In de bruisende studentenstad Nijmegen, waar de Waal traag door het landschap meandert, bevindt zich een sportvereniging met een rijke historie en een onmiskenbare identiteit: de Nijmeegse Studenten Rugby Vereniging Obelix. Opgericht in 1970, is Obelix uitgegroeid tot een begrip in de Nederlandse rugbywereld, een club waar sportieve prestaties hand in hand gaan met een hechte kameraadschap en een uitbundige verenigingscultuur.
De Vroege Jaren: Een Moeizame Start
Het verhaal van Obelix begint in 1970, toen de Nederlandse Rugby Bond (NRB) een wervingscampagne startte om de populariteit van de rugbysport in Nederland te vergroten. Deze campagne trok de aandacht van Jacques Greuel, destijds docent aan het universitair sportcentrum in Nijmegen. Gefascineerd door het rugby, besloot hij een trainingscursus te volgen. Tegelijkertijd probeerde hij via advertenties in het universiteitsblad "Valvae" studenten te interesseren voor de sport.
De beginjaren waren, zoals voor vele verenigingen, niet zonder uitdagingen. De belangstelling voor de trainingen varieerde sterk, maar dankzij de volharding van een ‘harde kern’ van rugbyliefhebbers, waaronder Jacques Greuel, Huub Fisser, Jacques Schuurkens en Menno Tolsma, kreeg de sport al snel een vaste plek op het sportcentrum. Deze mannen zetten rugby op de kaart in Nijmegen.
Naarmate de animo voor rugby toenam, werd het tijd voor de eerste wedstrijd, een uitwedstrijd tegen Eindhoven. Het gebrek aan techniek en wedstrijdervaring resulteerde in een nederlaag (24-6), maar de ervaring was onbetaalbaar. Omdat het sportcentrum nog geen officieel rugbyveld had, werden er dat jaar alleen vriendschappelijke uitwedstrijden gespeeld.
In dit eerste seizoen werd ook de naam van de vereniging gekozen: Nijmeegse Studenten Rugby Vereniging Obelix. De inspiratie kwam van het robuuste optreden van de bekende stripheld Obelix tijdens een rugbywedstrijd in "Asterix en de Britten". Het eerste bestuur koos tevens de verenigingskleuren: groen en geel.
Lees ook: Hockey voor studenten in Nijmegen
Competitie en Kroegentochten: De Jaren '70
In het seizoen 1971-1972, met een groeiend ledenaantal, besloot NSRV Obelix deel te nemen aan de competitie. Omdat er nog maar weinig rugbyclubs waren in Nederland, moesten er lange afstanden per trein worden afgelegd. Deze treinreizen waren bevorderlijk voor de onderlinge sfeer.
Een groot probleem was echter het tekort aan spelers. Om toch een team van vijftien man op het veld te krijgen, werden er in de nacht van zaterdag op zondag ronselacties georganiseerd in de Nijmeegse kroegen. De bereidheid om mee te spelen werd meestal pas na veel bier verkregen, waarbij de Obelix-leden broederlijk meedronken. De gevolgen waren vaak te merken op zondag, toen zowel de ronselaars als de geronselden in een "beroerde" toestand verkeerden.
In 1971 werd op initiatief van Jacques Greuel, Huub Fisser en Jacques Schuurkens de Nijmeegse Rugby Club "The Wasps" opgericht. Er bleek genoeg interesse te zijn voor een tweede rugbyvereniging in Nijmegen. In de beginjaren werkten beide verenigingen intensief samen, en er werd zelfs gesproken over een fusie. De meeste Obelix-leden waren echter voor het behoud van Obelix als studentenvereniging.
Het in april 1972 in Nijmegen georganiseerde N.U.K. (Nederlands Universitair Kampioenschap) bood de mogelijkheid om rugby als nieuwe sport in het programma op te nemen. Hierdoor kreeg NSRV Obelix een eigen veld op het universitair sportcentrum.
De vereniging groeide gestaag, en in 1974 vond de eerste buitenlandse reis plaats. Op aanraden van Michael Flohr ging de reis naar Bonn, waar bleek dat de Duitse tegenstanders fysiek sterker waren. Er werden ook banden aangehaald met de Universiteit van Kent, wat resulteerde in een trip naar Canterbury.
Lees ook: Waterpolo voor studenten in Maastricht
Midden jaren zeventig groeide de vereniging en steeg het spelniveau aanzienlijk. In het seizoen 1975-1976 werd het kampioenschap in de afdeling midden behaald. Hoewel de promotiewedstrijden verloren gingen, werd het kampioenschap uitbundig gevierd in de Anita-bar. In het seizoen daarna kreeg ook het tweede team een vaste plek binnen de vereniging, waardoor de hele competitie uitgespeeld kon worden. Het eerste team promoveerde in dat seizoen naar de eerste klasse Zuid. In datzelfde jaar kreeg NSRV Obelix de officiële verenigingsstatus bij notariële akte, en werd café "De Mark" het nieuwe rugbycafé.
Damesrugby en Veldopening: De Jaren '80
Het seizoen 1979-1980 markeerde een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van Obelix: de oprichting van een damesafdeling. De algemene ledenvergadering stemde in met de opname van de dames binnen de bestaande vereniging, mede dankzij de inspanningen van Carla Stronks, het eerste vrouwelijke lid. Zij had via de televisie en wedstrijden van Obelix kennisgemaakt met de sport en trainde tot de zomer met de heren mee. Tijdens de introductie van 1979-1980 ging ze op zoek naar andere dames om een team te vormen. Hilde Kalthoff, Beppie Remmits, Ine Spee en Marleen van de Wauw waren de eerste damesleden, en uiteindelijk besloten ze met zo'n tien dames apart te gaan trainen.
De eerste wedstrijd van het damesteam was een zwaarbevochten 4-4 gelijkspel tegen het Zeeuwse Oemoemenoe. Opmerkelijk was dat de Obelix-dames de dag voor hun eerste wedstrijd naar Sonja's Goed-Nieuws-Show waren afgereisd om het team en de rugbysport te promoten. Op 1 november 1979 vond een roerige ALV plaats in Café De Mark, waar de besluitvorming werd bemoeilijkt door het drankgebruik. In het eerste jaar schommelde het aantal dames nogal eens, en het was moeilijk om een compleet team op de been te krijgen. Met behulp van gastspeelsters werden de wedstrijden afgewerkt. Er werd ook een internationale wedstrijd gespeeld tegen het Duitse Wiedenbruck. De tweede internationale wedstrijd, tegen Malmö, was legendarisch omdat de Zweedse dames de gastvrijheid pover vonden, aangezien ze geen hotel en slechts een eenvoudig ontbijt kregen. In de eerste jaren werd hard gewerkt aan het werven van nieuwe damesleden door middel van introducties met een stand met video, feesten, demonstratiewedstrijden en ronselacties.
In tien jaar tijd was NSRV Obelix uitgegroeid tot een volwaardige rugbyvereniging. In het seizoen 1980-1981 werd het eerste team kampioen in de afdeling Zuid-Oost 1e klasse en promoveerde weer naar de Eerste klasse. Ook het tweede team behaalde een hoge eindstand in de competitie. Het damesteam had inmiddels een vaste plaats binnen de vereniging verworven.
Op 1 september 1981 kreeg NSRV Obelix de beschikking over een eigen rugbyveld aan de Heyendaalseweg, waardoor ze het veld niet meer hoefden te delen met de voetballers. Het veld werd officieel geopend door directeur Reitsma van het sportcentrum, in aanwezigheid van onder meer de vice-voorzitter van de NRB Bert Bode en de directeur van het bondsbureau Jan de Groot. De openingswedstrijd tegen Wageningen werd gewonnen. Bert Bode speelde overigens ook mee in de gelederen van Obelix.
Lees ook: Een kijkje in de waterpolowereld van studenten in Amsterdam
De jaren tachtig begonnen goed voor de verschillende teams. Het eerste team werd derde in de competitie en won het Mariken-toernooi door The Wasps op eigen veld te verslaan. Ook het tweede team wist te promoveren. In de loop van de jaren tachtig nam het aantal herenleden echter af, waardoor het tweede team degradeerde en in het seizoen 1984-1985 uit de competitie moest worden teruggetrokken. Het damesteam consolideerde zich en presteerde goed. Koninginnedag 1982 organiseerden de Obelix-dames een toernooi dat gekenmerkt werd door slecht weer en een "gratis" verspreiding van de ingeslagen drank, omdat deze volgens de richtlijnen van het sportcentrum niet verkocht mocht worden. In de finale verloren de dames van The Wasps. In 1984 behaalde het team op het nationale damestoernooi een derde plaats, en een jaar later won men het NSK in Eindhoven. Een aantal Obelix-dames maakte inmiddels deel uit van de nationale selectie.
De tweede helft van de jaren tachtig kende voor de dames een treuriger verloop. Door blessures, zwangerschappen, vergrijzing en geringe animo onder de nieuwe lichtingen Nijmeegse studentes moest het bestuur in oktober 1987 het damesteam terugtrekken uit de nationale competitie. De voorlopig laatste wedstrijd van de Obelix-dames vond plaats op 9 april 1988 op het NSK Rugby in Nijmegen. Dit betekende echter niet het einde van damesrugby binnen Obelix. Tot op heden zijn er nog steeds fanatieke damesleden binnen de vereniging die rugby spelen.
De heren waren in 1985 gedegradeerd naar Afdeling Oost 1 en begonnen daar aan een redelijk seizoen. Het seizoen 1986-1987 was voor NSRV Obelix het "seizoen van de waarheid". Het dalende ledenaantal en de verwachte bezuinigingen op de studentensport zorgden ervoor dat de toekomst van Obelix er niet rooskleurig uitzag. Ondanks deze sombere verwachting begon men overtuigend aan het nieuwe seizoen en eindigde men op een derde plaats. Ook werd in dit seizoen de grootste overwinning in de Obelix-historie behaald: 112-4 tegen Pickwick Players 2. Het dalende ledenaantal begon echter zijn sporen na te laten, wat twee seizoenen later resulteerde in een sportief dieptepunt.
Ledenwerving en Sevens-Succes: De Jaren '90
Onder voorzitter Patrick Luijkx begon NSRV Obelix aan het begin van het seizoen 1989-1990 een agressieve ledenwervingscampagne. Dit had meteen resultaat: er meldden zich meer mensen aan voor de beginnerscursus dan in de voorgaande jaren. Opvallend was het relatief grote aantal dames dat interesse toonde voor de sport. Er was zelfs even sprake van dat een nieuw damesteam tot de mogelijkheden zou behoren, maar van het grote aantal dames uit het begin bleven er slechts een paar over.
Als gevolg van een herindeling werd NSRV Obelix door de NRB ingedeeld in de laagste klasse van de landelijke competitie. Na twee nipte nederlagen in het begin van de competitie kwam Obelix goed op gang en werd er driftig gescoord. In de beslissende wedstrijden om het kampioenschap werd er echter telkens nipt verloren.
Het absolute hoogtepunt van het seizoen was de sevens-voorronde van district Oost die op 22 april door NSRV Obelix werd georganiseerd. De voorrondes stonden in het teken van de landelijke actie "Maak Ettienne Aalten mobiel". Ettienne Aalten, een speler van DSR-C, was namelijk in het voorgaande jaar tijdens een wedstrijd verlamd geraakt. De voorrondes werden door studentenclubs georganiseerd, en de opbrengsten waren bestemd voor de aanschaf van een aangepaste auto voor Ettienne. Na aanvankelijke scepsis over de capaciteit van NSRV Obelix om zo'n groot toernooi te organiseren, werd er hard gewerkt om alles op tijd voor elkaar te krijgen. Het resultaat was dat 11 teams aan het toernooi deelnamen en de organisatie vlekkeloos verliep. Vooral de inzet van Jos IJkhout verdient hier speciale vermelding. Niet alleen de organisatie verliep uitstekend, ook op sportief vlak liet Obelix zich niet onbetuigd. Men wist tot de finale door te dringen, die weliswaar werd verloren, maar wel voor het eerst in de historie plaatsing betekende voor de Nationale Sevens in Hilversum. Het toernooi vond plaats op de dag na de viering van het vierde lustrum, wat geen sportief succes werd.
Aan het begin van de jaren tachtig waren de internationale contacten verwaterd, en werden er weinig internationale wedstrijden gespeeld. Vermeldenswaardig is het protest van NSRV Obelix tegen de British Lions-tour naar Zuid-Afrika, dat de nationale pers haalde. Er waren onder andere tours naar Birmingham (1983), Leuven en Parijs (1984), waar men deelnam aan een toernooi van Stade Français. In 1986 en 1987 werd het toernooi - de "Challenge Allain Villotte", een 2-daags toernooi met een formele ontvangst met champagne, kaviaar en afgevaardigden van de Franse rugbybond - wederom bezocht.
Na de vierde plaats van het voorafgaande seizoen was het doel voor het seizoen 1990-1991 promotie. NSRV Obelix was gretig, agressief en domineerde alle wedstrijden. Na veertien wedstrijden en veertien overwinningen werd men kampioen. De weg terug naar boven was ingezet.
Een ander belangrijk feit tijdens dit seizoen was de oprichting van Nestorix, een team voor oudere Obelix-leden vanaf 35 jaar die het rugby niet konden loslaten, op initiatief van Toine Dorscheidt en Silvester van Haaren. Op 23 maart 1991 werd de eerste wedstrijd gespeeld tegen The Wasps. Hoewel Leon Osinski de eerste try in Nestorix-historie drukte, ging de wedstrijd verloren (20-6). Verder slaagde het sevensteam erin om zich voor de tweede maal te kwalificeren voor de Nationale Sevens.
Het daaropvolgende seizoen speelde men wederom solide, met een derde plaats als resultaat. Hoewel een aantal ervaren spelers minder gingen spelen, werd dit opgevangen door de nieuwe lichting. In dit seizoen nam NSRV Obelix ook afscheid van Jacques Greuel. Hij was trainer en had 21 jaar lang nieuwe en oude Obelix-leden de basis en fijne kneepjes van de rugbysport bijgebracht. Jacques kreeg een nieuwe functie, en NSRV Obelix kreeg een nieuwe trainer: Marc van Beurden.
Met een hele lading nieuwe spelers werd begonnen aan het seizoen 1992-1993. Het werd een wisselvallig seizoen dat werd afgesloten op de vierde plaats. De nieuwe lichting overtuigde echter wel, wat veel beloofde voor de jaren die zouden komen. In het seizoen 1993-1994 begon men aan promotie te denken nadat Obelix in januari nog steeds ongeslagen was. In een bloedstollende wedstrijd tegen Born werd weliswaar verloren (6-3), maar …
Obelix Vandaag: Een Levendige Vereniging
NSRV Obelix is tot op de dag van vandaag een levendige en hechte vereniging. Met een herenteam dat in de derde divisie speelt, biedt Obelix een platform voor rugbyspelers van alle niveaus. De vereniging staat bekend om haar gezellige sfeer en de vele sociale activiteiten die worden georganiseerd, zoals themafeesten, een jaarlijkse tour naar het buitenland en deelname aan (internationale) toernooien. De traditionele "derde helft", waarbij samen met de tegenstander rugby songs worden gezongen onder het genot van een biertje, is een belangrijk onderdeel van de Obelix-cultuur.
Obelix organiseert twee keer per jaar de "Young Dogs course", een introductiecursus waarin de basisprincipes van rugby en de verenigingscultuur worden bijgebracht. De vereniging geeft ook regelmatig clinics om de rugbysport en haar waarden van samenwerking en respect te promoten.
tags: #Nijmeegse #Studenten #Rugby #Vereniging #Obelix #geschiedenis