De honkbalvereniging in Groningen heeft een rijke geschiedenis, gekenmerkt door fusies, sportieve successen en een sterke gemeenschapsband. Dit artikel duikt in de ontstaansgeschiedenis, de belangrijke momenten en de ontwikkelingen die de vereniging gevormd hebben tot wat ze nu is.
De Fusie en de Geboorte van Caribe
De basis voor de huidige honkbalvereniging in Groningen werd gelegd in 1970. In dat jaar vond er een fusie plaats tussen H.S.C. Groningen en een honk- en softbalstudentenvereniging. Uit deze samensmelting ontstond een nieuwe vereniging, die een naam nodig had. Na een lang debat werd uiteindelijk gekozen voor B.S.C. Caribe.
De naam Caribe is afgeleid van Kalihna, een inheems volk uit het Caribisch gebied en het noorden van Zuid-Amerika. De oprichters van de oorspronkelijke Antilliaanse club vonden inspiratie in deze naam. De verschillende eilandgroepen in het Caribisch gebied worden ook wel aangeduid met de verzamelnaam Cariben. De stamleden van Kalihna hebben op vrijwel alle eilanden in dit grote gebied afstammelingen nagelaten. De naam Caribe werd gekozen omdat het de meest opvallende naam was.
Aandacht in de Lokale Media
In de jaren 60 en 70 was er een groeiende interesse in Amerikaanse sporten, waaronder honkbal. Bij de sportredactie van het Nieuwsblad van het Noorden kwam een nieuwe lichting sportjournalisten die, naast voetbal, specifiek aandacht hadden voor deze sporten. Deze journalisten waren erg actief in het verzamelen van nieuws en bezochten regelmatig de velden en zalen waar de wedstrijden plaatsvonden.
Caribe profiteerde van deze toegenomen media-aandacht. De toenmalige (wedstrijd)secretaris onderhield zorgvuldig de contacten met de sportredactie en voorzag hen wekelijks van uitslagen en standen. Hierdoor bleef de vereniging onder de aandacht van het publiek.
Lees ook: Het leven van Harry Kruyssen
De Pickoff: Een Eigen Clubblad
In de jaren 80 had Caribe een eigen clubblad genaamd de Pickoff. Dit blad fungeerde als een belangrijk communicatiemiddel binnen de vereniging. In de Pickoff stonden wedstrijdverslagen, aankondigingen van activiteiten en andere belangrijke zaken voor de leden. Het was een manier om de leden betrokken te houden en op de hoogte te stellen van alles wat er binnen de vereniging speelde.
Een Gedenkwaardige Wedstrijd tegen het Antilliaans Honkbalteam
Een van de meest memorabele momenten in de geschiedenis van Caribe vond plaats in 1972. In dat jaar speelde Caribe tegen hét Antilliaans honkbalteam. Om het niveau van het Antilliaanse team aan te kunnen, werd het herenteam van Caribe versterkt met een paar gastspelers.
De wedstrijd was een groot evenement. Voorafgaand aan de wedstrijd werden de vlaggen gehesen en werden de volksliederen uit volle borst meegezongen. Het was een bijzondere gebeurtenis die de vereniging nog lang zou heugen.
Verhuizing naar Corpus den Hoorn
Tot 1978 speelde Caribe haar wedstrijden op de velden van het Zernike complex. In 1979 verhuisde de vereniging naar Corpus den Hoorn, waar ze tot op de dag van vandaag gevestigd is. Na een lange tijd de velden gebruikt te hebben heeft de gemeente nieuwe velden aangelegd en is er in 2001 een eigen clubhuis gebouwd. Deze verhuizing betekende een belangrijke stap voorwaarts voor de vereniging, aangezien ze nu over een eigen accommodatie beschikte.
Leden en Teams
Over de jaren heen heeft Caribe gemiddeld tussen de 150 en 200 leden gehad. Deze leden waren verdeeld over de softbal-, honkbal-, en jeugdteams en de recreanten. De vereniging bood dus een breed scala aan mogelijkheden voor verschillende leeftijden en niveaus.
Lees ook: Wendy Bussum Honkbal: Jouw nieuwe team?
Integratie en Sportieve Aspiraties
De fusie tussen SHC Caribe en Honk- en Softbal Club Groningen in 1970 bracht een diverse groep mensen samen. Naast de invulling van hun bestuurlijke taken en verantwoordelijkheden, moesten de nieuwe bestuursleden er tevens op toezien dat de integratie van speelsters en spelers in de diverse teams zo harmonieus mogelijk tot stand kwam. En een bont gezelschap was het. Amerikanen, Curaçaoënaars, Arubanen, Molukkers, een Surinamer en Nederlanders moesten allemaal hun plekje vinden in de nieuwe organisatie. Omdat alle betrokkenen zich open en positief ten opzichte van elkaar opstelden verliep het integratieproces rimpelloos.
Ondanks de praktische belemmeringen van het geografische isolement, bleken de sportieve aspiraties sneller dan verwacht realiseerbaar. Hoewel de aansluiting van het eerste softball team wat moeizamer verliep, hadden de honkballers nauwelijks moeite, met het veronderstelde hogere spelniveau in ‘het westen’. De sportieve prestaties van het eerste honkbalteam ontstegen zelfs de stoutste verwachtingen. De uitslag van het bekerduel tussen Caribe 1 en de Haarlem Nicols (de selectie bestond volledig uit spelers die ook voor het nationale team uitkwamen) bedroeg ‘slechts’ 2 - 3!.
Ivar (Pipi) Jesurun: Een Steunpilaar
Eén van de steunpilaren uit dit illustere team was catcher Ivar (Pipi) Jesurun. Wat hij aan atletisch vermogen ontbeerde werd ruimschoots gecompenseerd door zijn hartstochtelijke en onvermoeibare inzet. Hoe fanatiek Pipi zich op het veld ook manifesteerde, daarbuiten was hij een hartelijke en humorvolle persoonlijkheid en had hij veel vrienden binnen de club.
Een Vergelijking met de Oprichting van W.H.S.C.
De oprichting van W.H.S.C. (een andere sportvereniging) laat zien dat het opzetten van een sportclub in Groningen soms begon met een klein idee en veel enthousiasme. De grote inspirator en stille kracht achter het ontstaan van onze club was Jan Bos (in die tijd leerkracht gym aan de kweekschool). Elke zomer was er in een bepaalde hoek van het zwembad een vaste groep jongens te vinden. Deze groep was een mix van oud HBS-ers en kweekschool leerlingen, o.a. Jan van Dijk, Roel Vos en ondergetekende. De meesten waren zeer actieve volleyballers.
Op een zeer hete zomermiddag kwam Jan Bos bij ons zitten en begon met zijn verhaal. Hij vond het helemaal niks dat, terwijl wij in de winter ons rot volleybalden en een geweldige conditie opbouwden, wij in de zomer te lui waren om ook maar een poot uit te steken. Of we wel eens gedacht hadden om in de zomer ook aan sport te doen om zo de conditie op peil te houden. Dat hadden wij dus niet. Hij wist wel een sport die uitstekend aansloot bij het volleyballen in het winterseizoen en uitsluitend in het zomerseizoen gespeeld kon worden. Of we wel eens gehoord hadden van honkbal. Dat hadden wij dus niet. Maar Jan Bos had dit wel voorzien. Hij had een heel uitgewerkt plan achter de hand.
Lees ook: Wat is het verschil?
Om ons kennis te laten maken met honkbal had hij een afspraak gemaakt met zijn collega De Groot, de gymleerkracht van instituut Hommes in Hoogezand. De Tuutjes kwamen hoofdzakelijk uit het westen van ons land en waren opgegroeid met honkbal. Dit werd ook intensief tijdens de gymlessen gedaan en zij hadden een ruime voorraad honkbalmateriaal. Jan Bos wist ons zo gek te krijgen dat wij op een avond met een stuk of 10 jongens naar Hoogezand zijn gegaan. Het duizelde ons. Te veel indrukken tegelijk. Maar wij vonden het wel stoer dat de ballen zo hard waren dat je er dikke handschoenen voor aan moest trekken om ze te vangen en dat je met een echte knuppel, als je de bal tenminste raakte, een bal een geweldige “jens” kon geven. Hoewel wij die avond geen bal raakten, bleken wij echter vooral in het gooien niet eens zo veel onder te doen bij de Tuutjes.
De kennismaking smaakte bij een aantal van ons toch naar meer. Jan Bos had, zoals gezegd, een uitgewerkt plan. Hij vond dat wij oud genoeg waren om zelf een honkbalvereniging op te richten. Hij wou niet in het bestuur maar verder wel als speler - trainer - adviseur betrokken zijn bij de vereniging. Om de vereniging aan leden te helpen had hij met zijn collega’s (vriend en buurman) Wim Steynis en Pim Kool afgesproken dat deze gymnastiekers in het voortgezet onderwijs in Winschoten veel aandacht aan het honkbal tijdens de lessen zouden besteden en aan ledenwerving zouden doen.
Wij werden echter voor het blok gezet. Hoe richt je een vereniging op zonder te beschikken over financiën, de benodigde materialen, een sportveld e.d. Niet gehinderd door enige kennis, maar met een overdosis aan enthousiasme, zijn wij er aan begonnen. De eerste (oprichtings)vergaderingen waren bij Roel Vos thuis. De Vader van Roel stimuleerde ons niet alleen, maar bleek ook een echte steun en toeverlaat te zijn.
Aan materialen hadden wij helemaal niets. Via via hoorden wij dat wij van de bond kisten materiaal voor een bepaalde tijd konden lenen. Daar moest een borg voor betaald worden. Geld hadden wij niet. Toch zijn de kisten er gekomen. De vader van Roel betaalde de borg. Enige tijd later werd ons materiaal aangeboden door iemand uit Stadskanaal. Materiaal hadden wij dringend nodig.
Dankzij de uitstekende contacten van Jan Bos met de gemeente, was een veld snel geregeld. Wij mochten in een hoek van het gemeentelijk sportpark St. Vitusholt gaan spelen en geregeld om te trainen en we konden gebruik maken van de boerderij met daarin de kleedkamers. Ook kregen wij de steun van de beheerder, de heer De Weerd.
Jan Bos trainde ons niet alleen, maar had het voor elkaar gekregen om een honkbalweekend voor ons te organiseren in Apeldoorn bij de honkbalclub Robur et velocitas. Voor ons iets wat je het hele leven niet meer vergeet. Ook zorgde Jan Bos voor wedstrijden in Hooghalen tegen militairen, die in opleiding waren voor sportofficier. Zo stonden wij op een avondje in de week zo maar tegenover Herman Beidschat (werper Ned. Team) te slaan, wat niet lukte.
De vereniging ontplooide zich. Er kwam een groep enthousiaste meiden aankloppen, die wilden softballen. Zij werden met open armen ontvangen en onze vereniging werd W.H.S.C. Een gouden idee was om het honkbalseizoen te gaan openen met het organiseren van ons hemelvaarttoernooi. Het gemeentelijk sportpark St Vitusholt was er een uitstekende locatie voor met een echte tribune. Ons toernooi was altijd een hoogtepunt voor de vereniging en spelers. In deze tijd werd het honkbal in Winschoten op de kaart gezet.
Aanvankelijk begonnen met het initiatief van Jan Bos vanuit een combinatie van gymleerkrachten en hoofdzakelijk leerlingen van de kweekschool (van het team uit het prille begin hadden alleen Piet Gruppelaar en Everhard Post niet deze achtergrond) werd onze vereniging versterkt met een hele golf “jonge” leden, vaak met een HBS achtergrond. Zoals b.v. Dick Wolthuis, Garry Vos en John Savenye, zodat het algemene karakter van onze vereniging bevestigd werd. Iedereen die deze begintijd heeft meegemaakt zal beamen dat het een gouden tijd was, een inspirerende, creatieve tijd en een sportief hoogtepunt in ons leven. Ik ben dankbaar dat ik er bij was.
KNBSB Eregalerij
De KNBSB (Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond) werd in 1983 de eerste bond in Nederland met een eigen Eregalerij. Deze Hall of Fame was bovendien de eerste in Europa. De Eregalerij eert personen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van honkbal en softbal in Nederland.
Enkele bekende namen in de Eregalerij zijn:
- Frans van Aalen: Deze Rotterdamse bestuurder is als bestuurslid onlosmakelijk verbonden aan het Rotterdamse Neptunus. De eerste landstitel werd in 1981 gewonnen.
- André Prins: Drukte nationaal en internationaal op twee fronten zijn stempel op de ontwikkeling van het softbal. Als scheidsrechter vertegenwoordigde hij Nederland op drie EK's en 3 WK's.
- Fred van Groningen-Schinkel: Was ruim vijftig jaar van onschatbare waarde voor de vaderlandse honkbalarbitrage. In de nationale hoofdklasse leidde Van Groningen-Schinkel 1423 wedstrijden.
- Robert Eenhoorn: Was binnen de KNBSB de drijvende kracht achter het honkbal.
- Olga Lablans-Mol: Was binnen de KNBSB een drijvende kracht achter het softbal. Zij had zitting in het sectiebestuur Softbal en was lid van het bondsbestuur.
- Loek Loevendie: Verrichtte pionierswerk op honkbalgebied en legde zijn ziel en zaligheid in het trainen en coachen van de jeugd.
- Jan Dick Leurs: Is twaalf jaar pitcher geweest bij Haarlem Nicols en maakte diverse landskampioenschappen mee.
- Jules de Pierre: Heeft na zijn honkbalcarrière bij HHC als bestuurder zowel nationaal als internationaal veel voor het honkbal betekend.
tags: #honkbal #vereniging #groningen #geschiedenis