Wanneer een speler of team de tuchtregels van het algemeen reglement amateurvoetbal overtreedt, heeft de KNVB het recht om een procedure te starten tegen de betreffende club. Dit artikel beschrijft hoe deze procedure in zijn werk gaat, wat de mogelijke gevolgen zijn voor de club en de betrokken speler(s) of team, en wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor het betalen van de boetes en eventuele sancties. Daarnaast wordt ingegaan op de rol van Fair Play en respect binnen de sport en hoe clubs hiermee omgaan.
De Procedure vanuit de KNVB
Als de KNVB een melding ontvangt van een incident tijdens een wedstrijd, volgt er in de regel een onderzoek. De betrokken clubs en officials worden gevraagd om informatie over het voorval. Deze informatie moet door het bestuur van de club worden aangeleverd.
Nadat de KNVB de informatie heeft ontvangen, wordt in de meeste gevallen eerst een schikkingsvoorstel gedaan. Het is mogelijk om tegen dit voorstel in beroep te gaan. Echter, het instellen van beroep schort de tenuitvoerlegging van de opgelegde straf of maatregel niet automatisch op. Een beroep moet zeer goed onderbouwd zijn om kans van slagen te hebben. Daarom wordt in de praktijk vaak het schikkingsvoorstel geaccepteerd.
Nadat de KNVB alle benodigde informatie heeft ontvangen, deelt zij het vervolgbesluit van de procedure mee aan het bestuur van de vereniging. Indien dit een schikkingsvoorstel betreft, moet de club binnen een korte termijn (meestal 3 à 4 dagen) beslissen of ze akkoord gaat met de schikking. Een schikkingsvoorstel kan zowel aan de club als aan een individuele speler worden gedaan. Het besluit om akkoord te gaan met een schikking wordt door het bestuur genomen en vervolgens doorgegeven aan het betrokken team of de betrokken speler(s). Uiteraard wordt ook doorgegeven aan de betrokken partijen indien er wel of geen vervolging plaatsvindt vanuit de KNVB.
De Rol van de Fair Play Commissie (FPC)
Binnen veel clubs speelt de Fair Play Commissie (FPC) een belangrijke rol bij het afhandelen van incidenten. De FPC is verantwoordelijk voor het verzamelen van informatie na een incident en benadert de verschillende partijen binnen de club voor hun kant van het verhaal. Het bestuur bepaalt vervolgens op basis van deze informatie en het advies van de FPC haar eigen standpunt en communiceert dit, samen met de relevante eerder verkregen informatie, naar de KNVB.
Lees ook: Maatregelen tegen wangedrag in het amateurvoetbal
Fair Play en Gedragscodes
Veel clubs dragen Fair Play en respect hoog in het vaandel en streven ernaar een nette club te zijn waar plezier, prestaties en goed voetbal samengaan. Om dit te bereiken, hebben sommige clubs een Fair Play code (een gedragscode) opgesteld. In de kern draait het om respect voor het voetbalspel, de scheidsrechters, tegenstanders, publiek en medespelers. Overtredingen van de gedragscode zijn niet wenselijk.
Financiële Gevolgen voor de Club en Spelers
In het verleden kwamen de meeste boetes die door de KNVB werden opgelegd voor rekening van de club. Dit betekende dat door het gedrag van bepaalde spelers en teams alle leden van de vereniging financieel werden benadeeld. Om dit te veranderen, kiezen steeds meer clubs ervoor om boetes als gevolg van handelen en/of onsportief gedrag die niet tot een normaal potje voetbal behoren, zoveel mogelijk door te belasten aan het betreffende team of de betreffende speler. Hierbij kan gedacht worden aan boetes als gevolg van niet-speelgerechtigde spelers, fysiek geweld (inclusief natrappen), beledigingen, discriminatie, bewuste overtredingen, niet komen opdagen, etc.
Aan het einde van ieder seizoen wordt gekeken naar het totaal aan boetes van de teams. Zodra dit meer is dan een bepaald bedrag, bijvoorbeeld €100,-, zal het bestuur bezien of het de rekening presenteert aan het betreffende team. Tevens behoudt het bestuur zich het recht voor om een sanctie vanuit de club op te leggen, naast de sanctie van de KNVB.
Gele en Rode Kaarten: Wat zijn de Gevolgen?
De scheidsrechter bepaalt tijdens een wedstrijd wat wel en niet kan. Een speler kan een gele of rode kaart krijgen, afhankelijk van de ernst van de overtreding.
Gele Kaarten
Een speler die een onbesuisde overtreding maakt (zonder het gevaar of de gevolgen voor de tegenstander in ogenschouw te nemen), kan van de scheidsrechter een officiële waarschuwing ontvangen: de gele kaart. Hiervan wordt melding gemaakt op het wedstrijdformulier (mDWF). Bij twee waarschuwingen in één wedstrijd volgt een veldverwijdering (rood).
Lees ook: Nederlandse ijshockey straffen uitgelegd
Na het ontvangen van twee waarschuwingen in één wedstrijd is de speler de eerstvolgende wedstrijd in dezelfde categorie uitgesloten. Deze uitsluiting geldt tot de dag dat het team van betrokkene de eerstvolgende wedstrijd uit die categorie heeft gespeeld. Deze waarschuwingen worden niet geregistreerd op de staffel.
Er bestaan vijf categorieën om waarschuwingen te registreren:
- Registraties voortvloeiend uit competitiewedstrijden (inclusief beslissingswedstrijden).
- Registraties voortvloeiend uit promotie- en degradatiewedstrijden (nacompetitie), play-offwedstrijden of wedstrijden ter opvulling van open plaatsen.
- Registraties voortvloeiend uit bekerwedstrijden.
- Registratie voortvloeiend uit Eredivisie Cup Vrouwen wedstrijden.
- Registraties voortvloeiend uit overtredingen van teamofficials in alle bindende wedstrijden.
Sinds het seizoen 2020/'21 kan ook een teamofficial voor, tijdens en na een wedstrijd van de scheidsrechter één of meer waarschuwingen ('gele kaart') ontvangen.
Registratiestaffels Amateurvoetbal
De KNVB hanteert registratiestaffels voor gele kaarten, waarbij een bepaald aantal registraties leidt tot een uitsluiting voor één of meerdere wedstrijden. De staffels verschillen per type competitie (reguliere competitie, promotie-/degradatiewedstrijden/play-offs, bekercompetitie, Eredivisie Cup Vrouwen) en voor teamofficials.
Reguliere competitie
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 5 | 1 |
| 7 | 1 |
| 9 | 1 |
| En vervolgens steeds | 1 |
Iedere vijfde, zevende, negende en volgende registratie die een speler krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen betekent uitsluiting voor de daaropvolgende competitiewedstrijd of een daarmee samenhangende wedstrijd voor betrokkene. Een met de competitie samenhangende wedstrijd betreft een promotie- en degradatiewedstrijd (de nacompetitie) of een playoffwedstrijd.
Lees ook: Het Strafreglement van KNVB Zuid
Promotie- of degradatiewedstrijden/play-offs of opvulling open plaatsen
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| En vervolgens steeds | 1 |
Iedere tweede, vierde en daaropvolgende registratie die een speler krijgt, binnen de registratieperiode van één seizoen, betekent uitsluiting voor de daaropvolgende competitiewedstrijd of een daarmee samenhangende wedstrijd voor betrokkene. Indien een tweede, vierde of volgende registratie volgt uit de laatste promotie- en degradatiewedstrijd of play-offwedstrijd, is betrokkene voor de eerstvolgende competitiewedstrijd in het nieuwe seizoen uitgesloten van deelname.
Bekercompetitie
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| En vervolgens steeds | 1 |
Iedere tweede, vierde en volgende registratie die een speler krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen, betekent uitsluiting voor de eerstvolgende bekerwedstrijd in het kader van de bekercompetitie voor de betrokken speler. Indien uit de laatste bekerwedstrijd een tweede, vierde of daaropvolgende registratie volgt, is de betreffende speler voor de eerstvolgende bekerwedstrijd in het nieuwe seizoen uitgesloten van deelname.
Eredivisie Cup Vrouwen
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| En vervolgens steeds | 1 |
Iedere tweede, vierde en volgende registratie die een speelster krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen, betekent uitsluiting voor de eerstvolgende wedstrijd van de Eredivisie Cup voor de betrokken speelster. Indien uit de laatste wedstrijd van de Eredivisie Cup een tweede, vierde of daaropvolgende registratie volgt, is de betreffende speelster voor de eerstvolgende wedstrijd van de Eredivisie Cup in het nieuwe seizoen uitgesloten van deelname.
Teamofficials
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden functieontzegging |
|---|---|
| 4 | 1 |
| 8 | 1 |
| En vervolgens steeds | 1 |
Iedere vierde, achtste en volgende registratie die een teamofficial krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen betekent functieontzegging voor de eerstvolgende wedstrijd voor de betrokken teamofficial.
Twee waarschuwingen in één wedstrijd
Indien een teamofficial twee waarschuwingen krijgt in een competitiewedstrijd, een daarmee samenhangende wedstrijd of een bekerwedstrijd, waardoor deze teamofficial uit het veld gezonden is (of had moeten worden gezonden), heeft tot gevolg, dat de teamofficial het recht wordt ontzegd om bij de eerstvolgende wedstrijd zijn functie uit te oefenen. Wanneer een teamofficial twee waarschuwingen in één wedstrijd heeft gekregen, worden deze niet op de staffel geregistreerd.
Tijdstrafregeling categorie B
In de categorie B van het veldvoetbal wordt gewerkt met een tijdstrafregeling. Een tijdstraf duurt tien minuten. Voor pupillen geldt een tijdstraf van vijf minuten. Het opleggen van een tijdstraf heeft geen verdere gevolgen voor de betrokken speler. Een speler kan slechts eenmaal per wedstrijd een tijdstraf opgelegd krijgen. De scheidsrechter toont de speler hierbij wel de gele kaart. Ook in het futsal wordt gewerkt met een tijdstafregeling. Een tijdstraf in het futsal duurt twee minuten. De scheidsrechter toont hierbij de speler de gele kaart.
Rode Kaarten
Bij handelingen met buitensporige inzet en ernstig wangedrag trekt de scheidsrechter een (directe) rode kaart. De speler moet direct het veld of de zaal verlaten. Na afloop van de wedstrijd wordt de rode kaart op het wedstrijdformulier vermeld. Vervolgens geeft de scheidsrechter antwoord op de specificatievragen behorende bij de overtreding.
Op basis van de vermelding van de overtreding op het wedstrijdformulier en de antwoorden van de scheidsrechter op de specificatievragen volgt in de meeste situaties een schikkingsvoorstel voor de speler. De aanklager kan echter ook besluiten verder onderzoek in te stellen of de zaak direct voor te leggen aan de tuchtcommissie.
Niet Speelgerechtigd
Een speler of wisselspeler die voor, tijdens of na een bindende wedstrijd door de scheidsrechter is bestraft met een directe rode kaart, is voor geen enkel team speelgerechtigd om uit te komen in bindende wedstrijden tot en met de dag waarop zijn team de eerstvolgende bindende wedstrijd heeft gespeeld. Dit geldt niet wanneer de aanklager amateurvoetbal de tuchtzaak seponeert of de tuchtcommissie of commissie van beroep de speler vrijspreekt.
Bindende wedstrijden zijn:
- Competitie en daarmee samenhangende wedstrijden.
- Nederlandse voetbalbekers.
- Kampioenschappen van Nederland.
De club en speler zijn zelf verantwoordelijk voor naleving van deze regel.
Reikwijdte Uitsluitingen
Uitsluitingen die worden opgelegd als gevolg van overtredingen in het veldvoetbal zijn niet van toepassing op futsal en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan gelet op de ernst van de overtreding anders beslist.
Uitsluitingen die worden opgelegd naar aanleiding van overtredingen in competitiewedstrijden of met de competitie samenhangende wedstrijden zijn ook van toepassing op bekerwedstrijden en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan anders beslist. De tuchtrechtelijke organen zijn de aanklager, de tuchtcommissie en de commissie van beroep.
Handleiding Tuchtzaken Amateurvoetbal 2025/’26
De KNVB publiceert jaarlijks een Handleiding Tuchtzaken Amateurvoetbal. Hierin staat hoe de hoogte van straffen voor overtredingen wordt bepaald door de tuchtrechtelijke organen van de KNVB.
Belangrijkste Wijzigingen in de Handleiding 2025/’26
Enkele belangrijke wijzigingen ten opzichte van voorgaande seizoenen zijn:
- Het voorwaardelijk en definitief uit de competitie nemen van een team bij collectieve overtredingen: Teams die vaker collectieve overtredingen begaan, worden eerder uit de competitie genomen.
- Commentaar op de scheidsrechter door teamofficials: De straffen voor protesteren richting de scheidsrechter zijn verhoogd.
- Terugtrekken teams uit categorie A tussen 1 mei en 30 juni: De boete voor het later terugtrekken is verhoogd om verenigingen te bewegen hun teams voor 1 mei terug te trekken.
- Onbevoegde trainer/coach: De straffen voor een onbevoegde trainer/coach zijn verzwaard voor zowel de vereniging als de trainer/coach zelf.
- Betalen in het amateurvoetbal: De aanklager controleert strenger of verenigingen zich houden aan de regels voor het registeren van spelerscontracten en het onrechtmatig betalen van amateurspelers. Er is een richtlijn toegevoegd met als sanctie een boete én rechtstreekse degradatie.
- Externe scouting van jeugdspelers: Er is een richtlijn voor het extern scouten van jeugdspelers, met een boete voor de vereniging en functieontzegging voor de verantwoordelijke persoon bij overtreding van de regels.
- Oppakken van vuurwerkmeldingen: Bij een volgende soortgelijke overtreding binnen de geldende recidivetermijn wordt zwaarder opgetreden.
- Beleidswijziging niet spelen wedstrijden in categorie B: Tuchtzaken over het niet spelen van wedstrijden in categorie B worden bestraft met een administratieve boete waar geen verweer tegen mogelijk is.
Interne Straffen binnen de Vereniging
Een speler kan als gevolg van wangedrag niet alleen door een tuchtrechtelijk orgaan bestraft worden, maar ook door zijn eigen vereniging. Zo kan de vereniging naar aanleiding van wangedrag besluiten de speler gedurende een aantal wedstrijden niet op te stellen. Voor het tuchtrechtelijk orgaan dat de zaak in behandeling heeft (de aanklager, de tuchtcommissie of de commissie van beroep) is het van belang dat deze interne straf kenbaar wordt gemaakt. Alleen in die gevallen kan het tuchtrechtelijk orgaan rekening houden met de interne straf die reeds aan de speler is opgelegd en wordt voorkomen dat een speler dubbel wordt bestraft. Indien een vereniging pas na afloop van een tuchtzaak de interne straf kenbaar maakt, dan kan het tuchtrechtelijk orgaan hier geen rekening mee houden bij de strafoplegging.
Voorbeeld: een speler maakt zich op 1 september gedurende een wedstrijd schuldig aan het beledigen van een tegenspeler en krijgt hiervoor een directe rode kaart. De vereniging waar de speler lid van is besluit de speler als gevolg van dit gedrag per direct voor drie wedstrijden uit te sluiten van deelname. De vereniging maakt dit op 3 september kenbaar aan de aanklager. Na onderzoek besluit de aanklager de speler voor vier wedstrijden uit te sluiten. De aanklager is op de hoogte van de interne straf en ziet in het systeem dat de speler niet meer heeft deelgenomen aan wedstrijden sinds 3 september. Als gevolg hiervan bepaalt de aanklager de ingangsdatum van de straf op 3 september.
Sancties en Gedragsregels binnen de Club
Gedragsregels zijn er om nageleefd te worden. Leden van de vereniging wijzen elkaar en anderen zo nodig op de normen en waarden van de vereniging. Bezoekers, tegenstanders, spelers, ouders, trainers, coaches, leiders, iedereen die de regels overtreedt, wordt op een vriendelijke manier aangesproken op zijn/haar gedrag. Ernstige overtredingen en structurele vormen van wangedrag, dienen direct te worden gemeld bij de betreffende (hoofd)leider of coördinator en kunnen leiden tot strafmaatregelen. Het uitgangspunt is altijd dat de betrokken partijen uitvoerig worden gehoord, voordat een sanctie al dan niet getroffen wordt.
Overtreding Gedragsregels door Spelers
Overtredingen van de gedragsregels door spelers kunnen leiden tot sancties opgelegd door de trainer, coach en teamleider. Hierbij geldt dat de strafmaatregel voort moet komen uit voetbaltechnische zaken zoals trainingsopkomst- of wedstrijdmentaliteit. Komt een speler bijvoorbeeld niet naar de training en/of wedstrijd zonder geldige reden of zonder tijdige afmelding, dan kunnen trainer, coach en teamleider beslissen dat de betreffende speler bij de volgende wedstrijd niet wordt opgesteld. Ernstige overtredingen worden door de trainer, coach of teamleider direct gemeld bij de TJC, HJO of hoofdleider.
Structurele Overtreding Gedragsregels door Spelers
Bij structureel wangedrag van spelers, kan een club de volgende procedure volgen:
- De trainer/coach én de teamleider gaan in gesprek met de betreffende speler én zijn/haar ouders als het om een jeugdspeler gaat. De speler wordt aangesproken op zijn/haar gedrag en gewezen op de consequenties als hij/zij zich niet aan de regels houdt. Er kan een sanctie worden opgelegd (bv. voor een periode geen training en/of wedstrijd spelen).
- Als het gedrag van de speler niet verbetert, volgt een tweede gesprek met de TJC, HJO of hoofdleider erbij. De speler wordt weer gewezen op de regels en op een mogelijk royement als er geen gedragsverbetering optreedt. Er kan een sanctie worden opgelegd (bv. voor een korte periode geen trainingen en/of wedstrijden).
- Blijft de speler de regels overtreden, dan wordt de Commissie Goed Gedrag ingeschakeld. De betrokken partijen worden gehoord, alvorens de commissie al dan niet een besluit neemt. Hierbij houdt de commissie rekening met de ernst van de overtreding, eventuele bijzondere omstandigheden en de leeftijd van de speler. De commissie kan een passende straf opleggen (bijv. voor een langere periode geen trainingen en/of wedstrijden, verplichte kantinediensten), maar kan ook een royement voorstellen aan het bestuur. Ook kan de commissie het lid adviseren een andere vereniging of sport te gaan zoeken.
Overtreding van de Spelregels en Financiële Verantwoordelijkheid
Overtredingen van de spelregels kunnen leiden tot sancties opgelegd door de KNVB. Veel clubs hanteren het beleid dat KNVB-boetes die de club moet betalen voor overtredingen rondom en tijdens wedstrijden worden verhaald op het betreffende team/de betreffende speler/de betreffende begeleider.
Aan iedere verstrekte rode of gele kaart verbindt de KNVB een geldboete en (eventueel) een schorsing. Bij de zgn. B-categorie elftallen, dit zijn lagere elftallen bij zowel de jeugd als senioren levert een eerste gele kaart een tijdstraf op van 10 minuten. Deze tijdstraf kan slechts eenmaal per speler per wedstrijd worden opgelegd bij een eerste waarschuwing. Hierbij moet de scheidsrechter wel de gele kaart tonen. Na een directe rode kaart is een speler automatisch voor de eerstvolgende wedstrijd geschorst.
De kosten voor gele en rode kaarten kunnen variëren. Hieronder een voorbeeld van tarieven voor het seizoen 2025-2026:
| Kaartmoment | Senioren | Junioren/Pupillen |
|---|---|---|
| 1e t/m 4e geel | € 19,60 | € 9,00 |
| 5e geel | € 34,60 | € 19,60 |
| 6e geel | € 19,60 | € 9,00 |
| 7e geel | € 34,60 | € 19,60 |
| Rode kaart | € 34,60 | € 19,60 |
Gele Kaarten: Hoe Werkt Het?
- Een gele kaart krijg je bij een onbesuisde overtreding of onsportief gedrag.
- Twee keer geel in één wedstrijd = automatisch rood en je bent geschorst voor de volgende wedstrijd.
- Gele kaarten worden geregistreerd en kunnen leiden tot extra schorsingen, afhankelijk van hoeveel kaarten je in het seizoen hebt gekregen.
- Deze registraties gelden voor competitiewedstrijden, bekerwedstrijden, play-offs en promotie-/degradatiewedstrijden.
Tijdstraf in Categorie B (Lagere Elftallen)
- In de B-categorie van het amateurvoetbal geldt de tijdstrafregel:
- Een gele kaart betekent 10 minuten aan de kant (5 minuten bij pupillen).
- Je mag maar één tijdstraf per wedstrijd krijgen.
tags: #straffen #knvb #sancties #overtredingen