem van apartheid, militaire bezetting en verdringingskolonialisme. Racisme tegen Palestijnen is geïnstitutionaliseerd, ook binnen de Israëlische voetbalbond en de clubs die daartoe behoren. Dit uit zich in gescheiden jeugdvoetbalcompetities en anti-Palestijnse haat van fanclubs die onbestraft blijft. Palestijnse voetballers op de Westelijke Jordaanoever worden aangevallen, gearresteerd en vermoord. Sporters wordt de bewegingsvrijheid ontzegd om hun eigen wedstrijden, competities en trainingen bij te wonen. Palestijnse stadions en sportinfrastructuur worden gebombardeerd en vernietigd. Israël verhindert zelfs dat sportuitrusting wordt geïmporteerd en dat sportfaciliteiten worden ontwikkeld.
De voetbalclubs in de illegale nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever zijn onderdeel van de Israëlische voetbalbond (IFA) en spelen in de officiële Israëlische competities, tot aan de hoogste divisie. Deze clubs spelen hun thuiswedstrijden op land dat is gestolen van Palestijnen, en Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever mogen de nederzettingen niet betreden om de wedstrijden te spelen, te coachen of zelfs maar te bekijken. Bovendien verstevigen de clubs de infrastructuur, leefbaarheid en werkgelegenheid van de nederzettingen.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Oproepen tot actie
Human Rights Watch heeft de FIFA al meerdere malen opgeroepen om maatregelen te treffen tegen de Israëlische voetbalbond. De Palestijnse voetbalbond (PFA), 174 Palestijnse voetbalclubs en meer dan 300.000 voetbalfans riepen de FIFA op om Israël uit de FIFA te zetten. De uitspraak van het Internationale Gerechtshof en de motie van de VN om daaraan opvolging te geven zijn klip en klaar: staten en internationale organisaties hebben de bindende verplichting om te allen tijde te voorkomen dat zij middels hun zakelijke en politieke betrekkingen bijdragen aan het normaliseren en het (voort)bestaan van de illegale bezetting, het systeem van apartheid en de illegale nederzettingen.
Activisten hebben posters rond de Amsterdam Arena en in de stad opgehangen om voetbalfans de boodschap mee te geven: geen scheidsrechter maar de strafrechter voor Israël! Enkele groepen zijn van plan om te demonstreren voorafgaand aan de wedstrijd met dezelfde boodschap.
De harde kern en beschuldigingen van racisme
Net als bijna elke andere voetbalclub, kent ook Maccabi Tel Aviv een harde kern. Het gaat om de zogenoemde 'ultra' supporters, die in het verleden al vaker zijn beschuldigd van kwetsend en racistisch taalgebruik. Tien jaar geleden zou er een Arabisch-Israëlische speler voor de club hebben gespeeld, waarna fans van de club racistische leuzen naar speler Mahran Radi zouden hebben geschreeuwd. Ook zouden er racistische graffititeksten te vinden zijn geweest in Tel Aviv, met de teksten 'we willen geen Arabieren bij Maccabi'. Afgelopen maart was de club ook al betrokken bij geweldsuitingen in Athene, waarbij een Egyptische man gewond raakte omdat hij een Palestijnse sjaal om zijn hoofd had gedragen.
In juni deed Israël onderzoek naar racistisch taalgebruik van voetbalsupporters. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat Maccabi op de tweede plaats stond als het ging om de hoeveelheid racistische uitingen. De club wordt nu van vergelijkbare uitingen beschuldigd in Amsterdam. Zo gaan er beelden rond op sociale media waarop te zien en te horen is dat supporters van de club op weg naar de metro zingen 'laat het IDF winnen' en 'fuck de Arabieren'. Ook werden verschillende Palestijnse vlaggen van gevels afgetrokken. In de nacht van woensdag op donderdag zou ook een taxichauffeur zijn belaagd door supporters van de Israëlische club. Een groep taxichauffeurs uit de stad zocht vervolgens de confrontatie met de hooligans. De politie sprak een dag later van 'spanningen'.
Gedrag in het stadion
Er werd verontwaardigd gereageerd op beelden van de Israëlische supporters in het stadion tijdens een herdenkingsmoment voor de slachtoffers van het noodweer in Spanje. Aanhangers van Maccabi gebruikten dat moment om te fluiten, lawaai te maken en vuurwerk af te steken.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Een complexe relatie met Ajax-fans
Toch staan de fans van de club er ook om bekend een goede verhouding te hebben met de fans van Ajax. Zo vierden beide groepen fans samen feest op de Dam, voordat de sfeer grimmig werd. Uiteindelijk zijn er door de ongeregeldheden twintig tot dertig mensen lichtgewond geraakt en zitten er nog tien mensen vast.
tags: #voetbalclubs #in #Tel #Aviv