Rugby is een dynamische en fysieke sport die wereldwijd populair is. Hoewel het spel op het eerste gezicht eenvoudig lijkt, schuilt er een complexiteit aan regels achter. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van de rugby spelregels, met speciale aandacht voor de ruck, en is bedoeld voor zowel beginners als gevorderde rugby liefhebbers.
Inleiding tot Rugby
Rugby kent twee hoofdvarianten: Rugby League en Rugby Union. Rugby Union is de meest bekende vorm, die ook internationaal wordt gespeeld. Teams bestaan uit 15 spelers, in tegenstelling tot Rugby League waar teams uit 13 spelers bestaan. Rugby is een van de bekendste veldsporten ter wereld. Tijdens de wedstrijd proberen de spelers een ovale bal over de zogenaamde tryline van de tegenstander te drukken of tussen de palen te schoppen om zo punten te scoren.
Geschiedenis van Rugby
Rugby's oorsprong kan worden herleid tot middeleeuwse balspelen zoals soule in Frankrijk en folk voetbal in Engeland. Het spel dat we nu kennen als rugby, ontstond op het terrein van het Engelse college in de stad Rugby. De definitieve regels werden in 1863 opgesteld in Cambridge. In Nederland werd de eerste Rugbyvereniging in 1918 opgericht door studenten in Delft.
Basisregels van Rugby
De basisregels van rugby zijn relatief eenvoudig, maar essentieel voor het begrijpen van het spel:
- Rennen met de bal: Spelers mogen met de bal in de handen rennen. Schijnbewegingen en snelheid zijn hierbij belangrijk.
- Passen: De bal mag alleen naar achteren worden gegooid. De ovale vorm van de bal vereist hiervoor de juiste pass-techniek.
- Tackelen: De speler die de bal heeft, mag worden getackeld, maar alleen met de armen en onder de schouders.
- Scrum: Lichte overtredingen worden bestraft met een scrum. Hierbij staan de 8 voorwaartsen in een bepaalde opstelling. De twee groepen van 8 strijden om de bal die midden in de scrum wordt gegooid.
- Line-out: Als de bal uit gaat, wordt een line-out geformeerd. De bal wordt dan tussen twee rijen spelers in het midden gegooid.
- Penalty: Ernstige overtredingen, zoals het praten tegen de scheidsrechter of buitenspel, worden bestraft met een penalty, ook wel strafschop genoemd. De tegenstander moet bij een strafschop 10 meter achteruit.
- Schoppen: Spelers mogen de bal schoppen, wat handig kan zijn in de verdediging.
- Respect: Spelers dienen de tegenstander en de scheidsrechter ten alle tijden te respecteren.
Spelverloop en Veld
Een rugbywedstrijd wordt gespeeld door twee teams van 15 personen en duurt 2 maal 40 minuten. Het veld is rechthoekig met een doellijn en achterlijn aan beide uiteinden. Het gebied tussen deze twee lijnen is het doelgebied, waar een try kan worden gedrukt. Voor de doellijn ligt het verdedigingsvak tot aan de 22-meterlijn.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
De Ruck: Definitie en Regels
Na een tackle ontstaat vaak een ruck. De beste vertaling hiervan is wellicht “de meute”. De meute die de tackel volgt. Van beide zijden komt een meute (staande) spelers die elkaar de ruimte betwisten. Het is echter niet de bedoeling om op de getackelde spelers te duiken. Wat ontstaat doet denken aan een scrum. Het wordt ook wel eens een loose scrum genoemd. Spelers betwisten elkaar de positie boven de bal door tegen elkaar aan te duwen. Doordat de getackelde speler nog één beweging heeft, brengt deze de bal gewoonlijk naar zijn eigen zijde. Daardoor is het meestal makkelijker voor zijn medestanders om de bal te beschermen. In de meeste gevallen komt de bal aan de zijde van de baldrager uit de ruck.
Regels binnen de Ruck
- Binding: Alle spelers die bij een ruck zijn betrokken, moeten zich binden aan de ruck. Dat binden bestaat gewoon uit fysiek contact maken.
- Buitenspel: De buitenspellijnen van de tackel worden door de ruck nog verder uitgebreid. Ook hier geldt: de fysieke grenzen van eenieder die betrokken is bij de ruck bepalen de lijnen, voor en achter, links en rechts. Iedereen die niet gebonden is aan de ruck, moet zich dus achter de laatste voet van zijn medespeler in de ruck opstellen. Niet gebonden spelers moeten de buitenspellijn in acht nemen.
- Hands in Ruck: In een ruck mag geen van de spelers in de ruck de bal met de hand aanraken (hands in ruck).
- Rucking the Ball: Men mag wel de bal met de voeten terugbrengen, zodat de tegenpartij er niet meer bij kan. Dit wordt rucking the ball genoemd. De bal wordt zo naar de achterkant van de ruck gebracht. Daar kan de bal worden opgeraapt door een vrije speler, meestal de scrum half.
De Maul: Vergelijkbaar maar Anders
Als een baldrager wordt aangevallen, maar alle medestanders die fysiek contact maken met de baldrager worden niet naar de grond gebracht, dan ontstaat een maul. Net als bij een tackel ontstaan er buitenspellijnen vóór en achter en links en rechts van de maul. Medestanders moeten met elkaar gebonden blijven om bij de maul te horen. Spelers mogen alleen vanaf hun eigen zijde duwen. Het team in balbezit probeert de bal gewoonlijk naar de achterste teamgenoot in de maul te brengen. Als een maul tot stilstand komt en de bal er niet snel genoeg uitkomt, wordt het spel hervat met een scrum.
Scrum en Line-out: Andere Spelhervattingen
- Scrum: Een scrum (kort voor scrummage) is een spelhervatting die vaak voorkomt tijdens een wedstrijd. De scrum mag worden gezien als een geordende ruck. In een scrum stellen acht spelers van ieder team zich in een vaste formatie tegenover elkaar op en proberen door duwen in balbezit te komen. De bal wordt in de scrum gebracht door de scrum half. De spelers mogen slechts duwen met de schouders boven de heupen. Het is niet toegestaan een scrum naar de grond te drukken. Dit wordt gezien als een overtreding (collapsing the scrum).
- Line-out: Een line-out wordt gegeven als de bal over de zijlijn is gegaan. Bij een line-out stellen spelers van beide teams zich op in twee rijen dwars op de zijlijn met 1 m onderlinge afstand. Een speler (meestal de hooker) gooit de bal tussen de 2 rijen door dwars op de zijlijn in. Spelers in de rij mogen worden opgetild om de bal te vangen of naar een teamgenoot door te spelen. belangrijk is dat dit veilig gebeurt.
Punten Score: Try, Conversie, Penalty en Drop-kick
- Try: De bal over de tryline van de tegenstander drukken (een ‘try’). Deze score levert 5 punten op.
- Conversie: Na het scoren van een try mag een speler trachten een extra score toe te voegen door het nemen van een zogenaamde conversie kick. De conversie kick mag worden genomen ergens in een rechte lijn langs de lengte van het veld ten opzichte van de plaats van de try. Deze kick levert 2 punten op.
- Penalty: Het trappen van de bal tussen de verticale palen en boven de dwarslat in het verdedigingsgebied van de tegenstander. Dit mag als de scheidsrechter een penalty heeft toegekend na een overtreding. Deze kick levert 3 punten op.
- Drop-kick: Het trappen van de bal tussen de verticale palen en boven de dwarslat in het verdedigingsgebied van de tegenstander. Maar het mag ook vanuit een open-spelsituatie. De kick moet dan echter genomen zijn als drop-kick. Deze kick levert 3 punten op.
Posities van de Spelers
De vijftien spelers van een rugbyteam zijn in twee categorieën in te delen. De spelers met rugnummer 1 t/m 8 zijn de voorwaartsen, ofwel het ‘Pack’, de spelers met rugnummer 9 t/m 15 zijn de driekwarters, ook wel de ‘backs’ genoemd.
- Voorwaartsen (1-8): Deze spelers zijn belangrijk in de spelonderdelen waarvoor geproportioneerde kracht en techniek nodig is, bijvoorbeeld in de scrums, de rucks en de mauls.
- Driekwarters (9-15): De bijdrage van de backs is snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen.
Internationale Toernooien
Het belangrijkste internationale toernooi is het wereldkampioenschap rugby, dat iedere vier jaar wordt georganiseerd. Op het Noordelijk halfrond bestaat al sinds de jaren tachtig van de negentiende eeuw een jaarlijkse competitie tussen de sterkste rugbylanden van Europa, het zeslandentoernooi. Op het Zuidelijk halfrond heet de tegenhanger van het Europese Zeslandentoernooi Tri Nations Series.
Respect en Erecode
Hoewel het er op het veld soms hard aan toegaat, hebben rugbyers een onderlinge erecode die is gebaseerd op respect. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar door voor de tegenstander een erepoortje te vormen. Tijdens een wedstrijd wordt het als onwenselijk gezien dat de beslissingen van de scheidsrechter worden bekritiseerd door spelers.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
Beginnen met Rugby
Wil je graag beginnen met rugby spelen? In Nederland is rugby een grotere sport dan je zou denken. Ook kinderen kunnen in ons land al beginnen met rugby spelen, vanaf de leeftijd van 5 jaar. Rugby is een echte teamsport, dus om ermee aan de slag te gaan heb je wel een team nodig. Sluit je aan bij een club, train met je team en doe mee aan wedstrijden.
Lees ook: Van rugby naar media: JayJay Boske
tags: #rugby #spelregels #ruck #uitleg