IJshockey, in het Amerikaans Engels vaak simpelweg "hockey" genoemd, is een intense en snelle sport die veel fysiek contact toestaat. Voor toeschouwers kan het soms lastig zijn om de regels en toegestane acties te begrijpen. Deze gids biedt een uitgebreide uitleg van de basisregels en puntentelling van het ijshockey.
Het Ontstaan van IJshockey
Net als bij veel sporten is het exacte ontstaan van ijshockey niet helemaal duidelijk. De sport is waarschijnlijk op verschillende plekken ontstaan, los van elkaar.
Het Speelveld
IJshockey wordt gespeeld op een ijsvlakte. De afmetingen van het speelveld zijn 60 bij 30 meter. In Noord-Amerika zijn de afmetingen iets anders, namelijk 200 bij 85 feet (61 bij 26 meter). Het speelveld is verdeeld in drie zones, met aan beide zijden een doel van 1,83 bij 1,23 meter. Deze zones zijn de defensive zone, de neutral zone en de offensive zone.
De Wedstrijd
Een ijshockeywedstrijd duurt 3 x 20 minuten zuivere speeltijd. Er staan van elk team 6 spelers op het ijs: 1 doelman, 2 verdedigers en 3 aanvallers. Omdat ijshockey zo'n intensieve sport is, mag er de hele wedstrijd door gewisseld worden.
De Puck en Uitrusting
Het spel wordt gespeeld met een puck, een platte schijf van gevulkaniseerd rubber van 2,5 cm dik en een diameter van 7,5 cm. Spelers gebruiken een stick om de puck te verplaatsen. Vanwege het fysieke karakter van de sport dragen spelers beschermende uitrusting, waaronder een helm, scheen- en elleboogbeschermers, handschoenen en bescherming voor borst en schouders.
Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen
Spelers en Posities
IJshockey wordt gespeeld met 6 tegen 6 spelers, waarbij elke speler specifieke talenten heeft om bepaalde posities in te vullen. De belangrijkste posities zijn:
- Linker en rechter verdediger: Zij vormen de laatste linie voor het doel.
- Aanvallers (2 'wingers' en 1 'center'): Zij proberen doelpunten te scoren.
- Doelman: Verdedigt het doel.
Het Begin van het Spel: De Face-off
Het spel begint met een face-off. Van beide teams staat een speler klaar om de puck te veroveren zodra de scheidsrechter deze in het spel brengt. Na een doelpunt of overtreding volgt er weer een face-off. De locatie van de face-off hangt af van waar de overtreding is begaan.
Scoren
Het doel van het spel is om meer doelpunten te maken dan de tegenstander en zo min mogelijk doelpunten tegen te krijgen. Een doelpunt wordt gescoord wanneer de puck volledig over de doellijn tussen de palen en onder de dwarslat gaat. De puck hoeft het net niet per se te raken.
Overtime en Shootout
Als de stand aan het einde van de reguliere speeltijd gelijk is, wordt er een overtime periode van 5 minuten gespeeld, tenzij de competitieregels anders bepalen. Het team dat in de overtime scoort, wint de wedstrijd. Als er na de overtime nog geen winnaar is, volgt een penalty shootout. Tijdens een shootout mogen de teams om de beurt een penalty nemen op de keeper van de tegenstander. Het team dat na drie rondes de meeste doelpunten heeft gescoord, wint de wedstrijd.
Overtime in het Reguliere Seizoen vs. Play-offs
In het reguliere seizoen spelen teams overtime in een drie-tegen-drie format gedurende één periode van vijf minuten. In de play-offs wordt er gespeeld tot er een doelpunt valt (sudden death).
Lees ook: Alles over ijshockeyschaatsen maat 39 voor dames
Regels en Overtredingen
Tijdens de wedstrijd moeten spelers zich aan een aantal regels houden. Bij een overtreding krijgt de speler een tijdstraf van 2 of 5 minuten, afhankelijk van de ernst van de overtreding. Het team van de bestrafte speler moet dan met een man minder spelen. Dit wordt een powerplay (overtal) genoemd voor het andere team.
Voorbeelden van Overtredingen
- Icing: De puck wordt vanuit het verdedigingsvak over de achterlijn van de tegenpartij gespeeld.
- Holding: Een speler houdt een tegenstander vast. Het lichaam, de kleding of de uitrusting van een tegenstander vastpakken met de handen of de stick.
- Boarding: Een speler duwt een tegenspeler opzettelijk hard tegen de boarding.
- Slashing: Een speler slaat een tegenspeler met zijn stick.
- Hooking: Een speler probeert een tegenspeler af te remmen met zijn stick (haken).
- Charging: Een speler maakt een paar stappen of een sprong voordat hij een tegenspeler een body check geeft.
- Roughing: Een speler gaat een tegenspeler te hard te lijf. Duwen, schoppen en zelfs slaan wanneer de handschoenen nog aan zijn, worden bestraft als "roughing".
- High sticking: Een speler heeft zijn stick boven de schouders en veroorzaakt daarmee een gevaarlijke situatie.
- Cross-checking: Een speler raakt een andere speler met de stick, waarbij de stick met beide handen wordt vastgehouden en geen enkel deel ervan op het ijs staat.
- Misconduct: Deze straffen worden gegeven voor overtredingen die een langere straf rechtvaardigen, zoals het gebruik van beledigend taalgebruik tegen een official, het betwisten van de beslissing van een official of het opzettelijk verstoren van het spel.
- Fighting: Fysieke confrontaties tussen tegenstanders waarbij stoten worden uitgedeeld met verwijderde handschoenen worden beschouwd als vechten.
- Offside: De aanval van een team kan worden beëindigd door een offside-call, die wordt gegeven wanneer een speler van het aanvallende team de aanvalszone betreedt vóór de puck.
De meeste overtredingen worden bestraft met een tijdstraf van 2 minuten.
Technische Aspecten
IJshockey is een dynamische sport met een aantal belangrijke technische uitdagingen. Een goede schaatsbasis is essentieel, evenals de techniek met de stick en de finesse bij het schieten en scoren. Ook het samenspel, positionering en het afstoppen van tegenstanders zijn belangrijk.
Puntentelling in Competities
De puntentelling kan variëren afhankelijk van de competitie. In sommige competities geldt de volgende puntentelling:
- 3 wedstrijdpunten voor winst na de reguliere speeltijd.
- 2 wedstrijdpunten voor winst na sudden victory overtime of penalty shots.
- 1 wedstrijdpunt voor verlies na sudden victory overtime of penalty shots.
- 1 wedstrijdpunt voor beide teams bij een reglementair vastgestelde uitslag van 0-0.
Tijdens reguliere competitiewedstrijden duurt de sudden victory overtime maximaal vijf minuten.
Lees ook: Informatie over de Antwerpse IJshockey Clinic
De NHL: National Hockey League
De NHL is de hoogste competitie in Noord-Amerika en bestaat uit 32 teams. Het reguliere seizoen bestaat uit 82 wedstrijden per team. Zestien teams kwalificeren zich voor de play-offs, acht uit elke conference. De top drie teams in elke divisie kwalificeren zich automatisch voor de play-offs, evenals de twee teams uit elke conference met de hoogste puntentotalen buiten die zes teams.
Wedden op de NHL
Wedden op de NHL is populair, vooral in Noord-Amerika en Scandinavië. Er zijn veel verschillende weddenschappen mogelijk, zoals:
- Wedden op de uitkomst van een wedstrijd (winst, verlies, gelijkspel).
- Wedden op de eindstand van elke periode.
- Puckline bets (voorspellen of een team met meer dan 1.5 doelpunt verschil wint).
- Long Term Bets (voorspellen welke teams de Stanley Cup Finale halen en wie kampioen wordt).
- Wedden op individuele prijzen, zoals de Hart Memorial Trophy (meest waardevolle speler) en de Vezina Trophy (beste doelman).
IJshockey in Nederland
In Nederland is ijshockey een kleine sport met weinig publieke belangstelling. Nederland ontbreekt bijna altijd bij de toplanden tijdens een WK. Eén keer heeft Nederland meegedaan aan de Olympische Spelen, in 1980.
Pilot met Shoot-outs in de Bondscompetitie
De KNHB (Koninklijke Nederlandse Hockey Bond) heeft plannen om een pilot te draaien in de bondscompetitie, waarbij alle gelijke spelen beslist worden met shoot-outs, net als bij ijshockey.
tags: #ijshockey #regels #puntentelling