Rugby is een dynamische en fysieke balsport die wereldwijd populariteit geniet. Het spel, gespeeld door twee teams, draait om het veroveren van de bal en het scoren van punten door middel van tries en conversies. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van de spelregels van Rugby Union, van de basisprincipes tot de meer complexe spelsituaties.
Wat is Rugby Union?
Rugby is een balsport waarbij twee teams, volgens de laws van het spel, proberen de bal te veroveren. Er zijn verschillende codes (varianten) van rugby, waarvan 'Union' en 'League' de meest gespeelde zijn. Rugby Union wordt gespeeld met 15 spelers per team, terwijl Rugby League met 13 spelers wordt gespeeld.
Basisprincipes van het Spel
Het doel van rugby is om meer punten te scoren dan de tegenstander. Punten kunnen worden gescoord door:
- Try: De bal achter de doellijn van de tegenstander op de grond drukken (5 punten).
- Conversie: Na een try mag het team proberen de bal tussen de doelpalen te schoppen (2 punten). Dit wordt een conversie genoemd.
- Penalty Kick: Een strafschop die tussen de doelpalen wordt geschopt (3 punten). Dit wordt toegekend na een overtreding van de tegenstander.
- Drop-goal: De bal tijdens het spel tussen de palen schoppen nadat deze eerst de grond heeft geraakt (3 punten).
Spelverloop
Een rugbywedstrijd bestaat uit twee helften van elk 40 minuten, met een korte rustpauze in het midden. Het spel begint met een aftrap, waarbij een speler de bal minstens 10 meter vooruit schopt. De spelers mogen rennen met de bal in de handen. Het is toegestaan om de bal te schoppen en te dragen. Echter, een van de belangrijkste regels in rugby is: de bal moet altijd naar achteren gespeeld worden.
Tackelen
De speler met de bal mag getackeld worden, maar alleen met de armen. Een speler geldt als getackeld als een knie of hoger lichaamsdeel de grond raakt. De baldrager moet dan onmiddellijk aanstalten maken om de bal af te geven.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
Scrums en Line-outs
Bij lichte overtredingen, zoals het laten vallen van de bal of een pass naar voren, wordt het spel hervat met een scrum. In de scrum staan de 8 voorwaartsen in een bepaalde formatie. De twee groepen van 8 strijden om de bal die midden in de scrum wordt gegooid. Wanneer de bal uit is, wordt een line-out geformeerd. Een aantal spelers van beide teams stelt zich in twee rijen naast elkaar loodrecht op de zijlijn op, waarna de bal wordt ingegooid.
Geschiedenis van Rugby
Rugby heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de Middeleeuwen. Sommige studies tonen aan dat rugby een voorvader heeft genaamd soule of sioule. Dit was een balspel dat in de Middeleeuwen werd gespeeld in Frankrijk. Het balspel dat uiteindelijk rugby zou gaan heten, werd uitgevonden op het terrein van het voornaamste Engelse college van de stad Rugby. De definitieve regels voor het rugby werden in het jaar 1863 opgesteld in Cambridge. In Nederland werd in het jaar 1918 de eerste Rugbyvereniging opgericht door studenten in Delft.
De Rugby Union Spelregels in Detail
Rugby kent laws, geen regels! Een ieder hoort zich op het veld aan deze laws te houden én wat de ref zegt geldt, geen tegenspraak! Een duidelijk verschil met veel andere sporten. Natuurlijk zijn alle rugbytermen vertaald naar het Nederlands maar de Engelse termen worden op het veld het meest gebruikt.
Algemene Regels
- De bal mag naar voren worden geschopt, maar moet naar achteren worden gepasst.
- Een speler die buitenspel staat, mag niet deelnemen aan het spel.
- Het is niet toegestaan om een tegenstander te hinderen zonder bal.
- Spelers dienen de tegenstander en de scheidsrechter ten alle tijden te respecteren.
- De scheidsrechter heeft de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid op het veld.
Specifieke Spelsituaties
- Scrum: Een scrum is een spelhervatting waarbij acht spelers van elk team in een vaste formatie tegenover elkaar staan en proberen om de bal te bemachtigen. De bal wordt ingebracht door de scrum half. De spelers mogen slechts duwen met de schouders boven de heupen. Het is niet toegestaan een scrum naar de grond te drukken (collapsing the scrum).
- Line-out: Een line-out is een spelhervatting wanneer de bal over de zijlijn is gegaan. Spelers van beide teams stellen zich op in twee rijen en een speler gooit de bal tussen de rijen door. Spelers in de rij mogen worden opgetild om de bal te vangen of door te spelen.
- Maul: Een maul ontstaat wanneer een baldrager wordt aangevallen en een of meer medespelers zich aan hem binden. De maul beweegt zich voort over het veld, waarbij de spelers proberen de bal in bezit te houden.
- Ruck: Na een tackel gaat de strijd om de bal gewoon verder. Boven de spelers op de grond vormt zich gewoonlijk een ruck. Van beide zijden komt een meute (staande) spelers die elkaar de ruimte betwisten. Het is echter niet de bedoeling om op de getackelde spelers te duiken. Spelers betwisten elkaar de positie boven de bal door tegen elkaar aan te duwen.
Overtredingen en Strafschoppen
Zware overtredingen zoals het praten tegen de scheidsrechter of buitenspel worden bestraft met een penalty (strafschop). Bij een penalty moet de tegenstander 10 meter achteruit. Ben je in de buurt van de palen, dan mag je hier ook op schieten. Dit levert een speler 3 punten op.
Verschillen tussen Rugby Union en Rugby League
Er bestaan twee varianten van rugby: Rugby Union en Rugby League. Hieronder een overzicht van de belangrijkste verschillen:
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
| Kenmerk | Rugby Union | Rugby League |
|---|---|---|
| Aantal spelers | 15 | 13 |
| Scrum | Belangrijk onderdeel: een groep van iedere partij probeert elkaar in voorovergebogen houding weg te duwen om de bal in bezit te krijgen. | Komt minder vaak voor en is minder belangrijk. |
| Tackle | Na een tackle gaat het gevecht om de bal door, maar ieder team mag alleen vanaf zijn eigen kant over de liggende spelers heen de situatie benaderen. | Na een tackle stopt het gevecht om de bal. De getackelde speler brengt de bal weer in het spel door de bal met de voet naar achteren te rollen. |
| Line-out | Spelers die achter elkaar zijn opgesteld, proberen de bal te veroveren die vanaf de zijlijn in wordt gegooid. | Geen onderdeel van het spel. |
De Posities van de Spelers
Een rugbyteam bestaat uit 15 spelers, onderverdeeld in twee hoofdgroepen: de voorwaartsen (nummers 1 t/m 8) en de driekwarters (nummers 9 t/m 15). Alle spelers hebben een eigen naam en positie op het veld. Het team is verdeeld in 'forwards' (voorwaartsen) en 'backs' (driekwarten).
Voorwaartsen (The Pack)
De voorwaartsen zijn essentieel in de spelonderdelen waar kracht en techniek vereist zijn, zoals scrums, rucks en mauls. Ze worden verder onderverdeeld in:
- Eerste rij:
- Tight Head Prop: Zorgt voor stabiliteit in de scrum.
- Hooker: Verovert de bal in de scrum en gooit de bal in bij een line-out.
- Loose Head Prop: Ondersteunt de hooker en biedt stabiliteit.
- Tweede rij (Locks): Veroveren de bal na een line-out en zijn de drijvende kracht in de scrum.
- Derde rij (Flankers en Nummer 8):
- Flankers (Blindside en Openside): Veroveren de bal van de tegenstander en verstoren de aanval.
- Nummer 8: Krijgt de bal in handen aan de basis van de scrum en verbindt de voorwaartsen en de backs.
Driekwarters (The Backs)
De driekwarters dragen bij met snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Ze bestaan uit:
- Scrum Half: Zorgt voor de verbinding tussen de voorwaartsen en de backs bij scrums en line-outs.
- Opener (Fly Half): Dirigeert het team en beslist of hij gaat trappen, passen of een doorbraak forceert.
- Centers (Eerste en Tweede): Hebben een sleutelpositie in de aanval en verdediging, en proberen de verdediging van de tegenstanders te verbreken.
- Vleugels (Wingers): Zorgen voor snelheid op het veld om een try te scoren.
- Full Back: De laatste man in de verdediging, die vertrouwen moet hebben bij een hoge bal en snel genoeg moet zijn om te tackelen.
Rugby in Nederland
In Nederland is rugby een opkomende sport met een eigen rugbybond, Rugby Nederland. Er zijn ongeveer 12.000 mensen aangesloten bij een rugbyvereniging. Ook kinderen kunnen in ons land al beginnen met rugby spelen, vanaf de leeftijd van 5 jaar. Er zijn teams voor zowel jongens als meisjes.
Internationale Rugby
Internationaal is het wereldkampioenschap rugby het belangrijkste toernooi, dat elke vier jaar wordt georganiseerd. De huidige wereldkampioen is Zuid-Afrika. Andere belangrijke internationale toernooien zijn het Zeslandentoernooi (Europa) en de Tri Nations Series (Zuidelijk halfrond).
Lees ook: Van rugby naar media: JayJay Boske
Respect en Erecodes
Ondanks de fysieke aard van het spel, staat rugby bekend om zijn erecode en respect tussen spelers. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar en volgt de 'derde helft', waarin de sfeer kameraadschappelijk is. Tijdens een wedstrijd wordt het als onwenselijk gezien dat de beslissingen van de scheidsrechter worden bekritiseerd door spelers.
tags: #rugby #union #spelregels #uitleg