Tennis kent een rijke historie in Nederland, die teruggaat tot de late 19e eeuw. De introductie van tennis in Nederland vond waarschijnlijk rond 1885 plaats. De oprichting van de Anglo-Dutch Lawn Tennisclub in Rotterdam, rond datzelfde jaar, markeert een vroege mijlpaal in de Nederlandse tennisgeschiedenis. Deze club, met drie speelvelden, werd mogelijk mede door Engelsen opgericht, gezien de naam.
De Opkomst van Tennis in Nederland
Na de introductie van tennis in Nederland rond 1885, groeide de populariteit van de sport gestaag. In de jaren die volgden, nam het aantal tennisclubs langzaamaan toe. In 1893 waren er minstens acht tennisclubs in Haarlem, in 1894 vier in Leiden, in 1895 negen in Rotterdam, en in 1897 werden er drie clubs in Groningen genoemd. Deze cijfers tonen aan dat tennis zich snel verspreidde over verschillende steden in Nederland en een breder publiek aantrok.
De Oprichting van de Nederlandsche Lawn Tennis Bond (N.L.T.B.)
Het groeiende aantal tennisclubs leidde tot de behoefte aan een overkoepelende organisatie. Vanaf februari 1896 verschenen er oproepen in sportbladen voor de oprichting van een landelijke tennisbond. B.J. Zuijderhoff spoorde tennisliefhebbers aan om samen te werken aan dit doel, ongeacht stand of rang. Op 28 april 1899 kwamen prominente figuren bijeen in Den Haag om een circulaire op te stellen voor de oprichting van zo'n bond.
Op maandag 5 juni 1899 werd de Nederlandsche Lawn Tennis Bond (N.L.T.B.) opgericht in het Poolsche Koffiehuis te Amsterdam. De vergadering besloot dat enkel fysieke personen lid konden worden, die f 1,00 gulden contributie moesten betalen en 25 cent voor een exemplaar van de statuten en het huishoudelijk reglement van de Bond. De tennisverenigingen konden als donateurs toetreden, maar dit veranderde eind 1907. De algemene vergadering in Leiden bepaalde toen dat de bond een federatie van tennisverenigingen zou worden, want het was logisch dat “waar langzamerhand plaatselijke bonden of clubs ontstaan zijn, en het dus billijk was deze medezeggenschap te geven […], en, zoo er genoeg tennisvereenigingen zijn, die, door de goedkeuring hunner statuten bij Kon.
Groei en Ontwikkeling van de N.L.T.B.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog nam het aantal aangesloten clubs bij de N.L.T.B. sterk toe. Dit kwam doordat de Bond de distributie van tennisballen uit Engeland in handen had, waardoor particulieren met een tennisbaan clubs gingen vormen om ook aan ballen te kunnen komen. Het lijkt erop dat de meeste clubs niet groot waren, want zij hadden veelal slechts één team in de competitie. In april 1936 werd op de algemene ledenvergadering van de Bond dan ook een aanvulling op het huishoudelijk reglement goedgekeurd “bepalende dat vereenigingen, wier ledenaantal beneden tien is gedaald, van het bondslidmaat-schap vervallen kunnen worden verklaard.
Lees ook: De opkomst van padel
Vanaf 1899 organiseerde de N.L.T.B. elk jaar een nationaal kampioenschap voor individuele spelers, steeds op andere accommodaties. In 1900 werd de eerste clubcompetitie gehouden, waaraan vier verenigingen deelnamen. Deze clubcompetitie kreeg eerst vanaf 1911 meer deelnemers uit meerdere delen van het land. Er werden in 1913 eerste klassen in het Westen en het Oosten ingesteld, waarbij de kampioenen van de eerste klassen om het landskampioenschap streden. De N.L.T.B. besloot bij de oprichting Nederlandsche Sport als officieel orgaan aan te nemen. In 1908-1922 hield de Bond De Sportkroniek aan als officieel orgaan, maar besloot het contract toen niet meer te verlengen. De N.L.T.B. gaf vanaf 1914 regelmatig Jaarboekjes van den N.L.T.B. uit, waarin het jaarverslag en de eindstanden van de competitie waren opgenomen.
H.L.T.C. Leimonias: Een Monument in de Nederlandse Tenniswereld
H.L.T.C. Leimonias, opgericht op 1 mei 1888 in Den Haag, is een van de oudste tennisverenigingen van Nederland. De naam Leimonias is ontleend aan het Oudgrieks en betekent "van de weide", een verwijzing naar het buitensportkarakter van tennis. De club heeft een rijke traditie in het organiseren van toernooien en heeft meerdere topspelers voortgebracht. De club staat bekend om haar topprestaties op en naast de baan. Met een prachtige locatie op Sportpark Klein Zwitserland, meer dan 135 jaar geschiedenis én 24 nationale titels op haar naam, is Leimonias dé plek waar topprestaties en traditie hand in hand gaan.
Vroege Locaties en Groei
Na de start in 1888 op een grasbaan bij Stalhouderij van der Kuijlen bij Huize Meerdervoort werd al na een maand verhuisd naar een grasbaan in de duinen, waar later Hotel de Witte Brug zou verrijzen. In 1889 werd deze locatie verruild voor de cementbanen van de Bataaf, waarna in 1900 naar een in die tijd zeer modern complex aan de Nieuwe Parklaan, de huidige M.E.T.S. banen, werd verhuisd. In 1938 werd het huidige tennispark op het complex Klein Zwitserland aan de Klatteweg in ‘s-Gravenhage in gebruik genomen.
Het Tennispark op Klein Zwitserland
Het park ligt in feite op een eiland (omringd door sloten) en is omgeven door veel groen. Leimonias heeft 14 tennisbanen met LED-verlichting, waarvan 8 gravel en 6 all weather courts, zogenaamde smashcourts. Hierdoor biedt Leimonias haar leden de mogelijkheid om gedurende het gehele jaar te spelen, van ’s ochtends 7:30 tot ’s avonds 11 uur. Ook beschikt het park over 2 oefenmuurtjes en voor de jongste jeugdleden een minibaan. Het tennispark van Leimonias kenmerkt zich door de parkachtige setting met veel bloemen, groen en bomen. Voor het sfeervolle clubhuis ligt een prachtig gazon met een zonnig terras. Temidden van de achterste banen bevindt zich een talud met een terras van waaruit “op hoog niveau” naar wedstrijden en trainingen kan worden gekeken.
Een Sfeervolle Club met Ambities
H.L.T.C. Leimonias is één van de oudste en meest gerenommeerde tennisclubs van Nederland. Het sfeervolle park is verscholen tussen het groen van Klein Zwitserland. Een monumentaal en recentelijk geheel gerenoveerd clubhuis met uitgestrekt zonnig terras vormen het middelpunt van het park. Er wordt op alle niveaus gespeeld, de hoogste teams komen uit in de Eredivisie (de hoogste klasse van Nederland) en hebben al menig landskampioenschap veroverd. Op de ruim 130-jaar oude club met rijke historie en tradities hangt een persoonlijke en informele sfeer. Er kan het hele jaar getennist worden op maar liefst 14 banen, waarvan 8 gravelbanen en 6 all-weather banen, allen voorzien van LED verlichting.
Lees ook: Tennistoernooi in Parijs
De Aeronauten: Een Bijzondere Tennisclub met KLM-Roots
Naast Leimonias kent Den Haag nog een andere bijzondere tennisclub met een unieke achtergrond: De Aeronauten. De officiële start van deze club dateert van 1946. In dat jaar gaf Dr. Plesman, oprichter van de KLM, opdracht in Den Haag te zoeken naar een sportcomplex voor zijn personeelsvereniging. De keuze kon gemaakt worden tussen landgoed Reigersbergen en Groenendaal, het voormalige terrein van de Haagsche Golf en Countryclub.
De Naam en Vroege Jaren
De naam De Aeronauten dankt de club aan één van haar leden die winnaar werd van een prijsvraag voor een goede naam voor de nieuwe tennisvereniging. Door de verhuizing van de KLM naar Schiphol en later naar Amstelveen zijn veel archiefstukken verloren gegaan. Dat is waarschijnlijk ook de reden, dat de officiële oprichtingsdatum van De Aeronauten nog steeds onduidelijk is. In een officiële brief, gevonden in 1970, van De Aeronauten stond in het logo “….. opgericht in 1947”.
Faciliteiten en Groei
Het clubhuis dat door De Aeronauten in de beginjaren werd gebruikt, stond op de plaats waar thans het doodlopende weggetje met parkeerplaatsen is. Het was een houten gebouwtje dat onderdak verleende aan de voetballers, rugbyers en tennissers van de KLM en aan de hockeyers van HDM. In de jaren ‘50 schonk de KLM De Aeronauten ‘een koepel’. Het was een KLM-tentoonstellingsstand die gebruikt was op de Jaarbeurs in Utrecht. In 1970 werd besloten een eigen clubhuis te bouwen. Na intensief gebruik van ruim 30 jaar begon dit clubhuis gebreken te vertonen. De draagelementen van het houten gebouw werden dermate slecht, dat vervanging van het gehele gebouw noodzakelijk bleek. Er zijn heel wat jaren overheen gegaan, voordat er eindelijk een ontwerp lag dat betaalbaar was en dat aan de eisen van de moderne tijd voldeed. Architect Holger de Kat tekende voor het ontwerp en bouwbedrijf DHB uit Woerden zorgde voor de uitvoering. Op 5 juli 2008 werd onder grote belangstelling van leden en genodigden het nieuwe clubhuis geopend. Er is nu voor de leden een aanmerkelijk groter clubhuis beschikbaar, bestaande uit twee lagen. Beneden de kleedruimtes en de voorraadkamers, boven een gezellig, modern ingerichte ontmoetingsplek die alle faciliteiten heeft om het de leden naar de zin te maken. In 2016 is de Koepel, die naam werd aan het geschenk gegeven, gerenoveerd. Het unieke plekje op ons terrein mocht niet verloren gaan en heeft weer een prominente plaats.
Openstelling voor Buitenleden en Heden
In 1972 vond er een belangrijke statutenwijziging plaats. Tot dat jaar waren de leden hoofdzakelijk KLM’ers en hun familie en vrienden. De statutenwijziging maakte het in dat jaar mogelijk ook buitenleden aan te trekken. Telde De Aeronauten in 1947 bij de start 130 leden, in 1979 was dat aantal gegroeid tot 530 en later naar 600. Dat noopte tot een ledenstop, omdat 600 leden het maximale aantal was en is om, zonder afhangsysteem, te kunnen spelen. Bij het 50-jarig bestaan van De Aeronauten in 1997 gaf de toenmalige voorzitter zijn visie op de toekomst van de vereniging. Hij stelde, dat het streven van De Aeronauten erop gericht was, alle leden zoveel mogelijk en in een ontspannen sfeer te laten spelen tegen een acceptabele prijs. De Aeronauten hoeft geen topclub te worden, dat zou onherroepelijk ten koste gaan van de recreatietennissers. Tot op heden wordt deze strategie gevolgd en er is geen reden om daarvan af te wijken. Het 70-jarige bestaan in 2017 werd gevierd met een geweldige clinic van Paul Haarhuis en Jacco Elthing en aansluitend receptie, diner, feest. Een prachtige gelegenheid waar veel leden en oud-leden aanwezig waren. Onze eigen KLM-dames brachten in hun blauw-witte kleding de hapjes rond. Bij De Aeronauten kennen we geen afhangsysteem. Een voor Nederlandse (tennis)begrippen uniek feit. In 2013 is verlichting op 6 van onze banen aangelegd. In 2014 zijn de gravelplus-banen op 6 van onze 8 gravel banen aangelegd.
Lees ook: Tennisspektakel in Zuilen: Een terugblik
tags: #Leimonias #tennistoernooi #geschiedenis