FIFA Wereldranglijst Voetbal: Uitleg en Analyse

De FIFA wereldranglijst voor mannen, die sinds 1992 bestaat, is in het leven geroepen om een (onofficieel) beeld te geven van welke landen de sterkste voetbalnaties ter wereld zijn. De laatste officiële update van de FIFA/Coca-Cola Wereldranglijst voor mannen vond plaats op 10 juli 2025. Deze ranglijst, die maandelijks wordt bijgewerkt, is gebaseerd op een complex systeem dat de resultaten van internationale wedstrijden over een periode van vier jaar evalueert. Het is een veelbesproken onderwerp in de voetbalwereld, omdat het van invloed kan zijn op lotingen voor grote toernooien en het prestige van nationale teams.

Hoe de FIFA Wereldranglijst Wordt Berekend: De "SUM"-methode

Sinds augustus 2018 gebruikt de FIFA een nieuwe berekeningsmethode genaamd "SUM" om de ranglijst bij te houden. Deze methode is gebaseerd op het optellen of aftrekken van punten die gewonnen of verloren zijn in een wedstrijd, van de vorige puntentotalen. Dit in tegenstelling tot de oude methode, waarbij het gemiddelde van de wedstrijdpunten over een bepaalde periode werd berekend.

De positie van een land op de wereldranglijst wordt bepaald door de resultaten van de nationale ploeg van het land in de afgelopen vier jaar. Dit puntentotaal bestaat uit twee delen: de verzamelde punten in de afgelopen twaalf maanden en de verzamelde punten in de wedstrijden van de 36 maanden daarvoor. In elke officiële interland kunnen punten worden verdiend.

De punten die een team voor een wedstrijd krijgt, worden als volgt berekend:

(Aantal Punten) × (Belangrijkheid van wedstrijd) × (200 - ranking tegenstander) × (Confederatie Factor)

Vier factoren bepalen hoeveel punten er te verdienen zijn in een wedstrijd:

Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen

  1. Het resultaat in de wedstrijd: Een overwinning levert drie punten op, een gelijkspel één punt en een verliespartij nul punten. Bij een strafschoppenserie krijgt het winnende team twee punten en het verliezende team één punt.
  2. Het belang van de wedstrijd: Een oefeninterland staat gelijk aan factor 1. Dit loopt op naarmate het belang van de wedstrijd toeneemt. Een WK-kwalificatiewedstrijd heeft factor 2,5, een duel op een continentaal eindtoernooi (bijvoorbeeld het EK) of de Confederations Cup factor 3 en een WK-duel factor 4.
  3. De sterkte van de tegenstander: Dit wordt berekend op basis van de formule (200 minus plaats op de ranglijst). De nummer 2 heeft dus het coëfficiënt 198 en de nummer 118 de factor 82. Uitzonderingen hierbij zijn de aanvoerder van de ranking (die krijgt de waarde 200) en teams die 150ste of lager staan (die krijgen de minimum waarde van 50).
  4. De sterkte van de confederatie van de tegenstander: Aan elke continentale voetbalbond, zoals de UEFA en de CONMEBOL, hangt een waarde. Hoe sterker de confederatie, hoe hoger deze uiteraard ligt. De waarde wordt bepaald door het aantal zeges van bij de bond aangesloten landen op de laatste drie WK's. De CONMEBOL staat op 1.00, de UEFA op 0.99 en de AFC/CAF/OFC/CONCACAF op 0.85.

Deze vier factoren worden met elkaar vermenigvuldigd. De ranglijst wordt gebaseerd op de resultaten van de wedstrijden van de afgelopen vier jaar. Bovenstaande punten worden vermenigvuldigd met een factor 1, 2, 3 of 4. Bij een oefeninterland wordt factor 1 gehanteerd, en dit loopt op naarmate het belang van de wedstrijd toeneemt.

Voorbeeld van de puntentelling

Om de puntentelling te illustreren, bekijken we een hypothetisch voorbeeld. Stel dat Nederland (10e op de FIFA-ranglijst) een WK-kwalificatiewedstrijd speelt tegen Kameroen (50e op de FIFA-ranglijst). Nederland wint de wedstrijd.

  • Resultaat: Overwinning (3 punten)
  • Belang: WK-kwalificatie (factor 2,5)
  • Sterkte tegenstander: 200 - 50 = 150
  • Confederatie: Stel dat het gemiddelde van de confederaties 0,85 is.

De totale score voor Nederland zou dan zijn: 3 * 2,5 * 150 * 0,85 = 956,25 punten.

Recente Ontwikkelingen en Opvallende Verschuivingen

In de laatste update van 3 april 2025 behield wereldkampioen Argentinië zijn eerste positie op de ranglijst. In 2022 nam Argentinië de felbegeerde nummer 1 plek op de FIFA wereldranglijst over van Brazilië. Argentinië steeg destijds direct na het WK-titel naar de tweede plek op de ranglijst. Door overwinningen op Panama en Curaçao wisten de Argentijnen later dat jaar de koppositie te veroveren.

Ondanks de uitschakeling in de kwartfinales van de Nations League tegen Spanje, heeft het Nederlands elftal een plek winst geboekt op de FIFA-wereldranglijst. Oranje stond in 2011 voor het laatst in de top drie van de FIFA-ranking. Nederlands hoogste positie op de FIFA ranking was de tweede plek in 2010 en 2011.

Lees ook: De ziel van het voetbal: Italiaanse tribunes

België staat nu op de 8e plaats. Onze Zuiderburen stonden jaren lang trots aan kop in de FIFA ranking. Maar na een teleurstellend WK 2022 in Qatar voor de Rode Duivels met zijn ‘gouden generatie’, waarin de Belgen niet verder kwamen dan de groepsfase, zakten de Belgen van de tweede naar de vierde plaats.

Nu in juli 2024 staat Marokko op de 14e plaats. De Marokkanen wisten tijdens het WK in Qatar verrassend ver te komen en behaalde een vierde plek. Daarmee steeg Marokko destijds van de 22e naar de 11e plek op de FIFA-ranglijst. Ook landen als Uruguay en Colombia blijven goed presteren.

Kritiek op de FIFA Wereldranglijst

Ondanks dat de FIFA ranglijst een leuke lijst is om te kijken hoe goed bepaalde landen het doen, wordt de FIFA ranking ook gebruikt om bijvoorbeeld landen te kunnen plaatsen. Maar de grote vraag is of het wel eerlijk is hoe de FIFA haar wereldranglijst opstelt. Het uitgangspunt van elke competitieranglijst is dat elk team aan het einde van het seizoen tegen elkaar heeft gespeeld, onder zo gelijk mogelijke omstandigheden. Dit houdt in dat elke twee teams eenmaal in eenieders stadion spelen. In de Nederlandse competitie geeft dit 18×17=306 verschillende wedstrijden per seizoen. De FIFA World Ranking is ongeveer de meest achterhaalde ranking die ik als wiskundige ooit heb gezien.

De FIFA-ranking is bekritiseerd omdat het systeem nadelig zou uitpakken voor ploegen die (te) veel oefenwedstrijden spelen. Als gevolg daarvan zou de FIFA-ranking een vertekend beeld geven van de krachtsverhoudingen tussen de nationale teams.

Alles draait om oefenduels. Die worden normaal gesproken beschouwd als de ideale generale repetitie in de aanloop naar eindtoernooien. Maar wat blijkt: je kunt als land maar beter geen oefenwedstrijden spelen. Ze hebben een negatief effect op de klassering op de FIFA-ranglijst, zo ontdekten journalisten van The Telegraph.

Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen

Engeland is na de 2-1 zege op Slowakije al bijna zeker van het WK in Rusland. Maar ondanks de overtuigende kwalificatiereeks zullen de Engelsen volgende zomer bij de eindronde in Rusland waarschijnlijk niet een geplaatste status hebben. De ploeg van Gareth Southgate staat op de huidige wereldranglijst namelijk slechts dertiende.

De zeven best geklasseerde landen hebben, net als het gastland Rusland, een geplaatste status bij de loting voor het WK. Vier jaar terug in Brazilië was Engeland ook al niet geplaatst, met als gevolg dat het team bij de loting in een loodzware poule met Italië, Uruguay en Costa Rica terechtkwam. Na twee nederlagen in de poulefase kon Engeland toen vroegtijdig naar huis. Feit is dat een geplaatste status een groot voordeel is. Daarmee wordt de kans groter om in de poulefase andere sterke ploegen te ontlopen. Om hoog op de wereldranglijst te komen zijn punten nodig. Die verdienen teams met wedstrijden. Van de vergaarde punten wordt een gemiddelde per wedstrijd berekend, wat vervolgens weer tot een plaats op de ranglijst leidt.

Maar in oefenduels kunnen veel minder punten worden verdiend dan bij kwalificatiewedstrijden. Speelt een land veel vriendschappelijke wedstrijden, dan gaat dat uiteindelijk dus ten koste van het gemiddelde. En een lager gemiddelde betekent een lagere klassering op de wereldranglijst. Mede daardoor staan Zwitserland en Polen (respectievelijk vier en vijf) hoog op de wereldranglijst en stevenen ze af op een geplaatste status bij de loting. Engeland, dat relatief veel oefenwedstrijden heeft gespeeld, staat verhoudingsgewijs laag.

Gezien het feit dat de lijst op de afgelopen vier jaar gebaseerd is, is het opmerkelijk dat Oranje zo laag staat. Echter, door het mislopen van EK-kwalificatie en het onvermogen enigszins hoog geklasseerde landen op de lijst te verslaan is er nog wel iets voor te zeggen. Het land won in de laatste vier jaar het WK 2014, bereikte op het EK de halve finale, was recent de beste op de Confederations Cup en staat zonder een punt te verspelen eerste in de kwalificatiegroep voor het WK in Rusland. Er zijn letterlijk nul redenen aan te voeren waarom Duitsland op dit moment niet het mondiale voetbal domineert. Ondertussen reikte Brazilië - de huidige nummer 1 - op het WK 'slechts' de halve finale, werd op de Copa America van 2015 de kwartfinale bereikt en was op de Copa America Centario van 2016 de groepsfase het eindstation. Ze staan wegens één verdienste bovenaan: het land presteert in de lastige Zuid-Amerikaanse kwalificatiepoule voor het WK op dit moment buitengewoon goed. Een zege in kwalificatiewedstrijden tegen Argentinië en Colombia levert namelijk meer punten op dan een overwinning op Noord-Ierland; de moeilijkste tegenstander in Duitslands poule.

De machtswisseling aan de top, de rare posities van Polen en Zwitserland en een land als Peru in de top-20; de FIFA-wereldranglijst laat zich op dit moment zien als een systeem met veel gebreken. De prestaties van landen zijn ondergeschikt aan de rekensommetjes van een in Zürich bedacht systeem. Nederland mag dan misschien wel 36ste op de ranking staan, nog steeds is het niet het grootste lachertje van het internationale voetbal.

Alternatieve Rankings: Het ELO-systeem

Als alternatief voor de FIFA-ranking wordt vaak het ELO-systeem genoemd, dat zijn oorsprong vindt in de schaakwereld. Dit systeem heeft een aantal voordelen ten opzichte van de FIFA-ranking:

  • Als je wint kun je nooit dalen in rating.
  • De belangrijkheid van wedstrijden wordt relatief in plaats van absoluut meegenomen.
  • De ratings van teams worden aangepast om te corrigeren voor het thuis en uitspelende teams.
  • Het verschil tussen de ratings van beide teams heeft invloed op de verandering van de rating.
  • Je krijgt een rating waarbij iedereen dezelfde kans heeft op het behalen van punten.
  • Je krijgt een rating waarbij je proportioneel wordt afgestraft op je prestaties en wanprestaties.

De UEFA Coëfficiënten Ranglijst

Naast de FIFA-wereldranglijst is er ook de UEFA Coëfficiënten ranglijst, die relevant is voor Europese clubteams. Deze ranglijst bepaalt het aantal plaatsen dat een land krijgt toegewezen in de Champions League, Europa League en Conference League. De stand die je op deze pagina ziet is een overzicht van de huidige totale score per land op de UEFA Coëfficiënten ranglijst van dit seizoen. De ranking wordt door de UEFA gebruikt bij het bepalen van het aantal plaatsen dat een land krijgt toegewezen bij de indeling van de officiële toernooien; de Champions League, de Europa League en de Conference League. Zo krijgen de landen uit de top-4 maar liefst vier tickets voor de Champions League. Nummer vijf krijgt er 3 en de nummer zes moet genoegen nemen met twee directe tickets. De stand aan het einde van het seizoen wordt gebruikt voor de verdeling van de tickets voor een seizoen later. Dat betekent dus dat de prestaties in het seizoen 2025/2026 gelden voor de verdeling van de tickets voor seizoen 2027/2028. Nederland eindigde het seizoen 2024/2025 op de zesde plek met in totaal 67.150 punten.

Het puntenaantal dient gedeeld te worden door het aantal clubs per land wat begint aan het Europees seizoen. In het geval van Nederland dit seizoen dus 6. Voorbeeld: Go Ahead Eagles wint in de Europa League en ontvangt daardoor 2 punten. 2 gedeeld door 6 clubs = 0.333 coëfficiëntpunt. In de kwalificatie geldt hetzelfde principe: 2 punten voor een overwinning en 1 voor een gelijkspel, alleen dienen deze punten gedeeld door twee te worden. De bonuspunten in de groepsfases zijn afhankelijk van de eindrangschikking.

tags: #stand #wereldranglijst #voetbal #uitleg