Hersenschade door sport is een veel groter probleem dan vaak wordt gedacht. Het is belangrijk om de gevolgen van vechten in ijshockey, en de daaruit voortvloeiende blessures, te begrijpen. Klinisch neuropsycholoog en sportpsycholoog dr. Erik Matser uit Helmond noemt hersenschade door sport zelfs ‘een sluipende epidemie’. Dit artikel belicht de risico's, gevolgen en mogelijke oplossingen met betrekking tot letsel in de context van ijshockey, maar ook andere sporten, en biedt inzicht voor sporters, coaches, ouders en zorgverleners.
De Sluipende Epidemie van Hersenschade in de Sport
Een harde kopbal, een botsing met een tegenspeler, een val op het hoofd: het zijn allemaal situaties waarin sporters een hersenschudding kunnen oplopen. Vooral tijdens voetbal, hockey, wielrennen, schaatsen en paardrijden komt dit vaker voor dan men denkt. Omdat er aan de buitenkant soms niets te zien is en de sporter zich niet wil laten kennen, wordt er vaak doorgespeeld.
Erik Matser stelt: “Sporters onderschatten het probleem als ze na een dreun tegen het hoofd niet bewusteloos zijn geweest en niet hebben overgegeven. Toch kan er sprake zijn van verborgen letsel.” Hij vergelijkt het met een blauwe plek in de hersenen, waarbij hoofdpijn vaak het eerste symptoom is. Wanneer onvoldoende rust wordt genomen, kan het letsel later in andere vormen terugkomen, zoals concentratieproblemen, geheugenverlies, vertraagde waarneming en evenwichtsproblemen.
De Impact van Hersenschuddingen: Het Verhaal van Lotte
Lotte, een patiënt van Matser, is een voorbeeld van de impact van een hersenschudding. Zij was cum laude afgestudeerd in technische bedrijfskunde en stond op het punt een baan te accepteren. Na een val tijdens het mountainbiken liep ze een hersenschudding op, waarvan ze pas later de effecten merkte.
Lotte vertelt: “Met pijn en moeite kan ik me drie uurtjes concentreren. Ga ik over die grens, dan ben ik de rest van de dag tot niets meer in staat. Dit frustreert me mateloos. Zo ben ik niet, zo wil ik niet zijn. Bovendien ziet niemand iets aan je en dus wordt er geen rekening met je gehouden. Dat maakt het moeilijk. Je bent constant in gevecht met jezelf. Door training en therapie die ik nu volg, kan het een stukje beter worden.”
Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen
Onzichtbare Klachten en Verkeerde Diagnoses
Matser benadrukt dat dergelijke verhalen dagelijks worden gehoord. Veel patiënten lopen vast in hun werk en de link met een eerder opgedane klap tegen het hoofd wordt niet altijd gelegd. Als hersenletsel in de diagnostiek wordt gemist, kan dat tot verkeerde diagnoses leiden, zoals burnout, depressie of stress.
Het probleem wordt verergerd doordat huisartsen vaak onvoldoende op de hoogte zijn van hersenletsel, waardoor patiënten niet op tijd worden doorverwezen voor gerichte begeleiding. GZ-psychologen hebben vaak een achterstand in kennis op het gebied van neurologische aandoeningen, en veel verzekeraars vergoeden neuro-psychologische hulp niet. Hersenletsel is hierdoor een ondergeschoven kindje in de gezondheidszorg, waardoor duizenden patiënten in de kou blijven staan, met werkuitval en veel persoonlijk leed tot gevolg.
Gradaties van Hersenschuddingen en Het Belang van Rust
Er worden drie gradaties van hersenschuddingen onderscheiden. Bij de lichtste variant is iemand minder dan vijftien minuten duizelig en misselijk (‘groggy’). Bij een graad 2 hersenschudding houden deze klachten langer aan dan een kwartier. Bij een hersenschudding van de 3e graad is iemand maximaal een kwartier buiten westen. Duurt het bewustzijnsverlies nóg langer, dan spreekt men van een hersenkneuzing en ernstig hersenletsel.
Matser adviseert: “Neem in alle gevallen onmiddellijk rust. Een aantal dagen tot weken. Net zolang totdat je niet meer misselijk of draaierig bent en gewoon weer stevig op je benen staat. Ga je te snel weer meedoen en krijg je opnieuw een klap, dan kan het neurologisch helemaal uit de hand lopen. Er is dan sprake van ‘optellend hersenletsel’. Op vijftigjarige leeftijd heb je dan het brein van iemand van 85. Kijk maar naar profboksers.”
Statistieken en Preventie
Ieder jaar lopen 76.000 mensen een hoofdblessure op tijdens het sporten. Daarvan belanden er 14.000 op een Spoedeisende Hulp-afdeling en 14% moet worden opgenomen in het ziekenhuis. Naar schatting overlijden er jaarlijks zes sporters aan een hoofdblessure.
Lees ook: Alles over ijshockeyschaatsen maat 39 voor dames
Preventie is cruciaal. Met de gratis app ‘Hoofdletsel Sport’ kan hoofd- en hersenletsel tijdig worden gesignaleerd. Testjes helpen symptomen te herkennen en de app geeft advies over hoe te handelen om ernstiger gevolgen te voorkomen. Ook wordt duidelijk of het verantwoord is om iemand door te laten sporten en wanneer medische hulp ingeschakeld moet worden. De app is er voor iedereen ‘langs de lijn’ maar ook voor sporters zelf.
De Rol van Vechten in IJshockey en de Gevolgen
Vechten is een controversieel aspect van ijshockey. Hoewel het in sommige competities is toegestaan, brengt het aanzienlijke risico's met zich mee. De directe impact van vuistslagen op het hoofd kan leiden tot hersenschuddingen, hersenkneuzingen en andere vormen van traumatisch hersenletsel (TBI). Herhaalde TBI, zelfs als ze mild zijn, kunnen leiden tot chronische traumatische encefalopathie (CTE), een degeneratieve hersenziekte die kan leiden tot cognitieve problemen, gedragsveranderingen en stemmingsstoornissen.
Letselschade en Juridische Aspecten
Naast de fysieke en psychologische gevolgen van letsel, zijn er ook juridische aspecten waarmee rekening moet worden gehouden. Maet Advocaten verleent rechtsbijstand bij letselschade door ernstige sportongevallen. Het leven kan onverwachte wendingen nemen, zeker wanneer men als slachtoffer betrokken raakt bij een ongeval of misdrijf.
Bij sportongevallen is er niet snel recht op schadevergoeding, want voor sport en spel geldt een hogere drempel voor aansprakelijkheid. Schadevergoeding is géén boete voor gemaakte fouten, maar een vergoeding van schade die kan worden aangetoond. De gespecialiseerde letselschadeadvocaat van Maet Advocaten stelt vragen over het letsel, maar ook over de gevolgen daarvan. De vraag of men het werk nog kan doen is belangrijk. Ook andere onderwerpen waar men zelf misschien nog niet aan heeft gedacht, worden besproken. Zo wordt er al in het adviesgesprek een idee te krijgen van de omvang van de schade.
Materiële en Immateriële Schade
Een letselschade vergoeding bestaat uit materiële schade en immateriële schade. Materiële schade bestaat uit diverse schadeposten die voor iedereen weer anders kunnen zijn. Welke schadeposten op de situatie van toepassing zijn, hangt af van de gevolgen die een ongeval voor iemand heeft. Zo kan er sprake zijn van inkomensschade bij arbeidsongeschiktheid terwijl een student te maken krijgt met een studievertraging. Bij weer een ander zijn er met name medische kosten of beperkingen thuis. De kosten van juridische bijstand zelf zijn ook een schadepost die voor vergoeding in aanmerking komt.
Lees ook: Informatie over de Antwerpse IJshockey Clinic
Ervaringen met Letselschade Advocaten
Ervaringen met letselschade advocaten kunnen variëren. Brugman Letselschade Advocaten wordt door sommigen geprezen om hun kundigheid en voortvarende aanpak, terwijl anderen een gebrek aan communicatie ervaren. Het is belangrijk om een advocaat te kiezen die betrokken, deskundig en doelgericht is.
De Impact van Hersenletsel op Persoonlijkheid en Leven
Hersenletsel kan een diepgaande impact hebben op de persoonlijkheid en het leven van een individu. Iemand die hersenletsel heeft opgelopen, beschrijft hoe het ongeluk schade heeft veroorzaakt in de voorhoofdkwab, een belangrijk hersengebied. Emoties zijn niet meer onder controle, wat leidt tot stemmingwisselingen. Complexe taken zoals koken en sporten worden moeilijker uit te voeren. Er is moeite met initiatief nemen, omgaan met onverwachte veranderingen en concentratie.
De persoonlijkheid kan veranderen, waardoor spontaniteit moeilijk wordt en plannen lastig is. Klachten zijn vaak onverwacht en het is dagelijks een gevecht om met dit letsel te moeten leven. Het is belangrijk om te begrijpen dat dit een beschadiging is waar men zelf weinig tot niets aan kan doen. Helaas ervaart men vaak onbegrip en weinig inlevingsvermogen van anderen.
De Ontwikkeling van de Hersenen en De Gevolgen van Letsel
Wanneer hersenletsel optreedt tijdens de ontwikkeling van de hersenen, kan dit leiden tot stagnatie. Dit kan confronterend zijn, omdat het een belangrijke levensfase is waarin men een eigen persoonlijkheid aan het ontwikkelen is. Het uitgaan met vrienden lukt niet meer en ook een relatie is moeilijk te onderhouden. Het is belangrijk om te kijken naar wat het letsel heeft gegeven, zoals het ontmoeten van bijzondere mensen, een duidelijk zelfbeeld en goede communicatieve vaardigheden.
Schadeposten bij Letselschade
Bij letselschade kunnen diverse schadeposten worden verhaald. Sommige medische kosten worden vergoed door de zorgverzekeraar, maar er is vaak een wettelijk eigen risico van toepassing. Als men door het letsel niet meer kan werken, kan er inkomensschade ontstaan. Dit kan een tijdelijke maar ook permanente situatie zijn. Ook inkomsten uit zwart werk kunnen een schadepost zijn die voor vergoeding in aanmerking komt.
Voor zelfstandig ondernemers kan arbeidsongeschiktheid grote gevolgen hebben voor het inkomen van de onderneming. De schade wordt dan berekend door de omzet en winst van vóór het ongeval te vergelijken met de omzet en winst na het ongeluk. Ook kan de schade bestaan uit het niet meer kunnen doen van het huishouden of het onderhoud van het huis.