Haarlem, een stad met een rijke honkbalgeschiedenis, heeft door de jaren heen vele talenten voortgebracht en is de thuisbasis geweest van succesvolle clubs. Dit artikel werpt een blik op de statistieken, de geschiedenis en de betekenis van honkbal in Haarlem, met speciale aandacht voor de clubs OVVO en Haarlem Nicols, en de invloedrijke spelers die deze clubs hebben gevormd.
OVVO: Van Voetbalbijzaak tot Zelfstandige Honkbalgrootmacht
OVVO, wat staat voor "Op Volharding Volgt Overwinning", is een van de oudste honkbalverenigingen van Nederland. De wortels van de vereniging liggen in 1915, toen het als onderdeel van de gelijknamige voetbalvereniging werd opgericht om de voetballers een zomersport te bieden. Op 1 januari 1935 werd OVVO een zelfstandige club.
Al voor de Tweede Wereldoorlog speelde OVVO in de hoofdklasse, maar de succesjaren lagen vooral in de jaren vijftig van de vorige eeuw. In die periode behaalde het eerste honkbalteam zesmaal de landstitel. OVVO bracht vele bekende spelers voort, waaronder Flip Le Cuivre, Henny Regeling, Charles Urbanus sr., Wim Crouwel, Henny Jenken, Nico Tromp, Henk Boeren, Han Urbanus, Bob Pels, Sidney de Jong en Martin Stroker. Al deze spelers kwamen ook uit voor het Nederlands honkbalteam.
Een tragisch verhaal is dat van Hartog Hamburger, een speler van voor de oorlog, die de droevige eer had de enige Europese honkballer te zijn die om het leven kwam door een wedstrijd.
Jubileum en Faciliteiten
In 1965 vierde OVVO uitbundig haar 50-jarig bestaan met onder meer een softbalwedstrijd van de dames tegen een Amsterdamse selectie, gevolgd door een wedstrijd van OVVO-honkbalveteranen tegen oud-internationals. Het clubgebouw, dat nu wordt gebruikt door Real Sranang, werd in 1955 officieel in gebruik genomen en in 1964 verbouwd. Om de bouw en verbouwing te financieren, werden diverse acties georganiseerd. De speelvelden werden intensief gebruikt, mede doordat OVVO onderdak bood aan H.S.M. en H.R.A.B. In 2014 werd een nieuwe kantine gebouwd, mede dankzij een contract met Bavaria. De eerste paal werd op 11 december 2013 geslagen.
Lees ook: MLB salarissen analyse
OVVO in het Heden
De vereniging heeft momenteel twee herenhonkbalteams (senioren), drie herensoftbalteams en drie damessoftbalteams. Het eerste damesteam speelt in de tweede klasse van de KNBSB. Daarnaast zijn er diverse jeugdteams actief, waaronder drie softbaljeugdteams in alle categorieën en vier honkbaljeugdteams. OVVO beschikt over twee honkbalvelden, een softbalveld en een clubhuis.
Han Urbanus: Een Legende van OVVO
Han Urbanus (1927), de vader van Charles Urbanus, was een eregast tijdens de viering van het 100-jarig bestaan van OVVO Honkbal in 2015. Hij speelde jarenlang in de hoofdklasse voor OVVO en behaalde vijfmaal op rij het landskampioenschap. Urbanus was een rechtshandige werper en werd gezien als een grondlegger van de sport in Nederland. In 1952 was hij de eerste Europeaan die voor een trainingsstage naar de Verenigde Staten mocht. Han Urbanus overleed op 5 februari 2021 op 93-jarige leeftijd.
Boudewijn Maat: Een Haarlemse Honkbalheld
Boudewijn Nicolaas Maat, geboren op 20 mei 1943 in Haarlem en overleden op 11 juni, was een iconische eerste honkman en powerhitter van Haarlem Nicols en het Nederlands Honkbal Team. Hij speelde zijn hele loopbaan bij Haarlemse verenigingen. In 19 seizoenen speelde Maat in het eerste team van een vereniging, waarvan zeventien seizoenen in de hoogste afdeling.
Vroege Carrière en Overstap naar Schoten
In het begin van de jaren vijftig begon Maat samen met zijn oudste broer Harry met honkballen bij HHC, maar al snel verhuisden ze naar HCK (Kinheim). De hele familie Maat verhuisde mee, en ook Boudewijns andere broers Robert, Boy en Peter meldden zich bij de vereniging aan. Boudewijn Maat was een links slaande en gooiende speler die bekend stond om zijn betrouwbare verdediging en slagvaardigheid. Op 7 mei 1960, kort voor zijn 17e verjaardag, maakte Maat zijn debuut in de hoofdmacht van HCK. In 1961 werd Maat geselecteerd voor het Nederlands Team voor de eerste editie van de Haarlemse Honkbal Week. Na het seizoen 1961 verhuisde hij naar Hoofdklasser Schoten.
Succes bij Schoten en Debuut in de Hoofdklasse
In 1962 beleefde Maat een memorabel debuut in de Hoofdklasse bij Schoten. Vanwege zijn lengte (ongeveer 1.86 meter) was hij een imponerende verschijning. In zijn eerste Hoofdklasse-wedstrijd sloeg hij direct twee homeruns. In zijn rookie-seizoen voerde hij de Hoofdklasse aan in slaggemiddelde (.451), honkslagen (37), homeruns (6) en binnengeslagen punten (22). Hij won de Triple Crown en werd verkozen tot Meest Waardevolle Speler. Zijn slaggemiddelde en het aantal honkslagen waren tevens Hoofdklasse-records.
Lees ook: Profhonkbal: een latere roeping
Trainingskamp in Amerika en Avondwedstrijd
In 1963 kreeg Maat via het Leo van de Kar Fonds de kans om zijn kwaliteiten te verbeteren tijdens een trainingskamp op het Spring Training-complex van de Los Angeles Dodgers in Vero Beach, Florida. Op 17 juli 1963 speelde Schoten tegen EHS in de eerste avondwedstrijd onder kunstlicht in het nieuwe Pim Mulier Stadion. De wedstrijd eindigde in een 4-4 gelijkspel na twaalf innings, waarbij Maat het hele duel gooide.
Overstap naar Haarlem Nicols en Europese Successen
Na het seizoen 1963 verruilden Maat en catcher Fred Ausma Schoten voor EHS. EHS fuseerde later met EDO tot Haarlem Nicols. In 1965 behaalde Haarlem Nicols de eerste landstitel. In 1966 won Haarlem Nicols als eerste Nederlandse club de Europa Cup. Maat speelde een cruciale rol in het succes van het team.
Latere Carrière en Erfenis
Boudewijn Maat bleef tot en met 1978 voor Haarlem Nicols spelen. In de jaren zeventig won hij nog een Europa Cup (1975) en vier landstitels (1970, 1975, 1976, 1977). Hoewel hij in zijn laatste seizoen niet langer de vaste eerste honkman was, bleef hij een waardevolle speler voor het team.
Munsterman: Een Naam in de Honkbalgeschiedenis
Johan Munsterman, een werper van Schoten, speelde een rol in de vroege carrière van Boudewijn Maat. In 1962, toen de reguliere werper Ruud Zijlstra in militaire dienst was en Munsterman ook niet inzetbaar was, begon coach Henk Keulemans met Boudewijn Maat als werper tegen VVGA.
De Betekenis van Honkbal in Haarlem
Haarlem heeft een lange en rijke honkbalgeschiedenis, met clubs als OVVO en Haarlem Nicols die een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van de sport in Nederland. Spelers als Han Urbanus en Boudewijn Maat hebben de sport in Haarlem en daarbuiten gevormd en geïnspireerd. De stad heeft ook een belangrijke rol gespeeld in de internationale honkbalwereld, met de tweejaarlijkse Haarlemse Honkbal Week die een platform biedt voor talent en competitie van over de hele wereld.
Lees ook: Honkbal Hoofddorp en omgeving
tags: #munsterman #honkballer #haarlem #statistieken