Introductie
Gelijkheid is een veelbesproken onderwerp in de hedendaagse maatschappij, van de politiek tot de media en aan de keukentafel. Ook in de sportwereld is het een thema dat regelmatig op de agenda staat. Binnen het professionele waterpolo in Nederland, specifiek voor dames, is er een discussie gaande over salarissen en de kansen die geboden worden ten opzichte van hun mannelijke collega's. Dit artikel werpt een blik op de huidige situatie, de achterliggende oorzaken en mogelijke oplossingen om gelijkheid te bevorderen.
De kloof in salarissen en participatie
In het waterpolo is er nog steeds een verschil in salarissen tussen mannen en vrouwen. Ook is er helaas nog steeds een verschil in hoeveel teams mogen participeren aan toernooien. Dit zijn belangrijke punten die de aandacht verdienen en besproken moeten worden, want anders verandert er niets. Er zijn gesprekken gevoerd over dit onderwerp, soms resulterend in discussies, en soms in gesprekken waar men dichter tot elkaar kwam.
Oorzaken van de ongelijkheid
De vraag rijst: waarom is er een kloof tussen mannen en vrouwen in de sport? Mogelijke verklaringen zijn:
- De oneerlijke kansen die vrouwen in het verleden hebben gehad, doordat mannen vaker in de media werden belicht als sporters.
- De vrees om vrouwen een eerlijke kans te geven.
Kracht en tactiek: verschillende benaderingen van waterpolo
Vrouwen zullen wellicht nooit dezelfde fysieke kracht bereiken als mannen. Echter, binnen het waterpolo is het vrouwenwaterpolo veel tactischer in vergelijking tot het mannenwaterpolo. Het is belangrijk om de charme van zowel mannen- als vrouwensport te waarderen, wat kan leiden tot meer mooie sportmomenten. Gelijkheid vormt hierbij de basis.
NOC*NSF-statussen voor topsporters
Om professioneel waterpolo te bedrijven en een inkomen te genereren zijn er verschillende statussen die een sporter kan behalen. Topsporters kunnen in aanmerking komen voor een topsportstatus via NOCNSF. Jouw topsportdiscipline moet ingedeeld zijn in categorie 1. Jouw sportbond moet voor jou een statusvoordracht doen aan NOCNSF, zoals omschreven in het Statusreglement Topsporters dat je op deze pagina vindt. NOC*NSF heeft drie soorten topsportstatussen: de A-, HP- en Selectiestatus. Een HP-status wordt in uitzonderlijke gevallen toegekend bij buitengewone sportieve perspectieven. De Selectiestatus is niet gekoppeld aan een prestatie-eis. Sporters uitkomend in een senioren programma van een topsportcategorie 1-discipline, kunnen onder bepaalde voorwaarde in aanmerking komen voor een Bondsstatus.
Lees ook: Miljoenencontracten in Amerikaans Honkbal
De A-status
Wil je weten welke prestatienorm jouw sportbond in je topsportdiscipline heeft afgesproken voor het verkrijgen van een A-status?
De HP-status
Een HP-status wordt in uitzonderlijke gevallen toegekend. Bijvoorbeeld als een topsporter een buitengewoon perspectief heeft op een snelle aansluiting bij de mondiale top 8. En daarnaast een hoog perspectief heeft op een positie bij de mondiale top-3 tijdens een WK, Olympische Spelen, Paralympische Spelen of een ander internationaal topsportevenement dat wat betreft deelnemersveld en geleverde competitie gelijk is aan een WK. Dit gebeurt alleen na overleg met de betrokken sportbond. Een topsporter kan de HP-status maximaal drie jaar aaneengesloten behouden.
De Selectiestatus
De Selectiestatus is niet gekoppeld aan een prestatie-eis. Een sportbond bepaalt op basis van haar eigen selectiebeleid welke topsporters voor deze topsportstatus in aanmerking komen. De Selectiestatus heeft een looptijd van een jaar en kan daarna op voordracht van de sportbond verlengd worden.
Hoe behaal je een status?
Het Statusreglement Topsporters (dat je op deze pagina vindt) beschrijft de procedure en criteria op basis waarvan een topsporter een status kan verkrijgen. Alleen NOCNSF kan topsporters een topsportstatus verlenen. Hoewel de topsportstatus aan individuele sporters wordt verleend, is de procedure die gevolgd moet worden om een status te krijgen er een tussen NOCNSF en de bond. NOC*NSF en jouw sportbond hebben vastgelegd wat het maximum aantal topsporters is per topsportprogramma. Als topsporter houd jij je aan de spelregels van jouw sport.
De Bondsstatus
Wanneer een topsporter voldoet aan de criteria van de Bondsstatus kan een topsporter zelf een aanvraag doen bij de bond voor een Bondsstatus.
Lees ook: Overzicht Salarissen Vrouwenvoetbal
Voorbeelden van speelsters en hun carrières
Simone van de Kraats maakt volgend seizoen de overstap van de kersverse Nederlands kampioen Polar Bears naar de Spaanse runner-up CN Mataró uit Barcelona. “Het gevoel dat ik elders in een topcompetitie wilde kijken groeide dit jaar. Ik ben me in de competities gaan verdiepen en dat gevoel werd steeds groter". Bij Mataró komt ze terecht in de Spaanse topcompetitie en treft ze mede-international en oud-ploeggenoot Vivian Sevenich. “Ik heb een aantal keer gebeld met de coach Dani Ballart (viervoudig olympiër red.) over de plannen met het team en mij als speelster. Mataró kwam me voor als een omgeving waar ik me thuis zou voelen. Met een goede coach en een prachtig zwembad. Daarnaast is Spanje een sterke competitie en speelt Mataró Euro League, dat was voor mij ook een must. Het voelt allemaal als de juiste stap in mijn ontwikkeling".
Van de Kraats begon met waterpoloën bij DWK uit Barneveld en maakte als talentvolle jeugdspeelster de overstap naar Polar Bears. Met de nieuwe lichting bereikte de club vier nationale finales op rij en werd in 2018 en 2021 landskampioen. Ook won de club in 2019 de nationale beker. Ook debuteerde de linkshander in het Nederlands team. Ze was actief op het WK van 2019 in Zuid-Korea, het EK 2020 in Boedapest en dwong afgelopen januari op het Olympisch Kwalificatie Toernooi een ticket af voor de Spelen.
Volgens Evangelos Doudesis, assistent-coach van de nationale ploeg en haar oude coach bij Polar Bears, is dit het juiste moment om te gaan. “De Nederlandse competitie is interessant en Polar Bears is een goed team. Maar nu heb je de kans om nieuwe mensen te ontmoeten, een nieuwe taal te leren en een nieuwe cultuur te ontdekken. Hoeveel mensen krijgen die kans? Ze had eerder de mogelijkheid om te gaan maar heeft bewust gekozen om te wachten".
Volgens Doudesis komt Van de Kraats bij Mataró in een interessant team terecht. “Mataró is een team met ambitie. Ze willen voor het eerst landskampioen worden en de Final Four van de Euro League bereiken. De overstap is verdiend volgens de Griek. “Simone verdient deze stap. Ze denkt heel goed na over wat ze wil en pakt die kans dan ook. Bij Polar Bears zullen ze haar zeker missen. Haar arbeidsethos en mentaliteit zijn buitengewoon".
Van de Kraats kijkt met een warm gevoel terug op haar tijd bij Polar Bears. “Ik heb misschien wel mazzel gehad met de komst van ‘Eva’. Hij investeerde bij zijn komst enorm veel in de jeugd net op het moment dat onze lichting doorbrak. Op die manier kon ik stapje voor stapje werken aan bouwstenen om een betere speelster geworden. Zo is het in die jaren eigenlijk altijd gegaan. Bij Jong Oranje, in het eerste."
Lees ook: Waterpolo voor studenten in Maastricht
Initiatieven voor gelijkheid
Deloitte support dit initiatief met hun campagne: Gelijkheid van mannen en vrouwen in de sport. De Olympische Spelen van Parijs deze zomer worden de eerste Olympische Spelen waar er een gelijk aantal vrouwelijke als mannelijke atleten participeren.
tags: #salaris #professioneel #waterpolo #Nederland #dames