De KNVB voert regelmatig wijzigingen door in de competitieopzet van zowel het veldvoetbal als het futsal. Deze aanpassingen zijn bedoeld om de competities aantrekkelijker, eerlijker en toekomstbestendiger te maken. Dit artikel geeft een overzicht van recente en toekomstige veranderingen, inclusief de redenen erachter en de gevolgen voor clubs en spelers.
Veldvoetbal: Indelingen en Belangrijke Data
De competitie-indelingen voor de standaardcompetities veldvoetbal (mannen en vrouwen) voor het komende seizoen zijn gepubliceerd. Dit betreft de indelingen van de eerste tot en met de vijfde klasse bij de mannen (categorie A) en van de Top-, Hoofd- en eerste klasse bij de vrouwen (categorie A) voor het seizoen 2025/'26. De indelingen zijn te vinden op Voetbal.nl.
De publicatie van het wedstrijdschema van categorie A (reguliere competitie) volgt op zaterdag 9 augustus. De competitie start in het weekend van 20 en 21 september. Belangrijke data in de aanloop naar het seizoen 2025/'26 zijn:
Categorie A
- 16 juni 2025: Start inschrijven teams seizoen 2025/'26
- 25 juni 2025: Sluitingsdatum inschrijven teams
- 4 juli 2025: Publicatie indeling landelijk mannen 2e t/m 4e divisie
- 11 juli 2025: Publicatie poule-indelingen senioren + divisies jeugd categorie A veldvoetbal
- 1 augustus 2025: Publicatie bekerindelingen
- 2 augustus 2025: Publicatie wedstrijdprogramma bekercompetitie
- 8 augustus 2025: Publicatie overige klasse-indelingen (o.a. de hoofdklassen JO)
- 9 augustus 2024: Publicatie wedstrijdprogramma
Categorie B
- 16 juni 2025: Start inschrijven teams seizoen 2025/'26
- 25 juni 2025: Sluitingsdatum inschrijven teams
- 1 juli 2025: Publicatie klasse-indeling categorie B (met uitzondering van de JO13 t/m JO19 en MO-competities)
- 6 juli 2025: Uiterste reactiedatum klasse-indelingen cat.
Teamindex in Jeugdcompetities
Vanaf het seizoen 2025/’26 past de KNVB de teamindex breder en anders toe bij het samenstellen van de competitie-indelingen. De teamindex bepaalt de speelsterkte van teams op basis van prestaties. Na meerdere jaren van testen en doorontwikkelen is de teamindex nu een stabiele en betrouwbare basis gebleken, met name voor de jeugdcompetities vanaf O13. Daarom worden er met ingang van het nieuwe seizoen enkele belangrijke wijzigingen doorgevoerd:
- Indeling op basis van teamindex: verenigingen hoeven bij de inschrijving voor de eerste fase geen klasse-voorkeur meer op te geven.
- KNVB bepaalt indeling: de KNVB stelt de competitie-indelingen samen op basis van het teamindexcijfer.
- Van toepassing op: competities in de leeftijdscategorieën JO13 t/m JO19 en MO13 t/m MO20.
De KNVB verzamelt data aan de hand van de door de verenigingen ingevulde wedstrijdformulieren. Aan een speler die op het wedstrijdformulier is vermeld, wordt een cijfer toegekend op basis van resultaten van zijn/haar wedstrijden in relatie tot het niveau waarop hij/zij heeft gespeeld. De spelersindexen van alle spelers die in het bondsteam zijn opgenomen, worden omgerekend naar de teamindex. Met behulp van deze teamindex wordt vervolgens de speelsterkte van teams vastgesteld.
Lees ook: Meer plezier en ontwikkeling in de nieuwe KNVB competitie
Bij de inschrijving voor het seizoen 2025/’26 kan voor alle JO- en MO-teams die actief waren in de laatste fase van 2024/’25 gekozen worden voor inschrijving in de hoofdklasse of in de overige niveaus. De overige niveaus heten samen klasse.
Belangrijk om te weten:
- Teamindex is leidend: ongeacht de keuze op het inschrijfformulier, bepaalt het teamindexcijfer uiteindelijk op welk niveau een team wordt ingedeeld.
- Verplaatsing mogelijk: Teams die zich inschrijven voor de hoofdklasse kunnen daarom alsnog worden ingedeeld op een lager niveau als hun teamindex daar aanleiding toe geeft. Andersom geldt dat teams die zijn ingeschreven in ‘klasse’ op basis van hun teamindex in de hoofdklasse worden ingedeeld.
- Beperkt aantal plaatsen hoofdklasse: als er meer inschrijvingen voor de hoofdklasse zijn dan het aantal beschikbare plekken, dan worden de teams met het laagste teamindexcijfer verplaatst naar de noemer “klasse” (categorie B).
Om te komen tot een juiste indeling voor deze groepen, is het erg belangrijk dat de vereniging de juiste spelers opneemt in het bondsteam. Los van het feit dat deze tijdig gevuld moeten zijn (uiterlijk 6 juli 2025), moeten ook de spelers die daadwerkelijk in dat team gaan spelen in het bondsteam worden gezet. Alleen dan kan de KNVB komen tot een zo gelijkwaardig mogelijke competitie-indeling.
Teamindex in Seniorencompetities Categorie B en O23
Ook in alle seniorencompetities categorie B (M/V) en de districtscompetities van de teams O23 wordt gebruik gemaakt van de Teamindex. Voor deze groepen zal het teamindexcijfer echter niet leidend zijn, maar als extra handvat worden gebruikt. Verenigingen hebben voor deze teams de mogelijkheid om op het inschrijfformulier een gewenste klasse voor indeling aan te geven. De competitieplanner kan correcties doorvoeren als blijkt dat het teamindexcijfer niet overeenkomt met het niveau waarop de vereniging dat team heeft ingeschreven.
Futsal: Vernieuwde Competitieopzet vanaf 2027/'28
De KNVB heeft een belangrijke stap gezet in de doorontwikkeling van het Nederlandse futsal. Na een periode van onderzoek en overleg met clubs is gekozen voor een vernieuwde competitieopzet die vanaf seizoen 2027/'28 gereed is.
De nieuwe opzet:
Na tientallen scenario’s onderzocht door Hypercube is gekozen voor het volgende format:
Lees ook: Nieuwe KNVB Jeugd Indeling
- Eredivisie Futsal: van 16 naar 12 teams, klassieke competitie met twee seizoenshelften met uit- en thuiswedstrijden of split-season model.
- Eerste Divisie: van 3 poules van 12 naar 3 poules van 10 teams. Na de eerste fase gaan de beste 4 door naar een landelijke kampioenspoule, de overige teams blijven over in de oorspronkelijke poules met zes teams en spelen tegen degradatie.
Deze opzet zorgt voor compactere competities, meer spanning en ruimte voor trainingsdagen van het nationale team.
Gefaseerde invoering:
- 2025/'26: transitieseizoen met versterkte degradatie.
- 2026/'27: tweede transitieseizoen. Eredivisie van 14 naar 12 ploegen.
- 2027/'28: volledige invoering van het nieuwe format.
Aanleiding voor de veranderingen:
De afgelopen jaren trokken meerdere teams zich terug uit de Eredivisie en Eerste Divisie, met als gevolg dat opengevallen plekken werden opgevuld door lager geplaatste verenigingen. Dit leidde tot grote verschillen in niveau, voorspelbare uitslagen en een verminderde aantrekkingskracht van de competitie.
Sterke basis:
De KNVB heeft de ambitie uitgesproken om futsal te laten groeien naar een professioneel niveau. Daarvoor is een sterke basis nodig. In de nieuwe piramide draait het om:
- Sportief evenwicht - minder grote verschillen tussen teams, en een hoger niveau van wedstrijden.
- Sterke clubs - ondersteuning op organisatorisch vlak.
- Grotere aantrekkingskracht - herkenbare identiteit, betere presentatie en een duidelijke route voor spelers en clubs.
- Toekomstbestendigheid - stap voor stap toewerken naar een professioneel georganiseerde Eredivisie Futsal.
Veelgestelde vragen:
- Waarom wordt de futsalpiramide aangepast? Omdat de huidige opzet leidt tot voorspelbare wedstrijden en een groot verschil tussen de top en onderkant van de competitie. Dit belemmert de aantrekkelijkheid voor fans, media en sponsoren.
- Wat verandert er precies in de Eredivisie? De Eredivisie gaat van 16 naar 12 teams. Er wordt voor het seizoen 2027/'28 gekozen tussen klassieke competitie met twee seizoenshelften met uit- en thuiswedstrijden of split-season model. Die keuze wordt gemaakt op basis van de data en bevindingen in de komende twee seizoenen.
- Wat verandert er in de Eerste Divisie? De Eerste Divisie gaat van 3 poules van 12 teams naar 3 poules van 10 teams. Na de eerste fase spelen per poule de beste 4 teams in een landelijke kampioenspoule. In totaal gaat het dus om 12 teams die deelnemen in een kampioenspoule. In de drie poules van 10 teams blijven er dus zes ploegen over die niet deelnemen aan een kampioenspoule. Zij blijven in hun eigen poule en spelen regionaal tegen degradatie.
- Wanneer gaat dit in? Het nieuwe format start volledig in seizoen 2027/'28. De seizoenen 2025/'26 en 2026/'27 zijn transitieseizoenen met versterkte degradatie.
- Wat levert dit op?
- Spannendere en gelijkwaardigere wedstrijden.
- Sterkere clubs door ondersteuning in organisatie, financiën en jeugdopleiding.
- Meer aantrekkingskracht voor fans, media en sponsoren.
- Een duidelijke route naar verdere professionalisering van futsal in Nederland.
- Worden er niet te veel clubs 'geslachtofferd' door de krimp van 16 naar 12 teams? Het klopt dat dit voor een aantal clubs betekent dat ze uit de Eredivisie gaan. Maar juist door compacter te worden, ontstaat een competitie met meer kwaliteit, spanning en uitstraling. Dat is op lange termijn ook in het belang van de clubs zelf.
- Betekent dit extra degradatie in de komende jaren? Ja, in de transitieseizoenen (2025/'26 en 2026/'27) is er sprake van versterkte degradatie. Dit is nodig om tot de juiste aantallen te komen. Clubs weten dit ruim van tevoren zodat ze zich goed kunnen voorbereiden.
- Hoe zit het met de reisafstanden in de Eerste Divisie als er landelijke poules komen? Alleen de top 4 van elke poule gaat naar de landelijke kampioenspoule. Voor de overige teams blijft het regionale karakter behouden. Zo beperken we de reistijd waar mogelijk, maar krijgt de top wel de kans om zich nationaal te meten.
- Wordt futsal hiermee niet minder toegankelijk voor kleinere clubs? De nieuwe piramide moet leiden tot gezondere verenigingen. Clubs krijgen ondersteuning op het gebied van organisatie, financiën en jeugdopleiding. Zo kunnen ook kleinere clubs duurzaam doorgroeien.
- Hoe helpt dit het nationale team? Door minder wedstrijddagen in de Eredivisie ontstaat er meer ruimte voor trainingen op zondag. Dit draagt direct bij aan de ontwikkeling van het Nederlands team. Ook zal het niveau van de Eredivisie omhoog gaan, waardoor spelers meer weerstand krijgen. Dit is goed voor hun ontwikkeling. Daar heeft de nationale ploeg op lange termijn ook profijt van.
- Wat betekent dit voor sponsoren en media? Een competitie met spannendere wedstrijden en een heldere structuur is aantrekkelijker voor media en commerciële partners.
Algemene Competitiestructuur Betaald Voetbal
Sinds het seizoen 2016/’17 heeft het Nederlands topvoetbal de huidige vorm. De competities van het amateur- en betaald voetbal zijn weer met elkaar verbonden. Bij het maken van de competitieprogramma’s zijn de volgende zaken belangrijk: sportieve uitgangspunten, openbare orde en veiligheid en commerciële uitgangspunten. De KNVB hanteert een professioneel licentiesysteem dat onderhevig is aan ontwikkelingen in de markt.
Eredivisie
De Eredivisie is het hoogste Nederlandse voetbalniveau. In deze competitie strijden achttien teams om de landstitel én tickets voor Europees voetbal. De nummers één en twee plaatsen zich voor de voorrondes van de Champions League, de nummer drie voor de voorrondes van de Europa League. De vier hoogst geëindigde teams die zich niet rechtstreeks voor Europees voetbal hebben geplaatst spelen play-offs om het laatste ticket voor de voorrondes van de Europa League.
Lees ook: Overzicht Reglement Nieuwe Brug Open
Met ingang van het seizoen 2019/'20 degraderen er twee teams rechtstreeks naar de Eerste Divisie. De nummer zestien speelt met de vier periodekampioenen uit de Eerste Divisie én de twee hoogstgeëindigde teams die niet rechtstreeks gepromoveerd zijn om de laatste plek in de Eredivisie.
Eerste Divisie
De Keuken Kampioen Divisie bestaat uit twintig teams, waaronder vier beloftenteams. De kampioen en de nummer twee promoveren rechtstreeks naar de Eredivisie.
Tweede Divisie
Sinds 2016/’17 is er sprake van een Tweede Divisie. Deze competitie moet de overgang tussen het huidige betaald voetbal en amateurvoetbal vereenvoudigen. Elke club kan een voorkeur uitspreken voor het spelen van zijn thuiswedstrijden op zaterdag of zondag. Zaterdagclubs spelen tegen andere zaterdagclubs op zaterdag en zondagclubs spelen tegen andere zondagclubs op zondag. Zaterdagclubs spelen tegen zondagclubs op zaterdag om 18.00 uur.
Derde Divisie
De Derde divisie vormt een belangrijke opstap naar de Tweede divisie. De competities blijven op zondag en zaterdag bestaan, waardoor clubs hun voorkeur voor een speeldag kunnen aangeven. De eerste elftallen die zijn geëindigd als de nummers vijftien en zestien van de zestien eerste elftallen in de Tweede divisie degraderen rechtstreeks naar de Derde divisie zaterdag of zondag. De kampioenen in de Derde divisie promoveren rechtstreeks naar de Tweede Divisie.
Hoofdklasse
Sinds het seizoen 2016/’17 zijn er in de Hoofdklasse twee poules van zestien teams op zaterdag en op zondag. De eerste elftallen die zijn geëindigd als nummer vijftien en zestien van de zestien eerste elftallen in beide Derde divisies degraderen rechtstreeks naar de Hoofdklasse. De kampioenen van de Hoofdklassen A en B promoveren rechtstreeks naar de Derde divisie (zaterdag/zondag).
Beloftencompetities
Vanaf het seizoen 2019/'20 is er een promotie-/degradatieregeling voor beloftenteams tussen de Derde divisie en beloftencompetitie.
Licentievoorwaarden
Onderdeel van het optimaliseren van de Nederlandse voetbalpiramide is het invoeren van licentievoorwaarden voor de vier hoogste competities: Eredivisie, Eerste divisie, Tweede divisie en de Derde divisies.
Wijzigingen in het Amateurvoetbal
De KNVB heeft enkele wijzigingen doorgevoerd in het amateurvoetbal. Vanaf de derde divisie is er een scheiding tussen zaterdag- en zondagvoetbal. Vanaf het seizoen 2023/2024 is er tot en met de eerste klasse een gemengde indeling.
Wat verandert er?
- Vanaf het seizoen 2023/2024 krijgt de Hoofdklasse een andere naam: Vierde Divisie.
- Vanaf het seizoen 2023/2024 wordt er gemengd ingedeeld in de Derde en Vierde Divisies en de eerste klassen, waarbij het thuisspelende team de speeldag bepaalt. Dit met uitzondering van principiële zaterdagclubs die het recht op speeldag zaterdag hebben.
- Verspreid over de seizoenen 2022/2023 en 2023/2024 wordt het aantal eerste klassen teruggebracht van 11 naar in totaal 8 poules.
- Niet langer twee standaardteams: Vanaf het seizoen 2023/2024 is het voor clubs niet meer mogelijk om een tweede standaardteam in te schrijven.
tags: #nieuwe #competitie #opzet #knvb #uitleg