Rugby, een sport ontstaan in Engeland, in de plaats Rugby, in 1823, is een dynamische en fysieke teamsport met een rijke geschiedenis en complexe spelregels. Het verhaal gaat dat William Webb Ellis tijdens een voetbalwedstrijd de bal oppakte en ermee naar het doel van de tegenstander rende, een actie die de basis vormde voor de sport zoals we die nu kennen. Hoewel de sport in eerste instantie zonder vaste regels werd gespeeld, ontstond er rond 1870 behoefte aan uniformiteit, wat leidde tot de ontwikkeling van gestandaardiseerde spelregels. Ongeveer tachtig jaar geleden vond rugby zijn weg naar Nederland, waar het nu door ongeveer 6000 spelers in 110 clubs wordt beoefend, allemaal aangesloten bij de rugbybond.
Het Spel: Een Overzicht
Rugby combineert elementen van voetbal en American football, maar met unieke kenmerken. Twee teams van vijftien spelers strijden op een groot veld van 100 meter lang en 80 meter breed, met doelen bestaande uit hoge palen met een dwarslat. Achter elk doel bevindt zich een doelgebied van 22 meter. In tegenstelling tot voetbal, wordt de bal, die ovaal is om hem makkelijker vast te houden, vaak met de hand gespeeld.
De Aftrap en Spelverloop
De wedstrijd begint met een aftrap (place-kick) vanaf de middenstip. De spelers van het ontvangende team staan achter hun eigen tien meterlijn. Traditioneel begroet de thuisclub de gastclub met driemaal een 'hoera' voordat het spel begint.
Een belangrijk aspect van het spel is de 'scrum'. Acht spelers van elk team, bestaande uit de hooker, props en locks, stellen zich tegenover elkaar op in een specifieke formatie. Voorovergebogen, schouder aan schouder, proberen ze de bal te bemachtigen die door een van de spelers precies tussen de twee rijen wordt ingegooid. Het is een krachtmeting waarbij de teams proberen de bal te veroveren en het spel voort te zetten. De hooker speelt hierbij een cruciale rol door te proberen de bal te bemachtigen en deze snel naar de scrum-half te gooien. De scrum-half klemt de bal stevig vast en rent ermee weg, gevolgd door de full-back en de half-backs. De scrum-half kan de bal naar achteren gooien, waarna de full-back de bal overneemt en probeert zo snel mogelijk een 'try' te scoren.
Tackles: Een Cruciaal Onderdeel van het Spel
Een tackle is een manier om een speler met de bal te stoppen. Dit gebeurt door een speler van de tegenpartij die op de benen van de aanvaller springt en hem tussen de voeten en middel pakt, waarna hij hem op de grond legt.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
Line-outs: Het Hervatten van het Spel
Wanneer de bal over de zijlijn gaat, wordt het spel hervat met een line-out. Hierbij vormen acht spelers van elk team een rij, waarna de bal door een speler wordt ingegooid. De bal wordt van hand tot hand doorgegeven, en het team dat de bal bemachtigt, probeert er zo snel mogelijk mee weg te komen.
De Dooddruk: Een Verdedigende Actie
De 'dooddruk' is een verdedigende actie die wordt gebruikt wanneer een speler in de verdediging wordt aangevallen en geen andere optie heeft. In dit geval kan de speler de bal in het eigen try-gebied neerleggen, waarna een nieuwe schop vanaf dat punt wordt genomen.
Een "Try" Drukken: Punten Scoren
Het doel van het spel is om een 'try' te scoren. Dit gebeurt wanneer een speler met de bal de doellijn van de tegenpartij bereikt en de bal tegen de grond drukt. Een try levert 4 punten op. Na een succesvolle try mag het team ook nog een keer op de palen schieten voor een extra punt.
Overige Manieren om te Scoren
Naast de try zijn er andere manieren om punten te scoren. Een strafschop die tussen de doelpalen door wordt geschopt, levert 3 punten op. Ook is het mogelijk om tijdens het vrije spel op de palen te schieten. Dit wordt een 'drop-kick' genoemd, waarbij de bal eerst de grond moet raken voordat hij wordt geschopt. Het team dat na twee keer 40 minuten spelen de meeste punten heeft behaald, wint de wedstrijd.
Posities op het Veld: Aanval en Verdediging
In rugby is de rolverdeling tussen aanval en verdediging dynamisch. De achterste spelers, de aanvallers, moeten niet alleen verdedigen, maar ook deelnemen aan de aanval. De "Full-back" bijvoorbeeld, staat in zijn eentje voor het doel en moet de hele lijn verdedigen wanneer de tegenstanders aanvallen. Maar ook bij aanvallen van de eigen ploeg moeten ze meedoen, daarom hebben ze altijd iemand in de full-back die hard kan lopen.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
Rugby: Meer dan een Fysieke Sport
Ondanks het imago van een fysieke en ruige sport, is rugby juist een sport met duidelijke spelregels die de veiligheid van de spelers waarborgen. Lichamelijk contact is onvermijdelijk, maar de regels zijn ontworpen om blessures te voorkomen. Dit alles leidt ertoe dat de rugbycultuur zich kenmerkt door een hoog sportiviteitgehalte en ruime aandacht voor respect.
Belangrijke Regels Samengevat
- De bal mag met de hand worden gedragen en spelers mogen rennen met de bal in de handen.
- De bal mag alleen naar achteren worden gegooid.
- De speler met de bal mag getackeld worden.
- Lichte overtredingen worden bestraft met een scrum.
- Als de bal uit gaat, wordt een line-out geformeerd.
- Zware overtredingen worden bestraft met een penalty (strafschop). Bij een penalty moet de tegenstander 10 meter achteruit.
Internationale Deelname
Rugby is geen olympische sport, maar doet wel mee aan de EK (Europese kampioenschappen) en WK (wereld kampioenschappen).
Lees ook: Van rugby naar media: JayJay Boske
tags: #rugby #spelregels #samenvatting