Wanneer de temperaturen dalen en de ijsbanen openen, is er niets zo heerlijk als schaatsen. Of je nu een ervaren ijshockeyer, kunstschaatser of een recreatieve schaatser bent, goed geslepen schaatsen zijn essentieel voor optimale prestaties en plezier op het ijs. Botte schaatsen kunnen het moeilijk maken om te draaien, snelheid te maken en je balans te bewaren. Deze gids biedt een uitgebreid overzicht van de technieken en overwegingen bij het slijpen van ijshockeyschaatsen, kunstschaatsen en noren.
Verschillende Schaatsen, Verschillende Slijptechnieken
Het is belangrijk om te begrijpen dat niet alle schaatsen op dezelfde manier worden geslepen. In tegenstelling tot noren, die met de hand geslepen kunnen worden, vereisen ijshockey- en kunstschaatsen machinaal slijpen door een specialist met de juiste slijpmachines. Noren en shorttrackschaatsen zijn lang en dun, waarbij de focus ligt op het scherp slijpen van de ijzers. IJshockeyschaatsen en kunstschaatsen daarentegen zijn breder en vereisen een hol glijvlak, wat resulteert in twee scherpe randen. Deze holle vorm maakt scherpe bochten en pirouettes mogelijk, maar kan alleen machinaal worden aangebracht met een draaiende, bolle slijpschijf. Het is cruciaal dat de schaats vlak tegen deze steen wordt gehouden.
De Basics van het Schaatsen Slijpen
Bij het slijpen van ijshockeyschaatsen en kunstschaatsen zijn er verschillende belangrijke aspecten om rekening mee te houden:
- Grip en Glijden: Voor optimaal schaatsplezier is de balans tussen voldoende grip en goed glijden essentieel.
- Het Dressen van de Slijpsteen: Dit houdt in dat de slijpsteen scherp wordt gemaakt met een diamant.
- Haaks Slijpen: Het is belangrijk dat de schaatsen haaks geslepen zijn voor maximale grip.
- De Juiste Hollow Kiezen: De holte in het ijzer (de "hollow") beïnvloedt de grip en het glijden.
- Het Profiel Behouden: Het profiel van de ijzers moet behouden blijven om de prestaties niet te beïnvloeden.
Het Dressen van de Slijpsteen
Het dressen van de slijpsteen is een cruciale stap in het slijpproces. Het zorgt ervoor dat de steen scherp is en efficiënt kan slijpen. Hierbij wordt een diamant gebruikt om een klein laagje van de steen af te halen. Het is belangrijk om voorzichtig te werk te gaan en ervoor te zorgen dat de diamant de steen net raakt. Tijdens het dressen wordt ook de hollow bepaald.
De Hollow: Grip versus Glijden
De hollow is de holte die in het ijzer wordt geslepen. De diepte van deze holte beïnvloedt de grip en het glijden van de schaatsen. Een diepere hollow zorgt voor meer grip, wat ideaal is voor beginners en recreatieve schaatsers. Een minder diepe hollow zorgt voor minder grip, maar meer glijvermogen, wat de voorkeur heeft voor sporters en gevorderde schaatsers.
Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen
- Recreatieve schaatsen en huurschaatsen: Vaak een hollow van 16mm voor veel grip.
- Sporters: Vaak een hollow van 19mm tot 35mm, waarbij 25mm een goede middenweg is.
Haaks Slijpen: Essentieel voor Grip
Het lijkt misschien vanzelfsprekend, maar haaks slijpen is in de praktijk erg lastig. Scheef geslepen schaatsen verminderen de grip aanzienlijk. De edges van de schaatsen worden gebruikt om snelheid te maken, te draaien en te remmen. Om de schaatsen haaks te slijpen, moet men bij een hand slijpmachine erg goed opletten. Met de T5 kun je na het slijpen controleren of het ijzer haaks geslepen is.
Het Profiel: Balans en Wendbaarheid
Zowel ijshockeyschaatsen als kunstschaatsen worden standaard met een profiel geleverd. Deze profielen zorgen ervoor dat bepaalde technieken van het schaatsen makkelijker worden gemaakt. De voorkant van de voet wordt gebruikt voor bochtjes maken, acceleratie en pirouettes (bij kunstschaatsen). De achterkant wordt gebruikt voor schaatsen op snelheid en het zoeken naar balans. Het is belangrijk om dit profiel te behouden tijdens het slijpen.
Automatische Slijpmachines: Gemak en Precisie
Het met de hand haaks slijpen en het profiel behouden is een hele kunst. Automatische slijpmachines bieden hier een oplossing. Deze machines slijpen altijd haaks en behouden altijd het profiel, mits de machine goed is ingesteld. De zelfcentrerende klem zorgt ervoor dat je je geen zorgen hoeft te maken om haaks te slijpen. De arm zorgt ervoor dat er over het hele ijzer dezelfde druk gegeven wordt waardoor je altijd het profiel behoudt wat al in de ijzers zat.
Hoe Vaak Moet Je Slijpen?
De frequentie van het slijpen hangt af van verschillende factoren, zoals de intensiteit van het gebruik en het type schaatsen.
- Ijshockeyers (competitie): Wekelijks slijpen om bramen te voorkomen.
- Kunstschaatsers: 2 tot 3 keer per seizoen, afhankelijk van hoe snel de schaatsen bot worden.
Meten is Weten: Tools voor het Slijpen
Er zijn verschillende tools beschikbaar om het slijpproces te vergemakkelijken en de kwaliteit te controleren.
Lees ook: Alles over ijshockeyschaatsen maat 39 voor dames
- Hollow and Blade Thickness Checker: Om de hollow en de dikte van de ijzers te meten.
- Slijphoek Tester: Om te controleren of de ijzers haaks geslepen zijn.
- Markeerstift en Kalibratie IJzer: Om de ProSharp slijpmachines te kalibreren.
Slijpstenen en Slijpwielen: De Juiste Keuze
De keuze van de slijpsteen of het slijpwiel hangt af van het type schaatsen en de gewenste scherpte.
- A54 Slijpsteen: Geschikt voor rental schaatsen en schaatsen met mindere kwaliteit ijzers.
- A70 Slijpsteen: Geschikt voor recreatie en competitie, zorgt voor een gladde afwerking.
- A90 Slijpsteen: Overwegend voor competitie en kwaliteitsijzers.
- Fijne en Grove Slijpwielen: Grof voor rental schaatsen en erg botte schaatsen, fijnere voor betere schaatsen.
- 60mm en 100mm Slijpwielen: Voor verschillende types schaatsen (noren, shorttrack, kunstschaatsen, ijshockeyschaatsen).
Specifieke Machines en Technologieën
Verschillende machines en technologieën zijn beschikbaar voor het slijpen van schaatsen.
- Parduc A35 Schaatsslijpmachine, Prosharp SkatePal slijpmachines en Prosharp Home slijpmachine: Gebruiken slijpwielen en vereisen geen dressen.
- ProSharp AS2001 ALLPRO LONG en ProSharp SkatePal Pro3 LONG: Geschikt voor het slijpen van noren en shorttrackschaatsen.
- Bauer Prosharp-technologie: Biedt geautomatiseerde processen voor nauwkeurig slijpen en profileren.
Onderhoud van de Slijpmachine
Het is belangrijk om de slijpmachine goed schoon en stofvrij te houden. Stof en slijpsel kunnen ervoor zorgen dat de machine stuk gaat. Gebruik een stofzuiger tijdens het slijpen om slijpsel te verwijderen.
Zelf Slijpen: Een Overzicht
Hoewel machinaal slijpen door een specialist wordt aanbevolen voor ijshockeyschaatsen en kunstschaatsen, is het mogelijk om noren zelf te slijpen. Hiervoor heb je een slijpblok, een slijpsteen en een afbraamsteen nodig.
Stappen voor het zelf slijpen van noren:
- Plaats de schaatsen in de slijptafel.
- Maak met de grove kant van de slijpsteen een diagonale beweging over de ijzers.
- Gebruik het afbraamsteentje om de ontstane braam weg te halen.
- Gebruik nu de fijne kant van de slijpsteen en maak hiermee diagonale halen over de ijzers.
- Maak rechte bewegingen over het ijzer (in de lengte van de ijzers).
- Polijst de ijzers (optioneel).
- Haal voor de laatste keer voorzichtig je afbraamsteentje langs je ijzers.
Extra Tips voor het Onderhoud van Schaatsen
- Loop niet met je schaatsen over andere ondergronden dan ijs.
- Houd je schaatsen droog en berg ze niet nat op.
- Gebruik zogenaamde ‘soakers’ om te voorkomen dat de schaatsen elkaar beschadigen.
- Neem de zolen uit de schaatsen en laat ze los drogen.
Professioneel Slijpen: De Voordelen
Hoewel je klein onderhoud zelf kunt uitvoeren, raden we voor grondig slijpwerk aan om je schaatsen naar een professional te brengen. Professionele slijpers beschikken over de juiste apparatuur en expertise om je schaatsen optimaal te slijpen en te profileren.