Suriname en Guyana, twee buurlanden aan de noordoostkust van Zuid-Amerika, delen een rijke geschiedenis, inclusief een gedeelde passie voor voetbal. Deze passie heeft geleid tot vele wedstrijden en momenten van glorie en rivaliteit tussen de twee landen. Dit artikel duikt in de voetbalgeschiedenis van Suriname en Guyana, van de eerste ontmoetingen tot de moderne wedstrijden.
De Eerste Ontmoeting: Een Historisch Moment
De eerste interlandwedstrijd tussen Suriname en een buitenlands voetbalelftal was tegen de Guyanese voetbalploeg G.F.C. M. W. H. I. A. Deze wedstrijd was een grote opleving voor het Surinaamse voetbal. Suriname won deze wedstrijd met 2-1. Harry Slijngaard maakte het eerste doelpunt via het lichaam van de Guyanese doelman Manley, die door de kracht van de impact enkele minuten bewusteloos raakte. Het tweede doelpunt van Suriname werd gescoord door Wim van Aalst. Deze historische gebeurtenis vond plaats op het S.V.B. veld, wat destijds een belangrijke locatie was voor voetbalwedstrijden in Suriname. Voorheen werden wedstrijden gespeeld op het Gouvernementsplein, dat nu bekend staat als het Onafhankelijkheidsplein.
Harry Slijngaard: Een Pionier van het Surinaamse Voetbal
Harry Slijngaard, de maker van het eerste Surinaamse interlanddoelpunt, is een legendarische figuur in de Surinaamse voetbalgeschiedenis. Zijn ervaringen in de vroege interlandwedstrijden zijn talrijk en inspirerend. Slijngaard heeft de opening van het Suriname Stadion nog kunnen meemaken. Harry Slijngaard wordt ook wel Vader Slijngaard genoemd.
Incidenten en Uitdagingen in de Vroege Jaren
De wedstrijden in de vroege jaren waren niet zonder incidenten. Tijdens een wedstrijd raakten M. Chehin en De Noten geblesseerd als gevolg van het harde spel van de Guyanezen. De Surinaamse spelers protesteerden heftig bij de scheidsrechter, luitenant Dahler, maar hij was van mening dat er geen sprake was van strafbare overtredingen. De Surinaamse spelers waren het hier niet mee eens en vroegen of zij dezelfde speelwijze mochten toepassen.
De Opkomst van Nieuwe Verenigingen en Rivaliteit
In 1932 werden Excelsior en Blauw Wit gehandicapt door het vertrek van veel spelers naar de Nederlandse Antillen. Een aantal jongeren uit Ajax en U.V.V. richtten onder leiding van Voorzitter Stenhuys een nieuwe vereniging op, genaamd Cicerone. Deze vereniging sloot zich aan bij de S.V.B. Cicerone had in recordtijd spelers aangetrokken die problemen opleverden voor elke tegenstander. Het was de gewoonte van spelers en supporters van Cicerone om overal waar zij kwamen met iedereen die niet van Cicerone was de spot te drijven, wat leidde tot hooglopende onenigheid en ruzie.
Lees ook: Overzicht voetbaluitslagen
De Oprichting van Swift en de Strijd tegen Cicerone
Harry Slijngaard en zijn oudere kameraden konden zich niet verenigen met de situatie in de Surinaamse voetbalwereld en besloten een nieuwe voetbalvereniging op te richten genaamd Swift, om Cicerone aan te pakken en de spelers en aanhangers van Cicerone te dwingen tot beter gedrag. De S.V.B. liet zich leiden door klinkende namen van de oud-topspelers zoals Wim Anijs, Harry Slijngaard en Kolader. Swift haalde nauwelijks een competitie-seizoen, maar het doel werd toch bereikt. Het team van Swift ging direct intensief van start met een serieuze voorbereiding en nam alle onderdelen van het spel theoretisch en praktisch onder de loupe.
De Confrontatie tussen Cicerone en Swift
Eindelijk was het zover en ging de competitie van de S.V.B., waaraan Swift voor de eerste keer mocht deelnemen, van start. Cicerone won met gemak alle wedstrijden van de eerste ronde. In de tweede ronde herhaalde Cicerone deze stunt en won op Swift na van alle tegenstanders. De allerlaatste ontmoeting zou geen enkele verandering in de positie van Cicerone brengen, aangezien Cicerone reeds kampioen was. Het ging er alleen maar om of het een ongeslagen kampioen zou worden of niet. Daags voor de wedstrijd werden door aanhangers van Cicerone leuzen in Paramaribo en omgeving verspreid, zoals ‘Cicerone ongeslagen kampioen’ en ‘Swift zal worden ingeblikt’. Swift verdedigde deze onverwachte voorsprong tot het einde van de wedstrijd met succes. Een dag na deze voor Cicerone en zijn aanhang vernederende nederlaag, kwamen de spelers van Swift wederom bij elkaar en werd besloten om tot ontbinding van de vereniging over te gaan.
De Impact van Swift en de Filosofie van Harry Slijngaard
Harry Slijngaard verklaarde dat ze de jongens van Cicerone, die ze zelf voor het grootste deel echt hadden leren voetballen, hadden getoond dat onderschatting van de tegenstander altijd verkeerd is. In Harry's voetbaltijd kende men geen trainers. Elke voetballer moest het hebben van afkijken en imiteren van andere spelers. De enige theoretische leidraad op voetbalgebied toen in Suriname bekend, was het boek uitgegeven door een Nederlander, zekere Groothof.
De Rol van Harry Slijngaard in de Cricketsport
Harry Slijngaard heeft ook op het gebied van de cricketsport een waardevolle bijdrage geleverd. Door gebrek aan geld om de sportbenodigdheden aan te schaffen, werd veel geïmproviseerd. Na zijn verdere schoolopleiding sloot hij zich aan bij een padvinders cricketclub, De Boys Scouts Cricket Club. Daarna werd hij lid van Excelsior, de belangrijkste en sterkste cricketvereniging van toen. Zijn kwaliteiten waren van dien aard dat hij reeds snel in de cricket bondsselektie werd opgenomen.
Persoonlijke Uitdagingen en Doorzettingsvermogen
Harry's ouders stonden er materieel niet best voor. Dit werd voor de Nickeriaan Harry Slijngaard een stuk erger door de achteruitgang in de balata-business, waar zijn vader het tenslotte van moest hebben. Toen Harry's vader in de balatabranche niet meer aan de slag kwam en bovendien ziek werd, stond zijn moeder er alleen voor om als modiste het gezin te onderhouden. Na de kleuter- en de lagere school in Nickerie te hebben bezocht kwam hij naar Paramaribo, alwaar hij werd ingeschreven op de Christelijke School van de Gemeente der Vrije Evangelisatie. Leermoeilijkheden heeft hij nooit gehad. Na de Christelijke School ging hij naar de Zeevaartschool, waar de heer Allan de Vries als direkteur fungeerde. Maar nog voor hij zijn einddoel, het stuurmans brevet, had bereikt, sloeg het noodlot toe. Zijn vader kwam namelijk te overlijden.
Lees ook: Voetbal in Suriname
Reflecties op de Surinaamse Sport
Toen Vader Harry Slijngaard voor dit interview sprak op 10 augustus 1975, was hij 73 jaar oud en nog vrij vitaal. Zijn echtgenote mevrouw Slijngaard - Tjon A Kiet, schonk hem tien kinderen: drie meisjes en zeven jongens. De meeste van hen hebben ook veel aan sport gedaan. Harry's mening over sporttoppers heeft hij altijd opzettelijk voor zichzelf gehouden, omdat hij van oordeel is dat hij wellicht, misschien onbewust, topsportlui die even grote prestaties hebben geleverd als anderen, tekort zou kunnen doen. Wel wil hij kwijt, dat een scheidsrechter van vroeger meer eerbied en gezag afdwong, terwijl ook de discipline van de spelers beter was. Naar zijn oordeel is het Surinaamse voetbal sterk vooruitgegaan voor wat betreft het samenspel, de taktiek en de techniek. Wat het schieten bij voetballers van tegenwoordig betreft, constateert Harry evenwel een teruggang. Deze teruggang is volgens hem in het algemeen ook duidelijk te merken aan de mentaliteit van de sportlui van nu. Helaas heeft hij tot op heden nooit die waardering mogen genieten, die hem redelijkerwijs toekomt.
De Eeuwige Droom van Olympisch Voetbal
Deelname aan Olympisch voetbal blijft voorlopig de eeuwige droom voor Suriname. De laatste wedstrijd in het voorrondetoernooi op Sait Kitts/Nevis werd een ware nachtmerrie. De selectie onder drie en twintig ging af. Tegen Trinidad werd het één tegen negen. Te bedenken dat voor de wedstrijd Suriname op drie competitiepunten stond en Trinidad op één. In de voorronde werd eerder verloren van Cuba. In die wedstrijd stond Suriname bij de rust voor met twee-nul. Cuba scoorde uiteindelijk vier doelpunten. Alleen van Saint Kitts/Nevis werd gewonnen. De twee beste teams van het toernooi gaan naar de volgende ronde. Onlangs is het nationale team ook uitgeschakeld voor deelname aan het wereldkampioenschap.
De Oorsprong van het Voetbalspel
De oorsprong van het voetbalspel moet 3000 jaar vóór Christus gezocht worden. In die tijd werd in China een spel beoefend dat men ‘Tsu chu’ noemde, hetgeen zoveel betekende als ‘de bal met de voet trappen’. Het was een sport die voornamelijk door soldaten werd beoefend. Twee ploegen stonden voor het keizerlijke paleis als tegenstanders tegenover elkaar. Het ging erom de bal in een doelnet te krijgen dat tussen twee enkele meters hoge bamboestangen gespannen was. Nog vóór Christus'geboorte kwam de ontwikkeling van enkele vaste spelregels opgang. Terwijl men oorspronkelijk ballen met haarvulling gebruikte, ging men er in latere eeuwen toe over lucht in een lederen omhulsel te blazen. Vermoedelijk is het voetbalspel van China naar Japan overgewaaid, zij het dan dat in de vorm wel enige veranderingen kwamen. Sedert 578 na Christus kent men in Japan een godsdienstig ‘cirkelvoetbal; Kemari’ genaamd. Een spel dat tot in onze dagen behouden is gebleven. Japan is trouwens niet het enige voorbeeld dat ons bewijst hoe nauw soms religie en balspel met elkaar verwerven zijn. Zo werd bij bepaalde religieuze feesten in Achter-Indië en in Indonesië ook een bepaald cirkelvoetbal beoefend.
Voetbal in de Middeleeuwen
Gedurende de Middeleeuwen betekenden de balspelen in Engeland in het leven van iedereen zoveel, dát zelfs koninklijke besluiten uitgevaardigd moesten worden om aan het nutteloze balspel een halt toe te roepen. Dat gebeurde in 1315 en 1349, maar die verbodsbepalingen konden de opmars niet stuiten. Ondanks alles won het voetbalspel terrein, ook al schreef 200 jaar later een criticus meedogenloze woorden als ‘… In die tijden leverden de ploegen van Engelse dorpen strijd met elkaar. Het was telkens een verbitterd worstelen tussen de gezamelijke mannelijke bevolking van twee dorpen. Overwinnaar was het team dat het gelukte de bal in het doel van de tegenstanders te drijven. Later stapte men van deze ‘massa veldslagen’ af en men beperkte het aantal spelers per dorp van 30 tot 40 man.
De Oprichting van de Football Association en de Verspreiding van het Voetbalspel
In 1863 werd in Engeland de Football Association opgericht. Dankzij de jonge Engelsen verbreidde het voetbalspel zich snel over het continent. Dat moet ook het geval in Nederland zijn geweest, vermoedelijk leerde de Haarlemse jongen Pim Mullier in Engeland het voetbalspel kennen. In elk geval in 1879 zag de toen 14-jarige Pim Mullier een voetbal liggen in een winkel aan de Amsterdamse Leidsestraat. Dat was het begin van de voetbalsport in Nederland. In 1889 richtte Mullier met 7 klubs en totaal 250 leden de Nederlandse Voetbal Bond op.
Lees ook: Koopgids voor Suriname voetbalshirts
De Introductie van Voetbal in Suriname
Omstreeks 1900 probeerde Johan Bendter, een zoon van de toenmalige direkteur van de plantage Berlijn aan de Commewijne, het voetbalspel op gang te brengen. Maandag 6 september 1909 is voor de Surinaamse voetbalsport een historische datum. Hij vestigde er de aandacht op dat hij in navolging van Nederlands Oost Indië, bereids een aanvang had gemaakt met de beoefening van het voetbalspel. Volgens kapitein Hirschman leende dit spel zich uitermate goed voor militaire sportbeoefening, aangezien het een grote mate van behendigheid, rapheid en inzicht vereiste. Bovendien is het kenmerkend aanvallend karakter bij het voetballen een vrij goede militaire oefening. Gouverneur Fock (1908-1911) ging akkoord met dit voorstel en het terrein werd afgestaan, evenwel met enkele voorwaarden. Zo mocht er des zondags niet gespeeld worden. In 1909 werd de voetbalvereniging de Militaire Voetbal Club Juliana (MVCJ) opgericht, die uit verscheidene afdelingen bestond.
De Eerste Voetbalverenigingen in Suriname
Rond 18 januari 1910 werd door een vijftigtal jongelui, overwegend studenten, een vereniging opgericht die de naam droeg van Surinaamse Voetbal Vereniging (SVV). Het eerste bestuur bestond uit: P.F. Schuitemaker (voorzitter), Jean R. Heilbron, Daniël Fernandes, Coenraad Fernandes en J. Hutinch. Op 5 maart 1910 werd de eerste voetbalwedstrijd in Suriname gespeeld en wel tussen MVCJ en SVV. SVV won met 4-1, terwijl gerust werd met 3-0. Aangetekend dient te worden dat deze wedstrijd opgeluisterd werd door de militaire kapel. SVV had geen lang leven daar vele spelers het land verlieten om verder te gaan studeren.
De Eerste Voetbalcompetitie in Suriname
Door de Vereniging van Nationale Feesten te Paramaribo werd in september 1911 de eerste voetbalcompetitie georganiseerd. Aan de winnende partij werden 2 punten toegekend. De prijzen bestonden uit een wisselbeker, uitgeloofd door de Vereniging voor Nationale Feesten te Paramaribo. HBS loofde 11 zilveren medailles en een voetbal uit. Als scheidsrechter van deze wedstrijden fungeerde S. da Costa. Dinsdag 5 september 1911 is de historische dag voor de Surinaamse voetbalsport daar een aanvang werd gemaakt met de eerste voetbalcompetitie hier te lande.
De Oprichting van de Surinaamsche Voetbal Bond
In 1914 werd de eerste voetbal bond in Suriname opgericht, namelijk de Surinaamsche Voetbal Bond. Het bestuur bestond uit de heren Booms (voorzitter), W.A. Hennekes (Secretaris), Ch.E.J. Lobato (penningmeester) en A.C. Polak (Commissaris). De statuten van deze bond werden krachtens artikel 1667 van het Burgerlijk Wetboek door gouverneur van Asbeck (1911-1916) bij resolutie van 8 juli 1914 no 2710 goedgekeurd.
Het Eerste Nationale Elftal van Suriname
Het eerste nationale elftal werd op donderdag 9 juli 1914 samengesteld door een commissie bestaande uit de heren Willem Heshusius, Flu, Amo, Langkamp, Hennekes en Ho Asjoe. De keeper, alle drie achterhoede spelers, Hennekes en van der Heuvel waren afkomstig van de voetbalvereniging Zeelandia. De eerste oefenwedstrijd van de nationale selektie vond op zondag 19 juli 1914 plaats op het Gouvernementsplein onder leiding van scheidsrechter van der Upwich. Er werd tegen Zwaluw gespeeld.
Uitdagingen en Problemen in de Vroege Jaren van de SVB
Problemen waren er dus genoeg in deze periode, maar dat was niet alles daar ook op het veld strubbelingen ontstonden. Zo werd op zondag 14 juni 1914 een wedstrijd gespeeld tussen Zeelandia en Excelsior. Zeelandia won met 2-0, maar deze wedstrijd kenmerkte zich vol miseres van knoeigrage spelers. Zo kleedde de scheidsrechter zich in hetzelfde uniform als één der elftallen, zodat men hem vaak voor een speler aanzag en men de bal naar hem toespeelde of hem ontweek.
De Eerste Internationale Wedstrijd van het SVB-Elftal
De eerste internationale wedstrijd van het SVB-elftal vond plaats op 17 augustus 1915. Demerara versloeg Suriname toen met 0-5 en ook een ploeg van de militairen ging op 18 augustus 1915 roemloos ten onder. Het ontbreken van een sportterrein en het niet optimaal kunnen functioneren van de SVB, maakte dat in deze periode weinig voetbalwedstrijden werden georganiseerd. In 1917 was zelfs een dieptepunt van de voetbalsport te bespeuren, daar dat jaar slechts één wedstrijd gespeeld werd.
De Katholieke Sport Centrale (KSC)
Uit al het vorenstaande is dus duidelijk gebleken dat georganiseerd voetbal zoals gedacht wordt, niet op 25 juli 1919 met de oprichting van de Katholieke Sport Centrale (KSC) in Suriname werd geïntroduceerd. Er zijn verscheidene data aan te geven, zo kan 8 juli 1914 met de erkenning van de eerste Surinaamsche Voetbal Bond als datum worden aangegeven. Men mag zelfs 5 september 1911 aannemen als de start van georganiseerd voetbal, daar op deze dag een aanvang werd gemaakt met de eerste voetbalcompetitie. Ook kan 5 maart 1910 met de eerste officiële voetbalwedstrijd (tussen MVCJ en SVV) als start dienen en tenslotte hebben we 6 september 1909, de dag dat kapitein Hirschman een brief verzond naar gouverneur Fock om toestemming te krijgen te voetballen op het Gouvernementsplein.
Nieuwe Verenigingen en Ontwikkelingen in de Jaren 1915-1918
Vorenstaande resultaten geven duidelijk aan dat er enkele nieuwe verenigingen waren ontstaan. Zo werd de Surinaamsch Voetbal Vereniging (SVV, niet te verwarren met haar naamgenoot van 1910) op zondag 5 september 1915 opgericht. In 1916 kwam Uitspanning Door Inspanning (UDI), dit was een militaire vereniging, terwijl Valour, een burger vereniging was, die eerst in Velocitas was opgegaan, maar zich in maart 1915 wederom losmaakte. In januari 1918 werd de eerste voetbalvereniging in Nickerie opgericht. Deze club droeg de naam van Sport Staalt Spieren (SSS) niet te verwarren met haar naamgenoot va…
Recente Ontwikkelingen en Uitdagingen (2016)
Op 26 en 29 maart 2016 speelde het Surinaamse voetbalelftal twee belangrijke wedstrijden in de strijd om de Caribbean Cup. In de eerste kwalificatieronde speelde Suriname eerst uit tegen Saint-Martin en drie dagen later thuis tegen Guadeloupe. Ter voorbereiding op deze sleutelwedstrijden oefende Suriname op 21 februari in een vriendschappelijk duel tegen Guyana. Voor deze wedstrijd heeft technisch directeur Ronald Kolf 25 spelers opgeroepen. Roberto Gödeken zal het nationaal team op interim basis als bondscoach leiden.
De Caribbean Cup
De Caribbean Cup / Copa Caribe is een internationaal voetbaltoernooi voor landenteams dat wordt georganiseerd door de Caribische Voetbalunie (CFU).
Kwalificatie voor de 3e Ronde van de Caribbean Cup
Na de zege op Guadeloupe in maart en de daaropvolgende kwalificatie voor de 2e ronde van de Caribbean Cup won het Surinaamse eerder deze maand in het André Kamperveen stadion met 2-1 van St. Voor de definitieve kwalificatie naar de 3e ronde moest St. Kitts & Nevis dinsdag 7 juni van St. Vincent winnen en Frans Guyana afgelopen zondag de 1-0 voorsprong van de eerder afgebroken wedstrijd tegen Bermuda niet uit handen geven. Daardoor zou Suriname tot de derde beste nummer 2 van deze kwalificatieronde behoren. De vier beste nummers twee gaan namelijk door. St. Kitts deed wat het moest doen en won met 1-0 op van St. Vincent. En zo kwalificeert Suriname zich voor de 3e ronde van de Caribbean Cup. Suriname is geplaats in groep 1 en komt in oktober uit tegen Jamaica en Guyana.
Humphrey Mijnals: Een Legende van het Surinaamse Voetbal
Zijn uitstraling dwong gezag af en voor zijn tegenstanders was hij onberekenbaar. In 1963 werd hij zelfs de eerste Surinamer die voor de Nederlandse PSV speelde, maar hij keerde terug naar Suriname vanwege contractperikelen. Ook uit Brazilië (Botafogo, Fluminense en Flamengo) bestond er belangstelling voor de “atletische, sierlijke en stijlvolle” Surinaamse voetballer. ‘Mister Voetbal’ heeft op achttienjarige leeftijd in de selectie onder leiding van André Kamperveen en Ludwig de Sanders gespeeld in Guyana.
De Impact van Koloniale Geschiedenis en Grensconflicten op de Relatie tussen Suriname en Guyana
De conflicterende visies over de grens tussen de beide toenmalige koloniën werd al in de koloniale tijd manifest. In 1965 had de eerste Regering-Pengel (1963-1967) de claim van Suriname op de betwiste driehoek geformaliseerd door een resolutie te lanceren waarin werd bekendgemaakt dat de New River voortaan als “Boven-Corantijn” zou worden aangeduid, “omdat de naam New River waarmee dat deel van de rivier wordt aangeduid niet goed aansluit bij de feitelijke situatie, de plaatselijke gebruiken en de geografische realiteit.” Kort na Guyanas onafhankelijkheid gaf de Surinaamse regering in 1967 een verklaring uit, waarin onder meer werd gesteld :“It has been a point of contention and it still is, which is the continuationof the Corentyne: the Upper Corentyne ( New River) or the Curuni River. Beide partijen lijken gevangen in vastgeroeste standpunten.
tags: #suriname #guyana #voetbal #geschiedenis