In de moderne voetbalwereld is videoanalyse en technologie niet meer weg te denken. Het is een essentieel instrument geworden voor het verbeteren van spelers, teams en tactieken. Een videoanalist speelt hierbij een cruciale rol. Deze artikel beschrijft de vereisten en mogelijkheden voor een opleiding tot videoanalist in het voetbal.
De Rol van een Video Analist
Een videoanalist heeft als doel om spelers, trainer-coaches en de speelwijze van het team te ontwikkelen en nog beter te maken. De videoanalist speelt een ondersteunende rol door het vastleggen, coderen, analyseren en visualiseren van wedstrijden en/of trainingen. Door middel van videoanalyse kunnen sterke en zwakke punten van zowel individuele spelers als het team als geheel in kaart worden gebracht. Deze inzichten kunnen vervolgens worden gebruikt om trainingsprogramma's te optimaliseren en de teamprestaties te verbeteren.
Video Analist 1: De Basisopleiding
Voor wie ambities heeft om video analist te worden, biedt de KNVB Academie de basisopleiding Video Analist 1 aan. Deze opleiding is toegankelijk voor videoanalisten uit alle sporten, niet uitsluitend voetbal. Het doel van deze opleiding is om jou de basiskennis en vaardigheden van een video analist bij te brengen.
Hoofdthema’s van de opleiding Video Analist 1:
- Werken met video-analyse in de sport
- Vastleggen van een wedstrijd op video
- Technieken en ontwikkelingen binnen video-analyse
- Ontwerpen van een codeblad en coderen van een wedstrijd
- Mogelijkheden binnen analyse software
- Toelichting implementatie video analyse binnen de KNVB
- Visualiseren van een analyse
- Toelichting verschillende presentatie tools en ontwerpen van een presentatie
Opleidingsprogramma Video Analist 1:
De KNVB Academie gaat ervan uit dat je leert door te doen; voetballen leer je door te voetballen en een video analyseren leer je door in praktijk een video-analyse te maken. Hierbij worden deelnemers gedurende de opleiding ondersteund door de docent, de digitale leeromgeving en mede-deelnemers.
Tijdens de opleiding krijg je verschillende opdrachten die jou helpen bij het ontwikkelen van jouw kennis en vaardigheden als video analist. De opleiding bestaat verder uit twee delen: een opleidingsdeel en een ervaringsdeel.
Lees ook: Jouw weg naar voetbalscouting
- Opleidingsdeel: Het opleidingsdeel bestaat uit een tweetal fysieke bijeenkomsten verspreid over een periode van 2 maanden. Tijdens deze bijeenkomsten ben je als deelnemer bezig met praktische opdrachten die afgewisseld worden met uitleg, veel interactie en inhoudelijke verdieping over de onderwerpen. Daarnaast worden er in de digitale leeromgeving content geplaatst welke je kunt raadplegen. Hierin worden alle onderwerpen van de opleiding behandeld.
- Ervaringsdeel: Het ervaringsdeel bestaat uit het uitvoeren van de praktijkopdrachten bij jouw eigen club of een club naar keuze (het is aan jou om dit vooraf te regelen). Tijdens dit ervaringsgedeelte kunnen de tips die de deelnemers hebben gekregen tijdens de bijeenkomsten in de praktijk worden gebracht.
De opleiding wordt afgesloten met een Proeve van Bekwaamheid waarbij je alle geleerde technieken in de praktijk brengt.
Proeven van Bekwaamheid (PVB’s) Video Analist 1:
Om de opleiding met een diploma af te ronden moet een aantal kerntaken met goed gevolgd worden afgelegd. Het gaat hierbij om de volgende kerntaken:
- Kerntaak 1: Legt een wedstrijd en/of training op video vast
- Kerntaak 2: Ontwikkelt een codeblad
- Kerntaak 3: Codeert een wedstrijd en/of training
- Kerntaak 4: Visualiseert een wedstrijd en/of training
Dit samen maakt de PVB waarbij je kerntaak 1 gedurende de opleiding afrond en kerntaak 2, 3 en 4 in de praktijk brengt op de afsluitende bijeenkomst.
Toelatingseisen Video Analist 1:
- Ervaring met het werken met computers en software, zoals Office of Apple programma’s;
- Basiskennis van de sport die door jou geanalyseerd gaat worden;
- Beschikking hebben over een laptop met PowerPoint of Keynote;
- Beschikking hebben over een handheld HD-camera. Het gebruiken van een statief wordt geadviseerd. Niet toegestaan: smartphone, tablet, action cam, handheld camera of automatisch camerasysteem zoals bijv. VEO.
- Gedurende de opleiding actief zijn als video analist bij een team en de mogelijkheid hebben om een wedstrijd te filmen van dit team vanaf een verhoging naast het veld.
Een motivatie maakt deel uit van de selectieprocedure. Dit houdt in dat er een keuze wordt gemaakt uit alle aanmeldingen op basis van de aangeleverde motivatie en CV om te komen tot maximaal twintig deelnemers.
Beantwoord in jouw motivatie de volgende vragen:
- Wat is video analyse voor jou?
- Wat zou jij willen leren tijdens de opleiding?
- Hoe vaak ben jij bezig met video analyse?
- Bij welk(e) team(s) pas jij het toe?
Stage- en praktijkbegeleiderseisen Video Analist 1:
- Stage-eisen: Gedurende de opleiding moet je actief zijn als Video Analist bij een team. Gedurende de opleiding moet je jouw stage-opdrachten kunnen uitvoeren bij dit team. Dit kan zowel in het veldvoetbal, futsal alsmede buiten het voetbal, daar deze opleiding ook toegankelijk is voor Video Analisten van buiten het voetbal.
- Praktijkbegeleiderseisen: We werken niet met een praktijkbegeleider, maar voor de opleiding zal je veelvuldig contact hebben met de hoofdcoach van jouw stage-team.
Opleidingskosten Video Analist 1:
Het opleidingsgeld voor deze opleiding bedraagt € 495,- in seizoen 2025/'26. Na toelating tot de opleiding ontvang je via een bevestiging een iDEAL betalingslink waarnaar dit bedrag kan worden overgemaakt.
Lees ook: Word een KNVB Gecertificeerde Trainer Coach
Diploma Video Analist 1:
Het diploma Video Analist 1 wordt toegekend aan hen, die alle Proeven van Bekwaamheden met goed gevolg hebben afgelegd. Het opleidingsprogramma en de beschrijvingen van de diverse Proeven van Bekwaamheden zijn terug te vinden in de digitale leeromgeving Dugout.
Aan deelnemers die het diploma Video Analist 1 hebben behaald worden 7 licentiepunten toegekend t.b.v. het verlengen van zijn/haar voetbalcoachlicentie.
Verplichtingen Video Analist 1:
- Aanwezigheid en verzuim: Je wordt verwacht bij alle bijeenkomsten aanwezig te zijn. Bijzondere redenen voor afwezigheid zijn in overleg met de docent bespreekbaar en bij akkoord, zal er gekeken worden naar een vervangende opdracht of het meelopen van een avond bij een andere opleidingsgroep. Verzuim zonder kennisgeving kan in geen geval worden toegestaan en leidt in de regel tot verwijdering van de opleiding.
- Annulering: Eventuele annulering van de opleiding dient schriftelijk plaats te vinden. Bij annulering voor de start van de opleiding is de KNVB gerechtigd de reeds gemaakte kosten (inclusief administratiekosten) in rekening te brengen. Bij afmelding/tussentijdse beëindiging van de opleiding nadat deze al van start is gegaan, is de KNVB gerechtigd om het gehele opleidingsgeld in rekening te brengen bij de deelnemer.
- Algemene voorwaarden: Op alle opleidingen van de KNVB Academie zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Bij het inschrijven voor een opleiding dien je hiermee akkoord te gaan om een inschrijving te kunnen afronden.
Financiële mogelijkheden Video Analist 1:
Voor deze opleiding zijn geen financiële mogelijkheden.
Doorstroommogelijkheden Video Analist 1:
Met het diploma Video Analist 1 op zak is het in de toekomst mogelijk om door te gaan met Video Analist 2. Aan de Video Analist 2 zitten aanvullende toelatings- en ervaringseisen.
Video Analysis Software
Voor het schooljaar 2025-2026 stelt de KNVB de software MyTP gratis beschikbaar. Uitsluitend deze software dient te worden gebruikt.
Lees ook: Inhoud en Ontwikkelingen Keeperstrainersopleiding
Video Analist 2: Vervolgopleiding
De KNVB Academie biedt ook een vervolgopleiding aan, genaamd Video Analist 2. Deze opleiding is bedoeld voor videoanalisten die al werkzaam zijn in de voetbalwereld en hun vaardigheden verder willen ontwikkelen.
Doel van de opleiding Video Analist 2:
Het doel van deze opleiding is om jouw vaardigheden als video analist verder te ontwikkelen. In deze opleiding word je meegenomen in de wereld van high performance video analyse met inspirerende bijeenkomsten en gast lessen met specialisten op o.a. de domeinen van (live) wedstrijdanalyse, workflow optimalisatie, het ontwikkelen van eigen (event-) datarapporten en het gebruik van technologie t.b.v. je werkwijze.
We gaan aan de slag met vragen zoals:
- Hoe zorg ik ervoor dat ik zo snel mogelijk de juiste informatie kan aanleveren tijdens wedstrijden
- Op welke manier laat ik de analyse zo goed mogelijk aansluiten bij de behoeften van de technische staf?
- En hoe kan ik (technologische-) hulpmiddelen gebruiken om mijn analyse werkwijze te verbeteren?
Met behulp van ervaren (gast)docenten duiken we de wereld in van het internationale topvoetbal en gaan we aan de slag met verschillende software en hardware, de nieuwste technologie en voetbal inhoudelijke facetten van het vak.
De hoofdthema’s van de opleiding Video Analist 2:
- Het visualiseren van de speelwijze: Leer hoe je de speelwijze en teamintenties/teamstrategieën helder in beeld brengt met behulp van video analyse. Door kennis van de speelwijze te beheersen ben je in staat om de technische staf snel van de juiste informatie te voorzien.
- Het maken van een geavanceerd codeblad: Ontwikkel een efficiënt en semiautomatisch codeblad waarmee je specifieke wedstrijdmomenten nauwkeurig vastlegt en analyseert. Hierdoor kan je sneller en beter de juiste wedstrijdmomenten visualiseren en delen met de technisch staf. Door het codeblad op de juiste manier in te richten genereer je direct eventdata.
- Het inrichten van (live-) analyse werkwijze: Ervaar hoe je tijdens wedstrijden en trainingen direct relevante informatie verwerkt voor snelle en effectieve communicatie. Door een efficiënte live-analyse kun je direct inspelen op (tactische-) aanpassingen en de prestaties optimaliseren.
- Het maken van een (video-)report: Leer hoe je relevante informatie visueel maakt om spelers en coaches direct bruikbare feedback te geven. Met de juiste informatie in het (video-)report verduidelijk je de tijdlijn, visualiseer je data en kan je actiegericht te werk gaan.
Opleidingsprogramma Video Analist 2:
De KNVB Academie gaat ervan uit dat je leert door te doen; voetballen leer je door te voetballen en een video analyseren leer je door in praktijk een video-analyse te maken. Hierbij worden deelnemers gedurende de opleiding ondersteund door de docent, de digitale leeromgeving en mede-deelnemers.
Tijdens de opleiding krijg je verschillende opdrachten die jou helpen bij het ontwikkelen van jouw kennis en vaardigheden als video analist. De opleiding bestaat verder uit twee delen: een opleidingsdeel en een ervaringsdeel.
- Opleidingsdeel: Het opleidingsdeel bestaat uit een 7-tal fysieke bijeenkomsten en 1 digitale bijeenkomst verspreid over een periode van 7 maanden. Tijdens deze bijeenkomsten ben je als deelnemer bezig met praktische opdrachten die afgewisseld worden met uitleg, veel interactie en inhoudelijke verdieping over de onderwerpen. Daarnaast worden er in de digitale leeromgeving content geplaatst welke je kunt raadplegen. Hierin worden alle onderwerpen van de opleiding behandeld.
- Ervaringsdeel: Het ervaringsdeel bestaat uit het uitvoeren van de praktijkopdrachten bij jouw eigen club of een club naar keuze (het is aan jou om dit vooraf te regelen). Tijdens dit ervaringsgedeelte kunnen de tips die de deelnemers hebben gekregen tijdens de bijeenkomsten in de praktijk worden gebracht.
De opleiding wordt afgesloten met een Proeve van Bekwaamheid waarbij je alle geleerde technieken in de praktijk brengt.
Proeven van Bekwaamheid (PVB’s) Video Analist 2:
Om de opleiding met een diploma af te ronden moet een aantal kerntaken met goed gevolgd worden afgelegd. Het gaat hierbij 4 portfoliokerntaken en 1 praktijk PVB tijdens de laatste bijeenkomst.
Toelatingseisen Video Analist 2:
De inhoud van de opleiding Video Analist 2 is toepasbaar voor video analisten die werkzaam binnen de voetbalwereld. Er zijn voor deze opleiding 14 plekken beschikbaar.
Let op: Deze opleiding is gericht op deelnemers die Video Analist zijn en al enkele jaren werkervaring hebben.
Om toegelaten te worden moet je minimaal voldoen aan:
- Video Analist 1 diploma én minimaal 1 jaar werkervaring als video analist op één van de volgende niveaus: mannen derde divisie, mannen vierde divisie, BVO onderbouw jeugd (O7 t/m O12) óf;
- Tijdelijke uitzondering: Je bent werkzaam als Video Analist in de Eredivisie, Keuken Kampioen Divisie, BVO midden-bovenbouw jeugd (O13 t/m O21), Vrouwen Eredivisie, Vrouwen Eerste Divisie of Mannen Tweede Divisie.
Verder is het noodzakelijk om aan de volgende voorwaarden te voldoen:
- Ervaring met het werken met computers en software, zoals Office of Apple programma’s; maar ook aantoonbaar ervaring met video analyse software (MyVideoAnalyser, Sportscode, NACsport etc.)
- Zelfstandig een (basis-) codeblad ontwerpen en ontwikkelen
- Zelfstandig kunnen werken binnen een technische staf
- Beschikking hebben over een laptop met PowerPoint of Keynote;
- Beschikking hebben over wedstrijdbeelden vanuit een wide angle perspectief
- Beschikking hebben over een omgeving waar je praktische opdrachten kan testen/toetsen
- Beschikking hebben over eigen analyse software
Een motivatie maakt deel uit van de selectieprocedure. Dit houdt in dat er een keuze wordt gemaakt uit alle aanmeldingen op basis van de aangeleverde motivatie en CV om te komen tot maximaal 14 deelnemers.
We selecteren op basis van je motivatie, niveau waar je werkzaam bent, hoeveel ervaring je hebt. Mocht dit niet toereikend zijn, dan is moment van inschrijven medebepalend.
Beantwoord in jouw motivatie o.a. de volgende vragen:
- Welke voor de functie relevante werkervaring heb je? Benoem tevens de taken en verantwoordelijkheden.
- Waaruit blijkt dat je aantoonbaar bekwaam bent met de nieuwste video analyse software? Geef hiervan een voorbeeld.
- Hoe zorg jij dat je op de hoogte blijft van de ontwikkelingen op video analyse gebied?
Stage- en praktijkbegeleiderseisen Video Analist 2:
- Stage-eisen: Gedurende de opleiding moet je actief zijn als Video Analist bij een team. Gedurende de opleiding moet je jouw stage-opdrachten kunnen uitvoeren bij dit team.
- Praktijkbegeleiderseisen: We werken niet met een praktijkbegeleider, maar voor de opleiding zal je veelvuldig contact hebben met de technische staf van jouw stage-team.
Opleidingskosten Video Analist 2:
Het opleidingsgeld voor deze opleiding bedraagt in seizoen 2025/'26 € 1000,-. Na toelating tot de opleiding ontvang je via een bevestiging een iDEAL betalingslink waarnaar dit bedrag kan worden overgemaakt.
Diploma Video Analist 2:
Het diploma Video Analist 2 wordt toegekend aan hen, die alle Proeven van Bekwaamheden met goed gevolg hebben afgelegd. Het opleidingsprogramma en de beschrijvingen van de diverse Proeven van Bekwaamheden zijn terug te vinden in de digitale leeromgeving Dugout.
Verplichtingen Video Analist 2:
- Aanwezigheid en verzuim: Je wordt verwacht bij alle bijeenkomsten aanwezig te zijn. Bijzondere redenen voor afwezigheid zijn in overleg met de docent bespreekbaar en bij akkoord, zal er gekeken worden naar een vervangende opdracht of het meelopen van een avond bij een andere opleidingsgroep. Verzuim zonder kennisgeving kan in geen geval worden toegestaan en leidt in de regel tot verwijdering van de opleiding.
- Annulering: Eventuele annulering van de opleiding dient schriftelijk plaats te vinden. Bij annulering voor de start van de opleiding is de KNVB gerechtigd de reeds gemaakte kosten (inclusief administratiekosten) in rekening te brengen. Bij afmelding/tussentijdse beëindiging van de opleiding nadat deze al van start is gegaan, is de KNVB gerechtigd om het gehele opleidingsgeld in rekening te brengen bij de deelnemer.
- Algemene voorwaarden: Op alle opleidingen van de KNVB Academie zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Bij het inschrijven voor een opleiding dien je hiermee akkoord te gaan om een inschrijving te kunnen afronden.
Financiële mogelijkheden Video Analist 2:
Voor deze opleiding zijn geen financiële mogelijkheden.
Doorstroommogelijkheden Video Analist 2:
Met het diploma Video Analist 2 op zak is het in de toekomst mogelijk om door te gaan met Video Analist 3. Aan de Video Analist 3 zitten aanvullende toelatings- en ervaringseisen. De Video Analist 3 is momenteel nog in ontwikkeling.
Video Analist 3: Toekomstige Ontwikkelingen
De Video Analist 3 is momenteel nog in ontwikkeling bij de KNVB Academie. Deze opleiding zal naar verwachting een nog hoger niveau van expertise en specialisatie bieden voor videoanalisten die werkzaam zijn in het topvoetbal.
Het Belang van Licentiepunten
Na het succesvol afronden van de opleiding UEFA A, B of C ontvang je een trainerslicentie. Deze licentie is 3 jaar geldig. Om deze trainerslicentie te verlengen is het noodzakelijk om 15 licentiepunten te behalen. Zo blijf je je ontwikkelen in het trainersvak en houd je je carrière in beweging! Aan deelnemers die het diploma Video Analist 1 hebben behaald worden 7 licentiepunten toegekend t.b.v. het verlengen van zijn/haar voetbalcoachlicentie.
Alternatieve Opleidingen en Cursussen
Naast de KNVB Academie zijn er ook andere organisaties die opleidingen en cursussen aanbieden op het gebied van videoanalyse in het voetbal. Een voorbeeld hiervan is de opleiding Soccer Performance Specialist level 3.
Soccer Performance Specialist level 3:
Deze opleiding gaat de diepte in op het gebied van strength en conditioning en workloadmanagement.
Toelatingseisen Soccer Performance Specialist level 3:
Om toegelaten te worden tot de opleiding Performance Specialist, dien je één of meerdere relevante opleidingen (bv. fysiotherapie, bewegingswetenschappen, ALO of CIOS) te hebben afgerond en de nodige (voetbal)specifieke ervaring te hebben opgedaan.
Stage Soccer Performance Specialist level 3:
Aan de opleiding Soccer Performance Specialist level 3 is een stage verbonden van minimaal (!) 80 uur gedurende het seizoen 2025-2026 (ca. 2-3 uur per week).
De Rol van Technologie in het Moderne Voetbal
Binnen veel sporten is technologie niet meer weg te denken. Denk aan de digitale tijdmetingen bij schaatsen, het Hawkeye systeem bij tennis of de on-board camera’s in de Formule 1. Binnen het voetbal is deze trend ook zichtbaar.
Met diverse projecten en opleidingen stimuleren we het gebruik van data en video analyse binnen BVO’s.
Carrièreperspectieven
Na het afronden van een opleiding tot videoanalist zijn er diverse carrièreperspectieven mogelijk. Zo kun je aan de slag bij een professionele voetbalclub, een jeugdopleiding, of een scoutingorganisatie. Ook is het mogelijk om als zelfstandig videoanalist te werken en clubs en spelers op freelance basis te ondersteunen.