De korfbalgeschiedenis van Den Haag is rijk en divers, met tal van verenigingen die door de jaren heen zijn opgericht en weer verdwenen. Dit artikel duikt in de archieven om een beeld te schetsen van de Haagse korfbalhistorie, met speciale aandacht voor de zwart-wit traditie en de verenigingen die deze kleuren met trots droegen.
Haagse Korfbaldagen: Een Gezelligheid
De Haagse Korfbaldagen zijn een begrip in de regio, een moment waar teams strijden op het veld, de tribunes vol zitten en de gezelligheid van de Haagse korfbalsport centraal staat. De voorbereidingen voor de Haagse Korfbaldagen 2025 zijn al in volle gang, met de organisatie die actief op zoek is naar sponsoren om dit evenement tot een succes te maken.
Haagse Korfbal Historie
Sinds 2018 brengt Uitgeverij Nederlandse Sportboeken Club jaarlijks een boek uit over de geschiedenis van het Haagse korfbal. Deze boekenreeks is samengesteld uit materiaal dat de afgelopen jaren is verzameld en gedigitaliseerd door Stichting The Hague Korfball Masters en uitgeverij Nederlands Sportboeken Club. De boekenreeks is een schat aan informatie voor iedereen die geïnteresseerd is in de Haagse korfbalhistorie. De boeken bevatten een overzicht van alle korfbalverenigingen uit de Haagse regio, zover deze achterhaald konden worden. Het is belangrijk om de geschiedenis, ook van niet meer bestaande verenigingen, te bewaren.
- Deel 1: Van ALO en Tims tot Mulder en PAMS
- Deel 2: Van Emma en Wals tot Coeland en VES
- Deel 4: Het vierde deel van de boekenserie over de Haagse korfbalhistorie is verschenen.
- Deel 5: De uitgave van deel 5 over de Haagse Korfbal Historie is vooruitgeschoven.
Het verzamelen en digitaliseren van materiaal voor de Haagse korfbalhistorie is een omvangrijk project. Er is voldoende materiaal beschikbaar om nog jaren mee bezig te zijn. Uitgever is de Nederlands Sportboeken Club (www.nscboeken.nl).
Vroege Jaren van Korfbal in Nederland
Korfbal werd in 1902 geïntroduceerd door de Amsterdamse onderwijzer Nico Broekhuysen. Hij deed inspiratie op tijdens een internationale cursus openluchtspelen in Zweden, waar hij in aanraking kwam met "ringball". Broekhuysen paste het spel aan en introduceerde rieten manden in plaats van ringen, waardoor de naam "korfbal" ontstond.
Lees ook: De betekenis van groen en zwart
Op 2 juni 1903 werd de Nederlandse Korfbal Bond (NKB) opgericht in Amsterdam, met Nico Broekhuysen als voorzitter. In 1938 werd de NKB ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan koninklijk: Koninklijke Nederlandse Korfbal Bond (KNKB).
In 1920 werd de Christelijke Korfbalbond (CKB) opgericht, waar godsdienstige principes overheersten. In 1973 gingen de KNKB en de CKB samen verder in het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV). Een derde korfbalbond - de Nederlandse Dames Korfbal Bond (NDKB) - bestond uit alleen vrouwen en meisjes.
De Haagse Korfbalbond (HKB)
De Haagse Korfbalbond (HKB) speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van het korfbal in de regio. In 1969 vierde de HKB haar 50-jarig bestaan ("50 jaar HKB ": 28-8-1932 werd in Wassenaar het sportpark Groenendaal in Wassenaar geopend).
Zwart-Wit Verenigingen in Den Haag: Een Overzicht
Vele korfbalverenigingen in Den Haag hebben door de jaren heen de kleuren zwart en wit gedragen. Hieronder volgt een overzicht van enkele van deze verenigingen, met de beschikbare informatie over hun oprichting, speelvelden en andere bijzonderheden.
- Achilles: Opgericht op 1 oktober 1922. De clubkleuren zijn zwart-wit. In samenwerking met de gemeente hebben de plannen van Achilles, om een duidelijk buurtfunctie te krijgen, gestalte gekregen. Sinds oktober 2017 is een vernieuwd Achilles-logo in gebruik genomen: de oude vertrouwde zwarte Achilles-leeuw met een nieuw Ready-groen randje.
- AJAX: Vereniging 5: AJAX.
- C.W.P.: Vereniging 10: C.W.P.. Naam: C.W.P. betekende oorspronkelijk Centrale Werkplaats PTT maar al snel werd de naam omgedoopt in Clubgenoten Weest Paraat.
- D.E.T.O.: In 1948 werd door het zittende bestuur een brief ontvangen van de N.V.Philips waarin vermeld stond dat het concern plannen had om aan het complex Apeldoornstraat een andere bestemming te geven. Hierdoor diende de K.V. D.E.T.O. te verhuizen maar er zou voor een andere accommodatie worden gezorgd. Men hield woord en in 1952 werd na besprekingen met het bestuur onder leiding van voorzitter Ab Schimmel het sportcomplex de Herdgang aan de Oirschotsedijk aangeboden.
Verenigingen met een Verleden
Naast de nog actieve verenigingen, kent Den Haag een rijke historie van korfbalclubs die inmiddels zijn opgeheven of gefuseerd. Het is belangrijk om ook deze verenigingen niet te vergeten en hun bijdrage aan de Haagse korfbalhistorie te erkennen.
Lees ook: Oranje Zwart vs. Sparta Zwolle: Alle uitslagen
- V.E.S.: Vereniging 47. Oprichting: 22 dec. Opheffing: 1945 - de vereniging ging weer V.E.S.
Accommodaties en Speelvelden
De Haagse korfbalverenigingen hebben door de jaren heen op verschillende locaties gespeeld. Sommige verenigingen hadden een vaste thuisbasis, terwijl andere meerdere malen moesten verhuizen.
- ALO Den Haag:
- Feb. 1906 tot 1909: Land van boer Boonstoppel aan het einde van de huidige Beeklaan, bij de sluizen in het verversingskanaal.
- 1909-1939: Houtrust, opening was op 21 september 1910.
- Op 21 september 1939 moet ALO van Houtrust vertrekken vanwege het spergebied, de komt van een algemeen paarden depot en de uitbreiding van HBS.
- Op 2 oktober 1939: Duindal, een theetuin, ook wel het land van Greup op de Waalsdorpervlakte.
- 1945-1947: Houtrust.
- 1949-1954: Meer en Bosch.
- 1957/1958: in de Bosjes van Pex aan de Evert Wijtemaweg, Daal en Bergselaan (bij Pioenweg) de E.
- 1954-heden: Bosjes van Pex, Evert Wytemaweg.
De Rol van Vrouwen in het Korfbal
In de beginjaren van het korfbal was het uniek dat mannen en vrouwen samen in één team speelden. Dit trok veel aandacht en soms ook kritiek. In de loop der jaren is de rol van vrouwen in het korfbal steeds belangrijker geworden. Pas in 1965 werd een totaalverbod op verdedigd schieten ingevoerd.
Evolutie van het Spel
Het korfbalspel heeft in de loop der jaren verschillende veranderingen ondergaan. Tot 1991 werd er met drie vakken gespeeld, waarbij het middelste vak als 'doorgeefvak' fungeerde. Vanaf de afschaffing van het middenvak werd ook het spelen op kunstgras mogelijk. In 2004 maakte de traditionele rieten mand plaats voor de kunststof korf.
Korfbal Nu en in de Toekomst
Korfbal wordt allang niet meer alleen in Nederland beoefend. Er zijn verschillende initiatieven om de sport toegankelijker te maken voor een breder publiek, zoals KombiFit en RecreStars.
Lees ook: Oranje Zwart/De Hoekse: Een terugblik op de successen
tags: #korfbal #zwart #wit #geschiedenis