Val Gardena, gelegen in het hart van de Dolomieten in Noord-Italië, is een vallei die bekend staat om haar adembenemende landschappen en diverse activiteiten. De vallei bevindt zich in de Duitstalige provincie Süd Tirol, door de Italianen Alto Adige genoemd. Deze unieke culturele mix resulteert in een interessante taalkundige omgeving, waar Italiaans en Duits naast elkaar bestaan. Daarnaast wordt er ook Ladino gesproken, een taal die nog ouder is dan het Italiaans en vrijwel onbegrijpelijk is voor buitenstaanders. In het Ladino heet Val Gardena dan ook Gherdëina.
De Geografie van Val Gardena
Het dal wordt omgeven door de indrukwekkende toppen van de Dolomieten, waaronder het Sella massief met Piz Boé als hoogste punt (3152 meter), de Sassolungo (3181 meter), de Sasso Piatto (2956 meter) en Marmolada (3342 meter). Deze bergen bieden een spectaculair decor voor alle activiteiten die in de vallei plaatsvinden.
Val Gardena: Een bestemming voor elk seizoen
Val Gardena staat bekend als wintersportgebied, maar is in alle seizoenen een geliefde bestemming. Het 25 km lange dal is eigenlijk elk seizoen geliefd bij wie houdt van sportief bezig zijn. De zuivere berglucht, de prachtige uitzichten en de uiteenlopende activiteiten in de buitenlucht maken het in het voorjaar, zomer en najaar een geliefde bestemming voor wie houdt van hiken, biken, bergbeklimmen of andere outdoor activiteiten. Met als uitvalsbasis de dorpjes Ortisei, Santa Cristina of Selva. Eigenlijk kun je het hele jaar genieten van de natuurpracht.
Val Gardena in het voorjaar
Inwoners van Val Gardena weten dat de lente over het algemeen pas in juni begint. Dan bloeien de alpenweides volop. Het is spectaculair om te zien. De temperaturen zijn over het algemeen heerlijk, al kan het bovenop de Sassolungo nog wel fris zijn. Vanaf juni zijn de berghutten weer open. Je kunt heerlijk hiken en biken in Val Gardena; er liggen maar liefst 13.000 km aan wandelpaden, 2.000 km mountainbiketrails en 600 km fietspaden. Bijkomend voordeel ’s zomers is dat het dan bovendien koeler is in het dal en in de bergen dan in de omliggende steden. Veel Italianen besluiten om die reden in het weekend de bergen in te gaan.
Val Gardena in het najaar
In september is het er ook prachtig dankzij de Burning Dolomites die de aandacht trekken; een indrukwekkend natuurverschijnsel waarbij de bergen door de lage zonnestand wel in brand lijken te staan. De temperatuur is nog aangenaam, de bladeren van de lariksbomen beginnen te verkleuren. En dan dus die kleur van de Alpen die tegen zonsondergang van grijs naar oranjerood overgaat door de laagstaande zon.
Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen
Val Gardena in de winter
Houd je van skiën, dan leent het wintersportgebied Val Gardena zich ook bijzonder goed voor een korte of langere vakantie. Het skigebied is enorm groot en er is ook 's winters van alles te doen. Goed nieuws voor de wintersporters onder ons, want Val Gardena - gelegen in de Dolomieten - opent dit jaar voor de 46ste keer haar pistes. De Italiaanse vallei is een populair wintersportgebied onder Nederlandse gezinnen, mede door de culinaire hoogstandjes. Van 5 december 2019 tot 14 april 2020 zijn alle wintersportliefhebbers weer welkom in Val Gardena. Het gebied zelf telt 175 kilometers aan pistes, met 52 kilometer aan blauwe pistes, 105 kilometer aan rode pistes en 18 kilometer aan zwarte pistes. Zo komt iedereen aan zijn of haar trekken.
In zijn hartje centrum biedt Val Gardena - Ortisei een ongeloofelijk skigebied aan. Val Gardena - Ortisei is zowel een geschikt oord voor skiërs als snowboarders, voor zowel beginners als ervaren wintersporters. Zijn geweldige variatie in pistes, dat het toegankelijk maakt voor alle skiërs van ieder niveau, maakt Val Gardena - Ortisei een populaire bestemming voor alle openlucht en sport liefhebbers. Zijn reputatie heeft Val Gardena - Ortisei te danken aan zijn familievriendelijkheid, door zijn toegankelijkheid voor skiërs van ieder leeftijd. Opdat allen kunnen genieten van vers sneeuw en een idyllisch gebied voor wintervakantie. In de winter is Val Gardena een bekroond skigebied.
Naast skiën en snowboarden zijn er ook andere winterse activiteiten mogelijk, zoals ijsklimmen. In december maken de bewoners geen kunstwerken uit hout, maar uit sneeuw en ijs. Tijdens de jaarlijkse sneeuw- en ijssculpturen wedstrijd strijden de deelnemers om de prijs voor de mooiste creatie. Zo kunnen ouders die een skipas aanschaffen een gratis pas aanvragen voor kinderen die geboren zijn na 30 november 2011. Ook aan grote families die 10 dagen of langer willen skiën is gedacht, zij kunnen namelijk de ‘Superski Family’ skipas afnemen. De wintersporters die zich liever niet aan één gebied binden, kunnen gebruikmaken van de Valle Silver skipas. Met de Valle Silver skipas is er de keuze uit een 5- of 6-daagse skipas, die te gebruiken is in vier verschillende gebieden.
De Dorpjes van Val Gardena
Val Gardena bestaat uit drie pittoreske plaatsjes: Ortisei [Urtijëi in Ladino, Sankt Ulrich in Duits], Santa Cristina [S.Crestina in Ladino, Sankt Christina in Duits] en Selva Gardena [Sëlva in Ladino, Wolkenstein in Duits]. Elk dorp heeft een eigen karakter en uitstraling. De VVV van Val Gardena omschrijft het verschil tussen de drie dorpen als ‘Metropolitan Ortisei, Laid-back S. Cristina, Sporty Selva’.
Ortisei
Ortisei (1236 meter) wordt gekenmerkt door diverse sierlijke en traditionele gebouwen uit het eind van de vorige eeuw. Het dorp is de metropool van het dal en moet het al meer dan een eeuw hebben van het toerisme. Daarnaast staat het pittoreske dorp bekend om zijn prachtige houtsnijwerk. Dit zie je terug in de winkeltjes, maar ook langs de weg en in de prachtige kerk. Ortisei heeft de meeste winkeltjes, restaurants en barretjes en leent zich bij uitstek om te flaneren door het compacte centrum met sfeervolle, nostalgische straatjes. Wil je meer weten van de houtsculpturen, bezoek er dan de tentoonstellingen in het museum.
Lees ook: Alles over ijshockeyschaatsen maat 39 voor dames
Santa Cristina
Het zonnige dorp Santa Cristina (1428 meter) ligt aan de voet van de Sassolungo en heeft zo'n 2000 inwoners. Het heeft een compleet andere uitstraling dan de grandeur van Ortisei. Het is het kleinste en rustigste van de drie dorpen en voelt allemaal wat rustiger en Italiaanser aan dan grotere broer Ortisei. In het centrum zijn diverse winkels, restaurants en barretjes plus een prachtige kerk.
Selva Gardena
Het dorpje Selva (Wolkenstein) is met zijn 1563 meter het hoogst gelegen dorp in het Val Gardena. Vanuit Selva kijk je uit op het imposante Sella massief. Het 3000 zielen tellende dorpje heeft een andere uitstraling dan Ortisei en S. Cristina. Het is duidelijk gericht op de sportievere toerist, getuige ook de outdoor-winkels die er liggen. Het dorp heeft verder diverse monumenten waaronder ook ruines van Middeleeuwse kastelen. Selva Gardena is located at the end of the valley surrounded by the rich flora and fauna of the Dolomites. The Unesco World Heritage peaks watch over this charming village, an excellent meeting place for families, as well as a starting point for sports and outdoor activities. There are several oppurtunities for hiking and climbing, for exciting descents in the Dolomiti Superski area, for adventurous rock and ice climbs, for mountain biking and snowshoeing. During the wintertime the vallunga trasforms hisself in a Winterwonderland. The Vallunga is the entrance to the Naturepark Puez - Odle. It lasts a few km and it's in the middle of woods and mountains.
Bereikbaarheid van Val Gardena
Je kunt natuurlijk met de auto naar Val Gardena, maar je kunt ook vliegen op Innsbruck. Vanuit daar rijd je 120 km over de Brenner en ben je binnen 90 minuten in het dal. Als je ’s ochtends heel vroeg vertrekt uit bv Amsterdam, Rotterdam of Eindhoven, kun je ’s middags al op de lange latten staan, wandelen of fietsen. Je kunt ook vliegen op het 40 km verder gelegen Bolzano en vanuit daar de trein pakken die je binnen 45 minuten nar Val Gardena brengt. Voor een ontspannen en milieuvriendelijke reis naar Val Gardena wissel je de auto bij voorkeur in voor de trein. Als je met de trein reist, eindigt deze trein in Waidbruck.
Duurzaamheid in Val Gardena
Val Gardena, gelegen in het hart van de Dolomieten, een UNESCO Werelderfgoedgebied met majestueuze toppen zoals de Sella Groep en de Sassolungo, zet zich in voor een duurzame toekomst. De regio is bekroond met het Zuid-Tiroolse duurzaamheidslabel en stimuleert innovatieve mobiliteits- en milieubeschermingsprojecten. Tegen 2026 zal er een mobiliteitscentrum voor autovrije en barrièrevrije verbindingen worden opgericht, zullen de lokale vervoersmogelijkheden en de mogelijkheden om aan te komen worden geoptimaliseerd, zal het verkeer op de Dolomietenpaswegen worden verminderd, zullen de fietspaden worden uitgebreid, zal het openbaar vervoer worden uitgebreid en zullen de oplaadstations voor elektrische voertuigen worden verdubbeld. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan het beheer van de meest populaire toeristische plekken, zoals de Passo Gardena en Seceda. De Alpen vormen een unieke leefomgeving voor mens, dier en natuur. Om dit erfgoed te behouden, is ons verantwoord handelen nodig. Het Alpenmanifest vat in tien principes samen hoe we op een respectvolle en duurzame manier met dit beschermde landschap kunnen omgaan.
Activiteiten in Val Gardena
Val Gardena biedt een breed scala aan activiteiten voor alle leeftijden en interesses. Of je nu van wandelen, mountainbiken, skiën, klimmen of gewoon van de natuur wilt genieten, er is voor ieder wat wils.
Lees ook: Informatie over de Antwerpse IJshockey Clinic
Zomeractiviteiten
- Wandelen: Er is een verscheidenheid aan wandelpaden voor alle leeftijden en fitnessniveaus - van gemakkelijke rondwandelingen voor het hele gezin tot uitdagende bergtochten met klimpassages. Een spannende wandeling in het hart van het Puez-Odle Natuurpark leidt naar het onlangs gebouwde Dolomites UNESCO World Heritage -Viewpoint Mastlé-S. Cristina/Val Gardena. Het pad slingert zich een weg onder de imposante verticale Fermeda torens door, naar de Pieralongia en vervolgens naar de Seceda berg die op een grotere hoogte ligt.
- Mountainbiken: Samen met de Seiser Alm is Val Gardena een fietsregio van superlatieven. Een netwerk van 1000 kilometer aan tochten met verschillende moeilijkheidsgraden en hoogtes garandeert plezier voor elk niveau. Met een lengte van 3.130 meter en een hoogteverschil van 568 meter biedt de freerideroute Ciampinoi een geweldige uitdaging voor freeride freaks.
- Avonturenpark Col de Flam: Een spannend hoog touwenparcours in het bos, een 180 meter lange tokkelbaan en een 680 meter lange vliegenlijn: het Avonturenpark Col de Flam aan de rand van de Anna Vallei is een paradijs voor adrenalinejunkies.
- PanaRaida Natuurbelevenispad: Op Monte Pana wachten tien spannende stations op avonturiers en ontdekkingsreizigers op het PanaRaida natuurbelevenispad: een labyrint, een reusachtige bosschommel, boomhutten en vele andere attracties bieden volop plezier voor het hele gezin.
Winteractiviteiten
- Skiën en snowboarden: Val Gardena is een bekroond skigebied met 175 kilometers aan pistes voor alle niveaus.
- Sneeuw- en ijssculpturen wedstrijd: In december strijden deelnemers om de mooiste creatie van sneeuw en ijs.
- IJsklimmen: Een unieke en uitdagende activiteit voor avonturiers.
Cultuur en Traditie
De mensen in Val Gardena zijn trots op hun eigen cultuur en tradities. Het behoud van hun eigen cultuur is voor de mensen in Val Gardena erg belangrijk. Al eeuwenlang spelen houtsnijwerk en houtsculpturen hier een belangrijke rol. In het 'dal van de oervaders van de houtsnijkunst' zijn nog steeds talloze kunstenaars bij wie je in hun atelier over hun schouders kunt meekijken. De mensen van Val Gardena houden zich al sinds de 16e eeuw bezig met houtsnijwerk en houtsculpturen . Dat deden ze niet alleen om iets te maken van het overvloedige hout, maar ook om het economische bestaan van de vallei veilig te stellen.
In de Ladinische valleien blijft niemand achter met een lege maag. In de keukens van de Dolomietenregio's Val Gardena, Alta Badia en Kronplatz/Plan de Corones wordt nog steeds gebakken, gerookt en gestoomd zoals in grootmoeders tijd. Je zult het meteen merken: na een lange wandeling of een pittige fietstocht smaakt de soep vol groenten, gerst en vlees bijzonder goed. Maar er zijn nog veel meer Ladinische lekkernijen die op je wachten: 'bales' (knoedels), 'gnoch' (aardappelknoedels) of 'turtres' (Tirtlan, gefrituurde deegbladen gevuld met spinazie en kwark), 'grestl' (Gröstl, een in de pan gebakken schotel van gekookte aardappelen en stukjes rundvlees) of 'fortaies' (gebakken gistdeeg). De 'jufa', een melkpuddinggerecht, is niet alleen qua smaak een spannende ervaring, maar wordt ook traditioneel met een lepel rechtstreeks uit de pan gegeten.
tags: #ijshockey #val #gardena #informatie