Kaatsen, een traditionele Friese sport, kent een rijke historie en een levendige beoefening. De hoofdklasse kaatsen vormt de top van deze sport, waar de beste kaatsers strijden om de eer en de prijzen. Dit artikel biedt een overzicht van diverse hoofdklasse kaatsevenementen, tradities en recente uitslagen, waarmee een beeld geschetst wordt van de dynamiek en de populariteit van het kaatsen in Friesland.
De SWF Partij: Een Burgerinitiatief met Kaatsen in de Hoofdrol
De SWF partij, voluit de SúdWest Fryslân kaatspartij, is een uniek evenement dat voortkomt uit een burgerinitiatief. Het is ontstaan rondom de gemeentelijke herindeling die leidde tot de nieuwe gemeente SúdWest Fryslân. De eerste editie vond plaats op Bevrijdingsdag in 2010. Sinds 2011 is het een vast onderdeel van het Bolswarder Hoofdklasse Weekend.
Iedereen uit de gemeente SúdWest Fryslân kan deelnemen aan de SWF kaatspartij. Inschrijvingen verlopen uitsluitend per partuur, zoals vastgelegd in het reglement. Afhankelijk van het aantal deelnemers wordt er gekaatst in verschillende klassen: A, B, C voor heren en A en B voor dames, inclusief een verliezersronde. Hoewel de parturen een voorkeur kunnen aangeven, is de commissie verantwoordelijk voor de uiteindelijke indeling.
Aan elke omloop zijn prijzen verbonden, zowel individueel als per partuur. Elk partuur draagt de naam van een van de sponsors van de partij, maar het is ook mogelijk voor een partuur om een eigen sponsor aan te dragen, tegen een inleg van € 25,00. Voor aanvang van de wedstrijden wordt er koffie/thee en lekkers aangeboden aan de deelnemers. De SWF partij staat bekend om de combinatie van sportiviteit en gezelligheid.
Het Bolswarder Hoofdklasse Weekend: Kaatsen, Muziek en Feest
Het Bolswarder Hoofdklasse Weekend omvat naast de SWF partij ook andere kaatswedstrijden en festiviteiten. Op zondag vindt de Hoofdklasse kaatsen van de KNKB plaats, waar de beste kaatsers in actie komen. Deze dag begint om 11:00 uur met de drukbezochte vrije formatiepartij van de Heren Hoofdklasse. Na afloop van de wedstrijden is er live muziek.
Lees ook: Programma DEV Doorn KNVB Beker
Stienzer Keatsdagen: Vijf Dagen Feest in Stiens
Ieder jaar is Stiens vijf dagen lang het centrum van de provincie met activiteiten voor alle leeftijden. Sportiviteit en gezelligheid staan centraal. De zondag is dé familiedag van de Keatsdagen. Naast de gezelligheid en muziek is er een apart programma voor de kleintjes, bijvoorbeeld met een workshop door Circus Witova. Er zijn verschillende eettentjes op het terrein.
Menamer Merke: Kaatsen en Meer in Menaam
In Menaam wordt jaarlijks de Menamer Merke georganiseerd. Dit evenement omvat verschillende kaatswedstrijden en festiviteiten. In 2025 bestond V.v.V. Menaem 126 jaar. De toegang tot het evenement is gratis, mede dankzij de hoofdsponsor De Boer Internationaal Transport & Warehousing en de inzet van vrijwilligers. Van vrijdag tot en met zondag is er ook een kermis op het pleintje bij het oude gemeentehuis aan de Dyksterbuorren.
Op vrijdagmiddag begint het programma met de Garage Aart Terpstra Merkepartij voor jeugdleden tot geboortejaar 2007. Later op de middag is er de merkepartij voor ‘senioren’, voor alle (oud-)Menamers die in 2008 of daarvoor geboren zijn. Het avondprogramma wordt afgesloten met een feest in de tent met allround coverband TimeMaud.
Recente Uitslagen en Opmerkelijke Prestaties
Het kaatsseizoen kent vele wedstrijden en hoogtepunten. Hieronder een overzicht van recente uitslagen en opmerkelijke prestaties:
- Zilveren Tulp voor Hendrik Kootstra (7 september 2025): De formatie van Johan Sipma, Gabe-Jan van Popta en Hendrik Kootstra wint de laatste vrije formatiewedstrijd van het seizoen 2025.
- Koningsbeker voor Jelmer Miedema in Reduzum (7 september 2025): Jelmer Miedema wint de Koningsbeker bij de heren eerste klasse in Reduzum.
- Jeldau Koopmans koningin dames eerste klasse in Reduzum (7 september 2025): Jeldau Koopmans wordt koningin bij de dames eerste klasse in Reduzum.
- Formatie Roelie Kroondijk wint laatste vrije formatiewedstrijd (31 augustus 2025): Roelie Kroondijk, Jeska Terpstra en Manon Scheepstra winnen in Huizum de laatste vrije formatiewedstrijd van het seizoen.
- Formatie Marten Bergsma wint in Huizum (31 augustus 2025): Marten Bergsma, Hessel Postma en Pieter Jan Leijenaar winnen in Huizum.
- Jelmer Miedema koning in Achlum (31 augustus 2025): Jelmer Miedema wordt koning in Achlum bij de Jan Talsma partij.
- Formatie Menno van Zwieten winnaar Van Aismapartij (24 augustus 2025): Menno van Zwieten, Rick Minnesma en Tjisse Steenstra winnen de Van Aismapartij in Bitgum.
- Sjanet Wijnia koningin op 49ste Frouljus-PC (24 augustus 2025): Sjanet Wijnia wordt koningin op de 49ste Frouljus PC in Weidum.
- KV DE Boer uit Stiens wint 122 ste Freule partij (10 augustus 2025): Yde Bokma, Pieter Miedema en Bauke Jetze Kalsbeek winnen de Freule partij in Wommels.
- Formatie Menno van Zwieten wint in Witmarsum (3 augustus 2025): Menno van Zwieten, Rick Minnesma en Tjisse Steenstra winnen de Haije Rijpma partij in Witmarsum.
- Marten Bergsma koning op 172ste PC (30 juli 2025): Marten Bergsma, Hessel Postma en Pieter Jan Leijenaar winnen de 172ste PC.
- Senne Idsardi palingkoningin in Makkum (21 juli 2025): Senne Idsardi wordt palingkoningin in Makkum.
- André van Dellen c.s. winnen in Stiens (20 juli 2025): André van Dellen, Thomas Dijkstra en Laas winnen in Stiens.
Deze uitslagen geven een impressie van de competitie en de wisselende samenstellingen van de winnende parturen.
Lees ook: Olympisch waterpolo onder de loep: kritiek en analyse.
Tradities en Bijzonderheden
Naast de sportieve prestaties kent het kaatsen ook diverse tradities en gebruiken. Zo is er de traditie van het koningschap, waarbij de beste kaatser van een wedstrijd tot koning wordt uitgeroepen. Ook de Frouljus PC, de belangrijkste kaatswedstrijd voor vrouwen, kent een lange en rijke historie.
Daarnaast zijn er de lokale gebruiken en tradities, zoals de palingpartij in Makkum, waar de winnaars beloond worden met paling. Ook de Van Aismadagen in Beetgum, met het 130-jarig jubileum van kaatsvereniging OKK Beetgum in 2025, zijn een voorbeeld van de verwevenheid van kaatsen met de lokale cultuur.
Lees ook: Volledig Schema van het Orion Toernooi
tags: #programma #hoofdklasse #kaatsen