Spelregels Voetbal: Een Gedetailleerde Uitleg

Voetbal, een wereldwijd geliefde sport, wordt gespeeld volgens een reeks regels die ervoor zorgen dat het spel eerlijk en gestructureerd verloopt. Deze regels bestrijken diverse aspecten, van de afmetingen van het speelveld tot de overtredingen die bestraft kunnen worden. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de belangrijkste voetbalregels, inclusief de nuances en interpretaties die van belang zijn voor zowel spelers als scheidsrechters.

Het Spel en de Basisprincipes

Voetbal is een balspel dat wordt gespeeld in wedstrijden tussen twee elftallen. Elk elftal bestaat uit een doelverdediger en tien veldspelers. Het doel van het spel is om de bal in het doel van de tegenpartij te schieten of te koppen. De bal mag niet opzettelijk met de arm of de hand worden aangeraakt door de veldspelers, met uitzondering van de doelverdediger binnen zijn strafschopgebied. De bal wordt doorgaans gespeeld met de voet, maar ook vaak met het hoofd (kopbal). Het team dat de meeste doelpunten maakt, is de winnaar van de wedstrijd. Een doelpunt wordt gemaakt als de bal volledig de doellijn (de lijn tussen de doelpalen) is gepasseerd.

Het Speelveld: Afmetingen en Markeringen

Het voetbalveld is rechthoekig en de afmetingen variëren. Het veld is 90-120 m lang en 45-90 m breed, waarbij het eerder een rechthoekige dan vierkante vorm moet hebben. De doelpalen en de doellat vormen samen het doel. De doelen bevinden zich in het midden van de korte zijden van het speelveld.

Doelgebied en Strafschopgebied

Bij beide doelen bevindt zich een doelgebied, begrensd door twee lijnen die loodrecht op de doellijn staan en deze snijden op een afstand van 5 meter van elke doelpaal. Deze lijnen zijn 5 meter lang en aan de uiteinden verbonden door een lijn evenwijdig aan de doellijn.

Verder bevindt zich op beide helften van het veld een strafschopgebied, begrensd door twee lijnen die loodrecht op de doellijn staan en deze snijden op een afstand van 16 meter van elke doelpaal. Deze lijnen zijn 16 meter lang en aan de uiteinden verbonden door een lijn evenwijdig aan de doellijn. Op 11 meter afstand van elk doel bevindt zich, tegenover het midden van het doel, een penaltystip (officieel: strafschoppunt). Met dit punt als middelpunt is buiten het strafschopgebied een cirkelboog getrokken met een straal van 9,15 meter (Engelse maat: 10 yards).

Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras

Hoekschopgebied, Middenlijn en Middencirkel

Op de hoeken van het speelveld staan vlaggenstokken, die ten minste 1,5 meter boven de grond moeten uitsteken. Met elk hoekpunt als middelpunt is een kwartcirkel getrokken met een straal van 90 centimeter, waardoor het hoekschopgebied wordt gevormd. Verder zijn er de middenlijn en de middencirkel.

Het Doel

Het doel is 7,32 meter breed en de bovenlat ligt op 2,44 meter hoogte.

Spelduur, Puntentelling en Scheidsrechters

De duur van een voetbalwedstrijd is 90 minuten, verdeeld in twee helften van 45 minuten. Gedurende de wedstrijd is de vervanging van een aantal spelers toegestaan. In gewone competitiewedstrijden wordt een overwinning gewaardeerd met drie wedstrijdpunten, een gelijkspel met een punt voor beide ploegen, en een nederlaag met nul punten. Soms wordt bij een gelijk eindigen qua wedstrijdpunten waarde gehecht aan het doelsaldo of het aantal gescoorde doelpunten.

De Rol van de Scheidsrechter

De leiding van de wedstrijd is in handen van een scheidsrechter. Die wordt bijgestaan door twee grensrechters en een official die (mede) toeziet op zaken die zich buiten het speelveld afspelen, zoals het ordelijk verlopen van het invullen van reservespelers. Deze wordt wel de vierde scheidsrechter genoemd. De scheidsrechter moet de spelregels handhaven en dienovereenkomstig straffen opleggen. Hij kan spelers het verder meespelen ontzeggen (door middel van een 'rode kaart') indien zij zich ernstig misdragen of indien hun spel ruw of gemeen is. Verder kan hij de spelers voor allerlei vergrijpen, die men onder de betiteling onbehoorlijk gedrag samenvat, door middel van een 'gele kaart' een waarschuwing geven en ze bij een nieuw vergrijp dat een waarschuwing nodig zou maken, van het veld sturen.

Overtredingen en Sancties

Een belangrijk aspect van de spelregels zijn de overtredingen en de bijbehorende sancties. Enkele voorbeelden van overtredingen zijn:

Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda

• Een tegenstander trappen of dit proberen.
• Een tegenstander laten vallen.
• Het springen op een tegenstander.
• Het op ruwe of gevaarlijke wijze aanvallen van een tegenstander.
• Het aanvallen van achteren.
• Het slaan van een tegenstander.
• Het vasthouden met hand of arm van een tegenstander.
• Het duwen met hand of arm.
• Het met de hand of arm spelen van de bal.

Al deze overtredingen worden – echter alleen als ze opzettelijk gebeuren – bestraft met een directe vrije schop. Dit is een vrije schop waaruit rechtstreeks kan worden gescoord en waarbij de tegenstanders ten minste 9,15 meter afstand moeten nemen van de bal. Gebeuren deze overtredingen binnen het strafschopgebied door spelers van de verdedigende partij, dan wordt een strafschop (penalty) toegekend: een schop vanaf de penaltystip, waarbij alle veldspelers buiten het strafschopgebied en op ten minste 9,15 meter afstand van de penalty-stip moeten blijven. Het nemen van strafschoppen, door beide teams, geschiedt bij bepaalde wedstrijden (vooral bekerwedstrijden) na afloop van de gewone speelduur en eventuele verlenging, teneinde een beslissing te forceren.

Indirecte Vrije Schoppen

Verder zijn er overtredingen waarvoor een indirecte vrije schop wordt gegeven, een vrije schop waaruit niet rechtstreeks kan worden gescoord. Zulke overtredingen zijn: buitenspel, gevaarlijk spel, aanvallen met de schouder indien de bal zich niet bevindt binnen het bereik van de betrokken spelers, aanvallen van de doelverdediger binnen zijn doelgebied zonder dat hij de bal bezit, het dragen van de bal door de doelverdediger als hij daarbij te veel passen met de bal doet, het met de hand spelen van de bal door de doelverdediger als hij deze via de voet van een medespeler heeft ontvangen, en afhouden (obstructie), dat wil zeggen, het versperren van de weg aan een tegenstander zonder dat deze de intentie had de bal te spelen.

Hoekschop en Doelschop

Een hoekschop (corner) wordt toegekend aan de aanvallende partij indien de bal het laatst door een speler van de verdedigende partij is aangeraakt en de bal de achterlijn overschrijdt. Indien een speler van de aanvallende partij de bal over de vijandelijke achterlijn plaatst, wordt het spel hervat met een doelschop. Plaatst een speler de bal over de zijlijn, dan neemt de tegenpartij een inworp.

Buitenspelregel

Belangrijk is verder de buitenspelregel.

De Schouderduw: Toegestaan of Niet?

Een veelbesproken actie in het voetbal is de schouderduw. Het schijnt toegestaan om je tegenspeler met de schouder te duwen, maar het is aan regels gebonden. De schouderduw en een duw of duwen met de schouder zijn twee verschillende disciplines. Met de schouderduw wordt bedoeld, het schouder tegen schouder duwen, met de ogen gericht op de bal, waarbij beide spelers de bal kunnen spelen. De bal moet namelijk binnen het bereik zijn van de spelers. Een stevige schouderduw, de bal voor beiden speelbaar, waarbij de tegenspeler ietwat uit balans raakt en jij de bal verder speelt mag dus.

Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl

Wanneer is een Schouderduw een Overtreding?

Het mag duidelijk zijn dat bij duwen met de schouder vaak niet aan alle voorwaarden wordt voldaan. Neem bijvoorbeeld een diepe bal, waar aanvaller en verdediger samen naast elkaar achteraan gaan. In de loop duwt verdediger schouder tegen schouder, waardoor de aanvaller valt. Aan voorwaarde 1 en 2 is voldaan, maar niet aan voorwaarde 3. Een andere schouderduw die regelmatig voorkomt, is een duw van de schouder in de rug van de tegenstander. Ondanks het feit dat de duw gebeurt met de schouder, is hier sprake van een overtreding. De schouderduw is immers in de rug en niet ‘schouder tegen schouder’. Voor de achterlijn of zijlijn je tegenstander een schouderbeuk geven met de bedoeling om de bal over de achterlijn of zijlijn te laten rollen, mag niet! Je hebt namelijk niet de mogelijkheid om de bal te kunnen spelen en dat is bij de schouderduw van essentieel belang.

De KNVB over de Schouderduw

Met betrekking tot de schouderduw is er contact opgenomen met de KNVB. In regel 12 van de voetbal regels staat namelijk niets over de schouderduw. De KNVB kon er ook niets over vinden en heeft het bij de spelregelcommissie neergelegd, die het hopelijk gaat oplossen. Het is namelijk een spelregelvraag, dus dan moet het wel ergens beschreven staan.

Voorwaarden voor een Reglementaire Schouderduw

Iedere voetballer kent hem wel: de schouderduw. Het mag duidelijk zijn dat bij duwen met de schouder vaak niet aan alle drie voorwaarden wordt voldaan.

Tijdstraf

1. Tijdstraf kan niet worden opgelegd aan elftallen die uitkomen in de categorie A van het veldvoetbal.
2. Een tijdstraf duurt een bepaald aantal minuten.
3. Het toezicht op de speler aan wie tijdstraf is opgelegd, is in handen van de scheidsrechter. Hij houdt ook de tijd bij en noteert de naam van de speler aan wie tijdstraf is opgelegd.
4. De tijdstraf gaat in bij het hervatten van het spel.
5. De tijdstraf kan slechts eenmaal per speler per wedstrijd worden opgelegd bij een waarschuwing. Hierbij moet de scheidsrechter wel de gele kaart tonen. Krijgt een speler een tweede waarschuwing dan volgt de rode kaart.
6. Indien aan de aanvoerder van een elftal tijdstraf is opgelegd, moet zijn taak gedurende de tijdstraf aan een andere speler worden overgedragen.
7. Als een doelverdediger tijdstraf krijgt opgelegd, dan moet een andere speler zijn plaats als doelverdediger innemen.
8. Als een speler zijn tijdstraf niet kan volmaken, omdat de rust aanbreekt, dan zal hij het resterende gedeelte van de tijdstraf in de tweede helft dienen te ondergaan.
9. Indien een speler zijn tijdstraf niet kan volmaken omdat de wedstrijd wordt gestaakt, dient hij het restant te ondergaan vanaf de spelhervatting. Dit betekent dat, indien de wedstrijd alsnog uitgespeeld dient te worden op een later tijdstip, de desbetreffende speler aan wie een tijdstraf was opgelegd niet aan het restant van de wedstrijd mag deelnemen totdat de volledige tijdstraf is uitgezeten.
10. Als het aantal spelers vanwege het aantal tijdstraffen onder de 7 daalt, moet de wedstrijd worden gestaakt.

Spelsystemen door de Jaren Heen

In de loop der jaren hebben tal van systemen de tactiek van het spel beheerst. Aanvankelijk gold het orthodoxe systeem (2-3-5-opstelling) met een aanvallende spil en een vijfmansvoorhoede op één lijn. In de jaren twintig vond het stopperspil- of WM-systeem ingang. De opstelling hierin is 3-2-2-3, een symmetrie die door de letters WM (W voor voorhoede en M voor achterhoede) ook tot uitdrukking wordt gebracht. In dit systeem is de stopperspil de derde back. Het WM-systeem maakte eind jaren vijftig plaats voor het 4-2-4-systeem, waarbij vooral de beide spelers op het middenveld voortdurend moeten omschakelen van offensieve naar defensieve spelpatronen en omgekeerd. Het catenaccio (Italiaans, = grendel) is een Italiaanse vinding en in feite een verdedigende variant van het 4-2-4-systeem. Het catenaccio werd gekenmerkt door een straffe mandekking en, als gevolg, weinig aanvallende impulsen. Het Ajax van Rinus Michels en het Nederlands elftal introduceerden begin jaren zeventig het zgn. totaalvoetbal: een zeer aanvallende speelstijl, waarin alle spelers meer dan één taak kregen toebedeeld (aanvallen en verdedigen) en niet aan één plaats gebonden zijn. Sedertdien overheerst er in het internationale voetbal niet één bepaald spelsysteem.

Zaalvoetbal

In de jaren zestig verwierf zaalvoetbal populariteit. Dit spel wordt gespeeld door ploegen van een bepaald aantal spelers.

De Rol van de Scheidsrechter: Meer dan Alleen Regels

Een scheidsrechter dient te zorgen voor:

• Veiligheid van de spelers
• Objectiviteit (geen enkele speler mag oneerlijk voordeel krijgen)

Om aan deze verplichtingen te kunnen voldoen, moet hij het spel controleren. De volgende zonden leiden tot verlies van controle:

1. Gebrek aan conditie
2. Een slechte kennis van de spelregels
3. Slechte positiebepaling
4. Gebrek aan zelfbeheersing
5. Gebrek aan concentratie
6. Inconsequentie

Tips voor Scheidsrechters

• Reageer streng op gebeurtenissen die in het begin van de wedstrijd belangrijk zijn. Om later het spel te verstrakken is moeilijk, zelfs voor ervaren scheidsrechters.
• Beoordeel de aard van de wedstrijd. Als het een open en sportieve wedstrijd is laat dan de voordeelregel volledig intact.
• Zorg dat de spelers, die zich schuldig maken aan overtredingen die bestraft moeten worden met een gele kaart dat deze zo rustig mogelijk wordt getoond. De scheidsrechter moet hierbij proberen emoties te onderdrukken en elk vertoon van show te vermijden. Wees duidelijk en gedecideerd en geef geen aanleiding tot irritatie.
• Zorg dat er geen misverstand bestaat over de identiteit van de speler die in het geding is.
• Voor kleine of grotere overtredingen, waarvoor je de voordeelregel hebt toegepast, vergeet dan niet de overtreder te vermanen of te waarschuwen, (gele kaart) zodat er niet gedacht kan worden dat je het niet gezien of gemerkt hebt.
• Concentreer je en wees consequent tijdens de gehele wedstrijd.
• Marchandeer niet met de regels. Blijf constant op de hoogte van (nieuwe) ontwikkelingen binnen de regels.

Momenten van Extra Concentratie voor Scheidsrechters

• In de eerste minuten, om de geplande onregelmatigheden zoals vasthouden, een licht duwtje, de kop in te drukken.
• Na een twijfelachtige of foutieve beslissing, zoals voordeelregel foutief toegepast, buitenspel, etc. is het zeer belangrijk om je eigen kalmte te bewaren.
• Na een strafschop of doelpunt.
• Na een lange tijd van open spel is het mogelijk dat het spel ineens explodeert. Verstrak de wedstrijd onmiddellijk om erger te voorkomen.
• In de laatste minuten moet je jezelf er toe dwingen; hier kan een wedstrijd uit de hand lopen.

Voorbereiding van de Scheidsrechter

• Kom minimaal 30 minuten voor aanvang van de wedstrijd bij het terrein en meld je bij de leider van het team welke je gaat fluiten, zodat ook hij/zij door kan gaan met de voorbereidingen van het team.
• Controleer de spelerspassen en het wedstrijdformulier.
• Zorg ervoor dat je geschikte sportkleding draagt met goed schoeisel.
• Gebruik een muntstuk voor het tossen. De winnaar kiest de speelhelft en de verliezer krijgt de aftrap.
• Na de wedstrijd vult de scheidsrechter het digitale wedstrijdformulier in. De uitslag moet door de scheidsrechter bevestigd worden. Kaarten die gegeven zijn kunnen ook ingevoerd worden.
• Na de wedstrijd geef je de bal/vlaggen weer terug aan de leider.

Controle van Spelerspassen

1. Vlak voor de wedstrijd worden de passen aan de scheidsrechter overhandigd, hij/zij controleert in het bijzijn van de aanvoerders/leiders van beide elftallen de gegevens op het wedstrijdformulier aan de hand van de passen.
2. Na de wedstrijd controleert de scheidsrechter aan de hand van de spelerspassen de persoonsgegevens van de wisselspelers.
3. De aanvoerders/leiders gaan akkoord met het digitale wedstrijdformulier, waarmee zij verklaren aanwezig te zijn geweest bij de controle van de spelers passen en geen bezwaar maken tegen de aantekeningen op het formulier.
4. Door het controleren van het digitale wedstrijdformulier, verklaart de scheidsrechter alle gegevens te hebben gecheckt aan de hand van de passen. Hij geeft de passen hierna terug aan de aanvoerders/leiders.
5. Visuele controle van de passen is zowel voor als na de wedstrijd mogelijk. Als één of beide aanvoerders/leiders visuele controle wensen, kunnen zij dit vooraf, in de rust of direct na de wedstrijd bij de scheidsrechter melden.

tags: #duwen #voetbal #regels