Rugby is een spannende en dynamische teamsport die wereldwijd wordt gespeeld. Het combineert elementen van kracht, snelheid, tactiek en teamwork. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van de rugby spelregels, zodat zowel beginners als ervaren spelers een beter begrip van het spel kunnen krijgen.
Inleiding
Rugby is een balsport die zijn oorsprong vindt in de Rugby School in Engeland. Volgens de legende pakte William Webb Ellis tijdens een schoolwedstrijd football de bal met zijn handen op en rende daarmee richting het doel van de tegenstander. Dit wordt gezien als het begin van de sport. Rugby vereist discipline, respect en een sterke teamgeest.
De Basis: Wat is Rugby?
Rugby wordt gespeeld op een rechthoekig veld met aan elk uiteinde een H-vormig rugbydoel. Twee teams van elk 15 spelers (bij de jeugd vaak minder) strijden tegen elkaar om een ovale bal in het doelgebied van de tegenstander te drukken of tussen de doelpalen te schoppen om punten te scoren.
Scoren in Rugby
Er zijn verschillende manieren om punten te scoren:
- Try: 5 punten. Dit wordt gescoord door de bal achter de doellijn van de tegenstander op de grond te drukken.
- Conversie: 2 punten. Na een try mag het team proberen de bal tussen de doelpalen te kicken.
- Penalty Kick: 3 punten. Een strafschop die tussen de palen wordt geschopt.
- Drop-goal: 3 punten. Tijdens het spel kan een speler proberen de bal via een drop-kick (waarbij de bal eerst de grond raakt) tussen de palen te schoppen.
Spelduur
Een rugbywedstrijd duurt 80 minuten, verdeeld over twee helften van 40 minuten met een pauze van ongeveer 5 minuten. Het spel stopt niet direct aan het einde van de reguliere speeltijd; het gaat door totdat de bal uit het spel is of een spelactie is voltooid.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
Algemene Spelregels
Rugby lijkt misschien een eenvoudig spel, maar er zijn diverse regels die het complex en tactisch maken.
- De Pass: De bal mag alleen achterwaarts worden gegooid (passen).
- Voorwaarts trappen: Er kan alleen maar naar voren worden getrapt.
- Tackelen: De speler met de bal mag getackeld worden.
- Scrum: Bij lichte overtredingen, zoals een voorwaartse pass, wordt het spel hervat met een scrum.
- Line-out: Wanneer de bal uit is, wordt een line-out geformeerd.
- Strafschop (Penalty): Zware overtredingen, zoals buitenspel of praten tegen de scheidsrechter, worden bestraft met een strafschop. De tegenstander moet dan 10 meter achteruit.
Spelhervattingen
Rugby kent verschillende manieren om het spel te hervatten na een onderbreking.
Scrum
Een scrum is een manier om het spel te hervatten na een kleine overtreding, zoals een voorwaartse pass of het laten vallen van de bal. De acht voorwaartsen van elk team vormen een formatie en proberen de bal te veroveren die in het midden wordt ingegooid door de scrum-half. De hooker probeert de bal met zijn voet naar achteren te spelen.
Line-out
Een line-out wordt gevormd wanneer de bal over de zijlijn gaat. Spelers van beide teams stellen zich in twee rijen op, loodrecht op de zijlijn. Een speler (meestal de hooker) gooit de bal tussen de rijen. Spelers mogen worden opgetild om de bal te vangen.
Maul en Ruck
Niet alleen bij een tackel is er fysiek contact; ook bij een maul is er contact. Een maul ontstaat wanneer een baldrager wordt vastgegrepen door een of meer tegenstanders, terwijl een of meer teamgenoten van de baldrager zich aan de baldrager binden. Een ruck ontstaat wanneer de bal op de grond ligt en spelers van beide teams proberen de bal te veroveren door over de bal te duwen.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
Tackelen
Een belangrijk onderdeel van rugby is de tackle. Een speler in balbezit (de baldrager) mag worden getackeld door een tegenstander. De tackel moet worden uitgevoerd met de armen en mag niet gericht zijn op het hoofd of de nek (high tackle). Een speler is getackeld wanneer een knie of hoger lichaamsdeel de grond raakt. Na een tackle moet de baldrager de bal onmiddellijk vrijgeven.
Buitenspel
Een speler staat buitenspel als hij zich voor de bal bevindt en niet deelneemt aan het spel. Over het algemeen sta je NIET buitenspel als je achter de bal blijft.
Discipline en Respect
Discipline is cruciaal in rugby. Het is belangrijk om de regels te kennen en na te leven, de beslissingen van de scheidsrechter te respecteren en je taken op het veld uit te voeren. De aanvoerder is de enige speler die om uitleg mag vragen bij de scheidsrechter.
De Posities van de Spelers
Een rugbyteam bestaat uit 15 spelers, onderverdeeld in twee hoofdgroepen: de voorwaartsen (nummers 1 t/m 8) en de driekwarters (nummers 9 t/m 15). Elke positie heeft zijn eigen specifieke rol en vereisten.
Voorwaartsen (Forwards)
De voorwaartsen, ook wel het "pack" genoemd, zijn over het algemeen groter en sterker dan de driekwarters. Ze spelen een belangrijke rol in de scrum, line-out, maul en ruck.
Lees ook: Van rugby naar media: JayJay Boske
- Eerste Rij: Props (1 & 3) en Hooker (2). Ze vormen de voorste linie in de scrum en zorgen voor stabiliteit. De hooker gooit ook de bal in bij de line-out.
- Tweede Rij (Locks): De locks (4 & 5) zijn lang en sterk en spelen een belangrijke rol in de line-out en scrum.
- Derde Rij (Flankers en Nummer 8): De flankers (6 & 7) en nummer 8 (8) zijn mobiel en spelen een belangrijke rol in het verdedigen en veroveren van de bal.
Achterspelers (Backs)
De achterspelers, ook wel de "backs" genoemd, zijn over het algemeen sneller en behendiger dan de voorwaartsen. Ze zijn verantwoordelijk voor het creëren en benutten van kansen in de aanval.
- Scrum-half (9): De scrum-half verbindt de voorwaartsen en de achterspelers en brengt de bal in het spel bij de scrum en line-out.
- Fly-half (10): De fly-half is de spelmaker van het team en neemt belangrijke beslissingen over wanneer te passen, trappen of rennen.
- Centres (12 & 13): De centres zijn sterk en snel en proberen de verdediging van de tegenstander te doorbreken.
- Wings (11 & 14): De wings zijn snel en behendig en proberen tries te scoren.
- Full-back (15): De full-back is de laatste verdediger en moet goed zijn in het opvangen van hoge ballen en het tackelen van tegenstanders.
Verschillende Vormen van Rugby
Er zijn verschillende vormen van rugby, waaronder:
- Rugby Union: De meest bekende vorm, gespeeld met 15 spelers per team.
- Rugby League: Een variant met 13 spelers per team en aangepaste regels.
- Sevens Rugby: Een snellere variant met 7 spelers per team.
- Beach Rugby: Rugby gespeeld op het strand.
- Rolstoel Rugby: Rugby voor mensen met een handicap.
- Walking Rugby: Een minder intensieve variant.
- Touch Rugby: Een variant zonder fysiek contact.
- Tag Rugby: Een variant waarbij tackles worden vervangen door het aftrekken van een lintje (tag).
Rugbykleding en Uitrusting
Om rugby te spelen, heb je de volgende uitrusting nodig:
- Rugbybal: Een ovale bal.
- Rugbyschoenen: Schoenen met noppen voor grip op het gras.
- Mondbeschermer: Om de tanden en kaak te beschermen.
- Rugbyshirt, sokken en shorts: Gemaakt van duurzaam materiaal.
- Beschermende kleding (optioneel): Hoofdbescherming, schouderbescherming en een beschermende broek.
Rugby in Nederland
In Nederland is rugby een groeiende sport. De Nederlandse rugbybond, Rugby Nederland, heeft ongeveer 12.000 leden. Er zijn verschillende rugbyclubs in Nederland waar je kunt spelen.
Internationale Toernooien
Het belangrijkste internationale toernooi is het wereldkampioenschap rugby, dat elke vier jaar wordt georganiseerd. Andere belangrijke toernooien zijn het Zeslandentoernooi (Europa) en de Tri Nations Series (Zuidelijk halfrond).
tags: #rugby #spelregels #uitleg