Het Meneer Smit Toernooi is een begrip in de lokale voetbalwereld, maar om de geschiedenis ervan te begrijpen, moeten we eerst de context schetsen van de clubs en gemeenschappen waaruit het is ontstaan. Dit artikel duikt in de rijke historie van voetbalverenigingen zoals G.V.V.V. en Hercules, en belicht de evenementen en personen die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het lokale voetbal.
De Beginjaren van G.V.V.V.: Van Schuur tot Sportpark
Om de sfeer en de achtergrond van de voetbalcultuur te begrijpen, moeten we terug naar de beginjaren van G.V.V.V.. Op 31 augustus 1948 begon men aan de Buurtlaan aan de competitie. Kleedkamers waren er toen nog niet; omkleden deed men in een schuur van de familie Boers. ‘s Morgens huisden de varkens er nog in, en ‘s middags de voetballers. Er stond een pomp buiten en wassen deed men uit schaaltjes. Deze anekdote illustreert de bescheiden oorsprong en de sterke gemeenschapszin die de club kenmerkten.
In het seizoen 1957/1958 begon een glorieuze periode met een piepjong elftal. Trainer Cees Heikamp, aangetrokken door Drikus de Kruiff en elftalleider Geurt Leppers, bleek een cruciale factor. Zijn succes bij s.v. Panter en Kulan was opgevallen, en zijn betaalbaarheid maakte hem een ideale keuze voor G.V.V.V.. Met hem begon voor G.V.V.V. de victorie.
In 1964 werd het terrein aan de Buurtlaan verlaten en betrok men het sportpark Panhuis. Eerst werd het sportpark nog gedeeld, maar in 1974 kreeg G.V.V.V. de noordelijke kant. De burgemeester opende in het voorjaar het, door de leden zelfgebouwde, clubhuis. De oud papier actie verliep voorspoedig. In het seizoen 1974-1975 werd er maar liefst 36.155 kg papier opgehaald en verkocht. Hierdoor werd de nieuwe tribune een feit. Deze periode van groei en zelfredzaamheid versterkte de band tussen de club en haar supporters.
G.V.V.V. in de Harten van de Supporters: Een Eigen Identiteit
De bekende zin komt uit het clublied van G.V.V.V. dat in 1975 werd uitgebracht en tot de dag van vandaag nog wekelijks luidkeels wordt meegezongen op de blauwe zijde van sportpark Panhuis. ‘Ik voetbal al vanaf mijn jeugd, ik draag allang blauw-wit. De kleuren van mijn cluppie! G.V.V.V., de beste club in ’t Veen waar ik voor juichen wil.’ Dit clublied symboliseert de diepe verbondenheid en trots van de supporters.
Lees ook: Informatie over het Regio Voetbal Toernooi
Een memorabel moment was het bezoek van Louis van Gaal met ‘zijn’ Barcelona in de voorbereiding van het seizoen 1998/1999. Hoewel de internationals nog met vakantie waren, was het een drukte van belang op zaterdag 25 juli. De wedstrijd eindigde in een 1-0 overwinning voor de ‘Spanjaarden’. Dit evenement bracht een gevoel van internationale allure naar het lokale sportpark.
Eind februari 2005 was het zover. Het eerste elftal behaalde het kampioenschap in de eerste klasse A. G.V.V.V. pakte hiermee de eerste titel in Nederland. Vizier, het clubblad van G.V.V.V., kwam met een heuse kampioenseditie. Kampioen, 3 periodetitels, 59 punten, 61 doelpunten voor en 12 tegen, één verliespartij en twee gelijke spelen, twintig punten voorsprong op de nummer twee (Geinoord). Wie had dat durven dromen? Deze prestatie onderstreepte de sportieve ambities en het potentieel van de club.
In het seizoen 2011/2012 verwierf G.V.V.V. landelijke aandacht door twee BVO’s uit te schakelen in het toernooi om de KNVB Beker. Eerst verslaan de blauwhemden eredivisionist Excelsior Rotterdam met 0-3. In de volgende ronde wordt Sparta Rotterdam verslagen. Thijs van Tent Beking scoorde na een 1-1 gelijkspel in de strafschoppenserie de beslissende pingel. AZ werd de tegenstander in de kwartfinale. Dennis van Meegdenburg zette zijn ploeg nog op 0-1, maar uiteindelijk wonnen de Alkmaarders nipt met 2-1. Deze bekeravonturen toonden de veerkracht en het doorzettingsvermogen van de club op een nationaal podium.
De Geschiedenis van USV Hercules: Meer dan Alleen Voetbal
Om een compleet beeld te krijgen van de lokale voetbalhistorie, is het essentieel om ook de geschiedenis van USV Hercules te belichten. Hercules werd op 22 april 1882 als cricketclub opgericht door een aantal leerlingen van de tweede klas van het Stedelijk Gymnasium te Utrecht. Oorspronkelijk mochten alleen gymnasiasten lid van de vereniging zijn, maar deze bepaling verviel al spoedig. De eerste vergadering werd door 20 leden bijgewoond. Als verenigingskleuren koos men blauw en wit. Mejuffrouw A.C.H. Joosten vervaardigde een vaandel, dat op 9 december 1885 plechtig aan de vereniging werd overhandigd. Deze vroege geschiedenis toont de academische wortels en de snelle ontwikkeling van de club.
In 1889 werd de afdeling voetbal opgericht. De naam van de vereniging werd toen veranderd van Utrechtsche Cricketclub (U.C.C.) “Hercules” in Utrechtsche Cricket- & Voetbalvereniging (U.C. In mei 1882 kreeg de vereniging het Staatsspoorveld in bruikleen, dat gelegen was tussen de spoorbanen van het Staatsspoor en de Kruisvaart. In 1893 moest dit sportveld verlaten worden, waarna uitgeweken werd naar een openbaar terrein tussen de Poortstraat en de Blauwkapelseweg en later zelfs naar Hilversum. In mei 1895 werd het “Nederlandsche Sportpark” (ook “Veld van Moerkoert” genoemd) tussen de Koningslaan en de Frederik Hendrikstraat geopend. Van dit veld maakte Hercules van 1896 tot 1902 gebruik. 1991-heden verhuizing naar het naastgelegen terrein Voordorp gelegen in de Voorveldse Polder. Een complex met 3 cricketvelden, 4 tennisbanen en een indoor sporthal. Deze verhuizingen en uitbreidingen illustreren de groei en de diversificatie van de club.
Lees ook: Informatie over het Volleybal Jeugd Toernooi in Vaassen
In 1883 behoorde Hercules tot de oprichters van de Nederlandsche Cricketbond (N.C.B., later K.N.C.B.). Vanaf 1884 werd deelgenoemen aan onderlinge wedstrijden en aan zogenoemde Bondswedstrijden. In 1891 begon de Bond met een competitie tussen de clubs. De cricketafdeling ging in 1903 ter ziele. Negen jaar later, in 1912, werd er toch weer met cricket begonnen. Veel animo was er nog niet, maar de afdeling wist zich sindsdien staande te houden. Van 1912-1918 speelde Hercules in de competitie van de Amsterdamsche Cricketbond. In 1923 werd met Kampong, U.V.V. en S.C.C. de Stichtsche Cricketbond opgericht. Hercules besloot echter in 1927 weer aan de competitie van de N.C.B. deel te nemen. In dat eerste jaar werden alle wedstrijden verloren en eindigde Hercules op de laatste plaats met -10 punten. In 1932 promoveerde de club echter naar de tweede klasse; het aantal team was inmiddels verdrievoudigd. Het eerste elftal, waartoe ondermeer Piet Dix en Ab van Spanje behoorden, werd in 1938 ongeslagen kampioen in de tweede klasse. Deze successen en tegenslagen tonen de ups en downs van de club in de vroege jaren.
De oorlogsjaren deden de cricketsport geen goed. Prominente spelers vertrokken en er werd op het laatst met hockeyballen gecricket. Na 1945 herstelde de afdeling zich geleidelijk. In 1967 vierde Jhr. Mr. Th.K.M.J. (Dirk) van Sasse van Ysselt een zeldzaam jubileum: 40 jaar ononderbroken cricket-captain! In 1969 werd het kampioenschap in de 2e klasse B behaald, waarop promotie naar de 2e klasse A volgde. Twee jaar later bereikte het eerste elftal van de toen 90-jarige club de hoofdklasse. In acht jaar tijd was Hercules maar liefst zes keer gepromoveerd. Het jeugdige team, met ondermeer Ray Ambler, Gerben en Barend Stel, Wim Smit, John Bolte en diverse anderen wist zich tot 1978 in de hoogste klasse te handhaven. In 1980 nam voor het eerst een damesteam aan de cricketcompetitie deel. Diverse promoties werden behaald en de hoogste afdeling werd zelfs bereikt. Sinds 12 juni 1981 functioneert de cricketafdeling geheel zefstandig met een eigen bestuur. Na een aantal magere jaren, de heren zakten zelfs af naar de 2e klasse, zijn de tijden gekeerd. Het eerste team speelt al weer jaren in de eerste klasse. Deze periode kenmerkt zich door veerkracht en de ontwikkeling van zowel heren- als damesteams.
De Voetbalafdeling van Hercules: Van 2e Klasse naar de Derde Divisie
In de bestuursvergadering van 26 oktober 1889 werd besloten een voetbalafdeling op te richten. Op 16 november van dat jaar vond de eerste vergadering van de nieuwe afdeling plaats, die door 32 leden werd bijgewoond. Op 4 oktober 1890 werden de voetballers lid van de Nederlandsche Atletiek- en Voetbalbond. Deze bond, die op 8 december 1889 te ’s-Gravenhage opgericht was, liet in 1895 de atletiek los, waarna de naam gewijzigd werd in Nederlandsche Voetbalbond (N.V.B. later K.N.V.B.). De bond stelde een competitie in waaraan de Herculanen in de 2e klasse gingen deelnemen. Uitgezonderd de jaren 1895-1896 (gebrek aan een speelveld) en 1944-1945 (hongerwinter) bleef Hercules in de (K.)N.V.B.-competitie spelen. De eerste promotie naar de eerste klasse vond plaats in 1899. In 1911 werd Hercules weer 2e klasser. In de periode op het terrein aan de Amsterdamsche Straatweg (1912-1936) volgen de triomfen en tegenslagen elkaar op. In 1914 keerde Hercules terug naar de 1e klasse. De laatste wedstrijd van de competitie 1918/1919 bracht echter de genadeslag: in de laatste minuten verloor Hercules met 1-0 van U.V.V., waardoor de club verdween uit de 1e klasse. Het zou tot 1999 duren voordat Hercules tijdelijk terugkeerde in de 1e klasse. Deze vroege competitiegeschiedenis laat zien hoe de club zich ontwikkelde en periodes van succes en tegenslag kende.
In de jaren ’20 begon het voetbal zich te ontwikkelen tot een zeer populaire tak van sport in Nederland. In het gedenkboek van 1932 wordt met enige spijt gewag gemaakt van de “wonderbaarlijke groei van het volksvoetbal”. Bovendien daalde bij de Herculanen de geestdrift door “het teloorgaan van - met uitzondering van botsingen, trappen en van weerszijden geplaatste hatelijkheden - alle contact met de tegenpartij en het steeds in aantal toenemende ongelukken, dikwijls moedwillig veroorzaakt”. Na 1936 kreeg Hercules door de nieuwe terreinen een grote toeloop van leden. De oorlogsjaren gooiden echter roet in het eten. Er werd tot 1944/1945 nog wel gevoetbald, maar er was weinig materiaal, veel Herculanen moesten onderduiken en de uitwedstrijden waren hachelijke ondernemingen. Na de oorlog nam het ledental weer geleidelijk toe, maar de sportresultaten waren de eerste jaren nog slecht. Deze periode werd gekenmerkt door de groeiende populariteit van voetbal en de impact van de oorlog op de club.
Het jaar 1954 bracht grote veranderingen voor het Nederlandse voetbal: de K.N.V.B. stelde betaald voetbal in. Hercules ging als principiële amateurclub niet over tot het professionalisme, waardoor de vereniging bij het grote publiek in de vergetelheid raakte. In 1957 werd nog wel het kampioenschap in de 3e klasse behaald en de terugkeer naar de 2e klasse werd uitbundig gevierd. Op 9 april 1967 speelde Hercules 1 zijn laatste competitiewedstrijd in het stadion Galgenwaard. Tot de opening van het sportcomplex Tuindorp-Oost in 1970 maakte het 1e elftal gebruik van het Velox-terrein aan de Koningsweg. Het voetbalelftal van Hercules was niet meer zo glorieus als het geweest was. Deze keuze om amateurclub te blijven, had grote gevolgen voor de positie van de club in het Nederlandse voetbal.
Lees ook: Padelclubs en toernooien Rijswijk
In 1992 werden de koppen bij elkaar gestoken en kwam men tot de vorming van de Stichting Voetbaltop Hercules met als opzet het eerste voetbalteam naar een hoger plan te tillen. Daartoe werden gelden vrijgemaakt en werd een toptrainer uit de Stichtse voetbalkringen aangetrokken.nl. Cees Loffeld die als voetbalprof zijn sporen verdiend had. Hij slaagde erin Hercules in 3 jaar 2 maal te laten promoveren van de 4e naar de 2e klasse. Onder Jan Veldhuizen wist Hercules te promoveren naar de Topklasse en kwam daardoor na hervorming van de KNVB voetbalpiramide terecht in de Derde Divisie (zondag). Hercules doet tot de dag van vandaag goed mee met succesjes van tijd tot tijd. Zo werd op 17 mei 2017 Spakenburg met 2-1 verslagen in de nacompetitie en na een nipte overwinning van Spakenburg miste Hercules op een haar na de promotie naar de Tweede Divisie. Op 21 september 2017 ontving Hercules onder leiding van Eric Speelziek FC Groningen in de tweede ronde van de KNVB bekercompetitie. Omdat de accommodatie op de Voorveldselaan niet voldoet aan de eisen van de KNVB voor het ontvangen van een BVO werd uitgeweken naar de Galgenwaard, zodat Hercules nog eenmaal een wedstrijd speelde op het Herculesplein. De Stadstribune vol Herculanen zag Fouad Belarbi scoren in de 11de minuut. Deze recente successen tonen de hernieuwde ambities en de potentie van de club.
Inmiddels is Hercules wel één van de grootste voetbalverenigingen in de regio Utrecht geworden. 20 seniorenteams, verdeeld over een zaterdag en zondagafdeling en meer dan 40 jeugdteams. Hercules JO 17, JO 19 en JO 21 spelen alle op Divisie niveau. Bovendienis door toenemende populariteit van vrouwenvoetbal kent Hercules inmiddels een bloeiende meiden-en vrouwenvoetbal tak. Onze zaterdag vrouwen 1 zijn twee seizoenen achter elkaar gepromoveerd en komen inmiddels uit in de eerste klasse. Deze groei en diversificatie maken Hercules tot een belangrijke speler in het lokale voetbal.
tags: #meneer #smit #toernooi #geschiedenis