Inleiding
De rol van de scheidsrechter is cruciaal in het korfbal, een sport die bekend staat om zijn dynamiek en snelle spel. Dit artikel duikt diep in de wereld van scheidsrechterbeoordelingen en de korfbalregels, waarbij we kijken naar de verschillende aspecten die van belang zijn voor zowel de scheidsrechters als de verenigingen. We zullen de "Rompregeling Arbitrage" analyseren, de verplichtingen van verenigingen, de rol van KNKV-functionarissen, en de procedures rondom niet-opgekomen scheidsrechters en de bijbehorende sancties. Daarnaast belichten we de mogelijkheden voor scheidsrechters om zich te ontwikkelen en door te groeien binnen de sport.
De Rompregeling Arbitrage: Flexibiliteit en Preventie
In het seizoen 2014/2015 werd een evaluatie uitgevoerd van de effecten van de in oktober 2014 goedgekeurde Rompregeling. Op 12 december 2015 concludeerden het Bondsbestuur en de Bondsraad dat de Rompregeling in de uitvoering onvoldoende flexibiliteit bood voor verenigingen. De nu aangebrachte wijzigingen hebben de flexibiliteit aanzienlijk vergroot. Hoewel het gehanteerde sanctiebeleid positief werkte, is het nu aangevuld met preventieve en ‘gedragscorrigerende’ maatregelen. Uit een enquête bleek dat verenigingen een sterke voorkeur hebben voor een meerjarige regeling. Het bondsbureau is verantwoordelijk voor de praktische uitvoering van deze regeling, hierna te noemen "de regeling".
Verplichtingen van Verenigingen: Arbitrage en Neutraliteit
In bepaalde klassen is neutrale leiding verplicht, terwijl dit in andere klassen niet het geval is. De arbitrageverplichting, die aan een vereniging wordt opgelegd, omvat het beschikbaar stellen van KNKV-(assistent-)scheidsrechters, KNKV-beoordelaars en KNKV-rapporteurs. Het aantal wedstrijden dat onder deze verplichting valt, is gelijk aan het aantal thuiswedstrijden dat de ploegen van de vereniging spelen in de klassen waar neutrale leiding vereist is, vermenigvuldigd met een factor 1,25.
KNKV-Functionarissen: Benoeming en Aantallen
Binnen het KNKV zijn verschillende functionarissen actief, waaronder KNKV-scheidsrechters, KNKV-beoordelaars, KNKV-rapporteurs en KNKV-begeleiders. Deze functionarissen worden benoemd door het Bondsbestuur. Het bondsbureau bepaalt per niveau het benodigde aantal KNKV-scheidsrechters om de wedstrijden in de betreffende klassen te leiden. Verenigingen die een samenwerkingsverband hebben en ook in andere klassen neutrale leiding wensen, zijn vrij om dit zelfstandig te organiseren.
Clubarbitrageplan en Scheidsrechterscoördinator
Elke vereniging dient in het bezit te zijn van een clubarbitrageplan en een scheidsrechterscoördinator (SC) aan te stellen. KNKV-scheidsrechters, KNKV-beoordelaars en KNKV-rapporteurs moeten vóór 1 september doorgeven voor welke vereniging hun wedstrijden in welke functie meetellen. Gedurende het seizoen hebben ze de mogelijkheid om per wedstrijd aan te geven dat deze voor een andere vereniging meetelt.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Samenwerkingsverbanden en Afrekening
Het Bondsbestuur kan verenigingen of samenwerkingsverbanden toestaan om als eenheid te worden beschouwd bij de uitvoering van de regeling. De afrekening en toepassing van sportieve sancties vinden dan ook als eenheid plaats, waarbij een contactvereniging wordt aangewezen om de verdeelsleutel van eventuele sportieve sancties te verzorgen.
Beschikbaarheid van Scheidsrechters en Inschrijving op Wedstrijden
Wanneer er geen KNKV-scheidsrechter beschikbaar is om een wedstrijd te leiden in de klassen waar neutrale leiding vereist is, kan het bondsbureau op basis van artikel 33 R.v.W. een scheidsrechter aanwijzen. Verenigingen hebben de mogelijkheid om zich in te schrijven op wedstrijden in bepaalde klassen, zoals de reserve 3e en 4e klasse senioren, de 2e klasse A-, B- en C-jeugd, de hoofdklasse D-jeugd en bij het dameskorfbal de standaard 2e klasse en reserve 2e klasse, en de hoofdklasse A-, B- en C-jeugd.
Taken en Verantwoordelijkheden van Scheidsrechters
De gezamenlijke KNKV-scheidsrechters en assistent-scheidsrechters van een vereniging of samenwerkingsverband dienen de aangewezen (competitie)wedstrijden te leiden. Gestaakte wedstrijden, wedstrijden die ter plekke worden afgelast in aanwezigheid van de scheidsrechter of assistent-scheidsrechter, en wedstrijden die geen doorgang vinden doordat een van beide ploegen niet opkomt zonder kennisgeving aan het bondsbureau, tellen mee in de regeling.
Beoordeling en Rapportage van Scheidsrechters
De gezamenlijke KNKV-beoordelaars en KNKV-rapporteurs van een vereniging of samenwerkingsverband dienen de aangewezen scheidsrechters of assistent-scheidsrechters te beoordelen en te rapporteren. Ook hier geldt dat gestaakte wedstrijden en afgelaste wedstrijden in aanwezigheid van de beoordelaar of rapporteur meetellen, evenals wedstrijden die geen doorgang vinden door het niet opkomen van een ploeg zonder kennisgeving.
Sancties bij Niet-Opkomen van Scheidsrechters (SNO)
Indien een aangewezen scheidsrechter niet opkomt bij een wedstrijd in de klassen en competities genoemd in artikel 2 lid 3 onder a, b, c, d en e, ontvangt de vereniging of het samenwerkingsverband waarvoor de official de wedstrijden laat meetellen een melding van het KNKV. Bij een tweede overtreding wordt er een extra wedstrijd toegevoegd aan het te behalen quotum.
Lees ook: Een Terugblik op de Loopbaan van Wim Meijer
Puntenaftrek en Sportieve Sancties
Puntenaftrek vindt plaats bij de seniorenteams in het topkorfbal en wedstrijdkorfbal, met uitzondering van standaardteams, te beginnen bij het hoogste reserveteam en verder in numerieke volgorde. Per team wordt begonnen met één punt aftrek, en indien nodig volgt een tweede punt in mindering. Daarboven worden wedstrijdpunten in mindering gebracht op basis van de volgende rekenregel: het tekort op basis van artikel 3 sub b gedeeld door 12.
De bonus en malus, evenals de boetes voor een wedstrijd in de klassen genoemd in artikel 2 lid 3 onder a en b, waarbij de aangewezen scheidsrechter of het samenwerkingsverband niet opkomt, en de sportieve sanctie worden opgelegd door het bondsbureau. De betreffende vereniging of het samenwerkingsverband ontvangt hierover een melding. Binnen 14 dagen na ontvangst van dit bericht kan schriftelijk beroep worden ingesteld bij het bureau, waarbij met redenen omkleed bezwaar kan worden gemaakt tegen de opgelegde boete.
Dispensatie en Geldigheid van de Regeling
Het Bondsbestuur kan een vereniging tijdelijke dispensatie verlenen voor één of meer verplichtingen voortvloeiend uit deze regeling indien het naleven van die verplichting(en) zou(den) leiden tot het opheffen van die vereniging. Deze herziene regeling is in werking getreden op 1 juli 2022 en is op de bondsraad van juni 2025 verlengd tot en met 30 juni 2026.
Opleiding tot KNKV-Scheidsrechter: Een Praktijkgerichte Aanpak
De opleiding tot KNKV-scheidsrechter is vooral gericht op de praktijk. Onder begeleiding worden eerst wedstrijden gefloten in het breedtekorfbal (Senioren/A-jeugd) bij de eigen vereniging. Na verloop van tijd worden er KNKV-wedstrijden gefloten in de Reserve 4e klasse of 2e klasse A-jeugd, opnieuw onder begeleiding. Als de begeleiders van mening zijn dat de kandidaat er klaar voor is, volgt het examen: een wedstrijd fluiten in het wedstrijdkorfbal in de Reserve 4e klasse.
Na het behalen van het diploma zijn er twee opties voor het fluiten als KNKV-scheidsrechter: op aanwijzing door het KNKV of zelf wedstrijden uitkiezen. Bij het fluiten op aanwijzing meldt de scheidsrechter zich aan bij het KNKV en wordt hij of zij ingedeeld op wedstrijden op basis van niveau. Verhinderingen kunnen vooraf worden aangegeven, bijvoorbeeld vanwege een eigen wedstrijd of coaching. Het fluiten op aanwijzing biedt ook de mogelijkheid tot beoordelingen en promotie naar een hoger niveau.
Lees ook: Code Scheidsrechter Volleybal
Doorgroeimogelijkheden en Begeleiding
Door het tekort aan scheidsrechters worden niet alle wedstrijden aangewezen, met name in de laagste klasse van wedstrijdkorfbal bij senioren, A-junioren en de B- en C-jeugd. Scheidsrechters die op aanwijzing fluiten en ambitie hebben, kunnen doorgroeien naar hogere niveaus.
Verenigingen en de KNKV bieden goede begeleiding en structuur aan scheidsrechters, onder andere door middel van bijscholingen, beoordelingen en de mogelijkheid om vragen te stellen. Ook zijn er aparte pools voor talentvolle, jonge scheidsrechters.
Competitiereglement: Algemene Bepalingen
Het KNKV organiseert jaarlijks de competitie en kan activiteiten organiseren die niet als wedstrijden in het kader van dit reglement worden aangemerkt. De competitie is verdeeld in rubrieken, aanduidingen, klassen en poules. Het bondsbureau stelt vast welke teams worden ingedeeld in het topkorfbal, de A-categorie en de B-categorie en bepaalt de wijze waarop dit gebeurt. Alle wedstrijden die door of met toestemming van het Bondsbestuur worden georganiseerd, moeten worden gespeeld volgens de laatst vastgestelde officiële spelregels van de IKF.
Teamindeling en Nummering
Het eerste team is het seniorenteam in de standaardklasse, gevolgd door de andere teams die in het topkorfbal en de A-categorie actief zijn. De nummering gaat vervolgens verder met alle andere seniorenteams die in de B-categorie actief zijn, waarbij indien sprake van een zondagteam, het zondagteam in de B-categorie het laagste nummer heeft. De benaming van de jeugdteams in de B-categorie gaat op basis van de gemiddelde leeftijd van het team. Het team met de hoogste gemiddelde leeftijd heeft het laagste nummer, en het team met de laagste gemiddelde leeftijd heeft het hoogste nummer.
Leeftijdsgrenzen en Sterkte-Indicatie
In de A-categorie is er sprake van een uiterst geboortejaar. Het geboortejaar van een speler bepaalt in welke leeftijdscategorie deze maximaal mag spelen. In de B-categorie heeft elk team een gemiddelde leeftijd, die wordt vastgesteld op basis van de teamsamenstelling op het moment dat de definitieve competitie-indeling wordt gepubliceerd. Teams in de B-categorie worden ingedeeld in een aanduiding op basis van gemiddelde leeftijd (per 31 december van het seizoen) en sterkte-indicatie. Binnen een aanduiding is ook de reisafstand een factor.
Zaterdag- en Zondagteams
Verenigingen moeten het bondsbureau berichten welke van hun teams de volgende competitie als zaterdagteams moeten worden beschouwd, indien zich ten opzichte van de lopende competitie een verandering zal voordoen. Het is verenigingen toegestaan om met combinatieteams van meerdere verenigingen deel te nemen aan de competitie.
Wedstrijdplanning en Wijzigingen
Competitiewedstrijden worden in beginsel vastgesteld op zaterdag, zondag en andere vrije dagen of op dagdelen van werkdagen die in het algemeen als vrije tijd worden aangemerkt. Verenigingen zijn verplicht zich te gedragen naar de levensbeschouwelijke opvatting van de tegenstander om op grond van een levensbeschouwelijke opvatting niet op zondagen aan competitiewedstrijden deel te nemen. Het bondsbureau is bevoegd wedstrijden in te lassen, uit te stellen of het aanvangsuur te wijzigen.
Indien vertragingen zijn ontstaan in het vastgestelde wedstrijdprogramma op de betreffende dag, mag een wedstrijd maximaal dertig minuten later dan het vastgestelde aanvangstijdstip beginnen. Indien als gevolg van rook, shooters, confetti of andere hinderlijke overlast een wedstrijd meer dan 10 minuten te laat begint, dient de scheidsrechter hiervan een aantekening te maken op het wedstrijdformulier. Een verzoek van een vereniging tot wijziging van de speeldag en/of aanvangstijd dient op een door het Bondsbestuur vastgestelde manier ingediend te worden en door de tegenpartij op eenzelfde wijze bevestigd te worden.
Puntentelling en Competitie-uitslag
Indien een wedstrijd in een gelijkspel kan eindigen, krijgt het team dat de wedstrijd wint twee wedstrijdpunten, het verliezende team krijgt geen punten. Indien een wedstrijd niet in een gelijkspel kan eindigen, krijgt het team dat de wedstrijd in de reguliere speeltijd wint drie wedstrijdpunten, het verliezende team krijgt geen punten. Eindigt de wedstrijd in de reguliere speeltijd gelijk, dan volgt er een golden goal principe zoals is bepaald in het competitiehandboek.
Indien een veld- en/of zaalcompetitie in het topkorfbal of de A-categorie door uitzonderlijke omstandigheden niet volledig uitgespeeld kan worden, wordt deze competitie als niet gespeeld beschouwd. In het daaropvolgende seizoen zullen alle teams in dezelfde klasse ingedeeld worden.
Terugtrekken van Teams
Opgegeven teams gepubliceerd in de definitieve indeling dienen de volledige competitie uit te spelen. Wil een vereniging een team terugtrekken, dan wordt dat verzoek beoordeeld door het bondsbureau. Een terugtrekkingsverzoek voor aanvang van de competitie zal in beginsel worden ingewilligd. In alle gevallen krijgt de vereniging hiervoor een administratieve geldboete, zoals bepaald in artikel 29 van het huishoudelijk reglement. De vastgestelde teambijdrage blijft ook van kracht.
Indien een vereniging een team terugtrekt uit het topkorfbal of de A-categorie na bekendmaking van de definitieve indeling, maar vóór aanvang van de betrokken competitie, wordt dit team beschouwd als niet meer behorende tot deze competitie. Alle rechten van dit team voor de betrokken competitie in het volgende competitiedeel of seizoen komen hiermee te vervallen. Indien een vereniging een team terugtrekt uit het topkorfbal of de A-categorie na de eerste gespeelde wedstrijd door het betreffende team in de competitie, worden alle door het desbetreffende team in de lopende competitie gespeelde wedstrijden als niet gespeeld beschouwd. In alle situaties genoemd in de leden a., b. en c. geldt dat het betalen van de wedstrijdbijdrage, een administratieve geldboete en voor de tenuitvoerlegging volgens de regels van het tuchtreglement opgelegde straffen van toepassing blijven.
Het bondsbureau kan een vereniging toestaan om haar teams niet aan een beslissings-, play-off of play-down wedstrijd deel te laten nemen. Het verzoek hiervoor dient uiterlijk binnen 24 uur na plaatsing voor de betreffende wedstrijd(en) ingediend te worden.
Reiskostenvergoeding en Fouten van Bondswege
Het KNKV kent een tegemoetkoming in de reiskosten voor alle teams uitkomend in het topkorfbal en de A-categorie, indien een team veel kilometers aflegt. Een vereniging heeft recht op vergoeding van de gemaakte kosten indien een vergeefse reis is veroorzaakt door een fout van bondswege of kosten van leegstand is veroorzaakt door een fout van bondswege. Het niet-opkomen van een scheidsrechter wordt niet als een fout van bondswege beschouwd, tenzij het niet-opkomen een gevolg is van een fout van de met de aanwijzing van de scheidsrechters belaste functionaris(sen).
Accommodatie en Afgelasting van Wedstrijden
Indien de accommodatie van een vereniging lange tijd niet beschikbaar of bespeelbaar is en de vereniging niet zelf binnen een redelijke termijn hiervoor een oplossing heeft, kan het bondsbureau beslissen dat de thuiswedstrijden van deze vereniging op een andere accommodatie worden vastgesteld.
Indien de veld- of zaalaccommodatie, waarvoor de onder a bedoelde beperkende voorwaarden gelden, wordt gehuurd door of eigendom is van een vereniging, is deze vereniging verplicht het bondsbureau hiervan mededeling te doen.
Bij onweer (afstand van 3 km of minder), slechte velden (vorst, sneeuwval, dooi, regenval), extreme hitte (35 graden of meer, alleen voor blauwe en groene aanduiding) en verkeersveiligheid (onbegaanbaarheid van de wegen) gelden specifieke regels voor het al dan niet doorgaan van wedstrijden. Verenigingen informeren het bondsbureau over het niet doorgaan van de wedstrijd. Het Bondsbestuur beoordeelt achteraf in hoeverre de gemaakte beoordeling terecht was.
Keuring van het Speelveld en Staken van Wedstrijden
De ontvangende vereniging zorgt zo kort mogelijk vóór iedere veldwedstrijd voor een keuring van het speelveld. De scheidsrechter is niet eerder bevoegd het speelveld te keuren dan vijftien minuten voor aanvang van het vastgestelde tijdstip. Bij een onbespeelbaar speelveld zijn zowel de scheidsrechter als de aanvoerders van beide teams bevoegd de wedstrijd te staken. Ieder van hen dient in dat geval het bondsbureau in te lichten over de omstandigheden die hen tot deze beslissing brachten.
Een team dat bij een veldwedstrijd, door verzuim van de tot kennisgeving verplichte vereniging, een vergeefse reis maakt heeft het recht op vergoeding van de gemaakte kosten.
Lidmaatschap en Speelgerechtigdheid
Indien er geen belemmeringen bestaan, kan een lid bij elke vereniging als spelend lid worden opgegeven. Indien deze belemmeringen wel bestaan, dient dit door de betrokken verenigingen binnen zeven dagen bij het bondsbureau te worden gemotiveerd. Voor leden die ook lid zijn bij een studentenvereniging is er een uitzondering die het mogelijk maakt om in dezelfde speelronde zowel bij de studentenvereniging uit te komen als bij een reguliere vereniging.
Met “eigen team” wordt bedoeld het hoogste team waarvoor geldt dat iemand meer dan 65% (afgerond naar beneden) van de “gespeelde” wedstrijden heeft gespeeld in dat team of een hoger team. Per speelweek telt in de berekening maar één wedstrijd mee, te weten de wedstrijd (of één van de wedstrijden) van het laagste topkorfbal team of A-categorieteam waarin is “gespeeld”. Is iemand gedurende een periode van 45 achtereenvolgende kalenderdagen niet uitgekomen in enig team dan vervalt zijn speelhistorie.
Spelersvervangingen
Het Bondsbestuur verstrekt voorschriften over de wijze waarop spelersvervangingen moeten plaatsvinden in het competitiehandboek.
Scheidsrechtersaanwijzing en Verantwoordelijkheden
Zijn er meer scheidsrechters, die geen lid of begunstiger van één der betrokken verenigingen zijn, bereid en bevoegd de wedstrijd te leiden, dan wordt de wedstrijd geleid door de scheidsrechter met het hoogste bevoegdheidsniveau. Indien op het vastgestelde aanvangsuur geen lid van het KNKV aanwezig is, dat bevoegd en bereid is de wedstrijd te leiden, wijst de thuisspelende vereniging een lid van het KNKV als scheidsrechter aan. Een vervangende scheidsrechter dient uiterlijk binnen vijftien minuten na het vastgestelde aanvangstijdstip aanwezig te zijn.
De scheidsrechter die is aangewezen voor het leiden van een wedstrijd of de leiding van een wedstrijd op zich neemt, treedt hierbij op als vertegenwoordiger van het KNKV en van het Bondsbestuur. De scheidsrechter controleert in aanwezigheid van de beide aanvoerders en bij jeugdwedstrijden van de beide coaches van de desbetreffende teams, de spelerskaarten en de vereiste begeleiderskaarten of wettelijke legitimatiebewijzen.
Verplichtingen van de Verenigingen: Materialen en Tenue
De thuisspelende vereniging zorgt voor: twee voor gebruik gereed zijnde palen en kunststofkorven, alsmede zo nodig daarbij behorende voetsteunen, en twee voor gebruik gereed zijnde sets schotklokken (één voor direct gebruik en één als reserve). Bij een wedstrijd moeten alle spelers van beide teams gekleed zijn in een door het Bondsbestuur goedgekeurd verenigingstenue van hun vereniging. De bezoekende vereniging is verplicht haar tenue in voldoende mate te wijzigen indien beide verenigingen een gelijk of nagenoeg gelijk verenigingstenue hebben.
Wedstrijdformulier en Sancties
Tenminste vijftien minuten voor aanvang van de wedstrijd biedt de aanvoerder het wedstrijdformulier aan de scheidsrechter aan. Het wedstrijdformulier dient op de juiste wijze en volledig ingevuld te zijn. Indien er bij wedstrijden in de B-categorie zich een situatie voordoet, waardoor een team een te oude speler mee laat spelen of als er een speler meespeelt die niet speelgerechtigd is, is er de mogelijkheid dat de tegenstander daar akkoord voor geeft. In dat geval worden er geen sancties opgelegd. Indien op het wedstrijdformulier is aangetekend dat een lid van het team een formele waarschuwing heeft ontvangen of is weggezonden, waarbij de scheidsrechter tevens de bijbehorende strafcode vermeld heeft, wordt dit lid van het team door deze aantekening in staat van beschuldiging gesteld. Het wedstrijdformulier dient uiterlijk vijftien minuten na afloop vastgelegd te zijn.
Indien een wedstrijd geen doorgang vindt moet hiervan, onder vermelding van de reden, door de beide verenigingen het bondsbureau geïnformeerd worden via het formulier “niet gespeelde wedstrijd”.
tags: #scheidsrechter #beoordelingen #korfbal #regels