Korfbal, een dynamische en unieke sport, wordt wereldwijd door miljoenen mensen gespeeld. In de zomer van 2020 heeft de International Korfball Federation (IKF) een nieuw spelregelboek gepubliceerd, waarin de basisprincipes van de sport opnieuw zijn gedefinieerd. Deze herziene regels leggen de nadruk op samenspel, beschermd balbezit en de rol van de scheidsrechter als spelleider. De IKF, die 70 landen vertegenwoordigt, waaronder het toonaangevende korfballand Nederland, streeft ernaar de sport te bevorderen en te reguleren. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de belangrijkste korfbalregels, met bijzondere aandacht voor contact en andere essentiële aspecten van het spel.
De Basisprincipes van Korfbal
Korfbal is een teamsport die wordt gespeeld met twee teams van elk vier jongens en vier meisjes. Het veld is verdeeld in twee vakken: een aanvalsvak en een verdedigingsvak. In elk vak spelen twee jongens en twee meisjes van elk team. Het doel van het spel is om de bal door de korf van de tegenstander te gooien, die zich op een paal van 3,5 meter hoogte bevindt.
Een van de fundamentele regels van korfbal is dat spelers niet met de bal mogen lopen of dribbelen. In plaats daarvan moeten ze de bal overspelen naar hun medespelers om in scoringspositie te komen. Dit vereist teamwork, behendigheid en strategisch inzicht.
Contact en Fysiek Spel
Korfbal staat bekend als een sport zonder veel fysiek contact. Lichamelijk contact is over het algemeen niet toegestaan, en spelers mogen elkaar niet hinderen met hun lichaam. Dit betekent dat duwen, trekken, krabben of aan haren trekken niet zijn toegestaan. De tegenstander mag de bal wel onderscheppen wanneer deze in de lucht is.
Wanneer een speler de bal wil gooien, mag de tegenstander dit zo moeilijk mogelijk proberen te maken, maar zonder contact te maken met de bal of de speler. Dit vereist een goede positionering en timing.
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
Belangrijke Spelregels
Naast de basisprincipes van contact zijn er nog andere belangrijke spelregels die het spel bepalen:
- Niet lopen met de bal: Een speler mag niet lopen met de bal in de handen. Nadat de speler de bal heeft gevangen, mogen beide voeten niet meer verplaatst worden. Voor de allerkleinsten wordt deze regel vaak soepeler gehanteerd.
- Verdedigd schieten: Een speler mag niet schieten als hij/zij wordt verdedigd. Een speler is verdedigd als de verdediger tussen de paal en de aanvaller staat en de arm omhoog heeft. De verdediger moet dicht genoeg bij de aanvaller staan om hem/haar aan te raken. Deze regel geldt vanaf de E-jeugd.
- Gemengd korfbal: Bij gemengd korfbal mogen jongens enkel jongens verdedigen en meisjes enkel meisjes. Overtreding van deze regel leidt tot een strafworp.
- Vakwissel: Om de twee doelpunten wordt er gewisseld van vak en functie. Hierbij worden de doelpunten van beide partijen meegeteld.
- Balbezit: Wanneer een speler de bal vast heeft, mag deze niet worden ontnomen door een andere speler door aan de bal te trekken of de bal uit de handen te tikken.
- Voetbal: Wanneer de bal bewust of onbewust op de voeten of onderbenen van een speler komt, is het "voetbal".
- Bal uit: Wanneer de bal de grond raakt buiten de lijnen, is de bal uit. Dit geldt ook als een speler zich op of buiten de lijnen bevindt wanneer hij/zij in contact is met de bal.
- Overgooien: Het is niet toegestaan om de bal direct over te geven naar een andere speler van het team. De bal moet altijd los door de lucht zijn gegaan voordat een teamgenoot de bal vangt. Ook mag de bal niet weggestoten worden met gebalde vuisten.
- 5-secondenregel: Een speler moet binnen 5 seconden de bal overspelen naar een medespeler.
Specifieke Situaties en Regels
Naast de algemene regels zijn er ook specifieke situaties en regels die van toepassing kunnen zijn:
- SUPER-speler: Bij een verschil van drie doelpunten wordt er een SUPER-speler ingezet. De SUPER-speler is een wisselspeler van de ploeg die achter staat. De verhouding in het veld is dan 5-4. De SUPER-speler verlaat het veld bij het terugdringen van het verschil naar 2 doelpunten in het voordeel van de andere partij.
- Tijdstraf: De tijdstraf wordt in klassen met schotklok overal toegepast. Krijgt iemand op de bank een gele kaart, dan mogen er door dat team geen time-outs en wissels aangevraagd worden gedurende die periode.
Afmetingen en Tijdsduur
De afmetingen van het speelveld en de tijdsduur van een wedstrijd variëren afhankelijk van de competitie en de leeftijdscategorie:
- Tijdsduur: Een wedstrijd duurt 4 x 10 minuten. Na 10 en 30 minuten is er een korte time-out van 1 minuut, en na 20 minuten is er een rust van 5 minuten.
- Afmeting speelveld: Het speelveld is 24m x 12m. In de zaal is ook 24m x 12m mogelijk. De positie van de korf is 6 meter van de achterlijn, en bij een veld van 20m x 12m is dit 4 meter.
Korfbal voor de Jeugd
Voor jeugdteams gelden vaak aangepaste regels om het spel aantrekkelijker en toegankelijker te maken:
- Paalhoogte: De paal is meestal geen 3,5 meter hoog, maar (afhankelijk van de leeftijdscategorie) 2, 2,5 of 3 meter hoog.
- Veldgrootte: Jeugd F (6 t/m 8 jaar) spelen op een eenvaksveld dat meestal kleiner is dan een normaal speelveld. De aanvallers en verdedigers staan dan op hetzelfde vak. Jeugd E (8 tot 10 jaar) speelt op een kleiner veld, maar dit veld is wel verdeeld in twee vakken.
- Vakwissel: In jeugdteams wisselen teamleden sneller van vak en functie. Bij sommige clubs wisselen ze om de tien minuten.
Korfbalkleding en Uitrusting
Korfbalkleding is gemaakt van soepele stoffen, waarin spelers voldoende bewegingsvrijheid hebben. De stoffen kunnen daarnaast vocht en warmte goed reguleren en de lichaamstemperatuur optimaal houden. Goede schoenen zijn essentieel voor korfbalspelers. De balgrootte is nummer 5.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
Internationale en Nationale Reglementen
De IKF stelt de internationale spelregels vast, maar geeft nationale bonden, zoals het KNKV in Nederland, de ruimte om maatwerk te leveren via zogenaamde Competition Regulations (CR). Deze CR's kunnen afwijkingen bevatten voor bijvoorbeeld het aantal mannen en vrouwen in jeugd- en breedtekorfbal, of het aantal wisselspelers op de bank. Het KNKV heeft ook specifieke regels voor damescompetities.