Korfbal is een dynamische en veelzijdige teamsport die uniek is vanwege het gemengde karakter van de teams. Het spel vereist technische vaardigheden, tactisch inzicht, snelheid, uithoudingsvermogen en kracht. Deze gids biedt een uitgebreid overzicht van de spelregels en andere belangrijke aspecten van korfbal.
Inleiding tot Korfbal
Korfbal is een all-round teamsport waarbij twee teams proberen de bal zo vaak mogelijk door de korf van de tegenstander te werpen. Het is een sport die zowel indoor als outdoor kan worden beoefend. De oorsprong van korfbal ligt in 1902, toen de Amsterdamse onderwijzer Nico Broekhuysen zich liet inspireren door het Zweedse spel "ringboll". Hij introduceerde een soortgelijk spel in zijn klas, waarbij rieten manden als korven dienden, wat leidde tot de naam "korfbal".
Basisprincipes van Korfbal
Korfbal is gebaseerd op een aantal fundamentele principes:
- Samenspel: Korfbal is een teamsport waarbij samenspel essentieel is. Spelers mogen niet met de bal lopen en moeten de bal overspelen naar medespelers.
- Gemengde Teams: Een team bestaat uit zowel mannen als vrouwen (meestal vier van elk).
- Aanval en Verdediging: Alle spelers zijn zowel aanvaller als verdediger.
- 360-graden Benadering: De korf is vanuit alle richtingen benaderbaar.
- Beschermd Balbezit: Het balbezit is beschermd, wat betekent dat de bal niet zomaar uit de handen van een speler mag worden getikt of getrokken.
Het Speelveld
Korfbal wordt gespeeld op een rechthoekig veld dat is verdeeld in twee vakken. De afmetingen van het speelveld variëren:
- Veldcompetitie: 40 meter lang en 20 meter breed.
- Zaalcompetitie: Meestal 24 meter lang en 12 meter breed, maar soms ook 20 meter lang en 12 meter breed.
De korf staat in het midden van elk vak, op een afstand van 6 meter van de achterlijn (of 4 meter bij een veld van 20m x 12m). De hoogte van de korf is 3,5 meter, maar deze kan worden aangepast voor jeugdspelers.
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
Spelregels in Detail
Om korfbal te spelen, is het essentieel om de spelregels te begrijpen. Hieronder volgt een gedetailleerd overzicht van de belangrijkste regels:
Lopen met de Bal: Het is niet toegestaan om met de bal te lopen. Nadat een speler de bal heeft gevangen, mag hij/zij niet meer beide voeten verplaatsen. Voor de jongste spelers wordt deze regel vaak iets soepeler gehanteerd.
Verdedigd Schieten: Vanaf de E-jeugd mag een speler niet schieten als hij/zij wordt verdedigd. Dit betekent dat een verdediger dicht bij de aanvaller staat en probeert het schot te blokkeren. Deze regel is vaak onderwerp van discussie, omdat het subjectief kan zijn. Bij de F'jes mag er altijd geschoten worden.
Gemengd Spelen: Bij gemengd korfbal mogen jongens alleen jongens verdedigen en meisjes alleen meisjes. Overtreding van deze regel resulteert in een strafworp.
Vakwissel: Om de twee doelpunten wisselen de teams van vak en functie. Hierbij worden de doelpunten van beide partijen meegeteld.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
Balbezit: Het is niet toegestaan om de bal uit de handen van een andere speler te trekken of te tikken.
Geen Contact: Korfbal is een non-contact sport. Spelers mogen elkaar niet hinderen met hun lichaam. Een verdediger mag proberen een schot te bemoeilijken, maar mag geen contact maken met de bal of de speler.
Voetbal: Wanneer de bal bewust of onbewust op de voeten of onderbenen van een speler komt, wordt dit beschouwd als "voetbal".
Bal Uit: Wanneer de bal de grond raakt buiten de lijnen, is de bal uit. Dit geldt ook als een speler zich op of buiten de lijnen bevindt wanneer hij/zij in contact is met de bal.
Overgooien: Het is niet toegestaan om de bal direct over te geven aan een andere speler. De bal moet altijd eerst door de lucht gaan voordat een teamgenoot de bal vangt.
Spelen met de Handen: De bal mag alleen met de vlakke hand worden gespeeld en niet met gebalde vuisten worden weggestoten.
5-secondenregel: Een speler moet binnen 5 seconden de bal overspelen naar een medespeler.
10-secondenregel: Een speler moet binnen 10 seconden de bal overspelen naar een medespeler. Dit geldt niet alleen bij het uitnemen van de bal, maar gedurende de hele wedstrijd.
Schot na Eigen Vangbal: Een speler mag niet direct schieten na het zelf afvangen van zijn/haar eigen schot. De speler moet de bal eerst overspelen naar een medespeler. Als een andere speler de bal afvangt na een misser, mag diegene wel direct schieten.
Tijdsduur en Time-outs
Een korfbalwedstrijd bestaat meestal uit vier periodes van 10 minuten. Na 10 minuten en 30 minuten is er een korte time-out van 1 minuut, en na 20 minuten is er een rustperiode van 5 minuten. Deze momenten zijn vastgesteld voor het toepassen van wissels en het geven van korte instructies.
De SUPER-speler
Bij een verschil van drie doelpunten kan een team een SUPER-speler inzetten. Dit is een wisselspeler van de ploeg die achterstaat. De verhouding in het veld wordt dan 5-4. De SUPER-speler verlaat het veld zodra het verschil is teruggebracht tot twee doelpunten.
Korfbalposities
Hoewel korfbal een sport is waarbij alle spelers zowel aanvallen als verdedigen, zijn er wel posities die een bepaalde rol in het spel benadrukken:
- Rebound: De speler onder de korf is essentieel voor het opvangen van gemiste schoten.
- Steun: De aanvaller die met de rug naar de korf staat en als aanspeelpunt dient.
- Doorloopbal: Een aanvaller die de verdediger afschudt en probeert te scoren met een onderhands schot.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten verdedigen:
- Achter Verdedigen: Voorkomen dat de tegenstander bij de korf komt.
- Voor Verdedigen: Dicht bij de aanvallers staan om schoten te voorkomen.
Benodigdheden voor Korfbal
Om te korfballen heb je de volgende materialen nodig:
- Kleding: Een sportshirt en een rokje of broekje.
- Korfbalschoenen: Binnenschoenen voor de zaal en buitenschoenen voor het veld. Voor het buitenseizoen zijn schoenen voor kunstgras geschikt (voetbalschoenen of hockeyschoenen).
- Korfbalpaal: Een stevige paal van metaal, kunststof of aluminium met een hoogte van maximaal 3,5 meter.
- Korfbal: Een ronde tweekleurige bal in verschillende maten (maat 3 voor de allerkleinsten en maat 5 voor de jeugd en volwassenen).
Internationale en Nationale Reglementen
De internationale korfbalfederatie (IKF) stelt de algemene spelregels vast. De IKF vertegenwoordigt 70 landen, waaronder Nederland als het grootste korfballand. Het Playing Rules Committee (PRC) van de IKF, bestaande uit vertegenwoordigers uit verschillende landen, is verantwoordelijk voor het opstellen van de spelregels.
Naast de spelregels zijn er ook zogenaamde "Competition Regulations" (CR). Deze reglementen geven nationale bonden de ruimte om maatwerk te leveren. Zo kan het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) bijvoorbeeld afwijken van het aantal mannen en vrouwen in jeugd- en breedtekorfbalteams, en toestaan dat er acht wisselspelers op de bank zitten (terwijl de spelregels maximaal zes toestaan).
Recente Wijzigingen en Aanbevelingen
De IKF heeft in de zomer van 2020 een nieuw spelregelboek gepubliceerd, waarbij de regels opnieuw zijn opgeschreven vanuit de basis van de sport. In 2023 heeft de IKF aanvullende aanbevelingen gedaan op de spelregels. Een belangrijke wijziging is de toepassing van de tijdstraf in klassen met schotklok.
Korfbal voor Beginners
Korfbal is geschikt voor jong en oud en kan op verschillende niveaus worden gespeeld. Voor beginners zijn er een aantal tips:
- Sluit je aan bij een vereniging: Zoek een korfbalvereniging in de buurt om de sport uit te proberen.
- Leer de basisregels en technieken: Volg trainingen om de juiste technieken te leren.
- Bouw conditie op: Korfbal vereist een goede conditie.
- Werk samen: Teamwerk is essentieel in korfbal.
tags: #korfbal #spelregels